11 Ekim 2020 Pazar

"Kız Öğrenciye Kiralık Ev" *

Türkiye'nin diğer şehirleri nasıldır bilmem. Çoğuna gitmişliğim yoktur. Gittiğim yerlerde de teşehhüt miktarı kadar kalmışlığım vardır. Konya'nın çoğu cadde ve sokaklarını, muhit ve meskun mahallerini az buçuk bilirim. Çoğu yerini görmüşlüğüm ve gitmişliğim vardır. Gidemediğim yerler de gördüğüm muhitlerin tıpatıp aynısı desem yanlış olmaz.

Yaşadığım bu şehrin kiralık ev ilanları da birbirine çok benzer. Çoğu kiralık ev ve daire ilanları “Kız öğrenciye eşyalı kiralık daire” şeklinde kız öğrencilerine yöneliktir. Ne var bunda diyebilirsiniz. Elbette ev sahibinin evini kime kiraya vereceğini tercih etme hakkı vardır. Evini kiralayacak kişiyi gözü tutmamışsa, daha önceki kiracılarından ağzı yanmışsa yoğurdu üfleyerek yiyebilir. Kiraya verilecek apartman, pansiyon ve stüdyo evde, hep kız öğrenciler oturuyordur. Kiralanacak eve/daireye/stüdyoya kız öğrenci şartını anlayabilirim. Zira olması gerekendir. Böyle bir durumun olmadığı dairelerin çoğunda da kız öğrenci şartı görüyorum. Bunun sebebi hikmetini bilmiyorum. Acaba kız öğrenciler, oturdukları evleri daha mı temiz kullanıyorlar, komşularını rahatsız edecek şekilde gürültü mü yapmıyorlar, kira zamanı gelince kiralarını geciktirmiyorlar mı? Erkek öğrenciler kira ödemede, eve girip çıkmada ev sahibine ve komşulara sorun mu çıkartıyorlar?

Unutmayalım ki cinsiyet yönünden bu toplumun aşağı yukarı yarısı erkek ise yarısı da kadındır. Aynı şekilde üniversitelerde okumakta olan öğrencilerin oranı da -her geçen yıl kızlar lehine artış gösterse de- üç aşağı beş yukarı birbirine yakındır. Üniversitenin olduğu muhitlerde, kız öğrencilerin kiralık ev ve daireye ihtiyacı olduğu kadar erkek öğrencilerin de ihtiyacı vardır. Kız öğrencilerin önünde çok sayıda kiralık ev/daire seçeneği varken erkek öğrencilerin bu fazla seçenekten mahrum kalması bana makul gelmiyor.

Arkadaşlarıyla bir araya gelip kiralık ev arayan erkek öğrenciler, kız öğrencilerine yönelik kiralık ev ilanlarını görünce ne hissederler acaba? Bir düşünelim diyorum. En hafifiyle moralleri bozulur, bize bu ayrımcılık niye diye düşünebilirler. Hatta biz sapık mıyız, bizden bugüne kadar kime ne zarar geldi diyebilirler.

Kiralık tercihlerinde ev sahiplerinin kız öğrencileri tercih etmesini pozitif ayrımcılık diyebilirsiniz. Tamam, son yıllarda kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık yapılıyor. Ama üstte kendisi oturuyor, alt katı da sadece kız öğrenciye veririm dayatması varsa bu durum bana pozitif ayrımcılıktan öte bir ayrımcılık mesajı veriyor.

Şimdilerde gittikçe azalsa da yine kiralık tercihlerinden bazıları da evi bekara ve çok çocukluya vermeme durumu da var. Bu da ayrı bir konu ve ayrı bir dert.

Hasılı, evini kiraya vermede kime, nasıl birine, hangi şartlarda vereceğini mülk sahibi karar verse de çok özel bir durum yoksa erkek öğrencilere bu kadar ayrımcılık yapılmaması gerektiğini düşünüyorum. Nasıl ki kız olsun, erkek olsun, doğacak evladın hayırlısını istemek doğru olan ise ev sahipleri de ister kız ister erkek olsun, kiracısının hayırlısını istemelerinde fayda vardır. Aynı durum kiracılar için de böyledir. Allah onlara da hayırlı ev sahipleri versin.

*12/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

9 Ekim 2020 Cuma

Bana Kaldıysanız, Yandınız Demektir

ATM kartınız var. Bu kart ile ATM'den nasıl para çekeceğinizi bilmiyorsunuz. Ah yanımda biri olsun diyorsunuz. Doğru yerdesiniz. Tam adamına geldiniz. Ben bugünler için varım. Zira ATM'den para çekmek benim için çocuk oyuncağı. Dün çektim. İsterseniz görün nasıl çektiğimi. 

Telefonla konuşurken aynı zamanda kartı bankamatiğe koydum. 500 kayme yazdım. Daha sonra kartı alıp gittim. 

Az gittim, uz gittim. Giderken bir hafiflik hissettim. Nedendir acaba bendeki bu hafiflik derken efendim, elimi cebime bir attım. Bir o cebime, bir diğer cebime baktım. Aradım taradım. Baktığım yere bir daha baktım. Çektiğim 500 kayme cebimde yoktu. Nihayet üzerimdeki hafifliğin nedenini anladım.  Üzerime çöken ağırlığı anlatamam. Allah deyip geri döndüm, hızlı adımlarla para çektiğim ATM'ye tekrar geri geldim. Baktım birisi para çekiyor. Adamı bekledim. Çekildikten sonra dedim ki az önce bankamatikte para gördün mü? Hayır görmedim, dedi gitti. Niye görsün ki! Sonra dur bakalım, benden sonra bu ATM'ye gelen kaçıncı kişi? 

Ne yapayım, ne edeyim derken bankanın şubesine yöneldim. Yolda giderken müşteri hizmetlerini aradım. Durumu anlattım. Müşteri hizmetleri görevlisi, adıma bir kayıt oluşturdu. "Durumun, sayımda ortaya çıkacağını, bana en kısa zamanda dönüş yapacaklarını" söyledi. Teşekkür ederek telefonu kapattım.

Ne yapayım? Bari eve gideyim. Bu durumun üzerine bir bardak soğuk su içeyim dedim. Evde otururken bir işlem yapmak üzere bankanın mobil şubesine girdim. Gördüm ki soğuk su içmeme gerek kalmamış. Çünkü hesabımdan uçup giden benim 500 kayme, hesabıma geri dönmüş.  Üzüntüm sevince dönüştü. Anlatılmaz. 

Gördüğünüz gibi tereyağından kıl çeker gibi ATM'den tertemiz para çekmiş bulunmaktayım.  ATM'den para çekme konusunda emrinize amadeyim. 

Para çekme işini, ağzına yüzüne bulaştırmışsın diyebilirsiniz. Teessüf ederim. Ben size para çekme garantisi veririm ama parayı alıp almama garantisi veremem. Paranız ATM'de kalırsa/unutulursa geri gelir veya gelmez. Nasibinize artık. Yok, ben böyle bir maceraya giremem derseniz, size de iyilik yaramaz. O zaman ATM'den para çekme işini bana bırakmayacaksınız ve paranın nasıl çekileceğini oturup bir güzel öğreneceksiniz.

Bu arada, beni dinleyen ve nazikçe cevaplar veren müşteri hizmetleri görevlisine çok kırıldım. Bir geçmis olsun demediği gibi çok soğukkanlı idi aynı zamanda. Durumuma şaşırmadı. Sanırım bu olayda yalnız değilim.

8 Ekim 2020 Perşembe

Had Bilmek Edeptendir *

 

Türkiye birkaç gündür taaddüdü zevcat konusunda sosyal medya ve televizyonlarda videosu yayımlanan bir başhekim yardımcısının videosunu ve aynı zatın, ölümle pençeleşen eski bir başbakan hakkında attığı tweeti konuşuyor. Gelen tepkiler üzerine ilgili kişi görevinden alındı.

Yazımda adı geçen kişinin ne ismine yer vereceğim ne de dediklerine. Gerek yok. Zaten adını ve dediklerini biraz Türkiye gündemini takip eden herkes bilmektedir. Baştan söyleyeyim, ilgili kişinin ne görüşüne katılıyorum ne de takındığı tavır ve üslubuna. Bu konuda genel bir değerlendirmede bulunmak istiyorum.

Bir kişi doktor olabilir, mesleğinde çok başarılı olabilir. Bu kişi hak ederek veya hak etmeden birilerinin referansıyla bir idari göreve gelmiş ya da getirilmiş olabilir. İlgili kişiye düşen, kendi alanıyla ilgili yazıp çizmesi ve videolar çekip yayımlamasıdır. Çapına, kapasitesine, kumaşına, bilgisine, görgüsüne ve ufkuna bakmadan, alanı ve vazifesi olmayan işlerde söz söylemesi en hafifiyle hadsizliktir. Hadsizlik ise edepsizliktir. Daha doğrusu had bilmek, haddini bilmek edeptendir. Çünkü insan olmanın belki de ilk şartı had bilmektir. Din kimsenin tekelinde değil, ben de bir şeyler söylerim der, dedikleriyle kırar dökerse edep dışı hareket etmiş olur. Haddini bilmeyen bir insanın ne mesleğiyle ilgili insanlığa verebileceği vardır ne de bu kişinin deruhte ettiği idari görevde kurumuna verebileceği bir şey vardır. Burada bir başka sorun, haddini bilmeyen bir kimsenin neresine aşık olundu da böyle birinin önemli bir göreve getirildiğidir. Bir görevi hak etmeyen birini, bir görevle taltif edersen o kişi bu görevin altında ezilir ve içine eder. Bu vesileyle atama ve yükselmelerde ahbap çavuş ilişkisinin yeniden gözden geçirilmesinde fayda var. Gördüğünüz gibi hak etmeden bir yere getirilen, yüz ağartmadığı gibi onu oraya getirenleri de mahcup etmektedir. Toplum, doktora kızdığı kadar bu makamı altın kase içerisinde bu tiplere sunanlara öyle zannediyorum daha fazla kızmaktadır. Bunda da hakları vardır.

Bir diğer husus; bir kişiyi düşüncesinden, söylediklerinden, yaptıklarından ve yönetiminden, dolayı tasvip etmeyebilirsiniz. Görüşünün hakim olmaması için mücadele yolunu da seçebilirsiniz. Kimsenin sesini çıkaramadığı bir ortamda “kral çıplak” diyebilirsiniz. İnandığın değerlere sataştığından dolayı mücadele yolunu seçerek gerekirse hapsi ve hatta ölümü de göze alabilirsiniz. Ben buna eyvallah derim ve tebrik ederim.  Ama böyle yapmayıp bir başbakan güçten kuvvetten düşmüş, ölümle pençeleşiyor, kendini ve yaptıklarını savunacak gücü ve takati yok.  Böyle bir ortamda İmam Hatipleri de ad ederek elinde pamuk, ölüsüyle mücadele etmeyi tercih ederse ben buna ucuz mücahitlik derim ve yuh derim. Bırakalım, ölüme doğru giden kişi, bu aşamadan sonra hesabını Allah’a versin. Hem bilsin ki böyle bir mücadelenin ve üslubun İslam’da yeri yoktur. İslam, dirisiyle mücadele etmeyip ölüsüyle mücadele etme yolunu seçenlere sıcak bakmaz.

Hasılı, haddini bilmeyenlerin, toplumu okuyamayanların ve mücadelesinde güzel bir üslubu seçmeyenlerin bu ülkeye yapabilecekleri en büyük hizmet, vazifesi olmayan işlerde susmalarıdır. Tüm bildiklerini kendilerine saklamalarıdır. Yanlış meslek seçtiklerine inanıyorlarsa, halihazırdaki mesleklerini bırakıp ilgi duydukları alanın talebesi olmalarıdır. Biliyorsunuz, öğrenmenin ve okumanın başı ve yaşı yoktur. Bence yeni meslek öğrenmeden önce had nasıl bilinir, edep nedir, üslup nasıl bir şeydir? Önce bunlara kafa yormalarında fayda vardır.  

*09/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.