Sandıktan Çıkanı Kabullenmek

Demokrasi sadece sandığa gitmek değil, aynı zamanda sandıktan çıkanı kabullenmektir. Sandık sonucu hoşumuza gitse de gitmese de durum budur. Seçime gidiyorsan bu işin ucunda kaybetmek de vardır, kazanmak da. Başka yollara başvurmak seçmen nezdinde telafisi mümkün olmayan yaraların açılmasına sebebiyet verebilir.

Sandıktan çıkanı kabullenmek, kazananı tebrik etmek hem demokrasinin bir gereğidir hem de erdemlice bir harekettir.

Seçimi kazanan başkan görevini üstlenirken seçimi kaybedenlere düşen, seçimi niçin kaybettik üzerine yoğunlaşmaktır. Bu işi yaparken ortaya konacak raporlar objektif olmalıdır. Ucu kime dokunur veya nereye uzanır hesabı yapılmamalıdır. Sonucunda da sorumlular bedel ödemelidir. Seçim sonuçlarının iyi bir analizi yapılmaz, seçimlerde hile var mazeretinin arkasına sığınılırsa bu, gerçekle yüzleşmekten kaçınmak demektir. Seçim sonuçlarını analiz ederken ilçe ve il teşkilatlarından gelen raporlarla yetinmek yenilgiye kılıf bulmak anlamına gelir. Çünkü hiç kimse benim yoğurdum ekşi demez. Teşkilatlar “Efendim şöyle oldu, böyle oldu” deyip üzerlerine toz kondurmayacaklardır. Kaybeden ilçe ve illerden gelen raporların yanında sık sık saha çalışması yaparak halkın nabzını tutan ve halkın meylini tespit eden anketçilere yeni anketler yaptırmalıdır. Gazeteciler, akademisyenler, bağımsız kuruluşlardan ve siyaset bilimcilerden görüş almalıdır.

Parti yetkilileri “Biz yine de birinciyiz” diyerek kendilerini avutma yoluna gitmemelidir. 25 yıldır yönete geldiğimiz şehirleri niçin kaybettik sorusunu partinin en tepesinden en aşağısındaki sorumlusuna kadar sormalıdır. Ardından:

Başta kaybedilen il ve ilçelerin teşkilatları olmak üzere teşkilatlar yenilenmelidir.

Kabinede, genel başkan yardımcılarında, bürokraside yeni yüzlere yer verilmelidir.

İyi bir yüzleşmenin ardından beş yıl sonrası yapılacak seçimleri beklemeden hızlıca çalışmaya başlanmalıdır.

İl-ilçe teşkilatları ve milletvekilleri sürekli halkın arasına girerek saha çalışması yapmalı, halkın dertlerini dinlemeli, çözebileceğini çözmeli, çözemediğini ilgili yerlere rapor etmelidir.

17 yıldır kırdığı, üzdüğü, küstürdüğü, incittiği kesimlerle barışma yoluna gitmeli, gönül almalıdır. Gerekirse özür dilemelidir.

Parti, bizde kibir, şımarma, halka tepeden bakma var mı diye sormalıdır. Şayet varsa tövbe etmelidir. Çünkü kibir insanı bitirdiği gibi partiyi de bitirir.

Parti yetkilileri çok konuşmaktan ziyade az konuşup çok icraat yapma yolunu seçmeli, günlük kısır siyasi çekişmelerden uzak durmalıdır.

Parti yetkilileri üsluplarını gözden geçirmelidir. Hayatın hiçbir alanında özellikle siyasette köre kör denmeyeceğini bilmelidirler. Haklı bile olsa rakiplerini küçümsememeli, onlara “zillet, illet” deme yoluna gitmemelidir. Saygıyı asla elden bırakmamalıdırlar.

Parti kendi arasında iyi bir işbölümü yapmalıdır. Her işe partinin tepesindeki koşacak değildir. Teşkilatına, yardımcılarına görevler vermelidir.

Unutmayın ki seçimde yenilgi alanların şu anda sadece sakalı tıraş edildi. Toparlarlarsa sakal yeniden uzar. Yoksa durum ciddidir. Nimetler yavaş yavaş ayağınızın altından kayar gider.

Bazı Büyükşehirlerin Düşündürdükleri ***

31 Mart Mahalli İdareler seçim sonuçlarına göre Cumhur İttifakı başta İstanbul olmak üzere Ankara, Adana, Mersin, Hatay'da büyükşehir belediyelerini kaybetti. Büyükşehirleri kaybederken İstanbul'da 39 ilçenin 25'ini, Ankara'da 25 ilçenin 22'sini, Adana'da 15 ilçenin 11'ini, Mersin'de 13 İlçenin 10'unu, Hatay'da 14 İlçenin 11'ini kazanmıştır. Bu sonuçlarda bir gariplik yok mu? Seçmen ilçede Cumhur İttifakı'nın adayına oy verirken büyükşehirde Millet İttifakına yönelmiş.

Cumhur İttifakı'nın tarafları ve sorumluları itiraz süreleri bittikten sonra seçmenin ilçe-il tercihini bir güzel masaya yatırmalı. Ciddi bir analiz yapmalı. Seçmenin niçin böyle bir tercih yaptığını bir güzel okumalı. Şayet “Seçimde şaibe var, hile var” derlerse sonun başlangıcıdır bu.

Adı geçen büyükşehirlerdeki seçmen tercihini okumaya çalışacağım. Yazacağım maddeler arasında çelişkiler bulabilirsiniz. Her bir seçmenin tercih nedeni farklı olabilir. Seçmen:

1.Partizan davranmamış, hangi adayın daha iyi hizmet edeceğine inanmışsa gidip oyunu ona vermiştir.

2.Cumhur İttifakı'nın büyükşehir adaylarını daha yeterli görmemiş. Yani aday tercihini onaylamamıştır. Özellikle başka ilden adaya veya partinin ağır topuna prim vermemiştir.

3.Mahalli seçimin genel seçim havasına büründürülmesine prim vermemiştir. Bu bir yerel seçimdir, demiştir.

4.Ekonomiden kaynaklanan daralmanın faturasını büyükşehirlerde hükümete kesmiştir.

5.Kutuplaştırıcı ve ötekileştirici siyaseti tasvip etmemiş, rakibin öcü gibi gösterilmesine tepki göstermiş; bak, ben sana da oy veriyorum, rakibine de veriyorum, demiştir.

6.Hem Cumhur İttifakını hem de Millet İttifakını memnun etmeye çalışmıştır.

7.İlçede Cumhur İttifakına vererek Millet İttifakını, Büyükşehirde Millet İttifakına vererek Cumhur İttifakını cezalandırmıştır.

8.İlçe ve büyükşehir paylaşımında bir denge gözetmiş, hiçbir partinin tek başına görev yapamayacağı, birbirine muhtaç olduğu ve birbirini denetleyeceği bir mekanizmayı yürürlüğe koymuştur. Haydi aranızda asgari müştereklerde anlaşın, demiştir.

9.Ana Muhalefet’e, “25 yıl önce yaptıklarından -daha doğrusu ağzına yüzüne bulaştırdığından- dolayı sana büyükşehirleri vermeyerek seni cezalandırmıştım. Görüyorum ki yönetmeyi de çok istiyorsun. Bu seçimde cezan bitti. Ülke yönetimini vermem ama yerel yönetimlerde sana bir şans daha vereceğim,” demiştir.

10.Hükümete, “Seni sever sayarım. Bunu da 17 yıldır sana sonsuz kredi vererek gösterdim. Ülke yönetimini sana vermekle beraber bazı stratejik öneme sahip illeri rakibine vereceğim. Rakibini denetleyeceksin. Rakibin iyi çalışırsa destek olacaksın, yanlışlara saparsa denetleyeceksin, sonuçta kazanan ülke olacak,” demiştir.

11.Hükümete, “Sana yerelde kısıntıya gidiyorum. Kredimin bir kısmını rakibine kullanıyorum. Bir taraftan ülkeyi yönetmeye devam ederken diğer taraftan ‘Dün bana oy veren seçmenim benden desteğini kısmen niçin çekmiştir’ üzerine epey bir yüzleş. Bu sana yaptığım kulağına küpe olsun; bir musibet, bin nasihatten iyidir, şeklinde düşün. Kendine çekidüzen ver. Şayet kendini düzeltmezsen bugün yerelde iktidar verdiğime yarın Türkiye’nin iktidarını verebilirim. Bilesin ki benim oyum kimse için çantada keklik değildir,” demek istemiştir.

***21/04/2019 tarihinde Barbaros ULU adıyla Pusula Haber gazetesinde yayımlanmıştır.

Muhtarlık ve Muhtarlık Seçimleri ***

Bu yazımdan mevcut muhtarlar, seçimlerde muhtar adayı olanlar, gönlünden muhtar olmayı geçirenler pek hoşnut olmayacaklar, hatta beni topa tutacaklar. Problem değil. Üzerime çekmediğim bir muhtarlar kalmıştı. Bir de onlar kızsınlar, olur biter.

Muhtarlar Federasyonunun sitesinden Türkiye'deki muhtar sayısına baktım. 50.229 muhtarlık varmış. Her bir muhtarın asgari ücretten maaş aldığını düşünürsek bir ayda muhtarlara ödenen maaşı varın siz hesaplayın. Haydi masraftan geçtim. Muhtara ihtiyaç var mı? İşlevleri nedir muhtarların? Kağıt üzerinde baktığımız zaman muhtarların görevleri arasında sayfalar dolusu yapacakları vardır. Bu yazılı görevlerinin çoğunun işlevini yitirdiğini düşünüyorum. Yaptıkları görevleri varsa pekala bu görevlerini devletin diğer kurumları yerine getirebilir. Yok, bu işler muhtarların görevi denirse bütçesi olmayan bir muhtar ne yapabilir? Diyelim ki bütçeyle herkes hizmet eder, muhtarlarımız bütçesiz hizmet ediyor. Buna da eyvallah! Bildiğim kadarıyla muhtarlar muhtarlık yaparken de kendi işlerini, ticaretini yürütüyorlar. Bu kişiler muhtarlık mı yapacak yoksa kendi özel işlerini mi? Bunlarda bu yetenek var, iki işi bir arada yürütürler denirse o zaman "Bir koltuğa iki karpuz sığmaz" atasözümüzü "Muhtarlar hariç" şeklinde güncelleyelim.

Muhtarları yazarken muhtar düşmanı veya onları kıskanıyor değilim. İmkanım olsa muhtar olmak için ben de adaylığımı koyar, kazanırsam muhtarlık da yapıyor olabilirdim. Benim serzenişim muhtarlara değil. Onlar kusura bakmasınlar. Geçmişte önemli görevler ifa etmiş muhtarlığı, işlevini yitirmiş olmasına rağmen devletin hala muhtarlıkları devam ettirmek istemesine benim serzenişim. İnan mantığını anlayabilmiş değilim. Devlet bu konuda çelişkiler yumağı içerisinde. Bir taraftan büyükşehir yasası ile birlikte köy ve beldeleri kaldırıp ilçe belediyelerinin çoğu yükünü büyükşehirlere verirken diğer taraftan muhtarlıkları ne hikmetse kaldırma yoluna gitmiyor. 

Devlet köy veya mahallelerde bir muhatap bulmak için muhtarlıkları devam ettiriyorsa bu iş için pekala mahalle veya köyde görev yapan öğretmen/müdür veya cami imamını muhatap alabilir.

Muhtarlıkla ilgili değinmek istediğim bir diğer husus, muhtarlık seçimleridir. Sandık görevlilerinin baş belası dense yeridir. Hiçbir yere müracaat etmeksizin önüne gelenin eline A5 kağıdına fotokopi edilmiş pusulayı alıp ben adayım, şunlar da azalarım deyip aday oluyor. Sandık görevlileri daha göreve başlamadan "Allah vere de fazla muhtar adayı olmasa" korkusunu çekerler. Saymanın da ötesinde muhtar adaylarını aza isimleriyle beraber tek tek ayrı sütuna işlemek ayrı bir uğraşı. Çoğu yerlerde muhtarlık seçimleri belediye başkanı, belediye encümenlerinden daha önemli. Kavga ve çekişmelere sebebiyet vermektedir. Hatta bundan dolayı cinayetler bile işlenmektedir.

Muhtarlıklarla ilgili bir diğer husus, 31 Mart seçimlerine gelinceye kadar ayrı sandıklarda mor zarfın içerisine konmuş olması. Çoğu zaman seçmen mor zarfa koyacağı pusulayı diğer zarflara koymak suretiyle iptal ve geçersiz oyları artırıyordu. 31 Mart seçimlerinde bereket muhtarlık pusulaları dahil tüm pusulalar için tek zarf uygulamasına geçildi. Bu seçimde iptal edilen oylarda muhtarlık pusulalarının payı ne kadar bilmiyorum ama iptallerde muhtarlık oy pusulalarının yine etkin rol oynadığını düşünüyorum.

Her zaman olduğu gibi meramımı yine uzattım. Bu konuda ezcümle demek isterim ki muhtarlıklar kaldırılsın. Devamında yarar görülüyorsa sadece köylerle sınırlandırılsın, il ve ilçe merkezlerinde kaldırılsın. İnadımız inat, böyle gördük, böyle devam ettireceğiz ve muhtarlıklar bizim için elzem denirse en azından muhtarlık seçimlerini mahalli idareler seçimlerinden ayıralım. Bu seçimleri başka bir günde oda seçimleri gibi yapalım.

***16/04/2019 tarihinde Pusula haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.