Güven

Bu ülkenin sorunu çok. Birini çözersin, başkaları sırada bekliyor. Çoğu zaman bir sorunu çözerken başka sorunlara da kapı aralandığı olur. Bazen sorunu çözüyoruz derken her şeyi ağzımıza ve yüzümüze bulaştırdığımız da olur. Bazen de var olan sorunu, sorun yokmuş gibi davranmayı da iyi beceriyoruz. Bazı sorunlarımızı pansuman tedbirlerle gidermeye çalışırız bazen de halının altına süpürürüz. Bu anlatmaya çalıştıklarımın bu ülkede fazlası var, eksiği yok.

İnsanımıza bugünlerde bu ülkenin en büyük sorunu ne dense kahir ekseriyetin ekonomi olduğu cevabını alırız. Bu, doğru bir cevap olur. Çünkü gerçekten yarının ne olacağını kestiremediğimiz bir ekonomimiz var. Yıllardır kronikleşmiş bu ekonomik sorun aşılır. Bugün göremesek de daha iyi günleri bile görebiliriz. Bu uğurda bedel ödenmesi gerekirse millet olarak çok bedel ödedik, yine öderiz. Ama bana göre bu ülkenin en büyük sorunu, ekonomiden de öte şeffaflık, hesap verebilirlik ve güven problemidir. Bunlar aşılmadan bu ülkede başta ekonomi olmak üzere hiçbir şey düzelmez. Zaten güvenin olmadığı yerde her şeyimiz tastamam olsa ne yazar. Çünkü güvenin olmadığı yerde huzur ve barış olmaz, kaos ve endişe hakim olur. Kimse önünü göremez.

Evet bu ülkenin en büyük sorunu güvendir. Kimse kimseye güvenmiyor. Kürtler Türklere, Türkler Kürtlere, Aleviler Sünnilere, Sünniler Alevilere, sağcılar solculara, solcular sağcılara; dindar-mütedeyyin ve İslamcılar laik ve sekülerlere, laik ve sekülerler İslamcılara, vatandaş devlete, devlet vatandaşa, iktidar muhalefete, muhalefet iktidara, esnaf vatandaşa, vatandaş esnafa, din adamları halka, halk din adamlarına, bir cemaat diğer cemaatlere, bir kesim diğer kesime vs. güvenmiyor ya da güven vermiyor. İşin garibi herkes de kendisini güvenilir, karşı tarafı güvenilmez buluyor. Çünkü herkes yekdiğerine göre sütten çıkmış ak kaşık. Bu kadar ak kaşığın içerisinde bu kadar güvensiz ortam nasıl oluşuyor? Bunu anlamakta zorlanıyorum.

Halihazırda yaşadığımız, her geçen gün etkisini daha fazla hissettiğimiz ekonomik krizin; cari açık, döviz, yeni ekonomik modeller, ekonomi yönetiminde yapılan sık değişiklikler, salgın, tedarik sıkıntısı, enflasyon gibi sebeplerin üzerine bir de güvensiz ortam eklenince ekonomimiz de alınan tedbirler ve yapılan konuşmalara rağmen güven vermiyor. Güven yoksa diğerlerini saymaya zaten gerek yok. Çünkü her konuda olduğu gibi ekonomi de güven üzerine tesis edilir. Stokçuluk, fahiş fiyatlar da bunun bir göstergesidir.

Ekonomide bu güven ortamını sağlamak, piyasayı rahatlatmak kimin görevidir? Oluşan bu güvensiz ortamda her birimizin az veya çok payı olmakla beraber kaybolan bu güvenin tesisinde, devlete yön verenlerin ve ekonominin direksiyonunda oturanların payı daha büyüktür. Bu, öncelikli olarak bunların görevidir.  Bunu nasıl yaparlar bilmiyorum ama sorumluların ne yapıp ne edip piyasaya güven vermeleri gerekiyor.

Kaybolan güveni yeniden etmek kolay mı? Çok zor. Çünkü güven dediğimiz birden olan, kaybolan, alınıp ve satılan bir şey değildir. Gördüğüm kadarıyla piyasayı rahatlatma ve güveni yeniden tesis etme konusunda piyasa, ne mevcuda güveniyor ne de alternatif görünenlere güveniyor. Hasılı milletçe işimiz zor mu zor. Allah yardımcımız olsun.

CHP'nin Din ve Dini Değerlerle İmtihanı *

Zaman zaman oranlar değişse de Türkiye siyasetinin % 70’i sağ, % 30’u da sol seçmenden oluşur. 1950’ye kadar iktidar olan Tek Parti İktidarını bir kenara bırakırsak 1977 ve 1999 seçimleri hariç bu ülkede hep sağ partilerin iktidar veya iktidarın büyük ortağı olduğu görülecektir. Bu demektir ki bu ülkede parti isimleri farklı olsa da bu ülkeyi hep sağ iktidarlar yönetmiştir. Böyle giderse yine sağ partilerin iktidara gelmesi kaçınılmazdır.

Ülkenin bu şekil sağ partiler tarafından yönetiliyor olması, alternatifsizlik sorununu beraberinde getirmektedir. Her alanda olduğu gibi bir alanda tek olmak yani alternatifsiz olmak ülkenin en büyük sorunudur. Aslında bir partiyi veya herhangi bir alanı birine veya bir kesime bırakmak o partiye, ülkeye ve ülke insanına yapılabilecek en büyük kötülüktür. Niçin derseniz? Alternatifsiz olanlar, nasılsa vatandaşın başka bir tercihi yok, bize vermeyip de falana mı versinler, elleri mahkum bize verecekler deyip kendilerini geliştirip yenilemezler, özeleştiri yapmazlar, hatalarıyla yüzleşmezler, bulundukları yerde rehavete kapılırlar, güç zehirlenmesi yaşarlar, var mı bize yan bakan derler, savrulur giderler ve bozulurlar. Bu özellikleri taşıyan uzun süreli bir iktidar olduğunda, iktidardan ziyade iktidar adayı olamayanlara kızmak lazım. Çünkü iktidar dediğin, iktidar adayının nefesini arkasında hissetmesi lazım ki hata yapmasın, kılı kırk yararcasına hareket etsin. Hata yaparsam, bu nimeti halk benden alır, başkasına verir endişesini taşısın, işini iyi yapsın. Ama bizde bu işler böyle olmuyor. Herkes kendi liginde ve sırasında siyaset yapıyor.

Ne demek istediğimi biraz açayım. 5 dönemdir ülkeyi milliyetçi, muhafazakar ve mukaddesatçı bir parti yönetiyor. İlk seçiminde yüzde 34 alan bu parti, takip eden seçimlerde tek başına yüzde elliyi aştı. Kendisini iktidar adayı olarak gösteren parti ise beş seçimdir, ikinci parti ve yüzde 25 bandını aşamadı. Bir istikrar abidesi gibi yerini ve oy oranını koruyor. 20 yıla yaklaşan bir süreçte hep kazanan iktidar partisinin genel başkanı değişmedi. Ki kazanan parti liderini niye değiştirsin. Ana muhalefetin genel başkanı da değişmedi.  

Ana muhalefet iktidar olmayı düşünmüyor mu? Konuşmalarına, hal ve hareketlerine bakarsanız, iktidar olmak için pek hevesliler. Hatta zaman zaman iktidar olmuş gibi bile konuşuyorlar. Bana sorarsanız, ana muhalefetin pek değil, hiç iktidar olma gibi bir düşüncesi yok. Çünkü yerini seviyor. Nasılsa yerleri garanti, genel başkan ve çevresindeki A takımı Meclise giriyor ve vekilliğin verdiği her nimetten faydalanıyor. Tek görevleri, iktidarın yaptığını ve olup biteni eleştirmek. İşin bu kolay tarafı varken ne diye iktidar olmak istesinler. Çünkü iktidar olmak sorumluluk ister ve memleketin birikmiş sorunlarını çözme iradesi ister. Ne diye taşın altına ellerini koysunlar.

Burada, ana muhalefetin iktidarı istemediğini nereden biliyorsunuz derseniz, ana muhalefetin bazı yetkililerinin konuşmalarına bakın, ne dediğimi anlarsınız. Halktan kopuk, halkın değerlerine yabancı oldukları söz ve eylemlerinden belli oluyor. Fazla öteye gitmeden en son güncel bir örnek vermek istiyorum. Alabildiğine yorgun ve ekonomiyi çözemeyen bir iktidar varken ekonomiye dair çözüm önerileri getirip halka güven verecekleri yerde, ana muhalefetin bir sorumlusu, ülkenin başka sorunu yokmuş gibi Kur’an Kurslarındaki 4-6 yaş çocuklarının eğitimine kafayı takmış. Kur’an kurslarında sorun yok mu? Var. Ama bu, bu günün konusu değil. Bu örnek bile ana muhalefetin iktidar olmak istemediğine bir örnek. Bu ana muhalefet, yüzde 70’i muhafazakar olan bu halkın hassasiyetini ve yumuşak karnını bir bilse inanın böyle konuşmaz. Bu halkın yumuşak karnı başörtüsü, İHL, Kur’an kursu, kat sayı vs. Bu ana muhalefet sorumluları böyle konuştukça bu halk onları iktidara getirmez. Genel başkanları partisini ne kadar dönüştürmeye kalkarsa kalksın, partiden böyle çatlak seslerin çıktığını gören halk, “Bunların genlerinde dinle ve dinin değerleriyle uğraşmak var. Bunlar iktidara bir gelirse neler yapabileceklerine bu bile bir örnek” demeye başlıyor. Bu endişede de haksız sayılmaz halk. Çünkü sağ partilerin çok ekmek yediği, hala yemeye devam ettiği 38-50 arası o günün tek parti iktidarı iyi bir imaj bırakmamıştır.

Türkiye’nin ikinci partisi olan ana muhalefet, şayet iktidar olmak istiyorsa, ilk önce geçmişiyle yüzleşecek, birilerinin gömleği çıkardığı gibi gömleği gerekirse tüm elbisesini çıkaracak, yeni elbise giyecek. Geçmişte partimizin şu şu yaptığı icraatları tasvip etmiyoruz. Bunlardan dolayı mağdur ettiğimiz insanlardan helallik isteriz diyecek. Beğensin veya beğenmesin, bu halkın değerleriyle uğraşmayacak. İnsanımıza açık çek verecek. Dinle ve dinin değerleriyle derdi olmadığına dair samimiyet sınavını geçecek. Halkın içerisine girerek halkın derdiyle uğraşacak, ülkenin kronikleşmiş sorunlarını çözmek için kafa yorup çözüm önerileri getirecek. Değilse sittin sene iktidar yüzü göremezler ve iktidarı alternatifsiz bıraktıkları için bu ülkeye de en büyük kötülüğü yapmaya devam etmiş olacaklar.

*08/01/2022 tarihinde Barbaros ULU adıyla Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Mülayim Sert ve Mülayim Ters *

Kemal Sunal’ın başrolünü oynadığı 1979 yapımı “Korkusuz Korkak” isimli bir komedi filmi var. Bu filmi izlemeyenimiz yoktur. Burada bu filmi anlatacak değilim. Defalarca izlemişsinizdir. Zaten film dediğimiz anlatılmaz, izlenir.

Sadede gelmek için filmin bir bölümüne, aklımda kaldığı kadarıyla kısaca değinmek isterim. 79 yılının ekonomik sıkıntılarının da işlendiği filmde, biri başrolde oynayan 32 yaşındaki Mülayim Sert isimli karakter, diğeri de yaşını başını almış yaşlı biri. Bunun adı da Mülayim Ters. Mülayim Sert, daha önce yaptırdığı test sonucunu alıncaya kadar perhiz uyguluyor. Her yemeği yiyemiyor. Bu arada belki köşeyi dönerim diye piyango bileti alıyor, 7. ayda ikramiye almak için gün sayıyor.

Sıra geliyor, tahlil ve tetkiklerinin sonucunu almaya. Bu arada kendini de çok iyi hissediyor. Fakat doktordan, 6 aylık ömrünün kaldığını öğrenince yıkılıyor. Mülayim Sert’in ardından tetkik sonucunu almak için iki kişinin koltuğunda güç bela doktorun karşısına getirilip koltuğa oturtulan, yaşını başını almış ve ölümle pençeleşen Mülayim Ters isimli karakter ise doktordan, “Tetkiklerinin çok iyi olduğunu, bu tetkiklere göre daha 100 yıl yaşayacağını çünkü turp gibi olduğunu” öğrenince olduğu yerde hayata veda eder.

Mülayim Sert isimli karakteri oynayan ve altı aylık ömrü kaldığını öğrenen Kemal Sunal ise sayılı günler çabuk geçer hesabı kendini çılgınlığa verir. Öldürmesi için kiralık katil tutar, patronlarına kafa tutar, herkesin korkup kaçtığı saatli bombayı eline alır… Tüm derdi altı ay ömrü kalan ömrünü daha da kısaltmak. Hayattan umudunu kestiği anda kendisine, çıkmaz dediği piyango da çıkar ama buna sevinemez. Çünkü her geçen gün ölüme yaklaşıyor. Film bu şekilde devam ediyor.

Filmde sorun, Mülayim Sert ile Mülayim Ters’in isim benzerliğinden tetkiklerinin karışmış olması. Dosyalar karışınca haliyle sağlam adama ölüm, ahı gitmiş vahi kalmış adama ise sağlam teşhisi konmasıdır. İnanmayan tetkik sonuçlarına baksın. Çünkü dosyalar isim benzerliğinden karışsa da evrak yalan söylemez.

Buradan nereye gelmek istiyorum. Ekonomiye gelmek istiyorum. Ekonomimiz ne durumda? Mülayim Sert’in durumuna mı benziyor yoksa Mülayim Ters’in durumuna mı? Bu konuda da tıpkı iki Mülayim’in dosyaları karıştığından yanlış teşhis konduğu gibi ekonomimizin gidişatına dair söylenen iki farklı görüş var. Bir kesime göre “Ekonomimizin temelleri sağlam. Kısa zaman içinde 10 güçlü ekonomiden biri olmaya doğru ilerliyoruz. Ekonomik verilere göre ikinci ve üçüncü çeyrekte Çin’den sonra ekonomisi en fazla büyüyen ikinci ülkeyiz…”. Yani korkulacak bir durum yok. Sevinilecek bir durumla karşı karşıyayız.

Diğer bir kesime göre ise “Ekonomimiz iyi değil, can çekişiyor, hayat pahalılığı almış başını gitmiş, fiyatlar her gün insanımızı daha zorluyor ve fakirleştiriyor. Döviz ve altın durdurulamıyor. Merkez Bankamız eksi rezervde ve swap anlaşmalarıyla günü kurtarmaya çalışıyor…”.

Size, ekonomi iyi ve kötü diyenlere ait iki görüşü verdim. Hangisi daha doğru? Bu konuda hangi görüşte olduğumu söylemeyeceğim. Filmle bağlantı kurarsak, ekonomimiz 6 aylık ömür biçilen ama ölmeyip sapasağlam yaşayan Mülayim Sert’e (Kemal Sunal) mi benziyor yoksa sağlam teşhisi konan ama daha doktorun odasından çıkmadan, koltuğunda ölüp kalan Mülayim Ters’e mi benziyor? Karar ve takdir sizin. Ümit ediyorum ki ekonomimiz altı aylık ömür biçilen Kemal Sunal’a benzer. Diğer karaktere hiç benzemesin.

*01/01/2022 tarihinde Barbaros ULU adıyla Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.