Din Öğretiminde Temcit Pilavı

Yaz tatilinde bir vesileyle bir liseye uğradım. Dersliklerde ders giriş ve çıkış saatleri vardı. Dersler 9.00'da başlıyor. Sanırım 13.10'da bitiyordu.

Garip geldi öğleye kadar dersin olması. Çünkü bildiğim kadarıyla liselerde ders yükü fazla. Günlük en az 8 saat ders görmeliydiler.

Sonra kapıdaki haftalık ders programı dikkatimi çekti. Kur'an-ı Kerim, Peygamberimizin Hayatı, İlmihal, Örnek Şahsiyetlerden Tablolar. 

Haftanın beş günü her gün bu dersler. Sadece ders saatleri değişik. 

Jeton düştü. Belli ki bu okulda yaz kursu vardı. Kursu Diyanet mi açmış diye baktım. Alt tarafta kapıya yapıştırılmış bir afişte bir derneğin adı gözüküyordu.

Afişin altında da 20'şer kişilik sınıf mevcutları listesi asılmıştı. Hepsi erkek ve ortaokul öğrencisiydi. 

Sınıf kapısının en üstüne baktım. Her bir dersliğe de Gazze Sınıfı, Filistin Sınıfı gibi isimler verilmiş. Koridora Filistin'in başkenti Kudüs'tür yazılıp asılmış. 

Her gün aynı derslerin işlenmesi ve dersliklere Filistin, Gazze gibi isimlerin verilmesi bana garip geldi. Pedagojik değil dedim içimden.

Niçin böyle düşündüm. Önce derslere bakalım. Kur'an dersinin her gün bir saat olması yerinde. Çünkü bu ders günlük okunmalı. Diğer derslerin her gün olması daha ortaokul çağındaki çocukları sıkar. Hele ki bir yılın yoğunluğunun ardından yaz tatilinin sıcaklığında. Bu dersler de olsun ama her gün olmamalı. Bunun yerine akıl ve zeka oyunları, beden eğitimi ve spor gibi dersler öğrencileri rahatlatır. Belki öğleden sonra öğrenciler değişik sportif faaliyetlere götürülüyordur. Yine de biraz kafa dağıtacak derslere yer verilmesinde fayda mülahaza ediyorum. 

Okullarda özellikle Konya'daki ortaokul ve liselerde Peygamberimizin hayatı, ilmihal diyebileceğimiz temel dini bilgiler ve Kur'an-ı Kerim seçmeli ders olarak seçilmekte. Bu kursa katılan öğrenciler de öyle zannediyorum bu dersleri okullarında bir yıl boyunca görmüşlerdir. Bir de yaz tatilinde aynı derslerin görülmesi, çocukları çok teşvik edici olacağı kanaatine değilim. Çünkü bu yaz kurslarındaki bu dersler bir yılın tekrarı mesabesinde. 

Bir din kültürü öğretmeni anlatmıştı: Bir okulda Peygamberimizin hayatı dersine giriyorum. Öğretmen bu derste hep Hz Muhammed şöyle yapardı, böyle yapardı gibi anlatınca, öğrencinin biri, hocam, hep Hz Muhammed hep Hz Muhammed. Başka kimse yok mu demiş. Öğretmen de bu dersin adı Hz Muhammed'in hayatı. Başka kimden bahsedecektim. Elbette Hz Muhammed'i anlatacağım demiş. 

Bu örnekten de anlaşılacağı üzere yaz, kış hep ilmihal, Hz Muhammed anlatmak demek, çocuğu çok dindar yapmak anlamına gelmiyor. Çocukları dini yönden yetiştireceğiz diyerek onlara yaz-kış, akşam-sabah din, iman, ahlak, ilmihal, örnek şahsiyet demek tok bir insanı zorla doyurmaya kalkmak demektir. Eğitimde güdüleme ve zamanlama önemli. Nasıl ki aç insan yemeği iştahla yerse, dini bilgilere de susayan kana kana su içer. O yüzden birbirinin aynısı olan dersleri her gün ve her hafta okumak ve okutmak hiç pedagojik değil ve çocuk psikolojisini anlamaktan uzaktır.

Tekrar ediyorum, bu çocuklar bir yıl boyunca üç aşağı, beş yukarı aynı seçmeli dersleri okuyorlar. Ortaokullar 35-36 saat, liseler 40-45 saat haftalık ders görüyorlar. Bunca yorgunluğun ardından, çocuklarımızı temcit pilavı gibi aynı derslere talim ettirme yerine, bırakalım yaz tatillerini doya doya yaşasınlar, değişik etkinliklere gitsinler. Okuma özürlü bir toplumuz zaten. Değişik kitaplar okusunlar, kitap okumayı alışkanlık haline getirsinler. Yaz kursu açılacaksa kitap okuma, okuduğunu anlatma seansları düzenlenebilir. Hiçbir şey yapmasalar bile tatilde bol bol oyun oynasınlar. Zira çocuk oyunla büyür, oyunla kişiliğini bulur ve gelişir. Yaz boyunca kafaları boşalsın ki okul dönemi o kafalar bilgiyle dolsun. Çünkü dolu beyin yeni bilgi almaz. Yeni bilgi için kafanın boşalmadı şarttır. 

Unutmayalım ki eğitim ve öğretim bir pedagojidir, öğrenci psikolojisini anlamadır, öğrencinin seviyesine inmedir, sevdirmedir.

Diğer yazımda da dersliklere verilen Filistin, Kudüs, Gazze isimleri üzerine yazmak istiyorum.

Bekarın Avrat Boşaması

"Niye çalışıp duruyor ki? Emekli olsa da yerini birilerine açsa!".

"Daha çalışın mı? Yaşını başını almış, torun torba olmuşsun. Bırakıver artık. Torun sev, onlara zaman ayır biraz da". 

"Çalış çalış. Nereye kadar? Mezara mı götüreceksin?"

"Çalışmak iyi de her şey para değil. İnsan kendine de vakit ayırmalı, gezip tozmalı".

"Bunlar niye emekli olmuyorlar? Piyasada atanmak için bekleyen o kadar öğretmen adayı var". 

"Ben gününde emekli oldum. Bir rahatım bir rahat. Beş vakti daima camide cemaatle kılıyorum. Tavsiye ederim".

"Öğretmenler odasına bir girdim. Hepsi emekliliği gelmiş yaşlılar dolu. Ama emekli olmuyorlar". (Bunu söyleyen de yaşlı ama minyon tip olduğundan yaşını göstermeyen biri).

*

"Aman emekli olma. Emekli olup da ne yapacaksın? Bak bana. Ne kadar pişmanım. Vakit geçiremiyorum".

"Emekli olacağım ama maaşım yarıdan fazla düşüyor. Mecburen çalışacağım. Bu devirde emeklilik akıl kârı değil. En iyisi devlet haydi git deyinceye kadar çalışmak”.

*

Yukarıda verdiğim emekli ol, diyenler bekara avrat boşamanın kolay olduğunu sanan, önünü ve arkasını düşünmeyen kişilerdir.

Elbette her şey para değildir. Yalnız bu bekar olup durmadan avrat boşayanlar bilmeli ki günümüz emekliliği eskinin emekliliği gibi değildir. Ömürler uzamış, adeta emekliye karın tokluğuna ve kıt kanaat geçineceği bir maaş takdir ediliyor. Bu devirde emekli maaşı ile geçinmek zor.

Bir diğer husus kişinin sağlığı el verirse bırakın çalışsın. Emekli olup boşta kalan insanın hayalleri ve yapacağı işi kalmayınca çabuk yaşlanır ve içi koflaşır. Doğa hangi canlı emekli oluyor bu arada?

Bir taraftan erken emekliliği eleştirirken diğer taraftan emekliliği geldiği halde çalışma azminde olan kişilerin emekli olmasını istemek bir çelişkidir. Bugün 16 milyon emeklinin yanına yeni emeklileri katmak hiç akıl kârı değil. Hazırında devlete yüktür.

Ben fakülteyi bitirdiğimde birileri emekli olsun da ben de çalışmaya başlayayım hesabı yapmadım. Ki biriken mezun öğretmenlerinin göreve atanması, mevcutların emekliliğiyle giderilebilecek bir şey değil. Bugün elime geçen bir istatistiğe göre ilahiyatlar kapatılsa, hiç mezun vermese okulların din kültürü öğretmenini karşılamak için mevcut mezunlar 23 yıl sonra eritilebiliyor. İHL meslek dersleri branşındakiler ise 97 yıl sonra eritilebiliyor. Yani bu iş sadece mevcutların emekliliğiyle bitirilecek bir stok değil.

Verdiğim son iki örnekte görüleceği gibi emeklilik istenecek bir şey değil, bunu en iyi eşekten düşenler bilir. O yüzden bırakım birilerinin emekli olmasını dört gözle beklemeyi, herkes kendi işine baksın. Sağlık varsa, işinde verim varsa bırakın insanımız çalışsın.

Aile Olmak ve Aile Kalabilmek *

Aile olmak zordur, aile kalabilmek daha zordur. Bu yönüyle bakıldığı zaman aile olmuş ama aile kalamamış aileler çoğunluktadır. Aile kalabilenin sayısı ise bir elin parmaklarını geçmez.

Aile demek; 

Aile bireylerini iyi günde, kötü günde görüp gözetmektir. 

Derdini dinlemektir. Derdiyle dertlenmektir.

Yükünü almaktır, yük olmamaktır, yük olan varsa elleşip yükü kaldırmaktır. 

Sıkıntı anında taşın altına elini uzatmaktır. 

Birbirini menfaatsiz ve çıkarsız sevip saymaktır.

Teklifsiz bir araya gelmektir, çat kapı gelip gitmektir. Bizdeyiz, sizdeyiz demektir.  Yabancı gibi olmamaktır. Samimiyet ve içtenliktir.

Oturup kalkmaktır, gerekirse yatmaktır, hal hatır sormaktır, beraber ağlamak, beraber gülmektir.

Birbirinin olmasını istemektir. Elinden tutup kaldırmaktır. Çekememezlik yoktur.

Bir dert ve sıkıntının ilk açıldığı, derman arandığı yerdir. 

Bireyler arasında sorun çıktığında veya kırgınlık ya da küskünlük olduğunda büyüklerin soruna el koyduğu, büyüğün kestiğinin yendiği, üzerine sözün söylenmediği yerdir.

Birbirlerini ziyaret dostlar alışverişte görsün, ayıp olmasın türünden olmayandır.

Birlikteliklerini iple çeken, bir araya geldikleri zaman mutlu olan ve mutlu ayrılan, geride mutluluk bırakılan yerdir.

Düğünde, cenazede, mutlu ve üzüntülü anlarda o evin ferdi gibi ayakta dolaşandır.

İlişkileri pamuk ipliğine bağlı olmayan yerdir.

Aynı soyadı taşımanın onurunun yaşandığı yerdir.

Büyüğün küçüğü sevdiği, küçüğün büyüğü saydığı, fikir danıştığı ortamdır.

Bireyler arasında yabancılık yoktur. Büyükler kendi arasında, küçükler kendi arasında arkadaş gibidir.

Birbirlerini mahremlerini mahrem bilirler, taşınmaması gereken sırrı içlerinde taşırlar.

Aradaki sorunlar kavga ve gürültü, patırtı ve itiş kakışla değil, nezaket ölçüleri içerisinde suhuletle çözülür.

Kısaca, ben bu ailenin ferdi olmaktan mutluyum, yeniden dünyaya gelsem bu değerli ailenin yine ferdi olmaktan kaçınmazdım denilen yerdir aile.

Böyle aile olup böyle aile kalabilen ailelere ne mutlu! Kıskanılmaz, gıpta edilir ancak.

*04.11.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.