Konya'da Pancar, Mısır ve Ayçiçeği Ekimi *

Ülkemizin herhangi bir konuda orta ve uzun vadeli bir plan ve programının olduğunu, tüm planlarımızın günübirlik olduğunu düşünüyorum.

Tarım da plansızlık ve programsızlığımızın bir göstergesi.

Tarım yönünden Konya'yı ele alırsak, bu şehir yağışı az alan bir şehir. Bu şehirde az su isteyen ürünler ekilmesi gerekirken bol su isteyen ürün ekimi son yıllarda iyice arttı. 

Şeker pancarı, mısır ve ayçiçeği de çok su isteyen ürünler. Buna rağmen Konya'da bir baştan öbür uca bu ürünler ekiliyor. Haliyle bu ürünler su ister. Şöyle şehri çıkıp yol boyu gidersek sağlı sollu ekili arazilerin durmadan sulandığını görürüz.

Şehirde su olsa gam yemeyeceğim. Sulamada kuyu suları kullanılıyor.

Eski yağışlar olsa varsın kuyu suları kullanılsın diyeceğim. 

Hepimiz biliyoruz ki eski yağışlar yok. Hele kara hasret kaldık. Kar yağmayınca da boşalan su havzaları yeni suyla dolmuyor.

Açtığımız kuyulardan su azalınca veya bitince daha derin kuyular açmak zorunda kalıyoruz.

Açtığımız kuyuların suyu bittikçe yerin altında boşluklar oluşuyor. Bir müddet sonra çöküntüler meydana geliyor. Karapınar yıllardır bunun örneği. Şimdi sulamanın çok yapıldığı Çumra havalisi de çöküntülerden nasibini almaya başladı.

Karapınar ve Çumra örneği Konya için tehlike çanları çaldığına işarettir. Böyle giderse Konya daha büyük çöküntülere gebedir. Yol yakınken tedbir almakta fayda vardır.

Ne yapılabilir?

Olur olmaz yere kuyu suyu açmamak gerekir.

Konya için su istemeyen ya da daha az su isteyen ürünlerin ekimi tercih edilmeli, hatta zorunlu kılınmalı.

Bol su isteyen mısır, ayçiçeği ve şeker pancarı ekimi Konya’da yasaklanmalıdır. Şeker pancarının belki bazı yerlerde sınırlı sayıda ekimine izin verilse de özellikle mısır ve ayçiçeği ekimine izin verilmemelidir.

Mısırın ve ayçiçeğinin stratejik önemi de yok. Bu iki ürün bol yağış alan yerlerde ekilmelidir. Türkiye’nin bu ürünlere ihtiyacı başka şehirlerden karşılanmalıdır.

Hangi ürünün, nereye ekilip ekilmeyeceği vatandaşa bırakılmamalı. Tarım Bakanlığı bu konuya el atıp bir planlama yapmalıdır.

Ekilmesi gereken ürün konusunda da planlama yapılmalıdır. Ülkenin tüketimi, ihracat gibi hususlar göz önünde bulundurularak ona göre ekim yapılmalı. Ne eksik ne fazla olmalı.

Unutmayalım ki ekim, dikim ve sulama konusundaki bu plansızlığımız ileride başımıza bela olacak. Yer altı su stoklarını hoyratça kullanmayalım.

*16.08.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.