Çiçeği Burnunda Bir Amirin Serüveni (2)

Önceki yazımda bahsetmiştim. Diğer amirlerden farkını ortaya koyacak, kedinin ayağını ilk gün ayıracaktı. Çünkü bu memur ve amir takımı kendi haline bırakılacak bir kesim değildi. 

Mülakatlarda elene elene yapacağı hizmeti sekteye uğrayan çiçeği burnundaki amir gecikmeyi telafi etmek için hızlı giriş yapacaktı. 

Önce bir karşılama töreni yapıldı kendisine. Emrindeki amirlerin yüzüne tek tek bakarak hafızasına aldı. Yukarı çıkın dedi onlara. 

Onlar çıktı. O ise başka bir merdivenden çıktı makamına.

Makamının önünde bekleşen amirleri huzuruna aldı. Onları tek tek süzdü. Bir tanesini karşılamada görmemişti. Ona sen kimsin dedi. Ben falan dairenin amiriyim dedi. İyi de az önce karşılamaya niye gelmedin dedi. Yetişemedim efendim dedi. Olur mu öyle şey. Bir daha olmasın dedi ve korumasına dönerek bunu not al dedi. Öyle ya koskoca mülki amir gelmiş. Amirin yaptığına bak. Zamanında yetişecek efendim. Kısaca ilk günden kara listeye birini almıştı. Haydi bundan sonra biri geç kalsın da göreyim. 

Muhtarları toplamış bir gün toplantı odasına. Öyle ya onların da amiriydi. Verdiği saatte tüm muhtarlar sıra sıra girmişler içeriye. Aradan bir dakika geçer. Geciken bir muhtar huzura gelir. Geç geldin, almıyorum seni toplantıya. Çık dışarı der. Seçilmiş amir kuzu kuzu odayı terk eder. Diğer seçilmişler de hiçbir şey olmamış gibi oturup toplantı yaparlar. Öyle ya onlara dokunmayan yılan bin yaşasın. Amir haklı mı burada? Haklı elbet. Muhtar dediğin zamanında toplantıya gelmeli. Mülki amir değil, o beklemeli mülk amiri. Kimse eski köye âdet getirmesin.

Sabah erken saatte alt katında olan bir amiri çağırtır. Bir, üç dakika geçer amir gelmez. Ardı arkasına zile basar. Nerede bu diye. Ama amir yerinde yokmuş. Amir ilçenin öğleye kadar süren semt pazarına kadar gitmiş. Amacı da bir şeyler alarak yerli üreticiye destek olmak.

Her neyse de mesai saatleri içinde pazara gidilir miydi? Küplere biner. Çağırtır pazardan hemen.

Girer huzura. Nasıl gidersin, niçin gidersin, kimden izin aldın gibi ahiret sorularına muhatap olur. Yerli üreticiye destek dese de mülki amir kaçın kurrası. Yutmaz bunları. Hemen savunmanı ver der. Öyle ya yerel üreticiye destek diye makam mesai saatleri içerisinde terk edilir mi?

Neye uğradığını şaşıran amir savunmasını yazmak için kendi makamına giderken geri çağırtır. Seni bu defalık affediyorum der. Gördünüz değil mi merhameti. Tam idamlık adamı bu merhamet böyle ipten alır. Mülki amir de olsa zira o da bir kalp taşıyor.

Bu uyarıdan sonra bu amir mesai saatleri içerisinde hiç makam odasından çıkmadı. Sigarası bitse sahi dairesinin karşısındaki bakkala giderek sigara bile alamadı. Böylelerinin hakkında ancak böyle biri gelirdi. Siz buna dinsizin hakkından imansız gelir deyin.

Belki güvenliği açısından belki de kullarını denetleme amacıyla farklı merdivenler kullanıyor zaman zaman. Yangın merdiveninden giderken bir amir ve memuru mesai saatleri içerisinde sigara içerlerken görmez mi? Merhamet ve tolerans nereye kadardı böyle? Tahammülün de bir sınırı vardı. Onlara başlarım sizin sigaranıza demez mi? Öyle ya zıkkım içsinler.

İstihbaratı güçlü idi. Belki bu sayede belki de gören gözü, işiten kulağı sayesinde, balkonda içilen sigaranın izmaritinin söndürülmeden kül tablasına atıldığından haberdar idi. Haber gönderir o izmariti söndürün ve kül tabelasını boşaltın diye. İyi de ikinci katın bir köşesinde makamı olan bir mülki amir, birinci katın öbür ucundaki balkonda dumanı çıkan izmaritten ve kül tablası boşaltılmamış kül tablasından nasıl haberi olurdu? Buna ancak şapka çıkarılır. Diyarı Dicle dedikleri böyle bir şey olsa gerek.

Sayfam yine bitti. Ama mülki amirin yaptıkları ve yapacakları hala bitmedi. Biz en iyisi diğer yazımızda da yapılanlara devam edelim ki bu mülki amirin yaptıkları sonraki mülki amirler in kulağına küpe olsun.

Not: Yazılanların hayal mahsulü olduğunu söylememe gerek yok sanırım. İyi bir senaryo yazarı olduğumu bilin yeter. Çünkü senaryo yazmak benim işim. 

İsmail Haniye, İsrail ve İran

Bir saldırıyla üç çocuk ve dört torununu öldürmüştü İsrail. Belli ki esas hedef İsmail Haniye idi. 

Ama İsrail, ona önce evlat ve torun acısını tatsın. Sonra kendisini kaldırırız mesajı vermişti. 

Bunu bilmek için bir istihbarî bilgiye sahip olmaya gerek yoktu. Zira tüm olup bitenler dünyanın gözü önünde göstere göstere geliyordu. 

Esas hedefin kendisi olduğunu öyle zannediyorum İsmail Haniye de biliyordu. Öldürmek için her yolu mubah gören İsrail'i de iyi tanıyordu. Nereye gidip gitmeyeceğine ne yiyip ne içeceğine, hangi ülkenin güvenli olup olmayacağına dikkat etmesi gerekirdi. 

En azından kendisini törene davet eden İran, Haniye’yi güvenlikli bir yerde misafir etmesi ve her türlü tehlikeye karşı güvenlik tedbirlerini almalıydı.

Ülkesine bir tören için davet ettiği Haniye’ye, "Gelme. Ben senin güvenliğini sağlayamam" diyebilirdi. Madem bunu yapmadı. Pekala hava saldırılarına karşın daha güvenlikli bir yerde ağırlayabilirdi misafirini.

Tüm bunlar yapılmamış belli ki.

Geriye, İsrail'e operasyon yapma kalmıştı. İsrail için istihbarata gerek yoktu zaten. Çünkü gölge gibi takip ediyordu öldüreceği kişileri. Öldüreceği kişinin şurada, burada olması da önemli değildi. Zira her yerde operasyon yapabilirdi. Bunun için güç, kuvvet, teknoloji, imkan ve küresel destek vardı. 

Nihayet Haniye’nin misafir edildiği ve İran Devrim Muhafızları Ordusunun koruması altındaki  konuta, gece 02.00'de düzenlediği hava saldırısı ile Haniye’yi öldürdü. Mekanı cennet olsun. 

Suikastın yapıldığı ülke İran. Suikast ülkenin başkenti Tahran'da yapıldı. İran ile İsrail sınır komşusu bile değil.

Belli ki İsrail adım adım izlemiş Haniye’yi. Kalacağı yerin koordinatlarını belirleyerek düzenlediği hava saldırısı ile hedefine ulaşmış. 

Belli ki İran’ın hava saldırılarını bertaraf edecek savunma sistemi yok. Varsa da gece uykuya dalmışlar.

Bu menfur cinayette İsrail'e söyleyecek bir şey bulamıyorum. Çünkü hedefine ulaşmak için her yolu deneyen ve yaptıklarından dolayı dünyadan gelen ve gelecek tepkilere kulaklarını tıkayan bir İsrail var karşımızda. 

Belli ki İsrail yıllarca ne yapacağının hazırlığını yapmış. 7 Ekimden beri Gazze'de taş üstünde taş bırakmadan bir insanlık dramını gerçekleştiriyor. Hakkında soykırım uyguluyor şikayeti üzerine açılan davayı bile iplemiyor. Gazze'yle de yetinmiyor. Kah Suriye'ye kah Lübnan'a kah Irak'a kah İran'a kah Yemen'e nokta atış operasyonlar yapıyor.

Başka ülkeye saldırı o ülkenin bağımsızlığına halel getirirmiş, bu yaptığı diplomatik teamüllere aykırıymış. Tüm bunlar İsrail için vız gelir.

Aslında İsrail’in tek anladığı güçtür. İsrail'in bu orantısız saldırılarına ve maruz bıraktığı katliamlara karşı, karşısında hamaset, slogan ve ürünlerine boykot dışında bir güç yok. 

Burada İran’ı sorgulamak lazım. Koruyamayacağın bir kişiyi ülkene niçin davet ediyorsun? Sınırın bile olmayan İsrail gelip başkentinde nokta atış operasyon yapıyorsa, bu ülke ne için var? Başkenti bile güvenlikli olmayan ve İsrail için yolgeçen hanı olan bu ülkenin bu bölgede varlık sebebi nedir? Ülkesinde cereyan eden menfur cinayet İran’ın acziyetini mi ortaya koyuyor yoksa burada bir Acem oyunu mu var? Bu ülkenin Ortadoğu’da ki rolü, tıpkı İsrail gibi bir çıban başı rolünü üstlenmek midir?

Hasılı İran, olmayan karizmasını bir kez daha çizdirmiştir. Bu görüntüsüyle Filistin’in hamisi falan olamaz. Boşu boşuna devletim diye geçinmesin.

Çiçeği Burnunda Bir Amirin Serüveni (1)

Vergi denetmeni olarak görev yapıyordu. İşi iyiydi ama en büyük hayali bir ilçeye mülkü amir olmaktı.

Bunun için sınavlara girmesi gerekiyordu. 

Sıkı bir hazırlık yaparak sınavlara girdi. Yüksek puan almasına rağmen girmeye hak kazandığı iki mülakatta yeterli puanı alamamıştı. Çünkü mülakatlar "adam gibi" yapılmaya başlanmıştı. 

Ama pes etmek yoktu. Üçüncüsüne girdi mülakatın. Bu sefer olmuştu.

Allah var, hakkıyla kazanmıştı mülki amirlik sınavını.

Torpille girdi diye düşünenlere aldığı yüksek puanları göstermeye hazırdı. (Nitekim görev yaparken kendisinin bölgesel torpille geldiğini ima eden birine,  tüm ilçe müdürlerinin yanında, benim torpille geldiğimi ima ediyorsun. Aldığım puanları gösterebilirim demişti de herkes küçük dilini yuta yazmıştı).

Sonunda bileğinin hakkıyla mülki amir olabildi ve küçük bir ilçeye mülki amir olarak atandı.

İlçe küçüktü ama kendisi ilçenin koca mülki amiriydi. Merkezdeki mülki amirlerle aynı haklara sahipti.

Bugün küçük ilçede başlamıştı ama bu görevde olduğu müddetçe ileride büyük ilçelerde de görev yapacaktı. Çünkü sırayla idi bu.

Üstelik küçük ilçede pişmeliydi ki büyük denizde boğulmasın.

Gerçi bu küçük yerde pişmeden büyük yerde de yapardı bu görevi. Çünkü anasından mükemmel doğmuştu. Ama gel gör ki kıdem aranıyor bu işlerde. 

Madem ki bu göreve hakkıyla atandı. Hakkını vermeliydi bu görevin. Çünkü az beklememişti memlekete hizmet etmek için. 

Çok hızlı girişti yeni işine. Çünkü ilçe ondan hizmet bekliyordu.

Bir de emsallerinden farklı giriş yapmalıydı ki amiri, memuru kaçacak delik aramalıydı ve ne oluyoruz demeliydi. Siz buna kedinin bacağını ilk gece ayırma deyin. Değilse hakkından gelinmezdi memur takımının.

Bir diğer husus her yaptığı konuşulmalıydı, gündem olmalıydı. Öyle şeyler yapmalıydı ki gıyabında konuşulmalıydı. Kimin ne konuştuğunu bilmese de en azından konuşulacağını bilmesi, kişinin kendisinin ne olduğunu bilmesi kadar önemliydi.

Ayrıca kendisi salt mülki amir koltuğunda oturacak biri değildi. Macera, serüven, hareket, gerilim, kaos vs. hepsi olmalıydı. Çünkü kimi ne kadar rahatsız ve huzursuz ederse, huzuru yerine gelecekti.

Başkasının huzursuzluğuyla huzur bulması az şey değildi. Değerdi mutluluk için. Çünkü o da herkes gibi mutlu ve huzurlu olma hakkına sahipti. 

Diğer yazımızda da görevine hızlı başlayan mülki amirin hizmetlerine bir göz atalım.

Not: Yazı hayal ürünüdür. Gerçekle alakası yoktur. 

Burun Ameliyatı Hikayem

Şubat ayında KBB'ye göründüm. Doktor iki taraf da tıkalı. Ameliyat olmanız gerekir dedi. Sol taraf tıkalı olmamalı. Çünkü 1998 yılında ameliyat oldum. Numunede ... doktor yaptı dedim. Tanıyorum o doktoru ama hiç ameliyat olmuşa benzemiyorsun dedi. Şimdi ameliyat olamam. İyileşme süreci biraz sürer. Okulum var deyip teşekkür edip ayrıldım.

Dışarı çıktıktan sonra beni bir düşüncedir aldı. Nasıl ameliyat olmuşa benzemiyordum. Aradan 26 sene geçse de daha dün gibi hatırlıyorum.

Yıl 1998 idi. Numune hastanesinde  sabah erkenden giderek sıra almış, güç bela muayene olmuştum. Ameliyat dedi muayene eden doktor. İyi, olayım demiştim. Ben yapamam, yoğunum, başka bir arkadaşa ol demişti.

Başka bir gün başka bir doktora muayene olup ameliyat olmak istediğimi söyledim. O da ben yapamam demişti. 

Olmayacak böyle poliklinikte muayene olarak dedim. Aynı hastanede memur olarak çalışan bir arkadaştan bir doktorun ismini aldım. Soluğu İstanbul Caddesindeki özel muayenesinde aldım. Ameliyat yapayım. Şu gün uygun mu dedi. Olur dedim. Ameliyat parası ne vereceğim dedim. Namı diğer bıçak parası. Ameliyattan para almıyorum. Yalnız ameliyat için ameliyat sonrası kontrole gelip gideceksin. Bu yüzden iki muayene parası alıyorum dedi.

Bir 60 verdim. 60.000 miydi, 60 milyon muydu bilmiyorum.

Hastaneye giderek falanı gör, ameliyata uygunluk için yapılması gereken konsültasyonları yaptır dedi. İlgili sekreterini bularak yapılması gerekenleri hastanede yaptırdım. 

Ameliyat günü doktor bir sandalyeye oturttu. Lokal anestezi uyguladı. Karşılıklı konuşarak ameliyat yaptı. Ameliyat bitimi her yeri bir güzel diktim dedi. Kaç dikiş attın dedim. Saymadım dedi. Yanında yardım eden hemşiresi, dikiş sayısı önemli değil beyefendi dedi. Bence de önemli değil ama dışarıda kaç dikiş atıldığını sorarlar bana dedim. Doğru, bizim millet dikiş sayısında meraklı dedi. Gülüştük. Ardından burnuma tampon yerleştirdi. Sanırım bir gün mü yattım, iki gün mü şimdi hatırlamıyorum. 

Ameliyatı hastanede olsam da kontroller için özel muayenesine gittim. Tamponları çıkarması bir eziyetti benim için. Ameliyattan zormuş bu tamponları çıkarmak dedim. Öyledir dedi.

Kontrole kaç defa gittim. Tamponları kaç defa çıkarıp yenisini koydu hatırlamıyorum. Hatırladığım, bir kontrol sırasında, hocam senin sağ taraf da tıkalıymış dedi. O tarafı da alaydın dedim. Görmedim. Görseydim alırdım dedi.

En son kontrole gelip tamponları çıkarıp beni uğurladığında, hakkını helal et hocam demişti de ben de helal olsun demiştim.

Gördüğünüz gibi o günden bugüne olduğum ameliyatı, ameliyat sürecini, verdiğim parayı, neler konuştuğumuzu daha dün gibi hatırlıyorum. 

Şimdi düşünüyorum da doktor bana niçin hakkını helal et demişti? Ücret olarak iki özel muayene parası aldığı için mi, iki tarafı da tıkalı olan burnumun sol tarafını ameliyat edip sağ tarafını görmediği için mi, sol taraftan sadece burnumun girişindeki kıkırdağı alıp ileri girmeyip ameliyatı yarım yaptığına mı? Hasılı sebebini bilmiyorum ama bizde alavere olunca genelde helalleşme olur.

Bu arada 2024'te muayene olduğum doktor, burnunun iki tarafı tıkalı, sol taraftan da ameliyat olmuşa benzemiyor, hiçbir izi yok dese de 1998 yılında sol tarafımdan alınan kıkırdak beni rahatlattı. Sık sık nükseden baş ağrım kesildi. Az veya çok nefes alıyorsam sol tarafımdan nefes alıyorum. Eskiden ağzım açık uyurken ağzım kapalı uyuyorum. Zaman zaman başıma gelen burun akıntım kesildi.

Yeni doktorum kabul etmese de gördüğünüz gibi dört dörtlük ameliyat olmasam da 1998'deki ameliyatım beni nispeten rahatlatmış. 

Belki de tam rahatlamayı, cuma günü olacağım burun ameliyatı ile göreceğim. Hazır okullar tatilken bunu da aradan çıkarayım.

Düğün Davetiyeniz Yanınızda mı? *

Bir camide görev yapar. Cemaati nezdinde hatırı sayılır bir itibarı var. Ünü cami cemaati dışına da taşmıştır. Aynı zamanda bir cemaatin de ileri gelenlerindendir.

Sevilip sayılan birisi de olduğu için düğünlere de davet etmişler kendisini. Her birine de gidebildiği kadar gitmiştir. Özel sofralarda ağır misafir olarak ağırlanmıştır.

Gel zaman git zaman bu hocamız da düğün yapacaktır. Çünkü mahdumu evlilik çağına gelmiştir.

Büyük bir titizlikle davet listesini hazırlar. Kimleri çağırıp çağırmayacağı kararını verir. Hazırladığı düğün davetiyelerini de sevenlerine ulaştırır.

Düğün günü düğün salonundaki yerini alır. Davete icabet edenlere hoş geldin demesi gerekir. Çünkü usul böyledir. Hem kız babası hem de oğlanın babası girişin uygun bir yerinde durur. Salona girenleri karşılarlar. Yemeğini yiyip gidenlere de güle güle derler.

Düğün sahibi hoca, kimsenin yapmadığı bir şeye imza atar. Tam salonun kapısında durur. Selam verip hayırlı olsun dedikten sonra salona girmeye kalkanlardan düğün davetiyesini göstermesini ister. İşte burada deyip gösterenleri kapıdan içeri alır. Gösteremeyenleri içeri almaz. Davetiye evde kaldı deseler de nafile. Davetiyeyi gösteremediniz deyip nazikçe geri gönderir.

Bana bu anekdotu anlatan arkadaş da hocanın davetlilerinden. Bu arkadaş da düğüne icabet edenlerden. Ama yanında kartı yok. Üstelik yanında davetli olmayan başkaları da var.

Yolda bu arkadaşı tanıyan biri, S... Abi, davetiyen yanında değilse geri dön. Hocamız almıyor uyarısını yapar.

Altında arabası yok. Evi ta nerede. Evden davetiyeyi alıp gelmesi de mümkün değil. Hocayı tanıyor nasılsa. Hoca da kendisini. Geri dönmek olmaz. Madem buraya kadar geldi. Şansını denemeliydi.

Selamün aleyküm K.... hocam, hayırlı olsun der. Aleyküm selam S...., davetiyenizi görebilir miyim der. Hocam, bana davetiye verdiniz. Davetiye evde. Soracağınızı bilmediğim için getirmedim. Peki. Ya bu yanındakiler kim diye sorar. Yanımdakiler düğün için İstanbul'dan gelen misafirler deyince içeri girmelerine izin verir. 

Düğün sahibinin düğününe gelen misafirlere davetiye sorması, öyle zannediyorum, garibinize gitmiştir. Gitmesi de normal. Çünkü böylesini daha önce görmemiş olabilirsiniz. Hoş, ben de görmedim. Demek ki hoca düğünlere gide gide davetsiz misafirlerden haberdar olduğu için işi baştan sıkı tutmuş olmalı.

Hocanın bu yaptığı garibimize gitse de başka şehirleri bilmem ama Konya’daki salon düğünlerine, davetlilerin yanında bir de davetsiz misafirlerin geldiği de bir gerçektir. Düğün yapanlar daha iyi bilir, misafirleri karşılarken tanımadığı simaları da görür. Düğün sahibi hayırlı olsun diye elini sıkanı bu kimdi diye düşüne dursun, davetsiz misafir oturduğu bir masada karnını güzelce doyurup çıkar.

İkinci düğünde dünürle beraber misafirleri karşılarken selam vermeden içeri giren biri vardı. Selam vermemesi, hayırlı olsun dememesi, bizimle tokalaşmaması garibime  gitmişti. O geçip gittikten sonra dünüre, bu sizden mi demiştim de değil demişti. O zaman bizden de değil deyip gülüşmüştük.

Dersine girdiğim bir sınıf düğün yaptığımı duyunca, Hocam bizi niye çağırmadınız. Haberimiz olsaydı, aramızda para toplar, bir çeyrek alır gelir, takımızı takar, yemeğimizi de yerdik dediler. (O zamanlar da çeyrek ucuzdu. Şimdi olsa takamazlar). Aynı öğrenciler, biz hafta sonu düğün salonlarının olduğu yerlere gider, salona geçer, karnımızı doyururuz dediler.

Hasılı Konya düğün sektöründe davetsiz misafir eksik olmaz. Az veya çok her düğün sahibi bunu tadar. Sadece düğününde kart soran K.... hocadan davetsiz misafir nasibini bulamamıştır diyeceğim ama “İstanbul’dan sizi düğüne gelen misafirler” diyen S....’in yanında, İstanbul’dan gelen misafir harici Konya’dan bu yemeğe katılan davetsiz misafirler de olmuş. S.... kendisi anlatmıştı bir konuşmasında.

Hatta şu da anlatılır düğünler vasıtasıyla. Bir sofrada birbirini tanıyan, tanımayanlar oturur. Birbirlerine kız evinden misin yoksa oğlan evinde mi diye sorarlar. Böyle bir yemekli sofrada yine sormuşlar masadakilere. Biz kız evindeniz demişler. Halbuki yedikleri yemek sünnet düğünü imiş. Bu anekdot genelde her düğünde anlatılır ve gülünür.

*29.07.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Kadınla Yatıp Kalkan Bir Profil *

"Üniversitelerin çevresindeki yapılar fuhuş yapılarına dönüyor".

"Anne, babalar, kız ve erkek gençler, sakın ola ki kendi şehriniz dışında bir üniversitede okutmayın ve okumayın. Nefsinize güvenmeyin. Etkilenirsiniz. Bir bakarsınız kendinizi aklınıza gelmeyen hatalar içinde buluverirsiniz. Tedbiri en baştan alın. Aç kurtların sizi ziyan etmek için beklediği başka şehirlere hiç gitmeyin".

"Çocuklarınızı ırz düşmanlarına kurban vermeyin".

"Bu milletin iffetli kızları, ailenizden bağımsız hiçbir erkekle görüşmeyin. Bu erkeklerin % 90'ı sizinle evlenmeyecek".

"Olayın faili anlatıyor: Kampüs yolunda bana el eden, biri başörtülü iki kızı arabama aldım. İli gün sonra biri beni aradı. Tarif ettiği yerde onu aldım. Bu, başörtülü olanıydı. İstediğiniz yere gidebiliriz dedi. Otele gittik". 

“Çocuklarınızı üniversite için başka şehirlere göndermeyin. Engel olamıyorsanız, onunla o şehre siz de yerleşin. Çoğunun, ne giydiklerinden be yiyip ne içtiklerinden, kimlerle düşüp kalktıklarından haberiniz olmuyor. Çocuklarınızı dizinizin dibinden ayırmayın”.

Yukarıdaki sözler, ihtisasını tarih alanında yapmış, halen bir devlet üniversitesinde tarih profesörü olarak görev yapmakta olan bir tarihçinin değişik zamanlarda yaptığı ve yazdığı cümlelerden bazılarıdır.

Bu profili zaman zaman TV ekranlarında görürsünüz. Sosyal medyayı da iyi kullanıyor. Her cümlesi ilginç ve garip olan bu akademisyeni bu ve benzer görüşlerine dolayı eleştirenden çok, savunan sevenleri fazla.

Yukarıda alıntı yaptığım görüşlerinden hareketle siz bu akademisyeni nasıl buldunuz bilmiyorum ama bana göre yaşını, başını almış biri olmasına rağmen daha ergenliğini tamamlayamamış bir genç imajını veriyor.

Ortaya attığı fikirler ve savundukları, bir bilim adamına yakışmayan türden iddialar ve bilimsel araştırmalardan uzak. Birkaç örnekten hareketle tüm üniversite çevresini, özellikle farklı şehirlerde okuyan gençleri töhmet altında bırakıyor.

Bu kişiyi dinleyen de sanır ki üniversiteler ve çevresi ve kendi şehri dışında üniversite okuyan gençlerin çoğu, belden aşağı bir pisliğin içinde.

Son paylaşımlarında temiz kalmış olanları da söylemekle beraber belli ki bu profil tarih alanından ziyade toplumu irdelemeyi meslek edinmiş. Anne, baba ve gençleri uyarmayı kendine misyon edinmiş.

Bu yazdıklarından hareketle bu profili çok ve aşırı korumacı gördüğümü söylemeliyim. Bu aşırı korumacılık sonucunda vardığı sonuç ve alınmasını istediği tedbir, başlarına kötülük gelmesin diye anne babaların çocuklarını dizlerinin dibinden ayırmaması sonucuna varıyor.

Nasıl bir korumacılık nasıl bir kafa yapısına sahipse bu profil, yatıp kalkıp adeta kadınla yatıyor, kadınla kalkıyor. Öyle bir hava oluşturuyor ki adeta okutmayın, evden çıkarmayın, dizinizin dibinden ayırmayın demeye getiriyor.

Bu psikolojideki bir insanın ileride, işe gittiğiniz zaman evdeki çocuğunuzun başına bir şey gelmesin diye kapının önüne bir güvenlik koyun noktasına varırsa hiç şaşırmam.

Merak ettiğim, bu profil bu kafa yapısı ile üniversitede nasıl görev yapıyor, bu görevde nasıl durduruluyor. Hiç anlamış değilim.

Bu akademisyen ve takipçileri bilsinler ki fuhuş insanlık tarihi kadar eskidir. Bu yollu olan bir şekil bu yollara tevessül eder. Unutmayalım ki bozulsun diye gönderirsin, en kötü yerde bir insan düzelir gelir. Düzelsin diye gönderdiğin, en iyi yerde bozulur gelir.

Tedbir alınsın elbet ama aşırı korumacılık ve vesvese kadar kötü sonuç doğuran bir şey yoktur. Çünkü bu yol, çocuklarımıza yapılacak ve onlara özgüven vermeyecek bir yoldur.

Hasılı bu profesör kendi alanıyla adından söz ettirmeli. Böyle konuşmaya devam edecekse susmalı. Ki susacağı yok. Bu durumda etkili ve yetkili birileri buna bir şey söylemeli. En azından sus, Allah rızası için konuşma demeli.

*31.07.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

SFT

Nedir SFT? Bilir misiniz? Görmedi iseniz, başınıza gelmedi ise nereden bileceksiniz? Bu durumda hiç kusura bakmayın da çok cahil kalmışsınız.

Daha da cahil kalmak istemiyorsanız, o zaman karşınızda görmüş, geçirmiş, hakkalyakin başına gelmiş bir alim var. Lütfen iyi dinleyin de başınıza geldiğinde apışıp kalmayın. Bu iyiliğimi de unutmayın. Çünkü bana bu iyiliği yapan olmadığı için acemiliğimin kurbanı oldum.

Göğüs hastalıklarına gittim. Sırtımı dinledi doktor. Sorun yok gözüküyor amca. İyisin. Var mı şikayetin dedi. Sırtüstü yatarken doğrulduğumda sağ omuzun yanından aşağı doğru zaman zaman bir yanma olur dedim. O zaman bir kan tahlili, EKG, röntgen bir de SFT yaptıralım dedi. 

Almıştım başıma belayı. Halbuki muayene olup gidecektim bir güzel. Neyime gerekse bunlar. Üstelik ne güzel iyisin iyisin demişti. İyiliğim, Mülayim Sert gibi mi yoksa Mülayim Ters gibi mi bilmiyorum. Bildiğim, bana göre de bende bir şey yok. O zaman hastaneyi ve göğüs bölümünü niye meşgul ettin demeyin. Burun ameliyatı için göğüsün görüşü gerekiyormuş. 

Önce SFT'den başlayalım dedi bana mihmandarlık yapan oğlum. Bu arada SFT SFT nedir bu demeyin. Az sabır efendim. SFT= Solunum Fonksiyon Testi'nin kısaltması imiş efendim. 

Tam sıra beklerken bu test de zor dedi oğlan. İçime düştü bir kurt. Öyle ya bugüne kadar hangi zorluğun üstesinden gelmiştim de bu zor testi başaracaktım. 

Kapısı açık SFT odasının önünde beklemeye koyuldum. Birinde kız çocuğu, diğerinde oğlan çocuğu aynı testi yapıyordu. Bakalım hangisi boşalacak derken hanım kızın odası boşaldı. Sıradaki ses tonuyla kendimi içeride buldum. Elimdeki barkodu aldı. Beni bir sandalyeye oturttu. Ardından kimliğimi istedi. İlaveten kilo ve boy bilgimi aldı. Önündeki kutudan mavi bir plastik uzattı. Bunu burnundan nefes alamayacak şekilde şöyle burnuna takacaksın dedi. Alıp taktım. Adı neyse artık. Ben onun adını çamaşır mandalı koydum bile. Çünkü nasıl ki düşmesin diye çamaşıra bu mandal takılıyorsa, burundan nefes almamam için de bu alet gerekliymiş. 

Burnu mandallama işi bittikten sonra kızımız, amca şu önüne koyduğum aletin üzerindeki boruyu ağzına alacaksın. Ben derin nefes al deyince alacaksın. Aldığın bu nefesi tutacaksın. Ben sana nefesi ver dediğimde vereceksin. Tamam mı dedi tamam dedim. Boruyu ağzıma aldım. Az sonra nefes al komutuyla nefesimi aldım. Şimdi nefesi ver komutuyla nefesimi borunun içine boşalttım. Tüm nefesi verdikten sonra nefesi tut demez mi. İyi de bende nefes kalmamıştı ki. 

Kızımız baştan aldı. Anlatacağım şekilde önce nefesi alacaksın, komutuyla nefesi vereceksin, nefesi tut dediğimde tutacaksın dedi. Tamam mı amca dedi. Tamam kızım dedim. 

Tekrarladık testi dediği gibi. Olmadı amca dedi. Boru ağzımda iken nefes almayı ve vermeyi becermiştim ama nefesi tutmayı beceremedim. Akacak kan damarda durmadığı gibi ağzım açık nefesi nasıl tutacaktım. Haliyle olmadı. 

Üç mü, dört mü denedik. Her deneyişimde kızımız ne yaptın amca, niye nefesini tutmadın dedi. Beceremeyince beceriksizliğine insan güler mi? Mandal kıskacındaki tıkalı burunla hafifçe gülümsedim. Bazen ağlanacak haline insan güler ya da sinirinden patlama noktasına gelince güler ya benimki de öyle oldu. Kızımız gülmeme hayret etti yine de. Gülünecek bir durum yok amca dedi. Biliyorum ama gel de sen onu o anda bana anlat. Kızımızın o gergin anını görünce bir an için kendimi Müge Anlı'nın programında ve karşısında sandım. Yazık senin bu yaşına der mi diye içimden geçirmedim değil. 

Son bir deneme de olmadı. Sonunda kızımız pes etti. Halbuki benim için sorun yoktu. Nefes alıp verecektim. Ama burası deneme tahtası değildi. Sonunda amca olmadı, burnundakini ve önündeki boruyu çöpe atalım dedi. Atıp çıktım.

At mı devemi varsın SFT de olmasın deyip diğer tahlilleri yaptırdım. Ama SFT ve beceriksizliğim hiç aklımdan çıkmadı. Haliyle gerildim. Bu gerilme başıma ağrı olarak döndü.

Oğlan da SFT için bir kağıt vermediler mi deyince beceremedim ki versinler dedim. Olsa iyi olurdu dedi.

Son tahlili de yaptırdıktan sonra şansımı bir daha deneyeyim. Gideyim SFT’ye. Oradaki görevlilere bir daha deneyelim mi diyeyim dedim.

Gittim tekrar. Niyetim kız çocuğuna görünmeden erkek görevliye girmekti. Baktım sıra bekleyen de yok. Erkeğin odasına yönelmiştim ki kızımız kapıda belirdi. Ona, hanım efendi, sabah bu testi becerememiştim. Mümkünse bir kez daha deneyebilir miyiz dedim. Olur amca dedi. Erkek mesai arkadaşına, amcaya yardımcı olur musun dedi.

Oturdum sandalyeye. Aynı işlemler. İlk iki denemem yine olmadı. Tüm nefesi boşalttım. Üçüncü denemem nihayet oldu. Nefesimi tutabilmiştim bu sefer. Başardığımı genç söyleyince anladım. Bir sevinç bir sevinç. Nasıl sevinmem. Ne de olsa sabahtan beri kedi olalı bir fare tutabilmiştim. Artık test sonucunu çıktı olarak alabilecektim. Öyle ya azmin elinden ne kurtulabilirdi. Demek ki çok beceriksizlikten bir beceri çıkabiliyormuş. Yeter ki pes etmemek lazım.

SFT sonucunu elime alınca tüm yorgunluğum gitti. Hemen fotoğraflayıp oğlana gönderdim. Hem sonucu almama hem de sonucun iyi olmasına oğlan sevindi, ben sevindim. Kısaca tüm aile sevindik.

Şimdi gelelim size. Öyle zannediyorum SFT’nin ne olduğunu öğrendiniz. Aynı zamanda ne menem bir test olduğunu da.

Siz siz olun SFT testi olmayın. Olacaksanız da bu teste girmeden önce biraz egzersiz yapın. Gerekirse profesyonel destek alın. Görevlinin yanına öyle gidin.

Bu arada muayene, test, tahlil ve SFT derken çarşıya geldiğim zaman adım sayara bakınca günlük yürümemi de hastane içinde fazlasıyla kat ettiğimi gördüm. 10.800 adım atmışım. Kısa günün kârı benim için. Ama en iyi kârım SFT testini geçmekti. 

Bayram Ziyaretleri veya Körler ve Sağırlar

Ramazan ve kurban bayram ziyaretleri eskiye oranla azalsa da dar çerçevede devam ediyor. Bu ziyaretler çoğu zaman da gelene gitme şeklinde yürüyor. Yani kim bayram ziyaretine gelmişse aynı gün veya ertesi gün iadeyi ziyaret yapılıyor. Kısaca ben sana, sen bana türünden bir ziyaret. Ziyarete giden karşılık alamadıysa diğer bayramlarda gitmiyor. Nedense bu dar çerçeve aşılamıyor.

Tanıdığım Erzurumlu bir hocamız vardı. Bu ise bayram ziyaretlerini farklı yapardı. Arabası da yoktu garibimin. Geleni evinde ağırlar. Bir boşluk buldu mu gelmeyene emanet arabayla ziyaret yapardı. Bir de evinde yokken uğrayana giderdi.

Bayram değil, seyran değil, bayramlar nereden aklına geldi demeyin. Dört veya sekiz yılını doldurduktan sonra okul değiştiren okul yöneticilerinin, birbirlerine hayırlı olsun ziyaretlerini sosyal medya üzerinden görünce, nedense günümüzde dar çerçevede devam eden bayram ziyaretlerini hatırladım.

Bugünlerde okul müdürleri sabahtan akşama ya hayırlı olsuna gelen misafirleri ağırlıyor ya da kendileri başka okullara hayırlı olsuna gidiyorlar. 

Gördüğüm kadarıyla hem hayırlı olsun ziyaretleri hem de iadeyi ziyaretler bayatlamadan sıcağı sıcağına yapılıyor. 

Bazıları okulu kapatıp tüm idareciler gidiyor okul ziyaretine. 

Bazıları başka okul müdürleriyle bir araya gelip okul okul gezerek hayırlı olsun ziyareti yapıyor.

Bazıları sabah ziyaret kabul ediyor. Ziyaretçi ayrılır ayrılmaz, kendisini ziyarete gelenin okulunda alıyor kendini.

Her ziyaret ortamı bir müdür odasında bir de okulun isminin yer aldığı giriş kısmında fotoğraflarla ölümsüzleştiriliyor. 

Belli ki içlerinden biri haydi bu ânı ölümsüzleştirelim deyip fotoğraf çekiyor ya da gelen ve giden misafirlerin fotoğraflarını çekmesi için her okulda bunu görev edinen birileri var. 

Bu fotoğraf kareleri cep telefonunda kalacak değil elbet. Bunu hiç unutmayacak veya unuttuğu zaman seneyi devriyesinde hatırlatması için sosyal medyada sıcağı sıcağına paylaşılıyor. Takipçileri tarafından beğeni de alıyorlar elbet.

Sözün özü, yeri değişen veya değişmeyen okul müdürlerinin birbirlerine hayırlı olsun ziyaretini ve sıcağı sıcağına iadeyi ziyaretini dar çerçevede yapılan bayram ziyaretlerine benzettim. Yani sen, ben, bizim oğlan. Ben sana, sen bana. Birbirlerini bu şekil ağırlayıp duruyorlar. Buna meslektaş dayanışması da diyebiliriz. Bir de teşbihte hata olmasın, körler, sağırlar birbirini ağırlar da denebilir.

Ziyaretçileri arasında bir de farklı kulvarda iş yapanlar olsa fena olmaz. Mesela mahalleli gibi. Belki mahalle eşrafı da geliyordur da sosyal medyada paylaşılmadığı için bizim haberimiz olmuyordur. Mahallelinin ziyaretini paylaşan bir paylaşım gördüm. Bu hakkı da teslim edeyim.

Bu bitmez tükenmez ve bol paylaşımlı ziyaretlerde dikkatimi çeken bir hususu da belirttikten sonra konumu sonlandırmak isterim. Kurum ziyaretinin ardından, kapı önünde merdivenlerde fotoğraf çektirirlerken müdürün yardımcıları da fotoğraf karesinde yerini alıyor hep. Merak ettiğim nokta burası. Müdür mü çağırıyor yardımcılarını yoksa yardımcılar mı koşup poz veriyor birlikte? Acaba tüm görüntülerde tüm idare aynı karede yer alarak ekip ruhunu veya biz iyi ve uyumlu bir ekibiz mesajı mı veriliyor? Bilemediğim için merak hep içimde kalacak.

İnsanın En Tehlikelisi

Eve giren adam, evde eşini ağlar bulur,  ağlamasının sebebini sorar.

Eşi, “Evimizin önündeki ağaca konan kuşlar beni türbansız görebiliyor. Bu durumda Allah'a karşı günah işlemiş olabilirim; onun için ağlıyorum” der.

Adam, karısının Allah korkusu duyarlılığından çok etkilenir. Karısını kucaklar, alnından öper. Ardından, kazma, küreği eline alır, karısını rahatsız eden kuşların konduğu ağacı kökünden söker.

Adam çalışan biri. İşe gidiş dönüş saatleri belli. Gözü arkada kalmaz, gönül rahatlığı içinde işine gider.

Günlerden bir gün çalıştığı yerde doğan bir arızadan dolayı eve erken gelir. kapıyı açar, karısına sürpriz yapmak için sessizce içeri girer ve hayatının sürpriziyle karşılaşır.

Kuşların onu türbansız görmesinin iffetine halel getireceğini düşünen eşini, aşığının koynunda gününü gün ediyor görür.

Adam gördüğü durum karşısında şaşkındır. Eşi ve aşığına hissettirmeden ihtiyaç duyabileceği birkaç parça eşyasını alır, evden çıkar. Önüne çıkan ilk yoldan dönmemek üzere yaşadığı şehri terk eder.

Uzun bir yolculuktan sonra kendisini; kalabalık bir halk topluluğu içinde bulur. Kalabalıkta herkes şaşkındır ve anlaşılmaz bir uğultu var. Adam birine yaklaşır ve kalabalığın nedenini sorar.

Kalabalığın nedeni; kraliyet hazinesi çalınmış ve fail bulunamamış. Bunun üzerine kral, sarayının önüne halkı toplamış ve fail bulununcaya kadar herkesin sarayın önünde kalmasını emretmiş.

Kalabalıkta adamın ilgisini biri çeker. Çünkü adam ayak parmakları üzerinde yürüyor. Bu ayak parmakları üzerinde yürüyen adamın kim olduğunu sorar.

Ona, bu adamın kraliyetin din adamı olduğunu, ayağını tam basarsa, istemeyerek karınca ezebileceği endişesiyle ayak parmakları üzerinde yürüdüğünü söylerler.

Adam, “Allah’ım! Hırsızı buldum, beni krala götürün” diye çığlık atar. Adamı krala götürürler. Adam krala, hazineyi çalan hırsızın, kraliyetin din adamı olduğunu, şayet o değilse benim başımı vurun, der.

Kraliyetin din adamını getirirler. Kısa bir sorgudan sonra karıncaları ezmemek için parmakları üzerinde yürüyen din adamı, hazineyi çaldığını itiraf eder. Yalnız kralın kafasında bir soru işareti kalır. Hazineyi çalanın din adamı olduğunu söyleyen, daha önce hiç görmediği bu şahsa, din adamının hazineyi çaldığını nereden bildiğini sorar.

“Ey kral! Bunu bilemeyecek bir durum yok. Çünkü sevap kazanmak iddiasıyla, davranışlarında Allah korkusunu abartanlar, abartılarını başka suçlarını örtmek için yaparlar şeklinde açıklar”.

Sosyal medyada dolaşımda olan bu hikayeden, WhatsApp üzerinden mesaj olarak gönderen Rıza Bozdağ sayesinde haberdar oldum.

Hisse çıkarılsın diye bu tür hikayeler anlatılır. Bu hikaye de Libya Edebiyatına ait olduğu belirtiliyor. Ben bu hikayeden şu hisseyi çıkardım demeye de gerek yok. Zira hikayenin vermek istediği mesaj açıktır. Bu tipleri derviş elbisesi giymiş kişilere benzetebiliriz. Dünyada ve insanlık tarihinde en tehlikeli tipler de bunlardır. 

Hikayenin vurucu cümlesini tekrar yazıp bu yazıyı nihayete erdirmek istiyorum: “Sevap kazanmak iddiasıyla, davranışlarında Allah korkusunu abartanlar, abartılarını başka suçlarını örtmek için yaparlar”.

Gazze Dersliği

Bir önceki "Eğitim ve Öğretimde Temcit Pilavı" başlıklı yazımda, Milli Eğitime bağlı bir lisede, bir dernek tarafından açılan yaz kursuna değinmiş. Haftalık ve günlük seçilen derslerin hiç pedagojik olmadığına işaret etmiştim. Yine o yazımda aynı yaz kursu yapılan okulda, her sınıfa Gazze, Kudüs, Filistin gibi isimlerin verildiğini, buna da bu yazımda değineceğimi belirtmiştim.

Ortaokul seviyesindeki öğrencilerin öğretim gördüğü yaz kursunda, dersliklere Filistin ve Gazze gibi isimlerin verilmesini siz nasıl görürsünüz bilmiyorum. Doğrusunu isterseniz, ben dersliklere bu tür isimlerin verilmesini de doğru bulmuyorum. Meseleye yine çocuk psikolojisi, çocuğun seviyesi ve pedagojisi yönünden bakıyorum.

Kursu bir derneğin düzenlemesini zaten hiç anlamıyorum. Gören de Milli Eğitimde bu kursu düzenleyecek kimse yok sanır. Merak ediyorum, okulda derneğin ne işi var? Bu da ayrı bir sancı. 

Bu konuyu değerlendirmeden önce eskilerin eğitim ve öğretimin nasıl olması gerektiğine dair anlattıkları bir hikayeyi kısaca anlatmak istiyorum: Eskiden her şehirde okul ve medrese yok. Muhitinde medrese olmayan bir öğrenci okusun diye gurbete gönderilir. O günün şartlarında kaç yıl okuması gerekiyorsa okuyacak. Yaz tatili falan yok. Okumaya gittiği zaman hoca oluncaya kadar gittiği yerde kalıyormuş.

Öğrenci okumaya gittiğinin ilk ayında bir mektup alır. Tam açacakken belki kötü bir havadis alırım da eğitim ve öğretimim yarım kalır deyip mektubu açmaktan vazgeçer. Yatağının altına koyar. Belirli periyotlarla böyle mektuplar gelir, hepsini açmadan yatağının altına koyar.

Bir zaman gelir ki öğrenci eğitimini tamamlamış, hocası kendisine icazet vermiş. Memleketine dönecek artık. 

Medreseden ayrılmadan, şu gelen mektuplara bir bakayım. Memleketimde ne havadisler varmış, öğreneyim deyip mektupları teker teker açmış. Her mektup felaket tellalı gibi. Birinde annen öldü, öbüründe baban öldü, diğerinde şu akraban öldü gibi havadisler. Haliyle üzülür, etkisinden uzun süre kurtulamaz.

Hikayenin sonunda hocalarımız bize kıssadan hisse derlerdi ki eğer bu çocuk ilk mektubu açsaydı, acısından duramayıp memleketine dönecek ve hoca olamayacaktı. Eğitim ve öğretimde olay ve meselelerden uzak kalınacak ki öğrenci eğitimine kendini verip başarılı olabilsin. Hatta Osmanlının yaptığı medreseleri örnek verirlerdi. Duvarları kalın. İçeriden dışarıya ses gitmez, dışarıdan da içeriye gürültü gelmez. Okullar böyle olacak ki okuyan kimsenin dışarıda gözü olmayacak derlerdi. 

Hocalarımızın eğitim ve öğretimde olması gerektiğine dair anlattıkları bu anekdotun ne derece pedagojik olduğu da tartışılır ama konum bu değil. En azından doğru veya yanlış bir metot olarak görülmüş veya uygulanmış eskiden.

Gazze, Filistin, Kudüs gibi isimlerin dersliklere isim olarak verilmesine gelirsek, bu isimler özellikle İsrail’in orantısız güç uygulamasıyla Gazzelilere uyguladığı soykırımı göz önüne getiriyor ve akla kan, göz yaşı, ölüm, katliam, açlık ve susuzluk gibi olumsuzlukları hatırlatıyor.

Bu kursta okuyan ortaokul talebesi, sınıfa girerken ismi görür görmez morali bozulacak, belki de kendini derse veremeyecek. Çünkü bugün Gazze’de bir insanlık dramı yaşanıyor. Daha çocuk diyebileceğimiz ortaokul seviyesindeki çocuklar olumsuz etkilenecektir. Ne oluyoruz, savaşta mıyız, derste miyiz diyecek belki de.

Çocuk bu yaşta iken bu dramı öğrensin ve İsrail’i tanısın, ağaç yaş iken eğilir, bu yaşta öğrenmese ne zaman öğrenecek diyebilirsiniz. Elbette öğrensin. Buna diyeceğim yok. Yalnız çoğu film, dizi ve TV programlarında 7 yaş için uygun değildir, 18 yaş altı için uygun değildir gibi uyarılara RTÜK gereği televizyonlar tarafından ekranın sağ üst köşesinde yer verilir. Çocukları uzak tutun, şiddet içerir uyarısı yapılır. Bizim de bu küçük yumurcakları bu atmosferden bu yaşta uzak tutmamızda fayda var. Bu demek değildir ki çocuklara hiç bu katliam ve soykırımdan bahsedilmeyecek. Pekala derslerde yeri geldiği zaman İsrail’in bu yaptıklarına değinilir. Bu dramı anlatan kısa spot veya filmler etkileşimli tahta aracılığıyla sınıf ortamında gösterilebilir ve bir bilinç oluşturulmak istenebilir. Kimse kusura bakmasın, sabahın ilk saatinden, teneffüslerde koridor ve sınıfa girerken çocuğun katliam ve soykırımı çağrıştıran isimleri görmesi, çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyebilir. Çocuk derse girdi mi tek amacı derse odaklanmak olmalı, ders boyunca dışarıyla bağı olmamalı.

Bu demek değildir ki dersliklere isim verilmesin. Pekala tartışmadan uzak, herkesin kabul ettiği, ülkeye hizmet eden önemli tarihi şahsiyetlerin isimleri dersliklere isim olarak verilebilir. Hatta yanına o tarihi şahsiyetin özgeçmişini anlatan bir çerçeve de asılabilir. Şahsiyetin kim olduğuna, öneminin nereden geldiğine dikkat çekilebilir.

Kısaca, dersliklere acısı taze ve sıcak yer ve şahsiyetlerin isim olarak verilmesini pedagojik yönden uygun bulmuyorum.

Din Öğretiminde Temcit Pilavı

Yaz tatilinde bir vesileyle bir liseye uğradım. Dersliklerde ders giriş ve çıkış saatleri vardı. Dersler 9.00'da başlıyor. Sanırım 13.10'da bitiyordu.

Garip geldi öğleye kadar dersin olması. Çünkü bildiğim kadarıyla liselerde ders yükü fazla. Günlük en az 8 saat ders görmeliydiler.

Sonra kapıdaki haftalık ders programı dikkatimi çekti. Kur'an-ı Kerim, Peygamberimizin Hayatı, İlmihal, Örnek Şahsiyetlerden Tablolar. 

Haftanın beş günü her gün bu dersler. Sadece ders saatleri değişik. 

Jeton düştü. Belli ki bu okulda yaz kursu vardı. Kursu Diyanet mi açmış diye baktım. Alt tarafta kapıya yapıştırılmış bir afişte bir derneğin adı gözüküyordu.

Afişin altında da 20'şer kişilik sınıf mevcutları listesi asılmıştı. Hepsi erkek ve ortaokul öğrencisiydi. 

Sınıf kapısının en üstüne baktım. Her bir dersliğe de Gazze Sınıfı, Filistin Sınıfı gibi isimler verilmiş. Koridora Filistin'in başkenti Kudüs'tür yazılıp asılmış. 

Her gün aynı derslerin işlenmesi ve dersliklere Filistin, Gazze gibi isimlerin verilmesi bana garip geldi. Pedagojik değil dedim içimden.

Niçin böyle düşündüm. Önce derslere bakalım. Kur'an dersinin her gün bir saat olması yerinde. Çünkü bu ders günlük okunmalı. Diğer derslerin her gün olması daha ortaokul çağındaki çocukları sıkar. Hele ki bir yılın yoğunluğunun ardından yaz tatilinin sıcaklığında. Bu dersler de olsun ama her gün olmamalı. Bunun yerine akıl ve zeka oyunları, beden eğitimi ve spor gibi dersler öğrencileri rahatlatır. Belki öğleden sonra öğrenciler değişik sportif faaliyetlere götürülüyordur. Yine de biraz kafa dağıtacak derslere yer verilmesinde fayda mülahaza ediyorum. 

Okullarda özellikle Konya'daki ortaokul ve liselerde Peygamberimizin hayatı, ilmihal diyebileceğimiz temel dini bilgiler ve Kur'an-ı Kerim seçmeli ders olarak seçilmekte. Bu kursa katılan öğrenciler de öyle zannediyorum bu dersleri okullarında bir yıl boyunca görmüşlerdir. Bir de yaz tatilinde aynı derslerin görülmesi, çocukları çok teşvik edici olacağı kanaatine değilim. Çünkü bu yaz kurslarındaki bu dersler bir yılın tekrarı mesabesinde. 

Bir din kültürü öğretmeni anlatmıştı: Bir okulda Peygamberimizin hayatı dersine giriyorum. Öğretmen bu derste hep Hz Muhammed şöyle yapardı, böyle yapardı gibi anlatınca, öğrencinin biri, hocam, hep Hz Muhammed hep Hz Muhammed. Başka kimse yok mu demiş. Öğretmen de bu dersin adı Hz Muhammed'in hayatı. Başka kimden bahsedecektim. Elbette Hz Muhammed'i anlatacağım demiş. 

Bu örnekten de anlaşılacağı üzere yaz, kış hep ilmihal, Hz Muhammed anlatmak demek, çocuğu çok dindar yapmak anlamına gelmiyor. Çocukları dini yönden yetiştireceğiz diyerek onlara yaz-kış, akşam-sabah din, iman, ahlak, ilmihal, örnek şahsiyet demek tok bir insanı zorla doyurmaya kalkmak demektir. Eğitimde güdüleme ve zamanlama önemli. Nasıl ki aç insan yemeği iştahla yerse, dini bilgilere de susayan kana kana su içer. O yüzden birbirinin aynısı olan dersleri her gün ve her hafta okumak ve okutmak hiç pedagojik değil ve çocuk psikolojisini anlamaktan uzaktır.

Tekrar ediyorum, bu çocuklar bir yıl boyunca üç aşağı, beş yukarı aynı seçmeli dersleri okuyorlar. Ortaokullar 35-36 saat, liseler 40-45 saat haftalık ders görüyorlar. Bunca yorgunluğun ardından, çocuklarımızı temcit pilavı gibi aynı derslere talim ettirme yerine, bırakalım yaz tatillerini doya doya yaşasınlar, değişik etkinliklere gitsinler. Okuma özürlü bir toplumuz zaten. Değişik kitaplar okusunlar, kitap okumayı alışkanlık haline getirsinler. Yaz kursu açılacaksa kitap okuma, okuduğunu anlatma seansları düzenlenebilir. Hiçbir şey yapmasalar bile tatilde bol bol oyun oynasınlar. Zira çocuk oyunla büyür, oyunla kişiliğini bulur ve gelişir. Yaz boyunca kafaları boşalsın ki okul dönemi o kafalar bilgiyle dolsun. Çünkü dolu beyin yeni bilgi almaz. Yeni bilgi için kafanın boşalmadı şarttır. 

Unutmayalım ki eğitim ve öğretim bir pedagojidir, öğrenci psikolojisini anlamadır, öğrencinin seviyesine inmedir, sevdirmedir.

Diğer yazımda da dersliklere verilen Filistin, Kudüs, Gazze isimleri üzerine yazmak istiyorum.

Bekarın Avrat Boşaması

"Niye çalışıp duruyor ki? Emekli olsa da yerini birilerine açsa!".

"Daha çalışın mı? Yaşını başını almış, torun torba olmuşsun. Bırakıver artık. Torun sev, onlara zaman ayır biraz da". 

"Çalış çalış. Nereye kadar? Mezara mı götüreceksin?"

"Çalışmak iyi de her şey para değil. İnsan kendine de vakit ayırmalı, gezip tozmalı".

"Bunlar niye emekli olmuyorlar? Piyasada atanmak için bekleyen o kadar öğretmen adayı var". 

"Ben gününde emekli oldum. Bir rahatım bir rahat. Beş vakti daima camide cemaatle kılıyorum. Tavsiye ederim".

"Öğretmenler odasına bir girdim. Hepsi emekliliği gelmiş yaşlılar dolu. Ama emekli olmuyorlar". (Bunu söyleyen de yaşlı ama minyon tip olduğundan yaşını göstermeyen biri).

*

"Aman emekli olma. Emekli olup da ne yapacaksın? Bak bana. Ne kadar pişmanım. Vakit geçiremiyorum".

"Emekli olacağım ama maaşım yarıdan fazla düşüyor. Mecburen çalışacağım. Bu devirde emeklilik akıl kârı değil. En iyisi devlet haydi git deyinceye kadar çalışmak”.

*

Yukarıda verdiğim emekli ol, diyenler bekara avrat boşamanın kolay olduğunu sanan, önünü ve arkasını düşünmeyen kişilerdir.

Elbette her şey para değildir. Yalnız bu bekar olup durmadan avrat boşayanlar bilmeli ki günümüz emekliliği eskinin emekliliği gibi değildir. Ömürler uzamış, adeta emekliye karın tokluğuna ve kıt kanaat geçineceği bir maaş takdir ediliyor. Bu devirde emekli maaşı ile geçinmek zor.

Bir diğer husus kişinin sağlığı el verirse bırakın çalışsın. Emekli olup boşta kalan insanın hayalleri ve yapacağı işi kalmayınca çabuk yaşlanır ve içi koflaşır. Doğa hangi canlı emekli oluyor bu arada?

Bir taraftan erken emekliliği eleştirirken diğer taraftan emekliliği geldiği halde çalışma azminde olan kişilerin emekli olmasını istemek bir çelişkidir. Bugün 16 milyon emeklinin yanına yeni emeklileri katmak hiç akıl kârı değil. Hazırında devlete yüktür.

Ben fakülteyi bitirdiğimde birileri emekli olsun da ben de çalışmaya başlayayım hesabı yapmadım. Ki biriken mezun öğretmenlerinin göreve atanması, mevcutların emekliliğiyle giderilebilecek bir şey değil. Bugün elime geçen bir istatistiğe göre ilahiyatlar kapatılsa, hiç mezun vermese okulların din kültürü öğretmenini karşılamak için mevcut mezunlar 23 yıl sonra eritilebiliyor. İHL meslek dersleri branşındakiler ise 97 yıl sonra eritilebiliyor. Yani bu iş sadece mevcutların emekliliğiyle bitirilecek bir stok değil.

Verdiğim son iki örnekte görüleceği gibi emeklilik istenecek bir şey değil, bunu en iyi eşekten düşenler bilir. O yüzden bırakım birilerinin emekli olmasını dört gözle beklemeyi, herkes kendi işine baksın. Sağlık varsa, işinde verim varsa bırakın insanımız çalışsın.

Aile Olmak ve Aile Kalabilmek

Aile olmak zordur, aile kalabilmek daha zordur. Bu yönüyle bakıldığı zaman aile olmuş ama aile kalamamış aileler çoğunluktadır. Aile kalabilenin sayısı ise bir elin parmaklarını geçmez.

Aile demek; 

Aile bireylerini iyi günde, kötü günde görüp gözetmektir. 

Derdini dinlemektir. Derdiyle dertlenmektir.

Yükünü almaktır, yük olmamaktır, yük olan varsa elleşip yükü kaldırmaktır. 

Sıkıntı anında taşın altına elini uzatmaktır. 

Birbirini menfaatsiz ve çıkarsız sevip saymaktır.

Teklifsiz bir araya gelmektir, çat kapı gelip gitmektir. Bizdeyiz, sizdeyiz demektir.  Yabancı gibi olmamaktır. Samimiyet ve içtenliktir.

Oturup kalkmaktır, gerekirse yatmaktır, hal hatır sormaktır, beraber ağlamak, beraber gülmektir.

Birbirinin olmasını istemektir. Elinden tutup kaldırmaktır. Çekememezlik yoktur.

Bir dert ve sıkıntının ilk açıldığı, derman arandığı yerdir. 

Bireyler arasında sorun çıktığında veya kırgınlık ya da küskünlük olduğunda büyüklerin soruna el koyduğu, büyüğün kestiğinin yendiği, üzerine sözün söylenmediği yerdir.

Birbirlerini ziyaret dostlar alışverişte görsün, ayıp olmasın türünden olmayandır.

Birlikteliklerini iple çeken, bir araya geldikleri zaman mutlu olan ve mutlu ayrılan, geride mutluluk bırakılan yerdir.

Düğünde, cenazede, mutlu ve üzüntülü anlarda o evin ferdi gibi ayakta dolaşandır.

İlişkileri pamuk ipliğine bağlı olmayan yerdir.

Aynı soyadı taşımanın onurunun yaşandığı yerdir.

Büyüğün küçüğü sevdiği, küçüğün büyüğü saydığı, fikir danıştığı ortamdır.

Bireyler arasında yabancılık yoktur. Büyükler kendi arasında, küçükler kendi arasında arkadaş gibidir.

Birbirlerini mahremlerini mahrem bilirler, taşınmaması gereken sırrı içlerinde taşırlar.

Aradaki sorunlar kavga ve gürültü, patırtı ve itiş kakışla değil, nezaket ölçüleri içerisinde suhuletle çözülür.

Kısaca, ben bu ailenin ferdi olmaktan mutluyum, yeniden dünyaya gelsem bu değerli ailenin yine ferdi olmaktan kaçınmazdım denilen yerdir aile.

Böyle aile olup böyle aile kalabilen ailelere ne mutlu! Kıskanılmaz, gıpta edilir ancak.

Yönetenler ve Yönetilenler

Gördüğümden, izlediğimden, olup bitenden, geldiğimiz noktadan şunu çıkarıyorum ki dünyada bir yönetenler var, bir de yönetilenler.

Yönetenlerin sayısı fazla değil. Sayıları bir elin parmaklarını geçmez. Bunlar parayı elinde bulunduranlar, para ve ekonomilere yön verenlerdir. 

Devlet değil bunlar. 

Ellerindeki devasa imkanlarla her devleti elleriyle oynatıyorlar. 

Bunlar ne karar alıyorlarsa, dedikleri oluyor. Planları milim şaşmaz. A planları olmuyorsa, B planlarını devreye sokuyorlar. Bu da olmuyorsa C planları devreye girer. Ama her hâlükârda dedikleri olur. 

Dünya siyasetine bunlar yön verir. İster krallık ister demokrasi ile yönetilsin, devletlere lider ya da yöneticiyi bunlar ayarlarlar. 

Ayarladıkları liderleri bir şekilde o ülkenin yönetimine getirirler. Hem de kurtarıcı olarak. 

Getiremedikleri takdirde gerekirse darbeye başvururlar, iç savaş çıkarırlar. 

Anlaştıkları liderler efendilerinin emrinden dışarı çıkmaz. Şayet çıkmaya kalkarlarsa bedelini ağır öderler.

Dünyada bu yönetenler dışında bağımsız devlet yoktur. Bayrağı olan ne kadar devlet varsa, bu ülkelerde ne kadar iktidar varsa hepsi bunların emrindedir. Ülkelerin durumları içişlerinde serbest, dışişlerinde bağlı özerk devlet gibidirler.

Bunlar devlet de olsa, o ülkenin cumhurbaşkanı veya kralı da olsa ülkesine emir verirken bunlardan emir alırlar. Emir alan cumhurbaşkanıdır, emir alan kral vs.dir. 

Bu durumda ülkesine yön veren yöneticiler de birer yönetilen mesabesinde olmuş oluyorlar.

Bir elin parmağını geçmez yönetenlerin yanında yönetilenlerin sayısı çoktur. Çoğunluk, yönetilen olmakla beraber yönetici gibi görünen, haddizatında yönetilen olan yönetici görünümlü kişilerin sayısı da az değildir. 

Şunu demek istiyorum. Devletlerin başında yönetici görünenler, aşağısına emir verirken yönetici, yukarısından emir alırken yönetilen durumundadır. Altına yegane güç olarak kök söktürürken, yukarısı da bunlara kök söktürüyor.

Bu yönüyle bakıldığı zaman ülkeler para babalarının elinde adeta valilikle yönetiliyor. Ülkesinde cumhurbaşkanı veya kral, para babalarının nezdinde ise vali. Valiler ise hep emri yukarıdan alır, altına emir verir.

Yönetenler tüm dünyayı ve ülkeleri böyle yönetiyor bence.

Yönetici gibi görünen yönetenler ise yöneticilerinin yazdığı senaryoyu oynayan birer aktör görünümündedir.

Terör örgütlerini kuran, onları besleyip büyüten, kendi adlarına vekalet savaşı yaptıranlar da bu az sayıdaki yöneticilerdir.

Kısaca statü ve makamımız ne olursa olsun sen, ben, bizim oğlan hepimiz birer yönetileniz. Gerçek yönetici olmak için çok fırın ekmeği yememiz de yetmez. Zira yönetenler ailesinden değiliz. Hepimiz yönetilenler ailesindeniz. 

Gençlerin Hayallerini ve Geleceğini Nasıl Yok Ettik? *

Önüme bir istatistik düştü. Ne derece doğru bilmiyorum. Piyasada her branşta mezun olmuş, öğretmenlik bekleyen o kadar mezunun olduğu göz önüne alınırsa istatistiğin gerçeği yansıttığı söylenebilir.

Bu istatistiğe göre öğretmen yetiştiren "Eğitim fakülteleri yarın kapatılmış olsa  20 yıllık atama ortalamasına göre atama havuzunda birikmiş öğretmen sayısı ile yeni mezuna ihtiyaç duymadan kaç yıl idare ederiz?" sorusuna cevap aranmış. 

Çıkan sonuç şu: Beden eğitimi (19), biyoloji (18), coğrafya ve din kültürü (23), fen (10), fizik (15), ilköğretim matematik (6), İHL meslek dersleri (97), İngilizce (5), kimya (14), lise matematik ve sosyal bilgiler (16),  okul öncesi (17), rehberlik (12), sınıf öğretmenliği (2), tarih (42), edebiyat (30), Türkçe (9) yıl. 

Bu durumda sınıf öğretmenliği dışında tüm branşlara yakın, orta ve uzak vadede ihtiyaç yok. Mevcut mezunları eritmek için kaç yıl gerekiyor? 

Bu durum insan iş gücümüzü iyi planlayamadığımızın ve gençliğin hayallerini yok ettiğimizin bir göstergesi. 

Bir ülke kendi insanına ve gencine kötülük yapmak istese, bunun için didinse, inanın, bu istatistik sonucunu ortaya koyamaz. Bunu ancak bizim ülkemiz yapar. Ki bu istatistik sonucunu elde etmek için YÖK, üniversiteler ve devletin ilgili organ ve yetkilileri çok uğraştı.

Öğretmenlik branşlarının çoğunda ihtiyaç olmadığı halde birinci öğretimin yanında ikinci öğretimler açıldı ve bir fabrikanın seri üretimi gibi yıllar yılı mezun verdiler. Mezun ettiklerini dışarı saldılar.

Bu kadar mezun verdikten sonra YÖK ikinci öğretimleri kapamayı yeni akıl etti. 

Her ile bir ve birden fazla olacak şekilde mantar birer gibi üniversiteler açıldı. 

Öncesinde ne işe yarayacaksa, hangi akla hizmet ise liseler zorunlu eğitim kapsamına alındı. 

Madem ki liseyi okuyacağım. Bari bir de üniversite okuyayım dedi gençler.

Tercih edilmediğinden dolayı birçok bölüm dolmadı. Ama biz inadına bu bölümleri açık tutmaya, yenisini açmaya devam ettik. 

Bugün öğrencisi yok diye bazı bölümleri kapatmaya kalksak buralara alınan öğretim üyeleri ne olacak? 

Görünen o ki bilerek veya bilmeyerek eğitim ve öğretimin anasını ağlattık. Ağlamakla kalmadık, kibrit suyu döktük.

Mezun veriyoruz ama iş veremiyoruz. Çünkü istihdam alanı yok. 

Piyasada her yıl atanmak için sınava giren üniversite bitirmiş milyonlar var.

Bütün bu okumuş işsizler maalesef bizim eserimiz.

24-25 yaşında bir öğretmenlik branşını bitiren bir genç bu yaştan sonra ne yapar ne eder? Kamuda veya özel sektör okullarında iş bulamayanları ne sanayi işe alır ne de bu gençler oralarda çalışabilir.

Bizim bu yaptığımız, kaç neslin umutlarını yok etmek ve tüketmektir. Herkesi lise ve üniversite mezunu yapacağız, istatistiklerde lise ve üniversite mezun sayısı çok gözükecek iştah ve süksemizin, 18 yaş işsizliğini 25 yaşa ötelemenin bir sonucudur.

Gelinen nokta şudur ki bugün okumamak okumaktan daha iyidir. Okuyup diplomalı işsiz olmaktansa, okumayıp ilköğretimden sonra bir meslek sahibi olmak en güzelidir. Kim böyle yaparsa kendini ve geleceğini kurtarmış olur. Geleceğine de güvenle bakar ve hayalleri olur. Bugün öğretmenlik bitirenlerin artık bir hayalleri olmadığı gibi geleceğe umutla bakacak bir gelecekleri bile yok.

Öğretmenlik branşında durum bu. Ya diğer bölümlerde durum nasıl? Öyle zannediyorum tıp fakülteleri dışında hepsi aynı. Bol mezun ve işsizlik.

*02.08.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Araboğlu Makası *

Yeniler pek bilmese de eskilerin adres tarifi içi kullandıkları yer isimlerinden biri de Araboğlu Makasıdır. 

Burası bir diğer adıyla dershaneler sokağı olarak bilinse de caddenin resmi adı Mimar Muzaffer Caddesi'dir. 

Araboğlu ismini, cadde üzerindeki Kurucu Kazım Ağa'nın yan tarafında yer alan Müslim Arap oğlunun evinden aldığı belirtilmektedir. Konağın olduğu yerde atlı tramvayın makası varmış. 

1917 yılında Yunanistan'dan sökülerek getirilen atlı tramvay Konya'ya getirilip kurulmuş. 

Atlı tramvayın güzergahı şöyledir: "Atatürk Anıtından sonra şehir içine iki kol halinde ile uzanmaktadır. Anıtta çift makasla başlayan kolun biri, bugünkü  Konya  Lisesinin önünden geçer. Daha sonra Atatürk Müzesini takiben Konya İdman Yurdu Lokali arkasından eski Park Sinemasının önüne gelirdi. Park Sineması ile eski ordu karargahı binası arasındaki bu yerde ikinci bir makas vardı. Ayrıca bu civarda zamanın buğday tüccarların gayrimüslim Arap oğlunun evi bulunduğundan, buradaki makasa "Arap oğlu Makası" denmiştir". (konyaaktuel.com)

Bu güzergahtan anladığım kadarıyla Araboğlu Makası denilen yer, Rampalı Çarşıyı solumuza almak suretiyle devam eden caddenin Zafer’e kadar uzanan kısım olsa gerek.

Bu kısımda tarihi diyebileceğimiz binalardan bir ara Meram Milli Eğitim Müdürlüğü olarak kullanılan bina ve kilise gözümün önüne geldi. İş merkezi olarak aynı cadde üzerinde Terziler İşhanı var.

Bugünkü resmi adı Mimar Muzaffer Caddesi olsa da bu isimle bu caddeyi kimse bilmez. Ne eskiler ne de yeniler.

Arap oğluna ait konağın önünde atlı tramvayın makas değiştirmesinden dolayı yani bir Arap’tan dolayı buranın adı Araboğlu Makası olarak kalmış eskilerin belleğinde.

Araboğlu Makası başlığıyla yazı konusu edinmemin sebebi, birkaç defa Meram Eski Kaymakamlığının arkasını sağıma alarak kestirmeden Çıkrıkçılar İçine geçtim. Genelde kahvehane ve birahanelerin dikkat çektiği cadde, boydan boya Suriyeli Araplarla dolu. Gelip geçen ve cadde boyu sağlı-sollu duranları hepsi Arapça konuşuyor. Sanırım Suriyelilere ait dükkanlar da var.

Daha önce Alâeddin’den kestirme olarak Larende Caddesine çıkmıştım. O cadde de boydan boya Suriyeli esnaf ve müşteriyle dolu.

Bildiğim kadarıyla Araboğlu Makasının arkası, Larende’ye varıncaya kadar muhacirlerin oturduğu yer olarak bilinir. Bugün Balıkçı Halinin de yer aldığı, pazar günleri kurulan Konya’nın en büyük pazarının adı da Macur/Muhacir Pazarıdır.

Eskiden Selanik göçmenlerinin kaldığı bu bölgede ne kadar Selanik göçmeni kaldı bilmiyorum ama bu bölge, sağlı- sollu, önlü ve arkalı Suriyeli göçmenlerle dolu. Kısaca bir göçmen gitmiş, yerine yeni göçmenle yani muhacirle dolmuş. (Muhacir kelimesini de burada göçmen anlamında kullanıyorum.)

Zamanında tek Arap oğlundan dolayı caddeye ismi halk tarafından verilen kısım sadece bu cadde ile kalmamış. O mahallenin tamamı Arap’la dolmuş.

Sanki Arap oğlu ta o zamandan: “Daha bu ne ki. Öyle bir zaman gelecek. Buranın her tarafı benim soydaşlarım tarafından doldurulacak” demiş olmalı.

*07.08.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.