Taraklara Elveda!

Kaş dışında saçımda, bıyığımda ve sakalımda bir tane saç, kıl, tel ve tüy bulun

da göreyim. Bulana benden bir çay. Bulamazsınız. Kendi mahsulüm. El emeği, göz nuru ne de olsa.

Ben öyle bildiğiniz berberlerden değilim. Saç, kıl, tel ve namına ne varsa hepsini çeker alırım. Bu konuda değme berberler elime su dökemez.

İsteyene bu şekil tıraş yaparım. Çayın dışında berber parası da almam. Bizde saç kesimi tek çeşit. Öyle nasıl olsun tıraşınız sorusu sorulmaz. 

Bu tıraşla,

1.Kafanız küçülür.

2.Saçınız kolay kolay büyümez.

3.Sık sık berber ihtiyacınız olmaz.

4.Ayda bir, bir berbere para ödeme durumunda kalmazsınız.

5.Yıkandıktan sonra saçımı kurutmam lazım derdiniz olmaz. Saç kurutma makinesi kullanmak durumunda kalmazsınız. Yıkan-çık modeli bunun adı. Saçınız ıslak çıkmayınca kolay kolay hastalanmayacaksınız, soğuk algınlığı hali yaşamayacak, en azından sinüzit olmayacaksınız. 

6.Hem elektrikten hem berberden tasarruf ederek aile bütçesine katkıda bulunacak. Berberde sıra beklemek durumunda kalmayacak ve vaktinizi daha önemli işlerinizde değerlendireceksiniz. 

7.Tarak taşıma, benim tarağım nerede, saçımı taramam lazım derdiniz olmayacak. Aynanın karşısına geçip saatlerce oyalanmayacaksınız. Yataktan kalktığınız gibi gözünüz kapalı dışarıya çıkabilirsiniz.

8.Saçınız daha bir gür çıkar.

9.Tıraşımız tamamen hijyen bir ortamda yapılmaktadır.

Acemisin. Acemi berbere benziyorsunuz diyebilirsiniz. Bu düşünceye sahip kişiye kızmam. Zira gözünde problem var, görme özürlü, önce bir göz doktoruna görünsün derim. Halebi orada ise arşın burada. Şekil A, B, C, D'de görülüyor.

Kendi kendime kimseden yardım almadan yaptığım ikinci tıraşım. Yani acemiliği kendi üzerimde atlattım. 

Bu yaştan sonra berber salonu açma düşüncem yok. Berberlerin ekmeğini elinden almak istemem. Onlar ekmeklerini yemeye devam etsinler. Ama bu değerin yok olup gitmesine de gönlüm razı olmaz. Bu yüzden berberler konfederasyonu başkanlığını düşünebilirim. Çok özel ve hatırından çıkamayacağım dostlarımın tıraşını berberler odasında muhabbet arasında tıraş edebilirim.

Başkan olduktan sonra odama bağlı berberler -ki bana bağlı olmayan berber dükkanı açamaz- tek çeşit tıraş yani benim tıraşım gibi yapacak. Kafada saç namına bir şey kalmayacak. Bu modelin adı ne derseniz? Modelle işimiz olmaz ama siz buna başkanın tıraşı diyebilirsiniz. Mevcutlar ve yeni salon açacak berberlere salon açabilmeleri için koyacağım değişmez tek şart budur. Bilmem anlatabildim mi? Anlaşıldı ise tekrar anlatayım diyeceğim ama zaman kaybı. En iyisi saçınız üzerinde göstereyim bunu.

ÖSYM Sınırları Zorluyor *

Her yıl 2,5 milyona yakın gencimizin iyi bir üniversitenin gelecek vadeden bölümlerini kazanmak için ter döktüğü ÖSYM tarafından yapılan sınavlar, hem sınav öncesi hem sınav anı hem de sınav sonrası adından sıkça söz ettiriyor. ÖSYM bu konuda zirveyi kimseye bırakmıyor, daima tartışmanın odağı oluyor ve her sınavda tahammül sınırını aşacak şekilde sınırları biraz daha zorluyor.

Sınavın güvenliği açısından koyduğu kuralların bir kısmı mantıklı olmakla beraber  “Askerliğin başladığı yerde mantık biter” misali koyduğu kriterlerin çoğu, gereksiz ve sınırları zorlayan kurallar. Öyle kriterler var ki öğrenciler sınava neredeyse anadan üryan girmiş oluyorlar ve her kural da acımasız bir şekilde uygulanmaktadır. Özellikle sınav başlamadan, sınav kapılarının 15 dakika önce kapanması kuralından az öğrencinin canı yanmadı. (Biz “falan öğrenciyi emniyet müdürü sınavına yetiştirdi” diye seviniyoruz. Hiç ÖSYM’yi sorgulamıyoruz. Emniyet müdürünü bulamayan öğrenciler ne yapacak?)

Sınavın geçerliliği ile ilgili her ne olursa olsun sınav esnasında öğrencinin asla salon dışına çıkamaması kuralı ise ayrı bir garabet. Sınav heyecanı ve stresi dolayısıyla kazara öğrenci lavaboya gitmek istese ya da rahatsızlansa bu demektir ki 4 yıllık emeği boşa gidecek demektir. Çünkü sınavı iptal oluyor. İki tane öğrenci sınavın ilk 40 dakikasında lavaboya gitmek durumunda kaldıklarını gördüm. Sınavları iptal olan bu öğrenciler, sınavın bitmesine 75 dakika kalıncaya kadar sınav merkezinden de ayrılamadılar. Çünkü kural böyle. Arkadaşları, salonlarında sınavlarını olurken bu iki çocuk, bu süre zarfında için için ağlayıp durdular. Yazık gerçekten! Tamam, sınav salonundan öğrenci “Lavaboya gidebilir miyim” diye zırt pırt çıkmasın. Üç saatlik bir sınavda da lavaboya ihtiyacı olan bir öğrenci, gözetmen nezaretinde lavaboya gidebilsin. Adaylara, isteyen lavaboya gidebilir dense bile çoğu genç salonu terk etmez. Çünkü zamanla yarışıyorlar. Bu kuralı koyan ÖSYM şunu mu istiyor: Her öğrenci, sınava müracaat öncesi bir doktor bulup “Şu rahatsızlığından dolayı lavaboya gidebilir” raporu almalı.

Sınavın içeriğine gelince öyle sorulara yer veriliyor ki soruyu çözmeye çalışan çocuk, Türkçe bunun neresinde diyor çoğu zaman. Sorular felsefe sorusu mu yoksa Türkçe mi tartışılır. Özellikle TYT Türkçe soruları öğrencilerin moralini bozdu. Sınava giren öğrencilerin şu yorumlarına bakar mısınız?

“Sınav sorularını Thales hazırlamış diye haberler var”. (Thales, Batı felsefesinin kurucusu sayılan bir filozof.) “Türkçe, full felsefe gibiydi. Ayıp olmasın diye iki tane dilbilgisi koymuşlar…”. “Türkçe sorularının felsefe sorusu gibi oluşu yüzünden 45 soru, felsefe çözmüşüm gibi hissediyorum”.)

“Türkçe paragrafları kısa olmuş kanka. Keşke roman falan koysaydın”. ”Türkçe yetişmedi”. (Yeni nesil sorular maalesef böyle. Sorunun uzunluğunu gören çocuğun, daha başta morali bozuluyor. Bu sınavın en olumlu yönü sınav süresinin artırılması olmuştur. Sanırım süre yine de yeterli gelmedi.)

“Türkçe çok çok fenaydı. Bir tek bana zor gelmemiş. Arkadaşlarımla da konuştum. Hepsi Türkçeden yakınıyor”. (Öğrenciler elensin diye Türkçe soruları alabildiğine zorlaştırılmış. Bu soruları gören Türkçemizden nefret eder maalesef. Zorluğundan geçtim. Mantığı zorlayan mantık ötesi sorular... Parçayı anladıktan sonra soruyu soranın mantığını kavramak için öğrencilerin epey bir terlemesi gerekiyor.)

TYT Türkçenin tuzu biberi sorusu Mabel Matiz ile ilgili sorulan iki soruydu. Tepkilerin bir kısmına yer veriyorum: (“Lan Mabel Matiz'in Türkçe sorularında ne işi vaaarrrrr”. “Türkçe sorularından birini kadraj magazin hazırladı herhalde Mabel Matiz ne alaka”. “Mabel Matizin maya adlı albümünün geçmişini ve tarihini de öğrenmiş olduk”. “Mabel Matiz dinlemedim diye iki Türkçe sorusu gitti”.)

Özellikle Mabel Matiz ile ilgili sorulan sorulara, sadece öğrenciler değil; yaşantısı, paylaşımları ve düşünceleri dolayısıyla sanatçıya kamuoyunun genelinde de tepki var. Bu derece tartışma konusu olan birine, sınavlarda özellikle ismiyle yer verilmemeliydi diye düşünüyorum. Maalesef soruları hazırlayan uzmanlar, bu konuda bir hassasiyet göstermemişler ve halkın değerlerini hiçe saymışlardır.

Verdiğim örneklerle yazımı uzattım. Kısaca şunu söyleyeyim. ÖSYM, milyonlarca öğrenciyi nasıl elerim, onları nasıl başarısız gösteririm diye Türkçenin üzerinden elini çekmesi lazım. Zorluk derecesi soruyu başka hangi dersten sorarsa sorsun, öğrencileri nasıl elerse elesin ama gençlerimizi Türkçemizden soğutmasın. Bir diğer husus, sınav güvenliği açısından aldığı tedbirleri ÖSYM’nin yeniden gözden geçirmesinde fayda var. Bazı anlamsız kriterlerini esnetmekle bu işe başlayabilir.

*01/07/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Hassasiyeti Ara ki Bulasın! ***

LGS ve YKS sınavları, çocuklarımızın ve gençlerimizin geleceğine yön veren hayati sınavlardandır. Bundandır ki bu sınavların yapıldığı günlerde devletin kurum ve kuruluşları; sınavın ses ve gürültüden uzak bir şekilde geçmesine özen gösterirler ve bir dizi tedbirler alırlar ve uyarılarda bulunurlar. Çünkü sınava giren öğrenci için sınav güvenliği yanında sınavın ses ve gürültüden uzak bir ortamda yapılması olmazsa olmazdır. Bu sınavlar zamanla yarışılan sınavlardır. Aday, yeni nesil uzun soruları okuyup anlayacak ve analiz edecek. Ardından, soruyu hazırlayan kişinin kastettiğini tespit edip birbirine yakın çeldirici cevaplardan birini bulup çıkaracak. Bir tık sesi, çocuğun okuduğu soruyu tekrar okuması demektir. Bu da zaman kaybı ve moralinin bozulması demektir.

2020 LGS ve YKS sınavları, salgın nedeniyle olağanüstü bir ortamda yapıldı ve tüm tedbirlere ilaveten devlet bu sınavların yapıldığı tarihlerde kısıtlılığa gitti. Yerinde bir hassasiyet. Ki olması gereken de bu. Pekiyi aynı hassasiyeti hepimiz gösteriyor muyuz? Cevabın elbette, olmasını çok isterdim. Vereceğim örneklerle aynı özeni göstermediğimiz görülecektir:

TYT sınavında salonda gözetmenim. Salon başkanım kürsüde oturuyor. Ara ara yerinden kalkıp bir dolaşıyor. Her kalkışı bir gürültü bir gürültü. Çünkü tüm salonu yukarıdan görme imkanı versin diye kürsünün altına ahşaptan yapılmış yüksekliğin üzerine basıldıkça kulak tırmalayan bir gıcırtı, bir ses ve gürültü ortaya çıkıyor. Diyelim ki bina sahibi kürsüden kaynaklı gürültüyü yok etmek için tedbir almadı. Sınav başladı. Binanın ve kürsünün yabancısı salon başkanı da yüksekliğe çıktı ve oturdu. Baktı ki öğrencileri rahatsız edecek şekilde bir gürültüye sebebiyet veriyor. Bir daha o kürsüye oturmaması, oturduysa da kalkmaması gerekirdi. Ama kaç defa oturdu oturdu kalktı o kocaman boyu ve kilosuyla. Attığı adımların hepsi ben yürüyorum dedi durdu. Sınavı izleyen biri olarak ben bu durumdan rahatsız oldum. Zamanla yarışan öğrencileri varın siz düşünün.

Ben bu yazıya oturduğum zaman pazar günü yapılan 10.15’te başlayıp 13.15’e kadar devam edecek olan AYT sınavı başlamıştı. Mahallemizde bir camiden sala sesi yükselmeye başladı. Görevli sesini saldı ve uzattı da uzattı. Herhalde bir beş dakika sürdü. Kim vefat etmiş diye salanın sonundaki anonsa kulak kabarttım. Kim olduğunu anlayamadım. Vefat eden kimseye Allah rahmet eylesin. Ölüm bu. Ne sınav bilir ne de hayati bir mesele. Böylesi önemli sınavda ölenin kim olduğunu, ne zaman, nereden kalkacağını yakınlarına duyurmak için sala yerine başka bir yol bulunamaz mıydı? Bildiğim kadarıyla Peygamberimiz zamanında sala verme âdeti yoktu. Sanırım, ilk sala okuma Fatımiler zamanında Mısır’da başlamıştır. Bugün tüm eş, dost ve akrabaların cenaze başta olmak üzere birbirine duyuracağı whatsapp grupları vardır. Pekala bu yol ile ölüm duyurulabilirdi. Yine çoğu yerde köy, belde ve ilçe nüfusuna kayıtlı kişilerin ölüm haberlerini, adlarına kurulmuş dernekler, vakıflar veya belediyeler mesaj yoluyla duyurmaktadır. Hakeza sosyal medya yoluyla da tüm sevenlerine haber uçurulabilirdi. Önemli olan bu acı haberi duyurmak değil mi? İlla sala okunması gerekmiyor. Haydi okundu. Kısa kesmeyi de bilmek lazım. Hele bu sala, sınav yapılan okulun yanı başında ise o anda sınav olan çocukların psikolojisini bir düşünün. Herhalde sınavı bırakıp bir güzel salayı dinlemişler ve “Hayat bu. Millet ölümle pençeleşiyor, bense sınavla” demişlerdir.

Salayı dinleyince sabah ki oturumun bitmesine 15 dakika kala bir güzel de ezanlar okunur dedim.

Sınavın bitmesine yakın, sınavdan çıkacak çocuğumu almak için sınavın yapıldığı okula gittim. Gürültü olmasın diye bahçeye bile alınmayan, güneşin altında yanan anne ve babaları kapının önünde sessizce bekleşir buldum. Onlar gibi ben de beklemeye koyuldum. Az sonra merkezi sistemden öğle ezanı okunmaya başladı. Haydi müezzin çabuk bitir dedikse de namaz vaktini duyurmanın ötesinde tüm maharetini konuşturdu müezzin. Bitime 15 kala bir beş dakika sürdü ezan.

Bizim Diyanet haktan ayrılmaz. Öğleden sonra da YDT(Yabancı Dil Testi) var. Onlara da ikindi ezanını okur, dedim. Sabah okunan sala ile birlikte benim için öğle ve ikindi vaktinde neler olacağı zaten belli olmuştu. Nitekim dediğim gibi oldu. Öngörümü yalan çıkarmadığı için Diyanet’i tebrik ediyorum buradan.

Yanlış anlaşılmasın,  okunan ezandan rahatsızlık falan duymadım. Zira bu ezanlar Akif’in “Bu ezanlar ki şahadetleri dinin temeli/Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli” beytinde belirttiği gibi daima bu ülkede beş vakit okunmalı. Ama okunan ezana rağmen konan kısıtlılıktan dolayı kimsenin camilere gidemeyeceği ve devam etmekte olan hayati sınavlar göz önüne alınarak bu vakitlerde ezan da okunmamalıydı. Bunu cami görevlilerinden ziyade Diyanet İşleri Başkanı düşünmeli ve “Yapılacak olan sınavlar dolayısıyla pazar günü öğle ve ikindi ezanları minarelerden okunmayacak” talimatını illere göndermeliydi. Maalesef bu hassasiyeti de DİB’den göremedik. Halbuki bu ince düşünce, çocuk ve gençlerin gözünde Başkanı ayrı bir yere oturturdu. Başkan, sigaraya ve personelinin faizsiz bankadan maaş almasına gösterdiği hassasiyeti burada da göstermeliydi. Heyhat ki heyhat... Ben de bu Başkandan çok şey bekliyorum. Maalesef bu hassasiyet denen şey ne alınır ne de satılır. Hele bazılarında ara ki bulasın.

Farkındayım, sözlerimi uzattım. Son olarak şunu söyleyeyim. Yeri geldiği zaman torunu, üzerine bindiği için Peygamberin secdeyi uzattığını, ağlayan bir çocuk gördüğü zaman namazı kısalttığını anlatır dururuz. Bu anlattığımızla da Peygamberin, çocuklara verdiği önemi ve ortaya koyduğu bir hassasiyetini dile getirmeye çalışırız. Nedense aynı duyarlılığı biz ne düşünüyoruz ne de uyguluyoruz. Kusura bakmayın ama peygamberden daha Müslüman’ız sanki! Unutmayalım ki kimse peygamberden daha Müslüman olamaz. Bu mesele kıyas bile götürmez. Bir derdimi anlatmak için bu ifadeyi kullandım. Umarım, peygamberin gösterdiği duyarlılığı sadece anlatmakla kalmayız, bir gün bizler de uygularız.

***30/06/2020 tarihinde Pusula haber gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.

Yeni Yüz Gece Bekçileri *

Kısıtlılığın olduğu LGS’de sınavdan çıkıp aracımla evime doğru giderken gençten iki gece bekçisi durdurdu.  Bir tanesi, “Beyefendi! Kısıtlılık var. Niçin dışarıdasın?” dedi. Sınavdan geliyorum” dedim ve görev kağıdımı göstermek için elimi cebime doğru götürürken “Öğretmen misiniz?” dedi. Evet dedim. “Tamam o zaman. Kağıt göstermenize gerek yok. Buyurun hocam” dedi. Kolaylıklar dileyerek yoluma devam ettim.

YKS’nin birinci etabı olan TYT sınavının bittiği cumartesi akşamı yürüyüşümü serinde yapayım diye evden çıktım. Tam yürüyüş parkuruna yaklaşırken maskeyi evde unuttuğumu hatırladım. Yanımda eşim olduğu için maske için eve geri dönmedim. Eşimi yürüyüş parkurunda bırakarak tenha cadde ve sokaklarda, insanlar ve kalabalıklardan uzak bir şekilde yürümeye başladım. Önüme yine iki gece bekçisi çıktı. Selam verdiler. “Masken yok muydu?” dediler. Durumumu anlattım kendilerine. “Bir daha unutmayalım, olmaz mı? İyi akşamlar” dediler. Onlar yoluna, ben yoluma devam ettim.

Polisi görmeye alışkın olduğumuz yerlerde bir zamanlar kaldırılan, şimdilerde yeniden yaygınlaşmaya başlayan gece bekçileriyle bundan sonra daha fazla karşılaşacağız anlaşılan. Özellikle polisin olmadığı mahalle aralarında gece bekçilerini görmek meskûn mahallere bir güven ortamı sağlayacağını düşünüyorum.

Biri gündüz diğeri akşam olmak üzere iki defa muhatap olduğum gece bekçilerine içim ısındı. Davranış ve nezaketlerini takdir ettim. Halden anlayan bir iş anlayışına sahip olduklarını, salt ceza yazmaktan ziyade rehberlik görevini de yapmaya çalıştıklarını müşahede ettim ve kendilerini daha bir insancıl gördüm. Küçüklüğümde gördüğüm yaşlı, kilolu ve göbekli, suçluyu yakalamaktan aciz, asık suratlı, korku veren, bol düdük öttüren bekçiler gitmiş; daha genç, kilo ve göbek sorunu olmayan, yüzlerinde güler yüz eksik olmayan cevval gece bekçileri gelmiş. Yeni nesil bekçilerin bulunduğu muhitte bir suça karışsam, bekçi geliyor diye kaçmaya kalksam, beni çok geçmeden yakalayacak bir enerjiye sahipler. Hasılı suça karışma zamanını kaçırmışım. Bu işi önceleri yapmalıymışım.

Gece bekçileriyle ilgili bazıları “Madem ihtiyaç vardı. Dün niye kaldırdılar, bugün niye tekrar gece bekçisi ihdas ediyorlar” şeklinde bir eleştiri getiriyor olsalar da bu duruma, demek ki yanlışta ısrar edilmemiş, bu yanlıştan dönülmüş demek lazım şu aşamada. Bekçiler ne kadar maaş alıyorlar, özlük hakları nelerdir? Bu durumu detaylı bir şekilde bilmemekle beraber çok da merak etmiyorum. Çünkü maaş konusunda kimin ne aldığına bakmam. Kendi durumumu değerlendirirken de kendimden düşük gelire sahip olanlara bakarak kendimi tatmin ediyorum. Yine maaşları konusunda sosyal medyada bazıları “Bunlar lise mezunu. Daha şimdiden şu kadar maaş alıyorlar. Halbuki 25 yıllık bir meslek erbabı bunlar kadar almıyor” dese de üstlendikleri görev ve bulundukları yerlere verdikleri huzur ve güven, ayrıca polisin olmadığı yerlerde polisin eksikliğini kapatmaları yönüyle ne mezuniyetlerini ne de aldıkları maaşı hesaba katarım. Görevlerini layıkıyla yaptıkları müddetçe kendilerine takdir edilen maaş ve özlük hakları kendilerine helali hoş olsun.

Küçüklüğümde gördüğüm kilolu ve yaşlı gece bekçilerini gözümün önüne tekrar getiriyorum. Onları kilolu yapan durumun, gündüz istirahata çekilip gece mesai yapmaları dolayısıyla olduğunu düşünüyorum. Buna bir de hareketsizlik ekleyince haliyle bu kişiler kilo ve göbek sorunuyla muhatap olabiliyorlar. Bu yeni nesil gece bekçileri de meslekte kıdemleştikçe bir gün mutlaka yaşlanacaklar.  Zira bundan kaçış yok. Kilo ve göbek sorunuyla karşılaşmamaları için onlara düşen, daima dinamik olmalarıdır. Gördüğüm kadarıyla beni yakaladıklarına göre görevli oldukları mahallerde bir baştan öbür başa sürekli yürüyorlar. Bu yürüyüş onlarda oluşabilecek kilo sorununun önüne geçer.  Buna bir de spor eklerlerse vücutları sağlıklı olduğu gibi şimdi gördüğüm gibi dinç olarak kalmaya devam ederler. Bu görüntüleri suçlulara da gözdağı vermiş olur.

İçimin ısındığı, kanımın kaynadığı, halktan biri olarak gördüğüm bu yeni yüz gece bekçileri, hem vücut hem halka davranış hem de sarf ettikleri efor yönünden bugün nasıl iseler, aynı pozitifliği mesleklerinde ilerledikçe de devam ettirmeleri en büyük temennimdir. Çünkü bizde mesleğin gediklisi olunca eski ideal, efor ve davranışımızın yerinde yeller eser. Umarım bozulmazlar.

*29/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Bakmak mı, Görmek mi? ***

Berberlere kısıtlamanın olmadığı yılların birinde saç tıraşı olmak için berber koltuğuna oturdum. Berber koltuğuna oturmuşsan berber seni rahat bırakıvermez. Bir taraftan tıraşını yaparken aynı zamanda olup bitenlerden haberler verir, ardından seni konuşturur. Çünkü piyasanın nabzının attığı yerlerden biri de berber salonlarıdır. Şuradan, buradan derken söz döndü dolaştı, havaların soğuk gittiğine getirdi berber. Mevsim kıştı zira. Zaten orta yerde konuşacak bir konu yoksa diğer konulara girmek için havalardan bahsedilir önce. Ardımda sıra bekleyen konuştu, berber konuştu. Evsiz barksız, odun, kömürü ve kıyafeti olmayanlara acınıldı. Mevsimine göre giyinmek gerektiği, bazılarının dekolte giyindiği belirtildi.

Tüm bu konuşmaları ben sessizce dinliyorum. Bana “Öyle değil mi arkadaş? Sen ne düşünüyorsun bu konuda dedi. Ben de üzerimdeki kıyafeti görüyorsunuz, alabildiğine giyindim. Bu halimle üşüyorum. Dışarıda bu havada dekolte giyinen bazıları, kuruma veya çalıştığı işyerine geldiği zaman “dondum” diyerek kendini kalorifer peteğinin yanına atar dedim. Ardından çalıştığım kurumda başımdan geçen bir anekdotu anlattım: Mart ya da nisan ayında derecelerin 17-18’i gösterdiği, hafif bir esintinin olduğu, güneşin kah açtığı kah kapandığı bulutlu bir gündü. Hizmetli odama gelerek kaloriferi yakayım mı dedi. Ben üşümüyorum. Arkadaşlara bir sor. Üşüyoruz diyorlarsa yakabilirsin dedim. Görevli az sonra odama geldi. Kimse üşüdüğünü söylemedi dedi. O zaman kalsın dedim.

İşimize koyulduk. İşe öğleden sonra gelen bir hanımefendi odama gelerek “Kaloriferin niye yanmadığını” sordu. Ben de sabah ki olup biteni kendisine aktardım. Bana olur mu? Üşüyoruz burada dedi. Bunun üzerine personeli üşütmeyelim diye birkaç saatliğine kaloriferleri yaktırdım. Kurumda bu personelden başka bayanlar da vardı. Onların üşümeyip bu hanımefendinin üşümesi normaldi. Çünkü alabildiğine dekolte giyinmiş, giydiği eteğin altına incesinden de olsa çorap bile giymemiş. Bu giyim ve kuşamı görünce “Mübarek! Keşke biraz iyi giyinseydin” demek geçti içimden. Ama söyleyemedim dedim. Benden sonra tıraş olmak için bekleyen, “Kadının çorap giymediğini nereden gördün. Ben bugüne kadar kimin ne giydiğine hiç bakmadım” demez mi? Bunun üzerine siz bakmayabilir veya görmeyebilirsiniz ama ben gördüm dedim.

Yedi yıl önce başımdan geçen bu anekdotu anlatmamın sebebi, 25 Haziran tarihli gazetemizde “İfrat ve Tefritte En Güzeli, Ortası Olmaktır” başlıklı yazıma M.G. rumuzlu bir okuyucumun, yazımın altına yaptığı şu yorumdur: “İnsan baktığını görür derler. Kendi adıma hiç göbeği açık kadın görmedim. Çünkü hiçbir kadının göbeğine bakmıyorum. Konuşmam gerekiyorsa da yüzüne bakıyorum. İnsanların göbeğinin açık olması da kimseyi ilgilendirmez”. Okuyucum bir hassasiyetini dile getirmiş. Konunun hassasiyeti, aynı zamanda beni itham etmesinden dolayı kendisine kısa bir cevap yazmak istedim ise de belki bu konuda başka okuyucularım da aynı kanaatte olabilir düşüncesiyle bu konuyu ayrı bir yazı konusu edinmek istedim. Yazım, salt kendisine cevap olmaktan ziyade genel bir değerlendirme olacaktır. Bu imkanı verdiğinden dolayı kendisine buradan teşekkür ediyorum.

Yazımı okumayanlar için kısaca özetleyeyim: Bazı hanımefendilerin göbeğini gösterdiğini, sanırım moda olduğunu, bu şekil olanlara yani modaya uyanlara baktığımız zaman ince belli yani zayıf olduklarını işlemeye çalıştım. Ardından giyim ve kuşamda ne çok açık ne de çok kapalı olmak yerine bunların ortasının daha uygun olacağını ifade ettim. Bu tespitte bulunurken de yazıma yarı mizah kattım. Baskı yok, ayıplama yok. Okuyucum, kusura bakmasın, bu durumu -sorun olarak- görmeyebilir, ben veya başkası bunu sorun olarak görebiliriz. Ben gördüklerimi ve herkesin bildiğini kendi üslubumla kaleme alıyorum. Yazarken de bir amme hizmeti görevi ifa ettiğimi düşünüyorum. Zira yazmaya başlarken kendimin ve toplumun dert edindiği her şeyi dağarcığım el verdiği müddetçe yazacağıma dair ilk yazım “Girizgah”ta da yer verdim. Görüşlerim, analizlerim, tespitlerim, öncelik ve hassasiyetlerim beni bağlar. Yazdıklarım yüzde yüz doğru tespittir iddiam hiç olmadı. Siz katılır veya katılmazsınız.

Yazarken de sadece bakmam. Aynı zamanda 2,75 gözlük numarama rağmen görürüm. Görmekle de yetinmem. Aynı zamanda gören gözlerimle fotoğrafını çekerim. Fotoğrafla da yetinmem. Aynı zamanda analiz eder, anlarım. (Görmek demek, seyretmek değildir.) Yeri gelir, konuşmalara kulak misafiri olurum. Okurum, konuşanı dinlerim ve ihtiyaç hissedersem yazı konusu edinirim. Durum bundan ibaret. Dinlerken de ne göbeğine bakarım ne de ayağına. Herkes gibi ben de yüzüne bakarım. Ama giyim-kuşam ve kılık-kıyafeti de dikkatimi çeker. Yani bakar kör değilim, trene bakar gibi de bakmam. Görürüm ama seyretmem.

Giyim-kuşamda herkes istediğini giyme özgürlüğüne sahiptir. Ama “İnsanlar kıyafetleriyle karşılanır. Fikirleriyle uğurlanır”. Ben de kişileri fikirleriyle tanımak isterim. Önemli olan da budur.

Yazıma son verirken kısaca bakmak ve görmek fiilinden de bahsedeyim. Çünkü zaman zaman bakmak ve görmek fiillerini birbirinin yerine aynı anlamda kullansak da bu kelimeler aynı anlamlara gelmez. Bakmak ile görmek arasında fark vardır. Bu konuda Eyüp Salih "İnsan bakar da baktığını göremeyebilir. Çünkü bakmak ve görmek birbirinden ayrı şeylerdir. Bakmak, göz organının yüzeysel bir işidir. Görmek ise aklın, mantığın, kalbin, gönlün, ruhun, birlikte bakmasıyla karar vermesi ile olur. Bakmak her zaman yetmeyebilir, görmeyi de bilmek işin aslı." der bir yazısında.

Sonuç olarak dünya sadece bakan gözlerden ibaret olsaydı, insanların -bu kadar- giyinmesine bile gerek kalmayabilirdi. Çünkü her bakma görme değildir. Bakan gözler olduğu gibi gören gözler de vardır. Üstelik gören gözler bakan gözlere oranla daha fazladır.

***27/06/2020 tarihinde Pusula haber gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.

Yıllara, Yollara ve Bize Meydan Okuyan Ağaçlar

1 No'lu Resim

2 No'lu Resim

Zamanın büyükleri gölgesinden birileri faydalanır, gelecek nesle oksijen kaynağı olur diye boş bulduğu, uygun yere ne bulduysa dikmiş. 

Onların diktiği yerleri biz parsel parsel satıp evler dikmişiz. Ev dikmişsek yol da açmışız. 

Ev ve yol yaparken de önümüze çıkan ne engel varsa biçmişiz. 

Bereket ki geç de olsa ağaç duyarlılığımız oluşmuş olmalı ki yolun ortasında kalan ağaçlara dokunmamışız. 

Yürürken çektiğim; yıllara, çağlara, yollara meydan okuyan yıllanmış ağaçlardan örnekler göreceksiniz: Yeşiliyle nam salmış Meram ilçesi, Aşkan Mahallesinden... 

Resimlerde gördüğünüz gibi ağaçların bazısı, sokak/yol ortasında kalmış. Belediye sulamak için etrafını çevirmiş, diğer taraflar asfaltlanmış. Yol trafiğe açık. 

Belediye bu ağaçların her birine plaka gibi bir bakım numarası vermiş.

3 No'lu Resim

4 No'lu Resim

Yol ortasında kalmış bazı ağaçlar kavşak görevi görüyor. Doğal bir kavşak olmuş.

Konacak başka bir yer bulunamamış gibi kavşak görevini meccanen üstlenmiş asırlık ağacın yanına çöp konteynırı gömülmüş. Nasılsa dilsiz, sesini çıkarmıyor. Off, pis kokuyor da demiyor. 

5 No'lu Resim

İçi oyulmuş, içten içe çürümeye yüz tutmuş bu ağaç, ihtiyacı varmış gibi konteynıra ve içindeki atıklara oksijen veriyor durmadan. Çöp konteynırının dışında kavşak ağaca trafik işaretleri, yönlendirme levhaları ve NEÜ Rektörlüğünü işaret eden levha da sıkıştırılmış. Haliyle kavşak olmak kolay mı?

Merak ettiğim, Rektörlük binasının olduğu yerde üniversitesinin hiçbir bölümü yok. Bu Rektörlük niçin kampusunda, öğrenci ve üniversite personelinin arasında değil? Acaba rektörlük veya rektör demek eğitim ve öğretimden bağını koparmış, sadece protokol takılan ve temsil görevi gören demek midir? Bana göre rektörlük öğrencisi, binaları ve akademisyeniyle iç içe olmalı. 

6 No'lu Resim

Bir ağaç var ki mülk sahibinin bahçe duvarının tam ortasında kalmış. Asırlık ağacın bir kısmı mülk sahibinde, çoğunluğu da kaldırımda kalmış. Yani ağaç iki beton arasına hapsedilmiş ve özgürlüğü elinden alınmış durumda. Bu ağaç aynı zamanda parselin sınır görevini görüyor. Mal sahibi ihata duvarını beş cm içeriden çekse ağaç iki duvar arasında kalmayacak. Herhalde çok zor değil bu. Hem de sadakayı cariye olur. Olur mu? Niye versin? Değil beş cm, bir cm bile vermez. Bu ağaç bu durumda sulanır mı? Sulansa su tutar mı? Bu da ayrı bir dert. Ağaç dile gelse de ne çektiğini bize bir anlatsa.

Yol ve kavşaklarda gördüğüm bu asırlık ağaçlara bakım numarası veren belediye, vakti geldiği zaman ağaçları budamış ise de bakım eksikliği gördüm. Çoğu ağacın dibinde biten otlar yolunmadığı gibi otlar kurumuş. Sanırım zaman zaman sulanmıyor. Personel, malzeme ve maddi imkanlar yönünden yeterli durumda olan belediyeler için korumaya alınmış bu ağaçların bakımını yapmak çok zor olmasa gerek. Sadece dert edinmek gerek diye düşünüyorum.

 Hasılı bizim için yaşam kaynağı olan kimi asfalt arasına, kimi duvar arasına hapsedilmiş bu ağaçlar, tüm kötü muamelemize rağmen iyi ayakta duruyor. Siz bakmasanız da ben sünnetullah gereği görevimi bihakkın yerine getirmeye devam edeceğim diyerek azmi elden bırakmadan, başı dik bir şekilde hem bize meydan okuyor hem de karşılıksız hizmet vermeye devam ediyor.

 

"Biniciysen Şunu Takalım" *

Aracınızın varsa bakım, onarım, parça değişimi ve kaporta tamiri gibi nedenlerle bir gün sanayi ile yolunuz kesişir. Sizin başınıza geldi mi bilmiyorum. Benim başıma birkaç defa geldi. En sonuncusundan bahsedeyim:

Yağmur yağdığı zamanlarda aracın bazen ön ve arka camından su damlatıyor. İki oto cam ustasına gösterip fiyat aldık. Her ikisinin de söylediği ön ve arka camlar sökülüp yeni yapıştırıcı ile yeniden takılacak. İlki, “yabancı yapıştırıcı istersen 400, yerli kullanırsak 280'e olur” dedi. İkinci, “300'e olur” dedi. Ne yapıştırıcı kullanacağını sordum. “Yabancı” dedi. İhaleyi sonraki ustaya verdik. Başladı yapmaya. Az sonra geldi. “Antipasa ihtiyaç olur, kullanırsak şu kadar” dedi. Tamam dedik. Az sonra “camı sökerken fitiller yırtılırsa bu kadar” dedi. Tamam dedim. Zaten başka da seçeneğimiz yok. İşe başlanmış. Elimiz mahkum. Usta az sonra "Ön camın iyi değil, Çin malı. Sonradan takılmış. Takan da iyi takmamış. Riskli bir cam. Çıkarırken kırılabilir" dedi. Buna da tamam dedim. Camı kırmadan çıkardı ve "Camda taş izi var. Cam, cam özelliğini kaybetmiş. Bu cam takılsa da iyi olmaz. Yapışmaz, tekrar kalkar ve su alır. Baksana yapışkanı tutan camın kenarındaki siyahlıklar kaybolmuş. Binici isen camı yenileyelim. Yok satıcı isen eskisini takalım. Tercih sizin" dedi. Hangi camı takacaksın. Fiyatları bir göreyim dedim. Biri 400, diğeri 600 olan iki seçenek sundu. “400 olan senin eski camdan, Çin malı. Şunu takalım” dedi. Bu nerenin dedim. “Kore malı” dedi. Demek ki Kore'nin malı iyiymiş. 600 liralık Kore camını taktırdım.

Uzatmayayım. Usta ne dedi ise tamam dedim. Her tamam bana pahalıya patladı ama olsun. Burada farklı fiyattan, taksit taksit “şu şöyle olursa böyle olur” üzerinde durmayacağım. Ustalıklarına da bir şey demeyeceğim. Aldıkları da helâli hoş olsun. Zira emek sarf ettiler, haklarıdır. Burada üzerinde duracağım husus, konuşma arasında birkaç defa "Binici isen şunu takalım. Yok satıcı isen bunu takalım" sözüdür. Söz normalde beni korumaya yönelik. Satacaksan ucuzundan tak geç git. Fazla masraf etme demektir. Sağ olsunlar. Ben bile kendimi bu kadar düşünmem. Ama bu sözde bir anormallik yok mu? Bana göre hem de nasıl var. Ahlaki bir sorun var. Ne demek binici veya satıcı isen... Hatta yanımda bana mihmandarlık yapan da “Çin malını taktır” dedi. Farz edelim ki ben bu arabayı satacağım. Sattığım adam bu aracın binicisi olmayacak mı? Ben ucuz yoldan sanayiden kurtulayım. Sattığım binici ne yaparsa yapsın. O da sanayiden çıkmasın. Ben çektim, o da çeksin. Ayrıca iyi değil, işe yaramaz dediğin Çin malını seçenek olarak bana tekrar niye sunuyorsun? 

Oto cam ustasının bana sunduğu "se" li, "sa" lı seçeneği maalesef çoğu sanayi esnafı yapıyor. Hatta araç vuruksa kaporta baştan savma yapılıyor. Sonra boya, pasta-cila yapılıp ardından satılığa çıkarılıyor. Müşteri bu işi en düşük maliyete nasıl çıkarırız hesabı yapsa da ustalar buna tevessül etmemeli diye düşünüyorum. Çünkü Ahilik veya Lonca Teşkilatı üyesi olmak da bunu gerektirir. Alıcı-satıcı, usta-çırak veya binici olalım. Her yaptığımız veya yaptırdığımız ve her sattığımız malı kendimize alıyoruz diye düşünmek ve işimizi düzgün yapmak zorundayız.

Sözün özü, toplumun diğer meslek gruplarında var olan ahlaki kokuşmuşluk bazı sanayi esnafında da var. O yüzden toplum şöyle, böyle diye oturup ahkam kesip dürüstlük abidesi bir görüntü sergilemeyelim. (İstisnalarımız kaideyi bozmaz. Bunlar her meslek grubunda azınlıktalar.)  Ahlaki dejenerasyon az veya çok toplumun tüm katmanlarına yani hepimize şu ya da bu şekilde sirayet etmiş durumda. Vah ki bize vah!

*03/07/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Bunlara Çip Takılsın! *

Bugün ayaklarım, bir saatlik yürüyüşle beni Tavus Baba'ya götürdü. Doğa, tüm yeşilliği ve doğallığı ile kendisini temaşa edenlere seyir zevki verirken aynı zamanda stres de attırıyor. Oksijeni bol bir yer. Hafif bir rüzgar ortamı serinletiyor. Piknik yapanlar, oturup çay içenler gündüzün bu vaktinde eksik değil. 

Girişteki yoğunluk, yukarılara doğru çıktıkça yerini gençlere bırakmış. Hepsi sere serpe bir yere serpilmiş. Kimi kuytu yer olarak ağacın ardına durmuş, kimi belediyenin -bunlar için- koyduğu banklara yan yana oturarak kumrular gibi birbirlerine sarılmış, kimi de başını sevdiğinin boynuna yaslamış.

Ortam alabildiğine sessiz. Herkes kendi aleminde. Belli ki canım, cicim ayları ve sözleri bitmiş, hal ehli bir durumu yaşıyorlar. Ben yaşamadım ama sanırım hepsi aşkın zirvesini yaşıyorlar Tavus Baba'nın zirvesinde ve eteklerinde. Çoğu da gelip geçenden pek rahatsız olmuyor. Belli ki bu konuda epey tecrübe kazanmışlar. Öyle ya, aşk dediğin bugünden yarına olacak bir şey değil ki...yürek mi dayanır buna. Nikah memuru olsam bu kısa ve kaçamak birliktelik bu aşkı dindirmez, yazık bu kumrulara der, gördüğümün nikahını kıyarım herhalde.

İçlerinde, onların bu doğal ortamını bozan tek şey, yaşına-başına bakmadan; nereye geldim ben, burada ne işim var demeden, sağına soluna ve önüne bakarak dere tepe yürüyen benden başkası değil. Huyumdur. Ne edersiniz ki değiştiremem.

Hasılı anne ve babalar! Çocuğum evden çıkalı ne oldu, daha gelmedi, acaba başına bir şey mi geldi diye endişe etmeyin. Çocuklarınız Tavus Baba'nın zirvesinde emniyetteler. Merak etmeyin! Zira akşam evin yolunu bulurlar. Eğer illa endişe edecekseniz çocuğumun bu gidişatı gidişat değil, şunu bir an evvel baş göz edelim deseniz, iyi olur. Daha zamanı var ama ne yaptığını, kiminle oturup kalktığını öğrenmek istiyorum diyorsanız, bu yazım çocuğunuzun akıbeti hakkında bilgi veriyor. Üstelik bu bilgi için sizden ücret falan talep etmiyorum. Verdiğim bu bilgiyi yeterli görmez, ne yapıp ne ettiğini, kiminle oturup kalktığını görmeliyim ve takip etmeliyim, onu bu konuda yönlendirmeliyim. Zira ben bu konuda çok duyarlıyım diyorsanız, normalde insanlara çip takılmasına karşıyım ama çocuklarınıza çip taktırın derim. Çünkü çipten başka onları kontrol edemezsiniz.

Yeri gelmişken belediyeye de bir sözümüz olsun. Daha doğrusu onlardan bir hizmet isteyelim. Tavus Baba'nın birçok yerinde bölünmüş, içinde ağaç ve güller olan yerlere belediye mezarlıktır levhası asmış. Aşıkların arzı endam ettiği yerler bu şekilde kullanılacaksa buralara "Aşıklar Köşesi" veya "Aşıklar Bahçesi" tabelası asarak buralara sadece aşıklar girsin. Bu mıntıkalara giriş, aşık olmayanlara yasaklansın. Benim gibi biri de yanlarından geçip onları  rahatsız etmesin. Gerçi onlar rahatsız olmadı. Rahatsız olan aşk nedir bilmeyen bendim.

Bu arada yazdıklarımı üstün körü okuyup "Aşıklar arasında sosyal mesafe var mıydı" derseniz siz de aşktan anlamıyorsunuz demektir. Zira aşkta sosyal mesafe olmaz, maske hiç olmaz. Zira aşk bütün engelleri aşar.

Son bir söz de hükümet için söyleyelim. Yani bir hakkını teslim edelim. Hükümet yetkilileri koronavirüs tedbirleri çerçevesinde piknik yerlerini de yasaklamıştı. Tüm yasakların yanında açık hava, bol gıda ve oksijenin olduğu bu yerler bu süreçte niye yasaklanır demiştim. Bunun sebebi hikmetini de böyle anlamış oldum. 

*27/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Daha Çocuğum Çocuk!

43 doğumlu 77 yaşında olan bir tanıdığımı bir çay içimi kadar ziyaret ettim. Laf döndü dolaştı. Büyüğüm, "Biz de yavaş yavaş yaşlı sınıfına girmeye başladık" dedi. Bu sözü üzerine, yüzüne baktım. Şakadan eser yoktu yüzünde. Zaten şakayı sevmez. Hiç olmadığı kadar ciddi gördüm kendisini. Hasılı daha yeni yeni ihtiyarlık moduna doğru geçmeye başladığına kendisini inandırmış. (Şükür ki en azından ihtiyarlığa doğru ilerlediğini kabul ediyor.)

Buradan hareketle biri kalkar da 57 yaşına yeni girmiş bana;
1.Daha çalışın mı, emekli olmadın mı hala, bırakıver artık! Yeter kazandığın. Ahirete mi götüreceksin derse,
2.Saçın, başın ağarmış, saçların dökülmüş, yüzünde kırışıklar oluşmuş derse,
3.Hey gidi gençlik! Gençlikten eser kalmamış. Zira çökmüşsün derse,
4.Ahın gitmiş, vahın kalmış, bir ayağın çukurda derse,
5.Bir yazı okurken gözlüğü çıkarınca niye gözlüğü çıkarıyorsun yoksa yakını görmiyor musun derse,
6.Şaka maka sen de dede oldun derse,
7.Ana len bu hoca yaşlıymış derse,
8.Efendim! Şuram ağrıyor dediğimde "Yaş kaç? Normaldir" derse,
9.Kan verdiğimi duyunca "Helal olsun! Bir de bu yaşta" derse, (Ne varmış yaşımda?)
10.Göz muayenesine gittiğim doktora; efendim, bugünlerde bilgisayara çok baktım. Eskisi gibi okuyamıyorum" dediğimde "Bilgisayardan değil, yaştan" derse, (O zaman 44 yaşındaydım.)
11.Günlük 1-1,5 saat yürüdüğümü görünce veya duyunca "Bu yaşta...helal olsun" derse,
12.Unu elemiş, eleği duvara asmışsın artık derse,
13.Tekne kazıntısı çocuğumu gören tamirci ustası "Efendim torunun mu" derse,
14.Bir tanıdığına "Bunlar benim sınıf arkadaşlarım" diye bizi tanıtırken beni duymayacak sanarak fısıltılı bir şekilde "Sınıf arkadaşın nasıl olur? Bunlar çok yaşlı değil mi" derse,
15.Torunum olmayan bir başkası bana yer verirken "Dede, gel buraya otur" derse,
16.Gencin biri otobüs veya dolmuşta "Buyur, buraya otur" derse,
17.Bir şey yaptığımda -ki eksik olmaz- "Amca! Yaşından, başından utan" ya da "Büyüğümsün, yaşına saygım var" derse,
18.Bitmez tükenmez makam, mevki ve şöhret olma isteğim karşısında "Bu yaşa kadar bir şey olamadıysan bundan sonra hiç olmaz" derse,
19.Öğlenin sıcağında 550 basamaklı Afyon Kalesine çıkarken yolda pes edip beni görünce "Amcam bu yaşta çıkarsa biz de çıkarız" deyip peşimden kalenin son noktasına kadar gelir ve bu mahareti benden değil, kendinden bilir ise, (Burada yaşıma atıf yapması)
20.Laf arasında bir akranım konuşacak bir şey bulamamış gibi "Yaşımız kemale erdi. Geldik, gidiyoruz" derse, (güle güle derim ona. Beni ne karıştırırsın ki)
21."Amca! Yaşın kaç" der ve ardından "Yaşından büyük gösteriyorsun" derse, (Mübarek! Sanki nüfus memuru)
22."Adama bak! Bu yaşında sanal aleme takılıyor ve paylaşım yapıyor" derse, (Daha çocuğum demek ki)
23."Yaşamışsın yaşadığın kadar. Bundan sonra göğe mi ereceksin" derse,
24.Çikolata vb. ikramlarda çocuğu sevindirip beni es geçer, "Sen büyüksün. Sonra bu yaşta şeker sana zarar derse, (Vereceksen ver. Zararsa bana zarar. Ayrıca o çocuktan benim nerem eksik. Onun canı çeker de benim çekmez mi?)
25.Biriyle bir meseleyi tartışırken meseleye fransız kalan biri "Bu yaşınızda bırakıverin artık" derse,
26.Ağlayan çocuğunu susturmak için tanımadığım bir kadın, "Aaa, Dedeye bak! Bak, dede geliyor" derse, (Tövbe ya Rabbi... Be kadın! Ben o çocuğun nereden dedesi oluyorum? Çocuğunu susturmak için emellerine beni niye alet ediyorsun?)
Hasılı kim bu yazdıklarımı veya benzerlerini demeye kalkar ve dönüp dolaşıp lafı yaşıma getirirse, becerebilirsem -ki bugüne kadar bir kurbanlığın derisini dahi yüzemedim) derisini yüzerim. Çünkü iftira atıyor, yok yere ithamda bulunuyor. Lütfen 77'sinde yavaş yavaş yaşlı statüsüne geçiyorum diyen beyefendiye bakın, bir de 57'sindeki bana. Halebi orada ise arşın burada. Öyle bol keseden, işkembeyi kübradan atmak olmaz. Bilin ki tanıdığım o beyefendi, kendisini hala yaşlı görmüyorsa ben niye kendimi yaşlı göreyim. Daha çocuğum demek ki. Üstelik sokağa çıkma yasaklarında yasak yemiş bile değilim. O yüzden varın, işinize gidin. Ne derinizden olarak kendinize yazık edin ne de yok yere, benim, olmayan huzurumu bozun...
Derimizi yüzsen de doğruya doğru. Sen yaşlandın derseniz, tek şartla bunu kabul ederim: Önce gidin bu amcaya yaşlandığını kabul ettirin, sonra bana gelin. O ihtiyarladığını kabul ederse ben de kabul edeceğim. Sizin için yapacağım tek iyilik bu olur.
Not:Yazımda yazım ve imla hatası bulursanız -ki kontrolü yapılmamıştır- bilin ki suç yaşımda değil; bilgisizliğim ve ivedi yazarken T9'un azizliğindendir.

Abartıda Üstümüze Yok *

Bir ülke düşünün ki üzücü bir olay, bir sevinç ya da ciddi bir mesele, olduğu gibi enine boyuna araştırılmaz, konuşulup karara bağlanmaz. Ya yok kabul edilir ya pireyi deve yaparcasına abartılır ya olduğundan fazla ümit verilir ya insanın, içinden çıkmayacak şekilde korkular salınır ya da meseleyi lehe çevirmek için algılar oluşturulur. Bu da olayı, amacından saptırmak ve asıl mecrasından çıkarmak demektir. Tüm bunlar ve daha fazlası, hangi ülkede görülür diye size bir soru sorulsa hiç düşünmeden Türkiye deyin. Çünkü bunlar ancak bu ülkede görülür. 

Tezimi ispatlamak için vereceğim örneklerde çok öteye gitmeyeceğim. Koronavirüsü küçümsemiyorum ama olduğundan fazla abartarak fazlasıyla korkular saldık. Korunmak için öyle tedbirler alındı, bilim kurulu üyelerinden ve bazı uzmanlardan hala öyle tavsiye ve uyarılar yapılıyor ki yaydıkları endişe korkunç. İşte bir örnek: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Mehmet Ceyhan, kafe ve restoranlarda servis edilen içecek ve yiyeceklerden koronavirüs bulaşan kişiler olduğunu belirterek, "Çay, kahve içecekseniz, çok emin değilseniz, yanınızda bir kolonyalı mendil ya da dezenfektanla ıslatılmış kağıt mendil ile ağzınıza gelecek yeri silmek gerek" ifadelerini kullandı. Sayın Ceyhan'a sormak gerek. Sadece ağza gelecek yeri silmek yeterli mi, tüm bardağı silse daha garanti olmaz mı? Çünkü eli bardağa temas ettikten sonra muhabbet esnasında elini yıkamadan ağzına götürebilir. Hatta çay, kahve yerine kolonya içilse nasıl olur. Paranoya noktasında bir tedbir bu… Sayın Ceyhan'ın ekonominin akıbetiyle ilgili bir derdi yok anlaşılan. Esnaf kan ağlıyormuş, ona vız gelir. Ona göre mücadele için hayatın tamamen durması gerek. O zaman sormazlar mı adama, kontrollü normalleşme adımlarına niçin izin verildi diye.

Yine koronavirüsle ilgili maske takma ve takmama konusunda aşırı uçlarda geziniyoruz. Sosyal mesafeye riayet edelim, maske takalım, temizlik ve hijyene özen gösterelim. Tüm bunlara eyvallah! Aynı zamanda sosyal hayat ve iş-güç de devam etsin. Maske nerede takılsın? Kapalı ve kalabalık yerlerde takılması en makul olanı değil mi? İşte bununla ilgili de size birkaç örnek:

Maskesi boynunda, etrafında kimse olmadığı halde açık havada kendi halinde yürüyen birine, haberci mikrofonu uzatıyor. Beyefendi, maskenizi niçin doğru takmıyorsunuz, diyor. Pes doğrusu! Tamam market ve işyerlerinde ağız ve burnu görünecek şekilde maskesini aksesuar olarak takanlara maskenizi niçin doğru takmıyorsunuz diyelim, hatta onlara tepki gösterelim. Müsaade edin de etrafında kimse yokken adam maskesini indirsin. Bunlara kalırsa evlerde hatta yatak odalarında bile maskeyle duracaksınız diye maskeyi dayatacaklar.

Şu bayanın yaptığına ne diyelim? Yürüyüş parkurunda 20-22 yaşlarında tek başına yürüyüş yapan bir hanımefendi hem yürüyor hem de biriyle telefonda konuşuyor: “Şu anda yürüyüş parkurundayım. Yürüyüş yapan 30 kişi var, 25 tanesinin maskesi yok. Maskeli sadece 5 kişi var. 18 yaşın altındaki çocuklar hep parklarda. Bunlar hep virüs taşıyıcısı. Niye saldılar, bilmiyorum. Bunları evlere kapamak lazım”. Yanından geçerken bu hassasiyeti gösteren kızımızın yüzünde, usulüne uygun takılmış maske var mı diye baktım. Bereket maskeliydi. Daha ne konuştu bilmiyorum. Hızlı adımlarla yürüyüşüme devam ettim. Parkuru turladım, aynı hanımefendi ile tekrar karşılaştım. O önümde ben ardındayım. Yanından geçerken bakalım bu sefer maskesi var mı diye yan gözle baktım. Ne göreyim! Az önceki turda, kimse maskesini takmıyor diye dert yanan kızımız, burnu görünecek şekilde maskesini indirmiş. Bana göre yürüyüş parkurunda yürüyen kişiler, sosyal mesafeye riayet ederek kimseye temas etmeden seri adımlarla yürüyüşlerini yapıyorlar. Kimse yekdiğerine temas etmiyor. Önündeki yavaş yürüyorsa gerekirse parkurdan çıkıp çimlerin üzerine basarak ön tarafa geçiyor. Bu kızımızın da maskesini çıkarmasında bir sakınca yok. Ama az önce maskesizlerden dert yanan birinin, az sonra maskesini indirmesi tam bir çelişki. Aşırı da olsa bir hassasiyet gösterene bir yere kadar saygım olur ama kendi içinde tenakuza düşene asla saygı duymam.

Bu arada kalabalık ve kapalı ortamlarda dahi maskesini takmamakta inat eden vurdumduymazları zaten biliyorsunuz. Bunlar da aşırı uç olmaya devam ediyorlar.

Hasılı ülke olarak her konuda olduğu gibi maske takıp takmama konusunda da ifrat ve tefriti yaşıyoruz. Bir türlü normali yakalayamadık ve normal olamadık. Bu gidişle de her türlü aşırılığı terk edip bir gün normal olacağımıza dair maalesef bir ümit taşımıyorum. Bu, bana nasip olmadı ve olmayacak. İnşallah size nasip olur. Zira bu ülkenin her yönüyle normalleşmeye çok ihtiyacı var.

*24/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

İfrat ve Tefritte En Güzeli, Ortası Olmaktır ***

Ülke olarak her konuda olduğu gibi giyim ve kuşam konusunda da ifrat ve tefrit durumunu yaşadığımız hepimizin malumu. Bazı kadınların göbeklerini ulu orta her yerde niçin gösterdiklerini pek anlayabilmiş değilim. Olsa olsa modaya uymuşlardır. Çünkü moda denince akan sular durur. Moda için de olsa göbeğin açılmasını garip karşılıyorum. Ama göbeğin gösterilmesi salt moda değildir diye düşünmeden de edemiyorum. Göbeğin ya da göbek sahibinin bize vermek istediği bir mesajı olmalıydı. Sebebini de kimseye soramadım. Sorsan göbeğini açmış tanımadığım bir hanımefendiye soracaksın. Zira tanıdığım böylesi biri yok. Bu da bir bedel ödemek demektir. Çünkü en hafifinden elinde çantası varsa başına çantayı yersin. Hızını alamasa polisi çağırır, tacizden savcının huzuruna çıkarılırsın. İşin yoksa bir merakın başına neler açabileceğini böylece hakkal yakin görmüş olursun. Yiyeceğim küfür ve hakaretleri saymama gerek yok. Bu Allah’ın emri gibi bir şey. Hepsini göze alsam da böyle bir soru sormaya zaten edebim müsaade etmez.

Edebimden veya korkumdan, soramadığım bu sorunun cevabını bir taciz ithamına maruz kalmadan nihayet kendi kendime buldum. Bilmeyenler için göbek göstermenin verdiği mesajı açıklayacağım burada. Bilenlere de bildikleri halde bana bugüne kadar bunu söylemedikleri ve beni meraktan çatlattıkları için serzenişlerimi iletiyorum buradan. 

Şimdi gelelim sadede...Göbeklerin moda için açıldığını zaten biliyorsunuz. O yüzden modanın üzerinde durmayacağım. Bu sorunun cevabını bulmak için ne olabilir ne olabilir derken göbeğini gösteren kadınları gözümün önüne getirdim. Hepsi, kilo sorunu olmayan kadınlar. Zira içlerinde göbeği yağ bağlamış bir tanesini görmedim. Dedim ki şimdi buldum cevabı. Demek ki göbeğini arzı endam edenler "Bak göbeğime, çatlayın! Gram yağ yok bende. Bu, yememe ve içmeme dikkat ettiğimin bir göstergesidir. Bir de kendi göbeğinize bakın. Ne varsa yemiş ve o biçim olmuşsunuz. Benim bu durumuma gelmek için epey bir efor sarf etmeniz, yemeyi ve içmeyi azaltmanız gerekecek. Bu zor değil. Yapacağınız tek şey, beni örnek almaktır. Bunun için nefsinize hakim olacak, gördüğünüz her şeyi Abbas'ın kör gazı gibi midenize indirmeyeceksiniz. Prensip sahibi olacaksınız. Şimdi oyalanmadan önce bu göbeği eritmeniz gerekecek. Bunun için de düzenli spor ve yürüyüşle bu işe başlayacaksınız. Yoksa göbekli biri olarak daha kilolu olmaya devam edersiniz." demek istiyorlar zannımca. Doğru ya da yanlış, benim bulduğum cevap ve aldığım mesaj bu.

Bu tespitlerimden, tüm ince belli olanlar göbeğini açıyor anlamı çıkmasın. Kilosu olmadığı halde el, yüz ve ayağının dışında vücudunun her yerini örten kadınların sayısı da azımsanamaz. İyi de yapıyorlar. Zira olması gereken bu.

Bu yazımda hep varsayımlarda bulundum. Bir tane daha söyleyeyim. Göbek açma furyasına katılmayanlar içerisinde kilo sorunu olmasa, göbeğini açacak başka kişilerin de olabileceğini düşünüyorum.

Hasılı, temenni etmiyorum ama birileri moda veya gram yağım yok, eforumu hiç kaybetmedim diye hava atmaya, hava atarken de serinlemek suretiyle hava almaya devam etsinler. Verilmek istenen mesajı anlamaya çalışma tasası da bana düştü.

Sonuç olarak şunu diyebilirim: Ne tamamen açılıp saçılalım ne de tanınmayacak şekilde bir tesettüre bürünelim: Ortası olalım. Zira bu işin ortası normal olandır. Bu, ifrat ve tefritte aşırılıklardan sakınmak demektir.

***25/06/2020 tarihinde Pusula haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Cuma Mesajları Kabak Tadı Verdi *

Cep telefonları ilk çıktığında görüşmek ve mesajlaşmak bir bedel isterdi. Çünkü pahalı idi. Hele farklı bir operatörü aramak ve bir süre sohbet etmek cesaret gerektirirdi. Bundan dolayı bir cep telefonuna sahip olduğu halde çoğunun fazla kontörü olmaz ve çaldırarak anlaşırlardı. Bu şekil çaldırıp kapatanların oranı şimdilerde kaldı mı bilmiyorum ama bir zamanlar toplumun yüzde 6’sını oluşturuyordu.

İlk çıktığında herkeste olmayan cep telefonuna şimdilerde sahip olmayan yok. Konuşma ve mesajlaşmaya ilave olarak İnternet de cep telefonlarının bir parçası oldu ve çoğunluk faturalı ve faturasız hatta sahip; konuşma, mesajlaşma ve whatsapp ile yazışma sudan ucuz diyeceğim ama bugünlerde su faturaları da katmerli gelmeye başladı. Kampanya ve GSM’ler arasındaki rekabetten dolayı aylık 30-40 lira ile istediğin iletişimi istediğin şekilde tepe tepe kullanabiliyorsun.

Cep telefonlarının yaygınlaştığı günümüzde cep telefonlarından kaynaklı yeni bir sektör daha oluştu: Cuma mesajları. Perşembe gündüz saatlerinden cuma akşamı geç vakitlere kadar cep telefonlarımıza çoğu resimli olmak üzere whatsapp mesajları geliyor. Daha doğrusu yağıyor. Dijital ortamda "En güzel cuma mesajları" sayfaları bile bulmak mümkün. Buralardan seç-beğen ya da gönderilen resimli iletiyi tek tuşla telefonunda kayıtlı cümle aleme ilet. Gitti mi gitmedi mi veya gönderdim mi göndermedim mi endişesiyle aynı kişiye aynı mesajı ikinci, üçüncü kez gönder. Ardından varsa işine yoğunlaş. Cumasını tebrik ettiğin kişiler de telefonun hafızası dolmasın diye gelen mesajları silmekle uğraşsın. Zaten işi yoktu. Böylece kendisine bir iş bulmuş olur. 

Resimli cuma mesajını alan kişi mesaja cevap vereceği zaman "Teşekkür ediyorum. Sizin de cumanız mübarek olsun" yazacağı yerde o da bir başka resimli cuma mesajı seçip gönderiyor. Bu şuna benzer: Biri selam verdiğinde diğerleri "aleyküm selam" diyeceği yerde tekrar "selamün aleyküm" demeye benzer. Bu durumda selamı kim alacak bilmiyorum. Anlatabildim mi bilmiyorum ama cuma mesajlarının durumu buna benziyor. Bu tiplerden biri ile karşılaştığın zaman "Cuman mübarek olsun" dese veya telefon açıp "Kardeş günümüz kutlu olsun" dese sağ olsun, beni düşünüyor, benim için dua ediyor deyip hiç gam yemeyeceğim. Nasılsa sanal alemde görevini yaptı. Ötesi gereksiz ona göre. 

Garibime giden bu cuma mesajları, mutlaka gönderilmesi gereken bir mesaj ise bu göndericiler, mesajların pahalı olduğu zamanlarda bu mesajları niçin göndermezlerdi de mesajların bir maliyetinin kalmadığı günümüzde her hafta mermi gibi göndermeye devam ediyor. Sanırım dinin, cuma günleri mutlaka tebrikleşin diye bir emir ve tavsiyesi yok. Tek bildiğim Cuma süresindeki şu ayetlerdir: "İnananlar! Cuma günü namaz için çağırıldığınız zaman Allah'ı anmak için acele edin ve alışverişi (işinizi, gücünüzü) bırakın. Bilirseniz bu, sizin için en hayırlı olandır. Namaz sona erdikten sonra da yeryüzüne dağılın, Allah'ın fazlından isteyin ve kurtuluşa ermeniz için Allah'ı çokça anın. Ama onlar bir ticaret veya eğlence gördüklerinde ona yönelip seni ayakta bırakıverdiler. De ki: "Allah’ın nezdinde olan, eğlenceden de ticaretten de üstündür. Allah rızık verenlerin en hayırlısıdır." (Cuma, 9-12) Allah bu ayetlerle cumaya hazırlık yapın, namazınızı kılın, beni cumada ve sonrasında daima anın, sonra işinizden kalmayın, işinize yoğunlaşın diyor. 

Gelen mesajın ne zararı var? Ha gelsin! Mesele edindiğine değmez. Üstelik dua ediyor, duaya karşı mısın yoksa diyebilirsiniz. Açıkçası cuma mesajlarının hepsine özellikle el emeği, göz nuru olmayan resim formatında gönderilenlere karşıyım. Bu tür mesajlaşmayı kuru, yavan, dostlar alışverişte görsün türünden görüyorum. Dua olarak da görmüyorum. Bana dua edecek kişi, cuma veya başka bir gün, içinden geldiği gibi adıma iki satır yazar, gönderir veya gıyabımda bana ve tüm Müslümanlara dua eder. Ötesi boş bana göre.

Cuma mesajı göndermekle haftasını geçirenler, bu yaptıklarında samimiler ve bunu Allah rızası için yapıyorlarsa Allah rızası dendi mi alan sular durur. Ne olur, Allah rızası için bu işi yapmasınlar. Çünkü kabak tadı verdi iyice. Yok bu işi yapmaya devam edeceklerse "Mesaj Hayranları veya Duyarlıları" adıyla sanal alemde veya whatsappta gruplar oluşturarak birbirlerine durmadan cuma ve diğer günler için mesaj gönderip dursunlar. Hatta aralarında en güzel -resimli- mesaj yarışması bile düzenleyebilirler. Aynı zamanda en çok mesaj gönderene aralarında ödül bile verebilirler. Bu işi biraz daha ilerletirlerse dernekleşebilirler bile. Alan razı, veren razı. Tüm bunlara kim ne diyebilir…

*26/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Değerli Babalar! **

Kiminiz darı bekaya göçtü, her geçen yıl giden ömründen bir yıl daha deviriyor, kiminiz de köşesinde gideceği günü bekliyor.

Gittiyseniz de gidişi bekliyor idiyseniz de size şunu söylemek isterim:  Ne ölüme terk edildiniz ne de öldükten sonra unutuldunuz. Zira geride sizi çok seven, hep hasretinizi çeken, size özlem duyan, yokluğunuzu her daim özellikle Babalar Gününde ve ölüm yıl dönümlerinizde sizi anan evlatlarınız var. 

Sosyal medya sizi ananlarla dolu… Kimi anmakla da kalmamış, duygularını yazıya dökmüş. Tabir yerindeyse döşenmiş. Sanırsın ki benim çocuk şair ve yazarmış da haberim yokmuş. Öyle yazmışlar ki görüp okusanız "Bu ben miyim" dersiniz. "Evet" cevabı alınca da "Ooo, ben  neymişim de haberim yokmuş" der, duygulanmakla da kalmaz, babalar ağlamaz demeyip hüngür hüngür ağlarsınız. O yüzden içiniz rahat olsun, gözünüz ve gönlünüz arkada kalmasın. Siz görmüyor olsanız da ben buna şahidim. Bu yazdıklarımı "Yok ya, o kadar da değil. Zira ben kendimi de çocuğumu biliyorum, abartıyorsun derseniz, daha bu yazdıklarım buz dağının görünen yüzü. Gelip görmenizi isterdim. Üstelik yazı ile tam anlatamıyorum. Zira anlatma sorunum var. Ayrıca benim size gelmem yakındır. Gelince evlatlarınızın bitmez tükenmez sevgisini bir güzel anlatırım. Çünkü dil ile anlatımım  daha iyi. Zaten orada zamanımız da bol. Üstelik yapacak iş de yok. Durmadan geride bıraktığınız evlatlarınızı konuşuruz.

İçinizden bazılarınız, bana olan bu sevgisini hayatımda ben yaşarken ve ahir ömrümde niçin göstermedi benim evlatlarım? Şimdi neye yarar derseniz, orasını bilemem. Belki size olan sevgisini gizlemiş, size açılamamış olabilir. Belki de siz, Türk erkeği biraz sert olur, yumuşak olursam çocuğum şımarır düşüncesiyle çocuğunuza olan sevginizi göstermediniz. Çocuğunuz da size olan sevgisini korkusundan gösterememiş, sağlığınızda iken açılamamış, gıyabınızda size açılmış olabilir. Belki de sağlığınızda iken varlığının kıymetini bilemediğinin üzüntüsünü yaşıyordur. Zaten varken kıymet bilinmez bizde. Ancak yoklukta bilinir ve takdir edilir. 

Çocuklarınızın, ardınızdan sizi hayırla yad etmesine bu kadar açıklamamdan sonra hala inanmakta zorlanıyor, mümkün değil, benim çocuk böyle yapmaz, beni anmaz, o ne badem gözlüdür diyorsanız, biliniz ki size yalan söyleyecek halim yok. Ben sosyal medyanın yalancısıyım. Ben oradan gördüğümü okuyorum ve okuduğumu böyle anlıyorum.  Ayrıca yazdıklarında çocuklarınızın ne kadar samimi olduklarını bilemem. Zira niyet okuyucusu değilim. Ben ancak zahire göre hüküm veririm. 

Değerli babalar! Size en son şunu söyleyebilirim. Sosyal medya bildiğiniz gibi değil. Bu alem öyle bir alemdir ki herkesin içini döktüğü, şair ve yazar kesildiği bir yer. Sizin zamanınızda sosyal medya olsaydı çocuğunuz, yüzünüze karşı gösteremediği sevgisini siz daha ölmeden bu alemde iken gösterebilirdi. Dahası, taziye üç gün iken evladınız, vefatınızın her yıl dönümünde sizin vefatınızı paylaşarak her yıl sizin  adınıza bu alemde taziyelerinizi sanal olarak kabul etmektedir. Yani durum bu minvalde. Yavrum! Ardımdan benim adıma bu kadar üzülmene dayanamam. Rab Teâlâ izin verdi. Bana bir oda, bir de mükellef bir sofra hazırla, geri geliyorum deseniz, sonuç nasıl olur bilemem. O sizinle çocuğunuz arasında bir şey. Şöyle olur, böyle olur diyerek baba ile evlat arasına giremem. Rab Teâlâ izin verse de ayrıca böyle bir şey yapmaya kalkmazsınız, umarım. Çünkü onlar için yaşadınız. Geri gelip rahatsız etmek olmaz. Siz en iyisi benden duyduğunuz sosyal medya paylaşımları ile yetinin.

Biliyorum, çocuklarınız, ardınızdan sizin için yaptıklarını, size anlattığımdan dolayı keşke anlatmasaydın deyip bana kızacaklar ama duramadım. Zira şom ağızlıyım, vesselam.

Bu arada sizin ardınızdan eşiniz hala yaşıyor, haberiniz olsun. Konu sizin gününüz dolayısıyla çocuklarınızdan açılınca eşlerinizi de kısa da olsa bu şekilde anmış olalım.

Ne diyorsun, şu günde ne yazdığının farkında mısın deyip bana kızarsanız, kızmayın. Zira benim Babalar Günü kutlamam böyledir. Ayrıca istisnalar kaideyi bozmaz.

**21/06/2020 tarihinde Kahta Söz'de yayımlanmıştır.

Yeni Nesil Bir Matematik Sorusu

8.sınıflara LGS'de sorulan yeni nesil bir soru. Kolay mı zor mu bilmem. Zira anlamam. 

Benim Matematiğim iyi diyenler! Buyrun, soru sizi bekliyor. Anlamadığım, tuzu , yemeği ne karıştırırsınız? Haydi karıştırdınız. Tuzun gramını ne yapacaksınız? Bunun cevabını çocuklar bulunca göğe mi ereceksiniz? Reel hayatta yediği yemeği bırakın, aşçılar bile pişirdiği yemeğe kaç gram tuz attığını bilmez. Pişirirken tadar. Tuzlu ya da tuzsuz der. Hasılı bu soruların reel hayatta yeri yok, bilesiniz. 

Yeni nesil soruların mucidini ve bu soruları hazırlayanları sizi bilmem ama Rabbim bildiği gibi yapsın. Son sözüm budur. 

Bu arada 20 sorunun her biri, al birini vur ötekine türünden. 

Çocuğunuz bu ve diğer soruları yapamazsa çocuğunuzda kafa yok diye kızmayın. Bilin ki çocuğunuz normal. Anormal olan sorular ve bu soruları hazırlayanlar. Yine de çocuğunuza kızmaya devam edecekseniz buyrun, soruyu bu yaşınızda siz çözün. 

İçinizde ne var bu soruda, beylik bir Matematik sorusu diyeniniz olursa gözüme uzun süre görürmeyin derim.

Bu Ne Yaman Çelişki Böyle! *

Tüm devlet memurları, işçiler, özel sektörde çalışanlar maaşlarını kamu veya özel bankalardan veya finans kurumlarından almak zorunda. Bunun için kurum, kuruluş ve özel sektör, kurum içinden üç kişilik bir komisyon oluşturarak ilgili komisyon banka veya finans kurumlarından en uygun teklif ve ödeme şartlarını alır. Teklifler komisyon marifetiyle masaya yatırılır. Şartları en uygun olan banka veya finans kurumunu üst amire teklif eder. Amir de uygun görürse karşılıklı imzalar atılarak maaş anlaşması yapılır. Banka ya da özel finans kurumlarıyla anlaşma genelde bir, iki, üç yıllık yapılır. Diyanet İşleri Başkanlığı da personelinin maaş anlaşması için bir finans kurumuyla anlaşmış. Buraya kadar bir sorun yok. Zira maaş anlaşmasında olması gereken bu. 

Sorun, bu maaş anlaşmasını 18 Haziran tarihli tweetiyle personeline duyuran Diyanet İşleri Başkanının açıklamasında. Başkanın bu paylaşımını okumadı iseniz ilgili tweeti buraya alıyorum: "İslam’ın haram kıldığı ve haksız kazanca yol açarak büyük bir sömürü aracı olan faizle mücadele noktasında, Diyanet İşleri Başkanlığı olarak personelimizin maaşlarını faizsiz finans kurumları aracılığıyla ödemeye başladık. Ülkemize, milletimize hayırlı olsun." 

Başkanın bu açıklaması baltayı taşa vurma cinsinden. Zira tartışmalara sebebiyet verecek bir açıklama. Niçin böyle olduğunu fazla detaya gitmeden madde madde açıklamaya çalışayım:

1.Sayın Erbaş, Diyanet personelinin üst yöneticisi olmakla beraber temsil ettiği görev gereği bu ülkede yaşayan tüm Müslümanların başkanıdır.

2.Başkan bu açıklamasıyla kendi personelini faize bulaşmaması için koruduğunu ifade ediyor. Bu ülkede faizle muamele yapan resmi veya özel bankalardan maaş alan milyonlar var. Eğer bir hassasiyet gösterilecek ve bir mücadele başlatılacak ise bu, topyekûn olması gerekmiyor mu? Bu anlayış "Ben personelimi koruyorum, diğerlerinin canı cehenneme" demektir. Buna ben kendine Müslüman olmak derim.

3.Bankalardan maaş almak dinen sorunlu ise Başkan bunu umuma duyurmalı. Aynı zamanda bağlı bulunduğu atamaya yetkili amirine bu endişesini dile getirmeli değil mi?

4.Bankalardan yapılan anlaşma gereği maaşı bankadan almak sorun ise Başkanlığına bağlı Din İşleri Yüksek Kurulunun birkaç ay önce "Toplu konut projesi çerçevesinde kamu bankalarından kredi çekmenin caiz olduğu" yönünde verdiği fetvaya ne demeli? Bankadan bu çerçevede kredi çekmek bankaya/faize destek anlamına gelmiyor mu? Sayın Başkan, bu fetvaya onay veriyor, maaşı devlet bankasından almaya sıcak bakmıyorsa buna bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu denmez mi?

5.Başkanın "Personelimizin maaşlarının ödenmesi için şu özel finans kurumunun sunduğu teklifler daha uygun görülmüş ve ilgili finans kurumuyla anlaşma sağlanmıştır. Personelimize hayırlı olsun" demesi daha şık olmaz mıydı?

6.Özel finans kurumlarının faizsiz olduğu konusunda kesin bir bilgiye sahip mi yoksa onlar da mı bankacılık sistemine göre işlem yapıyor? Zira kamuoyunda özel finans kurumlarının da bu sistem içinde diğer bankalardan çok farkı olmadığı yönünde bir kanaat var.

7.Kendisine bağlı olan DİB personeli ve kendisi bugüne kadar hangi bankalardan maaş almıştır? Kendisi 2017'de başkanlığa atandığına göre o zaman bu hassasiyeti niçin göstermemiştir? Zira açıklamasından, personelin maaşlarının daha önce faizsiz finans kurumundan alınmadığı anlaşılmaktadır. 

Hasılı, Başkanın bu açıklaması nereden tutarsanız elinizde kalır. Çünkü kendi içinde ne yaman çelişkiler barındırıyor. Keşke hassasiyetinden dolayı tercihini özel finans kurumlarından yana kullansaydı da bu açıklamayı yapmasaydı, çok daha iyi olurdu. 

*22/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.