22 Aralık 2022 Perşembe

Kız Çocuklarının Başörtüsü ile İmtihanı (2)

Başörtüsü çözülmeye çözüldü. Kız çocukları istediği yerde okuyabiliyor istediği yerde çalışabiliyor. Ama geçmiş tahrifat, birçoklarında derin izler bıraktı. Bu yazımda da bunun üzerinde durmaya çalışacağım. 

Kimi okurken başını açtı. Bir daha başını kapatmadı.

Açanların bir kısmı psikolojik sorun yaşadı. İlaç tedavisi gördü. Belki hala ilaç almaya devam ediyor.

Başını açmayıp görevinden atılanların bir kısmı travma yaşadı. Belki hala yaşıyor.

Okulunu yarım bırakanlar bu muameleyi hiçbir zaman kabullenmedi. (Bunda da haksız sayılmazlar.)

Yarım kalan eğitimini yurtdışında tanamlayanların ne tür sıkıntılar çektiklerini bir Allah bir aileleri bir de kendileri bilir. Ki bir kısmı da yabancı dil sorununu çözemediği için yurtdışındaki okulunu da bitiremedi.

Mağdur olanların hepsinin mağduriyeti giderilmese de kimi mağdurlar ön plana çıkarıldı. Bu mağduriyetlerinin karşılığını fazlasıyla gördü.

Başörtüsü ile birlikte katsayı kararı işin tuzu biberi oldu. Yüksek puanına rağmen birçok öğrenci, istediği bölümde okuyamadı. Katsayı konusunda erkek öğrenciler de aynı mağduriyeti yaşadı. Çoğu, hayallerindeki meslek dışında başka alanlarla yetinmek zorunda kaldı.

Başörtüsünün, bir kesim tarafından sürekli gündemde tutulması, bazılarında "Bu Müslümanların başörtüsünden başka derdi yok mu?" serzenişlerini dile getirmelerini beraberinde getirdi.

Başörtüsü mağduriyetinden dolayı kendisini itilmiş ve ötekileştirmiş hisseden bazı kız öğrenciler sonradan görev alabilseler de yaşadıkları süreç dolayısıyla çok sağlıklı görev yapamadı ve verimli olamadı.

Başörtüsü mücadelesine katılan, destek veren niceleri, bazı başı örtülülerin başörtüsü dışındaki giyim ve kuşamlarını, hal ve hareketlerini beğenmeyerek "Biz bunun için mi mücadele verdik?" dediklerine şahit olanlarınız vardır. (Buna başörtüsü dün sorundu, bugün de sorun denebilir. Kimsenin örtünüp açılmasında değilim. Kimsenin ne şekilde giyinmesine de karışacak durumum yok. Zaten karışmaya kalkanlara da bazı kadınlar” Siz ne karışırsınız? Çekin ellerinizi üzerimizden” deyiveriyor. Ne derlerse desinler ama başörtüsü bir simge bir duruş bir zihniyeti temsil ediyor. Kadın ve kızlar kızsa da toplum başörtülüden başta giyimde özen ister. Çünkü başörtüsünün bir ağırlığı bir misyonu var. Öyle başını örtmüşler var ki keşke açık olsa diyesi geliyor insanın. Öyle bir görüntü veriyor ki bakmayın başımın kapalı olduğuna. Şekil A da göründüğü gibiyim diyenler, bu örtünün ağırlığını hafiflettiğini düşünüyorum.)

Zamanında başörtüsü mücadelesi vermiş, açmam diye direnmiş bazı kız öğrenciler hiçbir baskı olmamasına rağmen sonradan kendi isteğiyle başını açmıştır.

Bugün İHL okumuş bazı kız öğrenciler, okul bittikten sonra başını açma yoluna gitmiştir. Sayısının çok az olduğunu söyleyemem.

İHL okumamasına rağmen aile ve toplumun telkiniyle ya da başkası ne der endişesiyle başlarını örten niceleri baş örtüsünü atmaya başladı.

Diğer yazımda da bir zaman başörtülü iken sonradan başını açanlar üzerine yazmaya çalışacağım.

Kız Çocuklarının Başörtüsü ile İmtihanı (1)

Başörtüsü bu ülkede hiç gündemden düşmedi. Bu konuda kısa kısa açıklama yapmak istiyorum. *Müslümanlar için başörtüsü dinin bir emridir ama dinin kendisi değildir. Dinin birçok emrinden bir tanesidir. Örtünen dinin bu emrinin gereğini yerine getirmiş, örtünmeyen ise bu emri yerine getirmemiş olur. 

*Başörtüsü bu çağda gerekli veya değil meselesi değildir. Mantık aranmamalı. Nasıl ki Hz Adem'i Allah "Hepsi serbest, sadece şu ağaca yaklaşmayacaksın" şeklinde imtihan ettiği gibi kadınları da başörtüsü ile imtihan etmektedir. 

*Başörtüsü bu ülkede hep tartışma konusu olmuştur. Laikliğe aykırı denerek kamuda başörtüsü yargı eliyle yasaklanmıştır.

*Başörtüsü yasağı siyasi malzeme olarak kullanılmış. Laik, Kemalist, solcu ve sol partilerin çoğunluğu bu yasağı savunmuş, sağ partilerin çoğu özellikle muhafazakar ve İslamcı partiler bu yasağa karşı çıkmıştır. Her iki kesim de siyasette başörtüsü üzerine siyaset yaparak az veya çok ekmek yemiştir ve ekmek yemeye devam etmektedir. 

*Birileri başörtüsünün lehinde veya aleyhinde olarak ekmek yerken bu alanda en büyük mağduriyeti başı örtülü kız çocukları, başörtülü çalışan kadınlar ve bunların aileleri yaşamıştır. Üniversiteler başta olmak üzere tüm okul kademelerine başörtülü ile girilememiş, sınıfa girenler sınıftan ve sınavdan çıkarılmış, kurumların girişinde başörtü kontrolü yapılmıştır. ÖSYM'nin yaptığı merkezi sınavlarına alınmamıştır. Üniversitelerde ikna odaları kurulmuş, direnen öğrenciler hakkında disiplin cezası uygulanmıştır. Kimi öğrenciler okumak için başını açmış kimi peruk takarak eğitimine devam etmiş kimi de okulu bırakarak ya eğitimine devam edememiş ya da imkan bularak yurtdışındaki üniversitelerde eğitimini tamamlayabilmiştir. Kimi aileler de nasılsa başörtüsü yasak diyerek zorunlu eğitiminden sonra çocuğunu okutmamıştır. Tüm bu süreçten kamuda çalışan başörtülü kadınlar da mağduriyet yaşamıştır. Açmamakta direnenler kamudan ihraç edilmiştir. 

*Başörtüsü yasağı kalksın eylemleri meydanlara taştı. Başta öğrenciler olmak üzere başörtüsüne özgürlük eylemleri yapıldı. Öğrenciler polisle karşı karşıya geldi.

*Kanun ve Anayasa ile çözülemeyen başörtüsü bir zaman geldi, bir yönetmelikle çözüldü. Eğitimin her kademesinde kız öğrenciler başörtülü olarak okuyabiliyor. Kadınlar da başörtülü olarak kamu kurum ve kuruluşların her kademesinde çalışabiliyor. Yani bir zamanlar dokunanı yakan başörtüsü nicedir serbest. Ne laiklik elden gitti ne de bu ülkeye şeriat geldi. Okul ve kurumlarda açık-kapalı tartışması ve gerginliği de olmadı. 

*Başörtüsü sorunu yönetmelikle çözülmüş olmasına rağmen bu kazanılmış hak ileride bir yönetmelik değişikliğiyle tekrar elden alınır endişesiyle siyasiler, iktidarıyla-muhalefetiyle bu kazanılmış hakkı kanun ve Anayasa ile kesin olarak çözme girişimleri yapıyor. Geçmiş günleri bilenler bugünleri görünce nereden nereye demekte çok haklılar.

*Aslında başörtüsü için bir düzenleme için ne Anayasaya ne kanuna ne de yönetmeliğe ihtiyaç var. Çünkü başörtüsü bir tercih meselesidir. İsteyen dini gerekçe yüzünden isteyen de örfi olarak örtünebilmelidir. Durum böyle olması gerekirken Türkiye bu şekilcilik yüzünden çok çekti. Yine eski günlere dönmemek, birilerini mağdur etmemek için ister kanun ister Anayasa ile düzenlenebilir. İktidar ve muhalefet de bunu istediğine göre benim dediğim olacak, yok senin dediğin olacak kısır tartışması yapmadan bu mesele bir daha gündeme gelmeyecek şekilde Mecliste çözülmelidir. Bir daha da kimse ve hiçbir siyasi parti bu konuyu kadınlar üzerinden siyasi malzeme yapmamalıdır.

Diğer yazımda da başörtüsü üzerinden yaşanan mağduriyet ve travmayı ele almaya çalışacağım.

21 Aralık 2022 Çarşamba

Sözün ve Yazının Bir Anlamı Var mı?

Kutuplaşmanın had safhaya ulaştığı,

Tarafgirliğin arttığı ve akılların hiç olmadığı kadar kiraya verildiği, 

Doğruya doğru, yanlışa yanlış demekten çoğu  insanın kaçındığı, bunu ifade etmekten korktuğu, sosyal medyada bir konuda görüş bildirmekten kaçındığı, 

İnsanların birbirlerine ve olup bitenlere karşı körler ve sağırlara oynadığı, 

Başkasına yapılan eleştirinin makbul, kendisine ve ait hissettiği camiaya yapılanın tu kaka yapıldığı,

Sözün doğru ve yanlışlığından ziyade sözü kimin söylediğine bakıldığı,

İnsanların hiç olmadığı kadar oluşturulan algılarla yaşadığı, değerlendirmeyi de bunun üzerine yaptığı, mahallelerin kavgasını algılar üzerinden yaptığı, 

İnsanların, yaşanan bütün dertlerden kurtaracak kurtarıcı beklediği,

Ana babası ve kendisinden ziyade başkasının şakşakçılığını yaptığı, ölümüne savunduğu, karşı cepheye karşı orantısız saldırıya geçtiği, 

Fikir ve düşünce bazında seviyeli tartışmanın yapılamadığı, 

Bir fikrin kişiler üzerinden savunulduğu, kişilerin sonuna -ci, -cu eklemek suretiyle ben şucuyum, bucuyum dediği,

Bir olay vuku bulduğunda ne tepki verileceğinin bilinmediği, aidiyet duygusuyla bağlı olduğu kişilerin görüş bildirmesinin beklendiği,

Çoğu insanın kafasını kuma gömüp gerçeklerle yüzleşmediği, üç maymuna oynadığı,

Ne dediğinden ziyade ne demek istediğin üzerine niyet okuyuculuğunun yapıldığı, 

Milli, manevi ve ortak değerlerin ikbal uğruna hoyratça kullanıldığı, 

Hiç olmadığı kadar söz ve eylem çelişkisine imza atıldığı, 

Dine mesafe koyanların niçin bu hale geldiklerinin sebeplerinin üzerine kafa yorulmadığı, sebebin buldukları günah keçisi üzerine yıkıldığı, 

Çoğu insanın hiç olmadığı kadar gerçeklerle yüzleşmek istemediği, 

Hamaset, slogan ve avutmanın hala prim yapmaya devam ettiği,

İnsanların işiyle gücüyle uğraşmayı bırakıp hiç olmadığı kadar siyaset yaptığı, yapılan siyasetin ise tespitten ziyade övgü ve yergi üzerine yapıldığı,

Sosyal medyada trollerin cirit attığı,

Bilerek veya bilmeyerek oluşan/oluşturulan mağduriyet üzerinden birilerinin ekmeye yemeye devam ettiği, birilerinin de bu mağduriyet biraz da bize uğrasa diye sıra beklediği,

Çoğu insanın hiç olmadığı kadar kendisi olamadığı, kendi penceresinden bakamadığı, başkasının penceresinden hayata baktığı...

Bir ortamda gerçekten sözün ve yazının bir anlamı var mı?