Eğitim ve Öğretimin Önündeki En Büyük Engel Beklentilerimizdir *

Türkiye'nin sorunu çok. Bazısı er veya geç çözülür, bazısını da çözmek bir yana kronikleşir iyice. Eğitim ve öğretim bunlardan biridir. Her gelen hükümet eğitim ve öğretime neşter vurmak için kolları sıvar. Getirdiği her sistem elinde kalır. Çünkü ölü doğar. Cumhurbaşkanı Erdoğan da 'Eğitim ve öğretimde istediğimiz noktaya gelemedik' açıklamasını yaptı geçenlerde. Malumun ilanı idi bu. Zaten memnun olan da yok bu ülkede. Milletçe her konuda ayrışsak da bir iyi yönümüz var, eğitim ve öğretimin iyiye gitmediği konusunda hemfikiriz.

Eğitim ve öğretimi düzeltmek için dünyanın en iyi sistemini de getirseniz, en iyi öğretmenleri transfer etseniz, en güzel bina ve derslikler yapsanız, derslikleri son modern teknoloji ile donatsanız, en iyi sınav sistemini getirseniz, sınavları kaldırsanız, en iyi okul türlerini ve en iyi üniversiteler açsanız başarı elde etmek mümkün değildir. Çünkü başarı ve verimin önündeki en büyük engel beklentilerimizdir. Biz bu beklentilerimizi doğal akışına bırakmadığımız müddetçe hiçbir zaman verdiğimiz/aldığımız eğitim ve öğretimden memnun olmayacağız. Bizde bu rahatına düşkünlük oldukça, her şeyi kendimize doğru yonttukça, sadece kendi doğrularımızı tam doğru kabul ettikçe yine mesafe alamayız. Meslek seçiminde çocuklarımızı kabiliyet ve yeteneklerine göre değil de kendi isteklerimizi dayattıkça bir arpa boyu yol gidemeyiz.

Meslek seçimimiz bile problem bu ülkede. Günümüzde ekseriyetimiz kabiliyetimize uygun, sevdiğimiz mesleği seçmeyiz. Nerede para varsa, imkanları daha iyiyse biz hep birlikte o tarafa yöneliriz. Fazla yorulmayı gerektirmeyen bir meslektir bizim gönlümüzde yatan. Fazla efor sarf etmeden, terletmeyen bir iş olacak bizimki. Bu yüzden aileler çocuklarının seçmeli derslerine bile müdahil olurlar. Sayısal zeka olmayan çocuklarına sayısal dersleri seçmesi için baskı bile yapar. Çünkü istihdam alanına göre meslek seçimimizi belirleriz. Ne okul beğeniriz, ne öğretmen, ne öğrenci beğeniriz, ne de veli. Kendimiz en iyilerine layık iken nedense hep kötülerin elinde kalmışız. Kafamızda oluşturduğumuz eğitim iyi değil imajı hayatımızın her safhasına sirayet eder. Beklentilerimize cevap vermez. Beğenmeyince de başarı bir türlü gelmez.

Öğrenci; “Ben fazla çalışmadan en kısa yoldan en iyi okulu kazanayım,” veli; “Çocuğuma öyle imkanlar sunayım ki sahasında bir numara olsun, öğretmenin istediği yardımcı kaynağı alayım, en iyi etüt ya da kurs merkezine göndereyim, özel hoca tutayım, çocuğum okula servisle gidip gelsin, istediği her şeyi alayım, yeter ki başarılı olsun, elini sıcak sudan soğuk suya değdirmesin, öğretmen çocuğuma bir şey yaparsa çocuğumu ondan korumak için elimden geleni yapayım,” öğretmen; “Evimin yanındaki en iyi okulda çalışayım, okulda dersimi veririm yeter, dersimin dışında etüt merkezlerinde çalışarak, özel ders vererek paraya para demeyeyim, dün doktorlar ne yapmışlarsa ben de aynısını yapayım, zira az para kazanmadılar”, okul yönetimi; şu öğretmenler yok mu çok iyi olsalar da okulumun çıtası biraz yükselse, başarılı oldukça toplantılarda göğsüm biraz kabarsa,” milli eğitim; “Müdür ve öğretmenler tam görevini yapmıyor, yapsalar ilimiz Türkiye’de bir numara olur,” Bakanlık; “Ne istediler de vermedim? Bina, derslik, akıllı tahta, para-pul verdim. Sınıfları etkileşimli tahta ile donattım, sürekli müfredat ve mevzuat değiştirdim, sınav sistemiyle oynadım, müdür ve yardımcılarını değiştirdim, ders kitabını bedava verdim, okullarda hafta sonları kurslar açtırdım, öğretmeni istediği yere atadım, veli ve öğrenciden bir şey istemedim, herkes zorunlu olarak okuyacak, dönemimde okur yazar oranı yükselecek,” yayınevleri; “Ne kadar yardımcı kaynak satarsam kâr,” kantinci; “Hazır müşteri ayağıma geldi, nasılsa öğrencilerin dışarı çıkışları da yasak, bana elleri mahkum, zaten ihalede yüksek fiyatla tuttum bu kantini, şöyle fiyatlara bir dokunayım,” okul kıyafetleri satan firmalar; “Okullar okul kıyafeti seçmeli ki sezonunda köşeyi döneyim, nasılsa okul idareleri ve veliler de yanımda…” diyor. Tüm bu yazdığım kesimler içerisinde istisnaları var. Onları tenzih ederim. Ama genel görüntü bu.

Gördüğünüz gibi herkesin beklentileri farklı. İç ve dış paydaşların bir hesabı var. Kimse eğitim ve öğretimi doğal akışı içerisine bırakmak istemiyor. Kendine doğru yontuyor. Herkes sorumluluğu başkasından bekliyor, taşın altına elini koymuyor. Sonuç sıfır, elde var sıfır. Madem olmuyorsa o zaman haydin sistemi yeniden değiştirelim. Zira hiçbir sistem beklentilerimize cevap vermiyor.

Ne zaman düzelir eğitim ve öğretimimiz? Beklentileri en aza indirgediğimiz, eğitim ve öğretimi doğal akışına bıraktığımız zaman...02/10/2017

*29/07/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

  

ABD Yeni Oyun Peşinde Olmasın! *

Terör bu sefer ABD'yi vurdu. Kendi halinde eğlenenlerin üzerine kurşun yağdı. Yazımı yazarken yapılan son açıklamaya göre 58 ölü, 500'ün üzerinde yaralı var.

Menfur cinayeti işleyip intihar edenin bir Amerikan vatandaşı olduğu açıklandı. Başkan Trump, "Kötülük, insanlığı hiçbir şekilde yenemeyecek" açıklamasını yaptı. ABD'li yetkililer saldırıyı DAEŞ’in yaptığına dair bir iz yok demesine rağmen saldırıyı günümüz marka terör örgütü DAEŞ üstlendi. Katilin “Aylar öncesinden Müslüman olduğunu” belirtti. Görünen o ki DAEŞ çok yönlü çalışıyor. Irak, Suriye ve Afrika’nın bazı ülkelerinde, dünyanın değişik ülkelerinde yaptığı terör eylemleriyle sesini duyuran DAEŞ, bunca işinin arasında ABD’nin bir eyaletinde yaşayan kişinin ne olduğunu dahi takip ediyor. Güya eylemlerini de Müslümanlık adına yaptığını söylüyor. Sevsinler sizin Müslümanlığınızı! Yaptığı her hareketi Müslümanlara dünyayı dar etmekte, yaşanmaz hale getirmektedir. Böyle Müslüman kardeşin olacağına akıllı düşmanın olsun daha iyi.

Halen olayın sıcaklığı devam ediyor. Bu tür eylemlerin azmettireni kolay kolay bulunmaz. Bakalım bu sefer şans kime gülecek? Biz yine bu olayın ardında kimin olduğunu bilemeyeceğiz. Çünkü kimin üzerine yıkılacağına yine ABD karar verir. İkiz kulelere saldırıyı kimin yaptığı bile belli olmadı. O zaman ihale el Kaide’ye yıkılarak ardından Afganistan işgal edildi ve bu işgal hala devam ediyor. Çoğu kimse bu kuleleri ABD’nin kendisinin yıktığını söyledi durdu. Mantıklı olmaya mantıklı. Çünkü ABD bir yere girmek için mutlaka bir gerekçe üretmek zorunda. Rahmetli Mahir KAYNAK, terörün arkasında kimin olduğunu öğrenmek istiyorsanız terörün kime yaradığına bakacaksınız, kim faydalanıyorsa onun işi” derdi açıklamalarında. Bu son saldırıda ABD derin devleti niye neyi amaçladı, kimlerin canını yakacak, bunu da zaman gösterecek. Çünkü oyun kurucu onlar, para onlarda, silah onlarda, dünyanın en iyi yetişmiş taşeron terör örgütleri onlarda. Dünyanın bir yerinde menfur bir olay olursa olayı bir maşası üstlenir, ardından ABD parsayı toplamaya gelir, devletlere haddini bildirir. Sömürge devam eder, işgaller olur,  kan ve gözyaşı akmaya devam eder, ABD de gemisini yürüten kaptan olmayı sürdürür. Maalesef beğensek de beğenmesek de bize dayatılan hayat bu. İyilerin sessizliğinde meydanı boş bulan kötüler, istediği atı oynatıyor ve cirit atıyor.

İşin garibi zaman zaman vatandaşlarına “Türkiye’nin Güneydoğu’suna gitmeyin, şu bölgesine uğramayın, çünkü terör saldırısı olacak” diye uyaran ABD’li yetkililer, kendi ülkelerinde meydana gelen terör saldırısının istihbaratını alamamış görünüyor. Benim burnumun dibinde ne olacağını bilen nedense kendi burnunun ucunu göremiyor. Başkanları Trump ise “Kötülüğün, insanlığı yenemeyeceğini” söyleyerek iyilerin safında olduğunu belli etti. Eksik olmasın. Ne de güzel uyuyor bu açıklaması Bakara süresi 11.ayetine…“Bunlara, ‘Yeryüzünde fesat çıkarmayın’ denildiğinde, ‘Biz ancak ıslah edicileriz!’ derler.”

Son söz, her sözü silah ve kan akıtmak olan terör örgütlerine… Nerede, kime eylem yapacaksanız yapın ama hangi inanç ve milliyetten olursa olsun hıncınızı masum sivillerden almayın. Derdiniz kimle ise, canınızı kim yakmışsa gidin hıncınızı ondan alın. Ne istersiniz kendi halinde yaşayan insanlardan? Gerçi ben kime söylüyorum? Söylediğim kişiler; insanlıktan nasibini almamış, aklını ve vicdanını kullanmayan, başkasının kuklası olan maşalar. Onlar efendisi ne emrederse onu yapar. Benimki de laf olsun! 02/10/2017

* 04/10/2017 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Bugün "İlmin başı soğandan acı, sonu ise baldan tatlı" Değil Artık *

Ortaokulda öğrenci iken bir öğretmenimiz derste, "İlmin başı soğandan acı, sonu ise baldan tatlıdır" cümlesini söylemiş, benim de ilk defa dikkatimi çekmişti, ilmin başını ve sonunu beliğ bir şekilde ifade eden bu cümle. Cümleyi aklımın bir köşesine yazdım ta o zaman. Gerçekten de eskiden okuyanları anlatan güzel bir cümle bu. Geçmişte okuyup da sıkıntı çekmeyen kimse yok gibidir. Çoğu, yokluk içerisinde okumuştur. Güç-bela okuduktan sonra semeresini hayatı boyunca  görmüştür. Tıpkı bal misali. Bunu ellerinde imkan varken okumayanlar daha iyi hisseder ve "Okumadığıma eşekler gibi pişmanım" şeklinde ifade eder. Hatta "Oku baban gibi, eşek olma" atasözüyle de okumanın önemine işaret edilir. 

Okuyan gecesini gündüzünü dersine vererek uykusuz kalırken okumayan ise bir meslek öğrenmek için sanayinin yolunu tutardı. Okumayı seçen görevine atandıktan sonra elini sıcak sudan soğuk suya dokunmazken okumamak için direnenin ise eli soğuk sudan çıkmazdı.

Şimdi devran döndü, başlıktaki cümlenin çok bir anlamı kalmadı. Zira tersine döndü dense yeridir. Eskiden okuyup sınıf geçmek zordu. Tatillerde de aile bütçesine katkıda bulunurdu okumayı seçenler. Şimdilerde ise her türlü imkanlarla okuyanlar var; neredeyse bir eli balda, diğeri yağda. Çünkü aile saçını süpürge ediyor, çocuğuna her türlü imkanı sunuyor. Devlet ise okumayı zorunlu tutuyor, kalmayı kaldırıyor, kitabı bedava veriyor, sınıfta kalma yok. Çocuğa dur diyen yok. Sınıflarda okumak isteyenlerle okumamak için direnenler mezcedilmeye çalışılıyor, dersi kaynatan sınıfın kelek keseni. Kazara illalah deyip yan baksan devlet bir taraftan, veli bir taraftan defterini dürer. Bugünü görünce Akaid dersimize giren Rahmetli Zekayi Kaplan hocamızın bir sözünü hatırladım. Dersimize girdiği dönem 84 yılı idi. Yani 80 ihtilalinin etkisini devam ettirdiği dönemler. “80’den önce öğrenci horoz, biz tavuk idik; şimdi biz horoz, siz  tavuk” oldunuz derdi. 90’dan sonra öyle bir öğrenci ve veli tipi oluştu ki ben buna ‘aşırı korumacılık’ diyorum. Veli bir taraftan, devlet bir taraftan birlikte korumacılık görevi üstlendi. Ben çektim çocuğum çekmesin diyen veliyle, geçmişte bu çocuklar çok çekti, şimdi çekmesin diyen devletin işbirliği var. İkisi birlikte geleceğimizi yok ediyor.

Anlatmak istediğim günümüzde okumak isteyen çocuk zora gelmiyor, sorumluluğu almıyor, okumasının önündeki engeller bir bir veli ve devlet tarafından kaldırılıyor. Hazır yiyici ve hazıra konmuş vaziyette. İlkokula başlayan yaşıt çocukların hiçbiri fire vermeden üniversiteyi bitirebiliyor. Okullar başarılı olsun veya olmasın bir fabrikanın seri üretimi gibi çocuk mezun ediyor. Öğretim görevlisi olarak üniversiteye kapak atanların hepsi de prof unvanı alabiliyor. Bu kadar rahat bir ortamda okuyan bir çocuk, üniversiteyi bitirdiği zaman iş bulamayınca “Ah kafam, nereden de okudum” deme noktasına gelebiliyor. Çünkü günümüzde en fazla işsizler oranı üniversite bitirenlerde. Çoğu kaldırım mühendisliği yapıyor, büyük bir çoğunluğu iş bulabilirse alanı dışında çalışma yolunu seçiyor. Yani günümüz ilim ve okumanın başı soğandan acı değil, sonu da baldan daha tatlı değil artık.

Şimdi devlet ve veli kara kara düşünüyor. Eğitimde, ilimde ve okumada bir türlü istenen başarı gelmiyor. Devletin zirvesi ‘Eğitim alanında başarılı olamadık’ diyor. Halbuki devlet her türlü imkanı sundu, kitabı bedava verdi, kalmayı kaldırdı, herkesin okuyabileceği üniversiteler açtı, akıllı tahtaya varıncaya kadar okulları donattı. Yani saçını süpürge etti. Veliyi anlatmaya gerek yok, o ise babasının kendisine sunmadığı imkanları çocuğunun altına serdi. Ama olmuyor bir türlü. Hatta veli, “Babam bana bu imkanı sunsaydı ben allameyi cihan olurdum” diyor.

Ne devlet ne de veli kusura baksın. Çocukların okumasını istemekten, onların başarılı olmasını istemekten başka bir şey düşünmeyen bu iki melek, başarıyı maalesef yanlış yerde arıyor. Sanıyorlar ki her türlü imkanı sunarsak başarı gelir. Sizin bu iyi niyetle yaptığınız ilim aşkı ilmin başını bal, sonunu ise soğandan acı yapıyor. İlmin başını acı soğan, sonunu da bal yapmadan eğitim ve öğretim işinden verim alınamaz. Öyle durmadan sistem değiştirmekle, mevzuat değiştirmekle, başarı ve sınav kriteri değiştirmekle olmaz. Sunulacak acı reçeteden iç ve dış paydaşlar nasibini almalı. Veli, öğrenci, öğretmen, idareci vs. Devlet bir defa herkesi memnun edeceğim bakış açısından kurtulmalı. (Herkesi memnun edeceğim diyen bir zihniyet kimseyi memnun edemez. Üstelik bir çuval inciri berbat eder.) Devlet herkesi okutacağım sevdasından vazgeçmeli, aynı yaşıtı, aynı süre içinde mezun edeceğim psikolojisinden kendini arındırmalı. Okullara eleme ve kalma sistemini getirmeli, okumamak için direnenlerin elinden okullarda iyi olan çocukları kurtarmalı. Nasıl ki pazardan alınan domateslerin içinden çürük ve eziklerini  ayırırız? Çürüklük diğer sağlam domateslere geçmesin diye. Okullarda da bunu yapmak lazım. Kalan öğrenci akranlarının gerisinden gelerek pişmanlığını duymalı ve kendine gelmelidir. Yine kalırsa gözünün yaşına bakmadan sanayinin yolunu tutmalıdır. Örgün eğitimden mahrum kalmalı, eğitimine açıktan devam etmelidir. Olmuyor, olmuyor diyerek sürekli sistem değiştirerek bu işler olmaz. Sistemle çok oynanmamalı. Deneme-yanılma uygulamalarını çöpe atmanın zamanı gelip geçiyor. Biz böyle sürekli sistemle oynayarak daha çok nesli heba ederiz.

Evet! Eğitimde verim, başarı isteyenler! Lütfen herkesi memnun eden bir sistemi değil, herkese acı reçete sunan bir sistemi getirin. Gerisini hiç merak etmeyin. İşte o zaman “İlmin başı soğandan acı, sonu da baldan tatlı olur” yine eskisi gibi. 30/09/2017

* 09/10/2017 günü Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.