Akıllı Ol!

—Babacığım, yazar olmak istiyorum. 

—Çocuklara yönelik hikaye ve masal yazarlığı mı? İyi para kazanırsın. Okul okul dolaşır, kitaplarını imzalarsın.

—Değil. 

—Ne yazarlığı o zaman? 

—Bir gazetede köşe yazarlığı. 

—Ne tür konulara yer vereceksin? 

—Gündeme dair her konuda. 

—İyi halt edersin. 

—Niye ki? 

—Gündem dediğine dini, siyasi, ekonomi vb. her konu girer. 

—Öyle elbet. 

—Hiç tavsiye etmem evlat. 

—Neden? Yazmak, bir konuda görüş ortaya koymak iyi değil mi? Okuyucunun buna ihtiyacı var.

—Boş ver bu ihtiyacı kim karşılarsa karşılasın. Kendine başka bir meşgale bul. Sonra kimsenin ihtiyacını bu tür yazılarla karşıladığı falan yok. Bu ülkede herkes her konu ve her şeyin alimidir. 

—Niye ki? 

—Kutuplaşan ve herkesin tarafgir olduğu ülkemizde senin yazı yazmanın bir karşılığı yok. Zira herkesin safı belli. 

—Bu kadar olacağını sanmıyorum. Yine de deneyeceğim. Bu konuda önerilerin ne olur? 

—Yazılarında nasıl bir yaklaşım izleyeceksin?

—Doğruya doğru, yanlışa yanlış. Eleştirel yaklaşacağım. Bu yanlış, doğrusu şu diyeceğim. Kişiselleştirmeden hareketleri tenkit edeceğim. Kimsenin, hiçbir grup ve zümrenin adamı ve kılıç sallayanı olmayacağım...

—Yani yanacağım diyorsun. 

—Ne alaka? Buna kim ne diyebilir? 

—Esas bu yolu takip edersen yanarsın. Zira kimse içinden geldiği gibi yaz demiyor. Kendi kafa yapısına uygun yazarsan seni el üstünde tutarlar. Yani noterler olmanı istiyorlar yoksa tu kaka yaparlar. Bu şekil birileri seni el üstünde tutarken diğer kesim seni yağcı ve yalaka olarak görür. Kimseye yaranamazsın. Hele eleştirel yaklaşımdan seni men ederim. Zira eleştirinin bu topraklarda karşılığı yok. Şakşakçı olacaksan o başka. 

—Eleştiri doğru olsa da mı? 

—Esas doğru eleştiri sorun. Çünkü "Bizi esas inciten eleştiriler isabet eden eleştirilerdir".  Zira çok dokunur. O yüzden eleştiri yolunu seçeceksin, isabet etmeyen eleştiriler yap. Değilse, vazgeç bu sevdadan. 

—Yazacağım. 

—Oğlum, baba sözü dinle. Yok, illa yazacağım diyorsan, kutuplar arasında kalma. İki kutuptan birini, özellikle güçlü olanı seç. Böylece en azından bu adam bizden diyen arkanda bir çoğunluk olur. Yok illa yazacağım diyorsan;

Fincancı katırlarını ürkütmeyeceksin. Ne şiş yanacak ne de kebap. Hiç renk vermeyeceksin. Hem nalına  hem mıhına vuracaksın ya da etliye sütlüye karışmayan yazılara yer ver. Siyasi söylemlerden uzak dur. İma yoluyla bile olsa asla güçlü olanı eleştirme. İnan, bir kaşık suda boğarlar. Hiçbir şey yapmasalar bile seni değerli yalnızlığa duçar ederler. Görüşlerini takdir edenlere gelince, kendi içlerinde senin görüşlerine katılsalar dahi ne olur ne olmaz diyerek yanında görünmezler. Yani yel değirmenlerine karşı savaşamazsın. O yüzden akıllı ol. Bırak başkasını, Türkiye’yi ve dünyayı düzeltmeyi ve yol göstermeyi, kendini düzeltmeye ve kurtarmaya bak. İşte o zaman gemisini kurtaran kaptan olursun.

Mitinglere Veda Etme Zamanı Gelmedi mi? *

Mitingler özellikle siyasi partilerin vazgeçemediği seçmene ulaşma yollarından biri. Bu vesileyle siyasi partiler seçmenine ulaşır. Yaptıklarını, yapacaklarını, rakiplerine karşı eleştirilerini ve kendilerine karşı yapılan eleştirilere cevap verme imkanına kavuşurlar. Mitingler aynı zamanda siyasi partiler için bir gövde gösterisidir. Vatandaşın mitinge ilgi göstermesine göre rakiplerin gözünün korkutulması amaçlanır. Kalabalığa göre seçimi kimin kazanıp kazanamayacağı üzerine gündem oluşur. Bu yüzden mitingler önemlidir ve gereklidir. Seçmene ulaşmanın başka da yolu yoktur. Çünkü devlet televizyonlarında siyasi parti görüşlerine fazlaca yer verilmez. Partinin iktidar ve muhalefet olmasına göre ana haber bülteninde bir iki dakikalık konuşmasına yer verilir. Hepsi bu kadar.

Bir zamanlar çok ihtiyaç duyulan mitinglere şimdi ihtiyaç var mı? Bence ihtiyaç yok hele her ilde hiç ihtiyaç yok. Çünkü geçmişe oranla özel kanallar çıktı. Her partiyi tutan kanallar var. Bir liderin konuşmasını baştan sona canlı olarak veriyor. Herhangi bir lider bir TV kanalına çıkmak istese, istediği kadar o kanala röportaj verebiliyor. Yani bir parti hiç miting yapmadan pekala seçmenine oturduğu yerden rahatça ulaşıp propagandasını yapabiliyor. Amaç seçmene mesaj vermek ise TV kanalları veya YouTube aracılığıyla maksat hasıl oluyor. Buna rağmen niçin mitingler yapılmaya devam ediliyor? İnanın, çok anlamış değilim. Ne zararı var, bırakın yapsınlar diyebilirsiniz. Bu teknoloji imkanlarına rağmen bu eski yöntemi uygulayan uygulasın. Hiç umurumda değil. Yalnız ülkem adına üzülüyorum. Çünkü getirisinden fazla götürüsü var mitinglerin. En başta masraf ve maliyet demektir, zaman kaybıdır, milli servetin heba edilmesidir, mitingin yapıldığı şehirde sabahtan miting bitinceye kadar miting alanına giden ana arter ve tali yolların kapatılması demektir. Bu da trafiğin sıkışması, hayatın felç olması, toplu ulaşım araçlarının ve özel araçların güzergahının belli bir süre değişmesi ve trafik yoğunluğu demektir. Miting alanını dolduracağız diye ilçe ve çevre illerden seçmek taşımak demektir. Güvenliği sağlamak amacıyla ilin tüm polislerinin seferber edilmesi, çevre illerden polis ve bariyer takviyesi demektir. Seçmen ve polislerin başka il ve ilçelerden taşınması esnasında kaza riskinin olması demektir. Miting alanının parti ve Türk bayraklarıyla süslenmesi demektir. Kısaca her miting eziyet demektir. Yani normal halinde akan hayatın anormale dönüşmesi demektir.

Bu kadar eziyet ve masrafa rağmen mitinglerin o siyasi partiye katkısının olduğunu sanmıyorum. Çünkü ülkemizdeki seçmen dağılımına bakarsak, çoğu seçmen zaten kararını vermiştir. Partisi miting yapsa da yapmasa da oyunun rengi bellidir. Zaten mitinglere oyunun rengi belli olan kimseler gelir. Kararsız seçmenin çok geldiğini sanmıyorum. Eskiden ne söyleyecek acaba diyerek merakla alanlara koşulurdu. Çünkü diğer ilde ne dediğinden kimsenin haberi olmazdı. Şimdi zaten TV'ler aracılığıyla her ildeki her konuşma biliniyor. Mitingde de üç aşağı beş yukarı aynı şeyler tekrarlanıyor. Yani yeni şeyler söylenmiyor.

Mitinglerin seçmen üzerine etkisi konusunda geçmiş seçim dönemlerini hatırlarsak, ne demek istediğim daha iyi anlaşılır. MHP bir seçim döneminde hiç miting yapmadı. Buna rağmen aldığı oy oranı değişmedi. HDP'nin eş başkanı cezaevinde tutuklu olduğu halde cumhurbaşkanlığına adaylığını koydu. Bu parti hiç miting yapmadığı halde yine aynı oyunu aldı.

Verdiğim örneklerle mitinglere günümüzde ihtiyaç kalmadığına dikkat çekmeye çalıştım. İlla yapılacaksa, sembolik birkaç ilde yapılabilir. Böylece gövde gösterisi yapılmış olur ama her il sevdasından vazgeçilmeli. İnanın, bu teknolojik çağda seçmene ulaşmanın yolu o kadar çok ki. Yeter ki istenilsin. Mesela siyasi partiler propaganda yapmak için TV kanalı kiralayabilir, YouTube kanalı açabilir, sosyal medyayı kullanabilir. Kim ya da hangi siyasi parti seçmene ulaşmak için hangi yolu seçerse seçsin, kabulümdür ama bana göre çağdışı kalmış mitinglerden vazgeçilmeli. 

*30. 11. 2022 günü Barbaros Ulu adıyla Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Osman Utkan *

Bugün size bir profilden bahsedeceğim: Osman Utkan. Nizip İHL'den öğrencim olan Nizip doğumlu Utkan, liseden sonra SÜ. İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünü bitirir. Ardından EÜ. Radyo TV Sinema Anabilim Dalında yüksek lisans ve iletişim bilimlerin de doktorasını yapar. Halen aynı üniversitede öğretim üyesi olarak çalışmakta olan Utkan iyi bir şairdir ve gazetelerde köşe yazarlığı yapmaktadır. Yayımlanmış Yitik Şiirler isimli bir şiir kitabı ve Siyasal Halkla İlişkiler adında bir kitabı vardır. 

Bu profili ele almamda, 24 Kasım Öğretmenler Günü münasebetiyle Osman'ın gönderdiği kutlama mesajının ardından,  aynı gün Kayseri Anahaber gazetesinde İlkokul Çilesi başlıklı gönderdiği yazıdır. Yazıyı dönüp dönüp okudum. Çok etkilendim. Merak edenler için yazının linki: https://www.kayserianahaber.com/-yeni-ilkokul-cilesi-_m5509.html?yazar=2507

Herkes gibi okul hayatı heyecanla başlamış Osman'ın. Müdürü eli sopalı görmüş. İlk teneffüste müdürün bir çocuğu iki kulağından tutup havaya kaldırdıktan sonra çocuğu daha yere indirmeden yüzüne şaplakladığına şahit olmuş. Tüm mesele müdürün dayakçılığı ile kalsa iyi. Öyle bir öğretmene düşmüş ki düşman başına. Varsın düşmanına da düşmesin böyleleri. Günübirlik dayak yemiş. Kendisinden büyük cetvelle ellerine vurmuş da vurmuş. Hızını alamayıp tokatlamış, kafasını tahtaya çarpmış, tek ayak üstünde durdurmuş. Okumaya geçmemesi üzerine bu işkenceler artmış. Tüm bunlar yetmezmiş gibi tembel sırasının en arkasına koymuş. Hızını alamayıp tembellerle arasına bir metrelik mesafe koydurarak geri zekalı muamelesine tabi tutmuş. 

Maruz kaldığı şiddete dayanamayan Osman çareyi okuldan kaçmakta bulmuş. Her gün okul saatinden evden çıkıp başka yerlerde beklemiş. Okul dağılınca eve gitmiş. Ailesi durumu öğrenince zorla okula götürmüş. Gelmediği günün dayağını da ilave etmiş öğretmen. Okula gitmemek için evin damına saklandığı da olmuş. 

Öğretmenin dayakla terbiye etme ve şiddetle okuma öğretme yöntemi, elleri daha doğru dürüst kalem tutmayı dahi beceremeyen Osman'a sökmez. Öğretmen de bu çocuğun yaşı okul çağına uygun mu, acaba bu çocuk hiperaktif mi dememiş, bu çocuk korkudan böyle yapıyor olabilir mi diye hiç kafa yormamış. İki yıl boyunca bu mini minnacık çocuğa tek bildiği şiddet yöntemini uygulayarak öğretmenliğe devam etmiş. Ne çare ki Osman okumaya geçememiş. Ne müdür ne başkası ne de ailesi bu çocuğun derdi nedir, bu çocuktan ne istiyorsun, bırak okuma bilmezse bilmesin dememiş. Çünkü geçmiş anlayışa göre bu çocuğun eti öğretmenin, kemiği ailenindi. Öğretmenin vurduğu yerde gül biterdi. Öğrettiği bir harf için 40 yıl kölesi olmaya değerdi. Zira dayak cennetten çıkma idi. 

Osman'ın kurtuluşu, bu geri zekalı(!) çocuğu öğretmenin sınıfta bırakması olmuş. Belki de öğretmenin Osman'a yaptığı en büyük iyilik bu. Sınıfta kalan Osman yeni öğretmeni sayesinde okumayı söker, ortaokul ve lisede bilgi yarışmalarına katılarak sınıf ve okulunu en güzel şekilde temsil eder. 

Yediği dayaklardan içine kapanan Osman, okuma merhalesinin diğer kademelerinde ne kadar efendi çocuk ne de sessiz iltifatlarına mazhar olmuş. Başkası ne bilsin ki Osman'ın yediği dayaklardan dolayı içine kapandığını, öğretmeni görünce ödünün koptuğunu. 

Aslında Osman'ın başından geçenler 90 öncesi neslin şu ya da bu şekilde çoğu öğrencinin başından geçmiş bir hikayedir. Bu nesle Anadolu'nun sahibi olmayan mazlum çocukları gözüyle bakıyorum. Osman'ın talihsizliği  bazı öğrenciler gibi pedagoji nedir bilmeyen, çocuk psikolojisi ve gelişiminden anlamayan bir öğretmene düşmesi. 

76 doğumlu 46 yaşındaki Osman, 1981 ve 1982 yıllarından bu yana 40 yıl geçmiş olmasına rağmen ilkokul 1 ve 2.sınıfta yaşadığı korku dolu sendrom ve yılları unutmamış ve bir 24 Kasım Öğretmenler Gününe denk getirerek yaşadığı bu travmayı anlatıyor. Nasıl unutsun? Yazarken yediği dayaklar, maruz kaldığı geri zekalı muamelesi bir film şeridi gibi gözünün önüne gelmiş, belki de ağlamıştır. Hayatı boyunca da bu travmayı yaşayacaktır. Bu yazısını sosyal medyada paylaşırken de "Yaşanan her şeye rağmen bütün öğretmenlerimizin günü kutlu olsun" deme nezaketini göstermeyi de ihmal etmemiş. 

Merak ettiğim, yaşadığı bu dramatik hayata rağmen Osman'ın okuduğunu, fakülte bitirip bugün üniversitede öğretim üyesi olduğunu ilk iki sene okutan öğretmeninin bilip bilmediği. Şayet biliyorsa, küçücük bu çocuğa çektirdiği işkencelerden dolayı pişman olup olmadığı, Osman'ı arayıp "Oğlum, sana yaşattıklarımdan dolayı özür dilerim, çok üzgünüm" deyip demediği. Gerçi bu kafa yapısındaki bir öğretmen gönül almaz, nedamet duymaz ve mahcup olmaz. Yanına gidip "Senin geri zekalı muamelesi yapıp her gün dövdüğü çocuk şimdi bir akademisyen. Üstelik şair ve yazar. Bu konuda ne düşünürsün" dense, "Dövmeseydim, okumazdı. Dövdüğüm için başarılı" deyip belki de kendine pay çıkarır. Allah insan psikolojisinden anlamayan, pedagoji bilmeyen bu tür öğretmenlerin elinden çocuklarımızı korusun. 

Son söz de Osman nezdinde cennetten çıkma denilen dayakla terbiye edilmeye çalışılmış, Anadolu'nun boynu bükük milyonlarına olsun. Yaşadığınız travma büyük. Unutulmaz bilirim. Geçmez ama yine de hepinize geçmiş olsun diyorum. Geçmiş bu tip dayakçı ve öğretmen demeye bin şahit lazım öğretmen müsveddelerine rağmen hayatın birçok alanında başarılı oldunuz. Allah başarılarınızı daim eylesin. Sabi yaştaki sizlere dayak atanlar, yaptıklarından utansın. 

*28. 11. 2022 günü Barbaros Ulu adıyla Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.