Ligleri Ne Yapmalı? ***

Normalleşme adımları bir bir sıralanırken Türkiye Futbol Federasyonu da ara verilen liglere 12 Hazirandan itibaren başlanacağını duyurdu. Yapılan açıklamaya göre maçlar seyircisiz olarak oynanacakmış. Gördüğüm kadarıyla kulüpler, ertelenen ligin devam etmesini isteseler de maçın oynanmasına çok istekli değiller. Çünkü seyircisiz de olsa futbolcu ve sporcuların, oynadıkları oyun gereği birbirleriyle temas etmemeleri mümkün değil. Bu da yüzüp yüzüp kuyruğuna geldiğimiz salgını yeniden tetikleyebilir ve bir çuval inciri berbat edebilir.

Kulüplerin endişelerini yerinde buluyorum. Çünkü maçları seyircisiz oynatmakla tedbir alınmış olmaz. Çünkü takımlar sadece as futbolcularından ibaret değil. Yedekleri var, maçın gerisinde malzemeciler var. Bir takımda hepsine ihtiyaç var. Deplasmana giderken takımlar ister otobüsü, ister uçağı seçmiş olsunlar, sayıları bir otobüsü doldurur. Aynı zamanda misafir takımın yeme, içme ve otel durumları söz konusu. Maç esnasında temas olmasa bile -ki mümkün değil- seyahat esnasında virüsün bulaşma riski var.

Bu durumda yapılması gereken ligleri başlatmamak ve daha önce oynanmış, skoru ve sıralaması belli mevcut durumu TFF’nin tescil etmesi uygun olanıdır diye düşünüyorum. Süper Lige göz atarsak takımlar 26 maç yapmışlar. Geriye kalan 9 maç için daha önce oynanmış maçlar bize bir ipucu verir. Bu durumda takımlar mevcut durumlarına razı olacaklar. 

Mevcut durumun tescili, aleyhlerine olacağı için kulüpler itiraz ederlerse TFF, penaltı atışlarına karar verebilir. Takımlar geriye kalan maçlarını penaltı atışlarıyla oynayabilirler. Çünkü penaltı atışında futbolcuların birbirine teması söz konusu olmaz. Her bir futbolcu sosyal mesafeye riayet eder. Böyle oynandığı takdirde kulüpler sadece penaltı kullanacak oyuncularını ve kalecilerini maça götürmüş olurlar. Penaltı usulü maçta her takım 10 penaltı kullanır. Maçlar bol gollü olacağı için bu sezonki ligimiz, en gollü lig olarak tarihe geçer.

Takımlar bu duruma da razı olmazlarsa futbolcular birbirleriyle temas etmeyecek şekilde uzaktan şut atma yolu uygulamaya konabilir. Bu durumda verkaç, çalım gibi futbolun içinde olan kurallar uygulanmaz.

Önerdiklerim tasvip görmez ise geri kalan maçlar için şampiyonluk iddiası süren, Avrupa kupalarına gidebilme şansı olan ve küme düşme riski bulunan takımlar kendi aralarında play-off oynayabilir.

Spor dediğimiz alan sadece futboldan ibaret değil elbet. Her bir spor dalının kendine özgü oynanışı ve kuralları söz konusudur. Futbol için verdiğim bu önerilerin benzerleri diğer spor dalları için de uygulanabilir. 

Hasılı ligler için hangi uygulamada karar kılınırsa kılınsın, aklımıza gelmemesi gereken tek şey, seyircisiz de olsa normal zamanlarda olduğu gibi maçların oynanması durumudur. Çünkü işin ucunda sağlık vardır ve sağlık her şeyin başıdır. Sağlık önceliğimiz olmalıdır.

***12/05/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Hem Külfet Hem de Nimet *

Evlere kapanmaktan sıkıldığımız kadar dışarı çıktığımızda maske takmaktan da sıkıldık. Nasıl bir maske ise doğru dürüst nefes aldırmıyor bize. Ağız ve burnumuzun açık olması bir nimetmiş gerçekten. Hele bir de gözlüklü isen, yandın demektir. Çünkü maske takınca gözlük buğulanınca önünü de göremiyorsun. Sadece burun ve çenemizi kapatmamıza rağmen bir tanıdığımızla karşılaştığımızda kolay kolay tanıyamıyoruz. Küçücük bir maske bizi virüse karşı koruduğu gibi tanınmamızı da zorlaştırıyor.

Geçen gün bakkala uğradım. Bakkaldan çıkan bir hanımefendi "Ramazan Hocam! Nasılsın, iyi misin" dedi. Baktım, tanıyamadım. Çünkü yüzünde maskesi vardı. Kimsin, beni nereden tanıyorsun? Sizi çıkartamadım demeden iyiyim, teşekkür ederim. Siz nasılsınız dedim, hiç bozuntuya vermeden. İsmimle hitap ettiğine göre belli ki beni tanıyan biri. Sesinden de çıkartamadığıma göre uzun süredir görüşmediğim biri olmalı. Maskesini çıkarsa mutlaka tanırım ama maskeni çıkar diyemem ya. Yine hiç bozuntuya vermeden "Aynı okulda mısın" dedim. "Evet" dedi. Bana "Siz, Sarayönü'nde misiniz" dedi. Hayır, oradan geldim diyerek çalıştığım okulu söyledim. İyi günler dileyerek ayrıldık. 

Eve İnternet bağlattığım gün apartmanın önünde Telekom elemanlarıyla konuşurken yanıma yaklaşan biri selam vermekle yetinmedi, konuşmaya başladı. Adama cevap veriyorum ama tanıyamadım. Dikkatlice dinleyince sesinden karşı komşum olduğunu anladım. İlahi komşu! Sen misin? Maskenden çıkartamadım dedim. 

Ömrümüz kifayet eder de eskiden olduğu gibi bir gün normal hayata geçer ve yüzümüzdeki maskeleri de atarsak nefes almada ve tanınmada zorlansalar da bazı insanların yine maskeli dolaşmalarını isterim. Çünkü maske bu tiplerin alışkanlık haline getirdikleri iki özelliklerini örtüyor. Ne demek mi istiyorum? Efendim, burunlarını çöp sepetini karıştırır gibi karıştırıp duruyorlar. O küçük maske dolayısıyla ellerini burunlarına götüremiyorlar. Götürseler de elin burna temasını maske engelliyor. Maskeli iken burunla oynayamadıklarına demek ki burunlarında bir şey yok. Avarelikten kendilerine meşgale bulmuşlar ve tik haline getirmişler, hemen parmakları burunlarına gidiyor.

Bir diğer kesim daha var ki normalleştiğimiz zaman bu tipler de yine maske takmaya devam etsinler istiyorum. Bunların da elleri ağızlarında. Fırsat buldukça parmaklarını ağızlarına götürerek tırnak yiyorlar. Maske dolayısıyla maalesef ellerini ağızlarına götüremiyorlar.

Gördüğünüz gibi maske deyip de geçmeyin. O küçücük maske neleri gizliyor, nelere kadir, bir bilseniz... Eli ne burna götürtüyor ne de ağza. Nimet dense yeridir.

Maskenin hem külfet hem de nimet olduğundan konu açılmışken normal hayata döndüğümüzde eli burnuna ve ağzına gitmeyen bazıları, yüzlerindeki maskelerini çıkarırlarken gerçek kişilik ve kimliklerini gizledikleri maskelerini de çıkarsalar, oldukları gibi görünüp kendilerini gizlemeseler, insanlığa çok büyük hizmet etmiş olurlar...

*11/05/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

İslam Nedir, Ne Değildir? **

İslam, imanın ilkelerine kalpten inanmaktır.

Namazdır, oruçtur, hacdır, zekâttır.

İyiliği emretmek, kötülükten sakındırmaktır.

Haklının hakkını veren, suçluya hak ettiği cezayı veren adalettir.

Ehliyettir, liyakattir, emanete riayet etmektir. Akrabaya, eşe-dosta devlet yönetimini peşkeş çekmemektir.

Empati yapmaktır. Kendisi için istediğini başkası için de istemektir.

Müjdeler, nefret ettirmez. Kolaylaştırır, zorlaştırmaz.

Nazikliktir, yol-yordam bilmektir, yumuşak ve tatlı bir üsluptur.

Çalışmaktır, her şeye kafa yormaktır, bir şeyin en iyisini yapmaya çalışmaktır, üretmektir.

Yardımseverliktir. Zayıfın, fakir ve gurabanın elinden tutmaktır. Komşusu açken tok yatmamaktır.

Uçmaz, kaçmaz, ayakları yere basan, reel hayata dair sözü olan bir dindir.

İnsana değer verir, onun onurunu her şeyin üstünde tutar.

Sorumluluğu insana verir. Asla kurtarıcı beklemez, miskinliği hiç sevmez. İnsan için ancak çalıştığının karşılığını vaat eder.

Baskıcı değildir. İnançta, fikirde insanı özgür bırakır. Fikir özgürlüğünü savunur. En güzel üslupla mücadele yolunu seçer.

İstişareye önem verir, sonunda Uhud Savaşını kaybetmek de olsa... Tek adamlığı önermez.

Bir devlet sistemini dayatmaz. İstediği devlet, adaleti esas alan devlettir. Aleyhine bile olsa hakkı üstün tutmayı esas alır.

Kibri değil, tevazuu emreder. Övünmeyi, böbürlenmeyi, yermeyi sevmez. Algılara, önyargılara karşıdır. İftirayı katilden daha şiddetli görür.

Affedicidir. Tövbe kapısını daima açık tutar. Hatası ne olursa olsun çizip atmaz. Son ana kadar insanı kazanmayı hedefler.

Emindir, çevresine güven verir. Aldatmaz. Aldatanı kendinden görmez. 

Barış ve esenliktir. İnsanın dünyada ve ahirette huzur bulmasını ister.

Dünya ve ahiret dengesini gözetir. Ne dünya öncelensin ne de ahiret öncelensin ister. Bu dünyayı bir imtihan yeri olarak görür. Burada yaptıklarımızdan ve yap-a-madıklarımızdan dolayı öbür dünyada hesaba çekileceğimizi beyan eder.

Adaleti, iyilik yapmayı ve yakın akrabayı görüp gözetmeyi emrederken hayasızlığı, kötülüğü ve aşırı gitmeyi yasaklar. 

Orta yolu tutun, ifrat ve tefritte aşırı gitmeyin, der.

Her şeyi olduğu gibi vücudunu da insana emanet eder, vücuda zarar veren şeylerden kaçın, der.

Allah'ın ayetlerini az bir bahaya satmayın derken yaptıklarınıza beni ve dini değerleri alet ve istismar etmeyin, der.

Olduğunuz gibi görünün ya da göründüğünüz gibi olun; diliniz farklı, işiniz farklı olmasın, der.

Şirki affetmeyeceği en büyük günah olarak görürken kul hakkına riayet edin, ikisiyle birlikte gelmeyin, der. Çünkü biri kendisi için en büyük zulüm iken diğeri de insanlara karşı zulümdür.

Kur'andır; onu okuyun, anlayın ve hayatınıza tatbik edin derken peygamberi örnek alın. Çünkü o, sizin için bir rol modeldir, der.

Kısaca, güzel ahlaktır.

Verdiğim örnekler hepinizin bildiği bazı örneklerdir. Emir ve yasakları sadece bunlardan ibaret değildir. Hepsini yazmaya kalksam sayfalar yetmez. İslam bize neyi emretmişse lehimize, bizi de neden sakındırmış ve neden nehiy etmişse yine lehimizedir. Emir ve yasakların hiçbiri kıyas götürmeyecek şekilde diğerinden üstün değildir. İman ve şirkin dışında hiçbiri diğerlerine öncelenemez veya geçiştirilemez. Emir ve tavsiyelerin hepsi birden İslam'dır. Bazı ritüelleri öne çıkarıp diğerlerini ihmal etmek İslam değildir, kolaycılığa kaçmaktır. 

Ne demek istediğimi kısaca şöyle ifade edeyim: Çoğumuz İslam denince hemen aklına namaz, oruç, hac gibi ibadetleri getirir. İslam namazdır ama İslam namazdan ibaret değildir. İslam oruçtur ama İslam oruçtan ibaret değildir. İslam hacdır ama İslam hacdan ibaret değildir.... Emirlerin hepsi yapıldığı veya yapılmaya çalışıldığı, nehiylerinin hepsinden sakınıldığı zaman İslam ve gerçek din ortaya çıkar ve bu din kişiye ve insanlığa fayda sağlayan bir din olur. Böyle yapılmadığı takdirde elimizde kuşa çevrilmiş bir İslam olur ki bu İslam ne kendimize ne de insanlığa yarar sağlar. Namaz, oruç, hac gibi ibadetlere verdiğimiz önemi, sosyal barışa katkı sağlayan adalet, güven, ehliyet gibi ahlaki kavramlara da vermeliyiz ki bu yaşadığımız İslam, dertlerimize deva olsun. Çünkü İslam bireysellikten ziyade sosyal bir dindir. Dinin aynası da güzel ahlaktır.

**09/05/2020 tarihinde Kahta Söz'de yayımlanmıştır.