30 Mayıs 2017 Salı

Oruç ve miskinlik **

Yazımıza başlamadan isterseniz ilk önce miskin kelimesinin anlamına bir bakalım. Miskin, "Çok uyuşuk (kimse)" demektir. Rabbim günah yazmasın! Oruç dendi mi  nedense aklıma miskinlik gelir. Ne demek istediğimi ramazan geldiğinde oruç tutan bazı insanları gözlemleyince daha iyi anlarsınız. 

Oruç ister istemez insanda bir duraklamaya, yavaşlamaya neden olur. İnsanda her zaman ki gibi şen şakraklık olmaz. Bu da doğaldır. Zira saatlerce aç ve susuz kalma insanda bir efor düşüklüğüne sebebiyet verir. Burada değinmek istediğim tipler sayısı az olmayacak şekilde bir yekunu oluşturuyor. Oruç tutuyor tutmasına ama bir naz bir naz, bir afra bir tafra! Yüzünden düşen bin parça. Ya yüzü gülmüyor, ya da iş yapmıyor. İşi tamamen rölantiye alıyor. Ya Rabbi! Beni niye yarattın dercesine somurtup duruyor. Mazereti de hazır: "Oruç oruç gitmiyor, şimdi bu oruçta kim yapacak bu işi." gibi bahaneler peşi sıra gelir. Böylelerini görünce ister istemez "Acaba oruç tutmak sadece miskinlerin işi mi?" diye aklıma gelmiyor değil.

Oruç tutup işini aksatanların yanında bir de işinin ağır ve zorluğunu bahane ederek oruç tutmaya yanaşmayanlar var. Bunlar da kendilerince yine mazeretler yığınının arkasına sığınıyor: "Efendim! Oruç tuttuğumda sigara içemeyince çabuk sinirleniyor, insanların kalbini kırıyorum, bu yüzden tutmuyorum...Oruçta gece kalkınca uykumu alamıyorum, ertesi günü uykusuzluktan iş yapamıyorum...İşim çok zor, benim işim büro işi değil, bedenen çalışmam gerekiyor, açlık önemli değil ama çok susuyorum..."

Oruç tuttuğu halde yıllık iznini ramazan ayına denk getirip orucu uykuya tutturanlar da var. Bunlar da gece boyunca kaim, gündüz ise saim şeklinde kendilerine bir yol çiziyor.

İnsanoğlu yeter ki bir mazeret bulmak istesin. Mutlaka sığınacağı, kendini ikna edeceği gerekçeler veya çıkış yolu bulabiliyor. Hem oruç tutmayanların mazeretlerini hem de oruç tuttuğu halde işini türkü çağırarak yapan kimseler misali ihmal edenleri görünce "Bu orucu tutmak sadece işi-gücü olmayan, iş yapmak istemeyen miskinlerin işi mi demekten kendimi alamıyorum.

Zaman çok çabuk geçiyor. Daha dün gibi babalarımız orucun yaz mevsimine yani ekin-harman zamanına geldiği yıllarda bedenen çalışıyoruz diyerek orucu kırma yoluna gitmediler. Kendilerine göre bir mesai kavramı geliştirmişlerdi. Sahurdan sonra işe gidip öğleye kadar çalışıyorlar, sonra istirahate çekiliyorlardı. Oruç da tutuluyordu, işler de görülüyordu.

Peygamberimiz İslam tarihinde ölüm-kalım savaşı diyebileceğimiz Bedir Savaşını ramazan ayında iken yapmıştı. Savaş esnasında "Kılıç sallayacak,  ok ve mızrak atacaksınız, işiniz zor, oruç tutmayın" demedi bildiğim kadarıyla.

Hiçbir imtihan kolay değildir. Kişiye özel zorluk ve kolaylıkları vardır. Her zorluğun mükafatı da ona göre derecelendirilir. Bugün büroda iş yaparken oruç tutanın alacağı sevapla dışarıda Güneş'in altında bedenen çalışan insanın tuttuğu oruç ibadetinden dolayı alacağı sevap aynı değildir. Ayrıca Allah kimseye gücünün üzerinde bir yük yüklemez. Herkesi farklı ortamlarda imtihan eder, kimsenin imtihanı da diğerine benzemez.

O halde bir işimizi yaparken diğerini ihmal etmeyelim, birini yaparken ötekini yıkmayalım. İşimizi savsaklamayalım. Oruç işimizi aksatmasın, işimiz de orucu. Unutmayalım ki herkes yaptıklarıyla ya da yapmadıklarıyla kendi azığını doldurur. Yapmak istemediğimiz herhangi bir ibadete, bir işimize bulacağımız mazeret, kılıf kendimizi kandırmaktan başka bir işe yaramaz. Hiç bir sadra da şifa olmaz. İmtihanını kazananlara ne mutlu! 30/05/2017

** 02/06/2017 günü Kahta Söz gazetesinde yayımlanmıştır.

29 Mayıs 2017 Pazartesi

"Bıktık şu İnna a'taynâ ve kulhü'den" *

Cemaatle kılınan namazlarda bazı imam-hatiplerimizin kolayına gelen ve dil alışkanlığı olarak çoğu zaman Kevser ve İhlas süresini okumalarından dolayı cami cemaatinden bazılarının şaka yollu "Bıktık şu İnna a'taynâ ve kulhü'den" demeleri aklıma geldi nedense bugünlerde.  

Teravih namazı kılmak için her sene gittiğim hatimle teravih kılınan cami yerine bu sene farklı bir camiye gittim, hem de iki defa. Hocamız yirmi rekatlık namazı 4+6+4+6 şeklinde kıldırdı. Her rekatında ise Fil süresinden başladı, Nas süresi ile bitirdi. Toplam on süre olan bu süreleri ilk on rekatta okumayı bitirince ikinci on rekatta yeniden Fil-Nas arasını okudu. “Ne var bunda? Yine neyi eleştireceksin, bir de iyi olanı gör, namazın olmuş zaten, Allah kabul etsin" diyebilirsiniz. Namazımız oldu olmasına. Hatta önceki yıllarda hatimle kıldığım namazlara göre erken bitmesi dolayısıyla ne yalan söyleyeyim, bu kıldığım namazlar bana çocuk oyuncağı gibi geldi. Ne zaman başladı, ne zaman bitti bilemedim. Niyetim farklı açıdan bakmaktır. Daha iyi olmasını istemektir.

Malumunuz Kur'an'da 114 süre vardır. Hepsi namazda okunabilir. Namazlarda halkımızın namaz süreleri dediği Fil ile Nas arası okunacak diye bir kaide yoktur. Diğer sürelerden de namaz olacak şekilde ayetler okunmasıdır benim isteğim. Hemen hocamız hafız değilse ne yapsın, diye aklınıza gelebilir. Doğru, hocamız hafız olmayabilir. Eskiye oranla birçok camide görev yapan imam ve hatiplerimizin içerisinde hafız olanların sayısı azımsanamayacak kadar çoktur. Pekâlâ, bu hocamız da hafız olabilir. Camilerde görev yapan din görevlilerinin mesaisi diğer çalışanlardan farklıdır. Mesaileri hem zor hem de çok kolaydır. Toplam icra ettikleri görev itibariyle günlük 2-3 saatlik bir mesai yapmaktadırlar. Namaz vakitlerinin birbirine yakınlığı hesaba katıldığında buralarda görev yapan kişilerin muhitinden uzaklaşabilmeleri mümkün değildir. Yani tüm günlerini görev yaptıkları alanda geçirmek zorundadır bu kişiler. Akşama kadar hem dolular hem de boşlar denebilir. Buralarda görev yapan arkadaşların Kur'an ile hemhal olmaları kadar doğal bir şey olamaz. Nice insanların fakültede okurken okulu dondurup hafız oldukları göz önüne alınırsa demek ki dert edinince oluyormuş bu işler. Üstelik günümüzde daha ortaokul talebesi olan birçok çocuğumuz hafız olmak için hem okul derslerini hem de hafızlık yapmayı bir arada yürütmektedir. Bu şekil hafız olanların sayısı da yine azımsanamayacak kadar çoktur. Haydi, hafız olmaya niyetleri yok, yaşları da geçti diyelim. Kendi tercihleridir, saygı duyarız. En azından namazda farklı ayetleri okumak için Kur'an'dan bazı bölümleri ezberleme yoluna gidebilirler. Arkasında namaz kılan cemaatin farklı ayet dinleme hakkı var diye düşünüyorum. Hele aynı akşam kılınan namazda on dakika ara ile aynı süreyi ikinci defa tilavet etmek bana pek şık gelmiyor. En azından her akşam bir defa Fil-Nas arası okuma, diğer on rekatta da başka ayetler tercih edilebilirdi. Gerçi biz ne söylersek söyleyelim, imam bildiğini okur. Haydi, okumadan geçtim. Niçin 6 rekat kılınıyor. Diyanet İşleri, içimizdeki Şafii Mezhebine mensup olanları da hesaba katarak teravihi her iki rekatta bir selam vermeyi tembihlemiş ise de haydi muhitimizde Şafii yok, o yüzden riayet etmiyoruz denebilir. Niçin dört değil de altı rekatta bir selam veriliyor? Sayın görevli burada kendi içinde tutarlı. Çünkü her dört rekatta bir selam verse 9.10.rekatta okuyacağı Felak ve Nas'tan sonra başa yani Fil süresine dönünce namaz mekruh olur kanaatini taşımış olsa gerek.

Son söz, ben bu kardeşimin yerinde olsam teravihin her bir rekatında farklı bir ayet okurum. Böylece günlük yirmi ayet ezberlemiş olur. 29 gün sonra 580 ayet eder. Kısa günün karı. Hem böylece Kur'an ayında Kur'an ile hemhal olmuş olur. Bu yöntemle 11 ramazan boyunca teravih kıldırmış olsa 11 yıl sonra zaten ister istemez hafız olmuş olur. 29.05.2017

* 31/05/2017 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.


Yaşlandım diyenlere...

Yaş ilerledikçe hastalıklar artıyor, sıkıntı-dert eksik olmuyor, araç sürme refleksi azalıyor, göz görmüyor, kulak duymuyor…vs. Ama üzülmeyin! Çünkü;

1.Toplu ulaşım araçları bedava artık. Tabii kimliğini gösterebilirsen
2.Küçükler toplu ulaşım araçlarında hemen kalkıp yer verirler.
3.Otobüse binemiyorsan yeni model ulaşım araçlarını bekleyebilirsin, sanki mesaiye mi yetişeceksin. Aracın birinden in, diğerine bin, hem zaman da geçirmiş olursun.
4.Koltuğa oturunca yanındaki gence soru sorup rahatsız etme. Zaten duymaz seni. Onun kulağında kulaklık vardır, müzik dinlemekte. Karşında oturana sormaya kalkarsan o da arkadaşı ile telefonda görüşme yapıyor, konuşmasının bitmesini bekleme! Bitirmez çünkü. Arkandaki ile konuşmaya kalkarsan o da mesaj yazıyor akıllı telefonuyla. Senin konuşmaya ihtiyacın olabilir ama onun sohbete karnı tok. Bir yerin ağrısa da, bir yeri soracaksan sorma. Gençlerin yaptığı zoruna gidiyorsa merkezi bir camiye git, bir cenazeye katıl.
5.Cenazeyi kabre koyduktan sonra sevenlerinin toprak atmak için yarıştıklarını görünce, yaş ne kadar ilerlese de, ağrı-sızı da olsa, oğlan, kız pek gelmese de sen yine yaşamaya devam et, göster kimliğini bin otobüse, tut evinin yolunu, yaşamaya devam et.

Her ne olursa olsun hayat yaşamaya değer… 29/05/2014