Tedavisi Olmayan Bir Hastalık Hali

Milli paramız Türk lirasının acınası durumda olduğu herkesin malumu. 

Herkes derken feraset, basiret ve sağduyu sahiplerini kastediyorum. Bu kapsama giren kaç kişi varsa onlardır herkesten kastettiğim. 

Buna, savunmacı psikoloji içerisinde, gözü savunduğundan başkasını görmeyen kişiler dahil değil. Çünkü onların gözleri var, görmezler. Kulakları var, duymazlar. Sayıları da pek çok. 

Bu tipler varlığını, kimlik ve kişiliğini, birilerinin servis ettiğinden beslenirler. 

Algıyla yaşarlar, sürü psikolojisi ile hareket ederler. 

Bunlarda ne akıl var ne irade ne de izan. Sapla samanı ayırt edebilecek kapasiteleri yoktur.

Bunlar birey değildir. Sürü psikolojisi içerisinde yaşarlar. 

Sürünün kalabalıklığından ve güçten cesaret alırlar. Şımardıkça şımarırlar. Ağızlarını ve edeplerini de bozarlar. Yeter ki işlerine gelmeyen, herkesin bildiği, sağır sultanın duyduğu bir şeyi söyle veya paylaş. Senden kötüsü olmaz. 

Böyle kalabalıklar arasında huzurlu bir şekilde yaşamak istiyorsan, onların savunduklarını savunacak, onların savunmadıklarını savunmayacaksın. 

Onların gördüğünü görecek, onların görmediğini ve görmezden geldiğini görmeyeceksin. 

Bunlar bir şeyi kötülüyorsa kötüleyeceksin. 

Kedi olalı bir fare tutmuşlarsa o kediyi anlata anlata bitiremeyeceksin. 

Şayet bir şeyi ve çok şeyi ağızlarına ve yüzlerine bulaştırmışlarsa sağır, kör ve dilsize oynayacaksın. Bir türlü sadede gelmeyeceksin.

Daima onları destekleyeceksin. Aksi nankörlüktür, ihanettir. Sana ülke dışını gösterirler. Kapıyı da dışarıdan ört derler.

Uyutulmuş beyinlerdir bunlar. Bu beyinlerin uyanması mümkün değildir. Çünkü bitkisel hayattadırlar. 

Böyle bir giriş yapacağımı, yazmaya başlarken hiç düşünmemiştim. Haliyle Türk parası hakkında yazacağım da güme gitti. Bu uzun girizgahtan sonra geleyim sadede. 

Sosyal medyayı iyi kullanan biri şöyle bir paylaşım yapmış:

"Meşhur atasözümüz vardı. "Gâvur parası ile 5 para etmezsin.." diye.

Bizim en büyük paramız 200 ₺ ile yarım kg et alamazken, gavurun 200 avrosu ile 14 kg et alınabilir. 

Ah atalar nerden nereye...". 

Bu paylaşıma destek olsun, bu konuda hemfikirim diye ben de daha önceki yazımdan bir parçayı kopyalayıp yorum kısmına yapıştırdım: 

"Bir zamanlar büyüklerimiz çok değersiz olan şeyler için bu deyimi kullanırdı. Kullanırdı diyorum. Çünkü şimdilerde bu deyim kullanılmıyor. Kullanmaya kalkan olursa gülünç duruma düşer. Çünkü gavur parası değerli.

Bugün gavur parası olan 1 dolar almak için 6 sıfır atılmış paramızdan 27 lira saymak gerek. Aynı şekilde gavur parası avro almak için 30 lira vermek gerekiyor. Kısaca bizim 27 lira 1 dolara eşit.

Bu yüzden gavur parasıyla beş para etmez deyimi de bugün için bir anlam ifade etmiyor. Bu söz olsa olsa Türk parasıyla beş para etmez şeklinde söylenirse bir anlamı olur. 26/07/2023

Bu yorumunun altına da "Günümüz döviz-TL paritesine göre yazıyı tekrar güncellemem gerek" yazdım. 

Tanımadığım biri bu yorumunun altına "O ülkelere gidebilirsiniz" yazmış. "Sana mı soracağım nerede yaşayacağımı, sana mı soracağım hangi konuda paylaşım yapacağımı" yazıp ağzının payını verdim, def olup gitti. 

Anlamadığım, bu tipler neyin kafasını yaşıyor böyle. Bugün paramızın tüm yabancı paralar nezdinde alım gücünün zayıflığı ortada. Dünyanın geçer akçesi doların 1 dolarını almak için bizim paramızla 32,5 lirayı saymak gerekiyor. Paramızın durumu bu. Buna "Bu ülkelere git" denmez. Denirse ezik bir insanın psikolojisini ortaya koymuş olur. Suç bastırmadır bunun adı. Saldırıya geçmektir. Bu gerçeğin dile getirilmesinden nefret ediyorum, ben bu gerçekle yüzleşmek istemiyorum. Kimsenin de bunu anlatmasına tahammülüm olmaz demektir. Kısaca tedavisi olmayan hasta bir ruh halidir. 

Şu bir gerçek ki bu ülke; faiz, paramızın pul olması, enflasyon ve hayat pahalılığı sarmalında. Bu, sadece bugünün ve bu hükümetin altından kalkamadığı bir mesele değil, gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin sorunudur. Ki bu hükümetin bir zamanlar enflasyonla mücadele edip üzerine altı sıfır atmak suretiyle paramıza yeniden itibar kazandırdığı da bir gerçektir. 

Bana başka ülkeyi gösteren hasta ruhlu tip bilsin ki altı sıfır atılmasını da söylüyorum, bugünkü TL'nin pul olmasını da. Ben buyum. Var mı diyeceğin.

Ki bugünkü paramızın geldiği değersiz halinden mevcut hükümet de bizar. Kah swap kah yabancı sermaye gelsin diye tedbir üstüne tedbir alıyor. Paramız daha da değer kaybetmesin diye kur garantili, altın garantili mevduatı bile getirdi. Yine bugünkü en büyük banknot olan 200 TL'nin dışında 500 veya 1000 TL banknotlar konuşuluyor. Yani herkes paramızın içine düştüğü girdabın farkında. Bizim savunmacı refleksle hareket edenler ise sana ülke dışını salık veriyor. Ne diyeyim bu psikoloji içerisinde boğulun. Başka da sözüm yok. 

Batı Medeniyeti Karşısında Biz *

Aynı bölgelerde farklı farklı devletler kuran İslam dünyası 8-14.yüzyıllarda etkisini sürdürmüş. Bu zaman dilimi içerisinde adeta medeniyetin zirvesini yaşamış. Askeri güç onlarda, en geniş topraklar onlarda. Etkisi ve yetkisi de var diğer devletler nazarında.

Yunan ve Roma medeniyetine ait eserleri tercüme etmiş, onlara ilaveler yaparak Endülüs Emevi devleti aracılığıyla Batı'da ortaya çıkan Rönesans’a katkı sunmuşlar.

Başta din eğitimi olmak üzere eğitime önem vermişler. 

Bugün bile adından söz edilen ve bilime katkısı olan bilim insanı yetişmiş topraklarında.

Gittikleri yerlerde cami, medrese, han, hamam, kervansaray, çeşme, imarethane yapmışlar. Şehirlerinde tekke, zaviye ve türbeler dikkat çeker.

Kısaca Batı, Ortaçağ'ı yaşarken İslam dünyası güç, imkan ve gelişmenin zirvesini yaşamış. 

Günümüzde ise bir İslam medeniyetinden söz etmek mümkün değil. Sadece geçmişe dair adı kalmıştır. Nicedir ve bugün etkisiz elemandır ve dün Batı'nın yaşadığı Ortaçağ'ı yaşamaktadır. Bünyesinde her alanda geri kalmışlığı barındırmaktadır.

Bir zamanlar İslam medeniyetinin çok çok gerisinde kalan Batı medeniyeti ise İslam medeniyetini sollayıp geçmiştir. Bilimde, teknolojide, üretimde ve her türlü gelişmede İslam medeniyetine baskınlığı söz konusudur. Kültür ihracı yapmaktadır. Bugün medeniyetinin zirvesini yaşıyor. 

Batı medeniyeti, ilerlememiz yeter. Yatalım artık dese, bu yatış yüzyıllar boyu devam etse, İslam dünyası gecesini gündüzüne katarak çalışsa, Batı medeniyetini geçemediği gibi bugünkü haline bile yaklaşamaz.

Hoş, İslam dünyasının çalışmaya niyeti yoktur. Çünkü çalışmada gözü yoktur. Batı’yı yakalama ve geçme derdi de yoktur. Belli etmek istemese de Batı medeniyeti karşısında yenilmiştir. Yenilmenin ezikliğini yaşıyor.

Ezikliğini de Batı medeniyetinin kökeninde zulüm, işkence, kan, gözyaşı, sömürü var. Biz bunları yapmadık. Hep adalet dağıttık demek suretiyle geçiştiriyor.

Batı bugün ne yapıyorsa bunu bizden aldı demek suretiyle kendimize pay çıkarıyoruz.

Hasılı ağlanacak haldeyiz. Batı dünkü ağlanacak halini çabuk atlatmış ama bizim bu ezik ve geri kalmış hali atlatacak ne gücümüz ne takatimiz ne imkanımız ne insan gücümüz ne de plan ve programımız vardır.

Çünkü bu rahatına düşkünlük bu birbirimizi çekememezlik bu slogan ve hamasetle yaşama bu günü kurtarma kafası bu geçmişle övünme bu kısır tartışma bizde oldukça nicedir yattığımız kış uykusundan uyanmamız mümkün değil. Çünkü hali pürmelalimiz kış uykusundan da öte tam bir komalık. Komanın ise iyileşmesi ve yeniden ayağa kalması mümkün değil. Hep bakıma muhtaç olarak yaşar. Bu da başkasına el avuç açmaktan başka bir şey değildir.

Hasılı dünyaya söyleyecek bir sözümüz yok. Dünyaya verebilecek bir örnekliğimiz yok. Dünyanın bizden alacağı bir şey yok.

*19.07.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Hasetçileri Bekleyen Son

Haset, fesat ve çekememezlik ile yola çıkanlar, çıktıkları bu yolda başarılı olmaları zordur. 

Bu yol ile başarılı olmayacakları gibi gittikçe küçülürler. 

Sonra da yok olup gitmeleri yüksek ihtimal. 

Yok olup gitmeseler de haset ve fesadından dolayı hem sevimsiz hem itici olurlar. 

Kimi hasetçi sinsi olur. Hasedin belli etmez. Yüze güler. Arkadan iş çevirir. Kimi de alenen yapar bu işi.

Hasetçiler ortalığı bulandırıp ortamı gerseler de mide bulandırıcı etkisiz eleman olarak piyasada varlıklarını sürdürürler. 

Büyüklük kompleksi içinde oldukları için küçüldüklerinin farkında olamazlar. Hep yenilirler ve ezik yaşarlar. Çünkü hazım sorunu yaşarlar.

Yenilgiyi kabul etmezler. Her türlü mazeret, kılıf ve gerekçenin arkasına sığınırlar. İftira atmaktan ve algı oluşturmaktan kaçınmazlar. Ortalığı velveleye vermede üstlerine yoktur. 

Yenip alt edemedikleri rakiplerine güttükleri kin, yüzlerinden ve eylemlerinden okunur. Nefret söyleminden de uzak durmazlar. Ellerinde imkan ve güç olsa çekemediği rakibini yok etmekten geri kalmaz.

Bunlar kazara maratonun bir etabında nihai zafere etki etmeyen küçük bir başarı elde etseler, abartırlar da abartırlar.

Yenilikleri rakibini tebrik etmezler. Konuşmaları arasında rakibinden bahsederken ismine yer vermezler. Rakibin korunduğunu, kendilerinin haklarının yenildiğinden dem vururlar. Gerçek başarının kendilerininki olduğunu söylemekten geri durmazlar.

Böyleleri kendine bakacağı yerde kendini hep rakibine göre mevzi alır. Bir sonuç aldığı zaman ilk öğrenmek istediği rakibinin durumudur. Hemen o ne yapmış arayışına girer.

Rakibi varlık sebebidir onun. Rakibi mutlu olursa mutsuz, rakibi mutsuz olursa mutlu olur. Onun hiç onmasını istemez.

Bu sendrom içinde olanlara şu hikaye en güzel örnektir. "Öyle bir şey iste ki Allah sana bunu verecek. Yalnız falan haset ettiğine iki katını verecek.” denmiş. Adam elde edeceği şeye sevineceği yerde haset ettiğine verilecek olan iki kata kafayı takmış. Ne isteyebilirim ne isteyebilirim diye düşünmüş. Sonunda” Ya Rabbi, benim bir gözümü kör et” demiş. Öyle ya kendisinin bir gözü kör olunca rakip gördüğünün iki gözü kör olacak.

Hiç mantık ve akıl var mı bu istekte? İşte haset edenin durumu bu. Rakibinin mutsuzluğu üzerine böyle mutluluk kurmaya çalışmaktan başka bir şey değil.

Aslında zararı hep hasetçi çeker. Ateşin odunu yakarak yok ettiği gibi kendisi de yok olur. İnsanlara tek zararı mide bulandırmasıdır.

1755 Lizbon Depremi ve Sonrası *

1 Kasım 1755 günü yerel saat ile 8.5-9 büyüklüğünde bir deprem olur. Bu deprem 1755 Lizbon Depremi ya da Büyük Lizbon Depremi olarak bilinir.

Şiddeti 11 olduğu belirtilen bu depremin 3,5 ila 6 dakika sürdüğü, yerde beş metre büyüklüğünde çatlakların oluştuğu belirtilir. 

Depremi tsunami, ardından kentin pek çok yerinde başlayan yangınlar takip eder.

Deprem Portekiz, İspanya ve Fas’ta da yıkıcı olur.

Lizbon o dönemde Avrupa'nın en büyük dördüncü şehri kabul edilir. Şehrin neredeyse tüm yerleşim alanları kullanılmaz hâle gelir. Deprem'de, Lizbon'daki binaların %85'i harap olur. Bu depremde 60.000 ile 100.000 kişi arasında ölü olduğu tahmin edilmektedir. 

Deprem Lizbonluların çoğunu kutsal bayram olan Azizler Bayramında yakalar. Depremde çoğu kilise yıkılır. Kilisenin enkazı inananlarına mezar olur. Enkazlardan kurtulanların önemli bir kısmı da tsunami ile yok olur veya yanarak ölür.

Deprem, diğer bütün doğal olaylar gibi mümin, ateist, soylu, zengin, yoksul, köylü, saraylı, kilise müdavimi ayrımı yapmaması dikkat çeker.

Kiliselerin yıkılıp kenar mahallerdeki genelevlerin yıkılmaması ve mahkûmların ölmemesi gibi olaylar insanları hatta din adamlarını, tanrıyı sorgulamaya iter. 

Kilise, yüzyıllardır yaptığı gibi hemen depremin, dünyadaki günahlar yüzünden meydana geldiğini ilan etse de halk, “Madem tanrı dünyadaki günahlar yüzünden bu gazabı yolladı, neden deprem dini bir bayramda meydana geldi?”

“Madem bu günahkârlara bir uyarıydı, neden mabetler yerle bir olurken, genelev ve eğlence merkezleri gibi mekanlar yıkılmadı?” gibi sorular sormaya başlar.

Büyük Lizbon Depremi Avrupa’da başlamış olan Aydınlanmayı tetikleyen en önemli olaylardan kabul edilir.

Felaketten kısa bir süre sonra depremle alakalı mümkün olan tüm bilgileri toplayan Kant, konuya ilişkin bir metin yayımladı. Kant bu çalışmalarıyla dönemde yaygın olan depremlerin Tanrı tarafından gönderilen cezalar olduğu yönündeki batıl inanışa bir son hazırlamıştır.

Bu fikirler düşünce tarihini kökten değiştirir. Eğer depremler Tanrı tarafından gönderilen cezalar değilse, onları araştırıp incelemek ve hatta anlamak mümkün olabilirdi.

Yapılan inceleme ve araştırmalarda, Lizbon’daki kiliselerin, yumuşak bir zemine sahip olan şehir merkezinde inşa edildiği için çöktüğü, genelevlerin ise gözlerden biraz uzağa, şehir merkezi dışındaki kayalık zeminli yamaçlara inşa edildiği için ayakta kaldığı tespiti yapılır ve insanların depreme karşı tedbir alıp kendisini korumasının mümkün olabileceği sonucuna varılır. Depreme daha dayanıklı bir şehir imar planlaması yapılır. Avrupa’nın en güzel başkentlerinden biri olacak yeni Lizbon inşa edilir. Felaketten sonra, şehir yeniden düzenlenir. Benzer bir facia olmaması için geleneksel yöntemlerden esinlenilir. Binalar için deprem önleyici bir sistem geliştirilir. Geniş caddeler yapılır. Kilise kuleleri ve saray kubbeleri şehre hakim olmaz.

Depremin önceden tedbir alınarak, afete dönüşmesi engellenebilir bir doğa olayı olduğu düşüncesi Avrupa’ya yayılır.  

Aydınlanmanın en etkili yazarı Voltaire’in o yıllarda yayınladığı “Lizbon Depremi Üzerine” şiiri ile depremin ‘göklerden gelen bir gazap’ değil, doğal sebeplerle oluşan bir doğa olayı olduğu tartışması çok geniş kesimlere yayılır. Lizbon Depremi ile yer kabuğunu ve dünyayı daha iyi tanımamıza neden olacak modern deprem bilimi doğar. (Lizbon Depremi ile ilgili yazıyı hazırlarken Wikipedia, Teori Dergisi, Felsefe Arenası sitelerinden yararlandım).

Büyük yıkım ve ölüme sebep olan Lizbon Depremi hakkında kısaca bilgi vermeye çalıştım. Bu depremi duyardım da bu kadar büyük olduğunu bilmiyordum. Bu vesileyle öğrenmiş oldum.

Bu depremi konu edinmemin sebebi, daha önce yazı konusu edindiğim, “İş Görüşmesinde Deprem Etkisi” ve ardından yazdığım, “Depremler Allah’ın Bir Cezası mı? “ başlıklı yazılarda, halkımızın büyük çoğunluğunda depremlerin “zina ve zulümden” kaynaklı, “Allah’ın verdiği bir ceza” olduğu inancının olduğunu, bunun yanlış olduğunu işlemeye çalışmıştım.

Bu yazımda da Lizbon Depreminde de görüldüğü gibi o zamanın Avrupa insanı da depremleri Allah’ın bir gazabı gördüğünü fakat bu anlayışın özellikle genelevlerin depremde yıkılmadığı halde kiliselerin yıkıldığını görünce, halkın sorgulaması, o zamanın bilim adamlarının yerin altından kaynaklı bir durum olduğu tespitine geldiğini, hurafeleri terk edip depreme dayanıklı evler inşa ettiğini ifade etmeye çalıştım.

Geldiğimiz nokta itibariyle başta Portekiz olmak üzere Avrupa’nın deprem sorunu olmadığı, çünkü depremle nasıl yaşanacağını öğrendiği halde İslam dünyasının hala depremden nasıl korunacağını öğrenemediğini zaman zaman kapımızı çalan depremlerdeki yıkım ve ölümlerden anlayabiliyoruz. Hele hala depremleri zinaya, zulme, Kur’an’a yapılan saygısızlığa bağlayan insanların olması beni üzüyor ve hala ders almaya niyetimizin olmadığını maalesef görüyorum. Heyhat ki heyhat...

*18.11.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Hicvin Üstadı Nef'i

Vakit buldukça boş vaktimi bloğumda yazı yazarak geçiririm.

Yazmaya kendimi kaptırdım mı vaktin ne zaman geçtiğini bile bilemem.

Toplu taşımaya bindiğimde de bu huyumdan vazgeçmem. Gideceğim yere ne zaman vardığımı bilmem. Otobüsün sallamalarına aldırmadan yazarım. Yazarken çoğu zaman ineceğim yeri geçip gittiğim olur.

Yazılarım araştırma mahsulü değil. Farklı üslupları kullansam da deneme örnekleri yazılarım. 

Parkta birini beklerken aklıma geldi. Doğum günüm adına bir yazım olsun istedim. Askerlerin il plakalarına geldiği zaman şu kadar günüm kaldıdan ziyade şu ildeyim, bu ildeyim şeklinde gün sayar. Ben de bundan esinlenerek, yaşımı vilayetlerle özdeşleştirip bir gezintiye çıktım. 81 il bittikten sonra yüz sayısına çıkarılması beklenen illerden hareketle, yüz yaşını görmeyi umut eden bir doğum günü yazısı yazdım. Kısaca illerle başlayan yazımı doğum günü tebrikleriyle bitirmiştim. Benim yazımın tezkere bekleyen erattan tek farkı, askerin plakaların bitmesini hemencecik istemesi. Benimki ise plakaları ne kadar geç bitirirsem kâr mantığı.

Bu yazımı yazıp aynı gün sosyal medyada paylaştım. Eski edebiyatçı, yeni Türkçeci bir arkadaşa yazının türünü sordum. O da şu cevabı yazdı: "Böyle bir tür edebiyatımızda var mı bilmiyorum ancak Nasreddin Hoca ve  Evliya Çelebi'nin günümüzdeki ete kemiğe bürünmüş "Barbaros" diye görünmüş halisiniz. Bu arada yergilerinizle ilgili olarak Nef'i'yi de anmadan geçemeyeceğim. Hem  seyahatten mizaha, hem de mizahtan yergiye geçen bir yazı türü edebiyatımızda yoksa bile siz yeni bir türü edebiyatımıza kattınız bile. Hayırlı olsun. Siz yüzü görür müsünüz bilmem ama yüzünüzün hep güleceğine inancım sonsuz".

Dostumun bu yorumunda geçen Nef'i'ye takıldı gözüm. Bunda bir ima olabilir mi diye baktım. Mübarek hiciv yazarı imiş. Hiciv yazmayacağım diye 4.Murat'a söz vermiş. Ama sözünde duramamış. Vezir Bayram Paşa hakkında bir hicviye döşemiş.

Koskoca vezire hiciv yazılır mı hiç? Nef’i’ninki de laf.

Sonuç, bundan mütevellit ölümü vezir eliyle olmuş.

Sarayın odunluğunda kementle boğularak öldürülmüş.

Sonra cesedi İstanbul Boğazı’ndan denize atılmış.

İrkildim birden. Garibime üzüldüm. Öyle ya hicviye yazdı diye biri öldürülür müydü hiç?

Garibimin bir mezarı bile yok hasılı. Ama hicivden dolayı öldürülse de sarayda öldürülmesi, Boğaz'a nazır bir yerde denize atılması ölümün artısı gibi geldi bana.

Padişah neyse de devletin üst bürokratına hicviye yazmak akıllının kârı değil.

Neyse dostumun övdüğünü sandığım yorumunda Nef’i’nin akıbetini öğrenince ölümle burun buruna geldim.

Sen ne korkuyorsun demeyin. Maalesef benim yazılarımda da hiciv var.

Gördüğüm kadarıyla hiciv yazarının sonu iyi olmasa da hiciv benden bir parça. Akıbetim Nef’i gibi olmasa da zararını gördüm. Zarar göreceğim diye huylu huyundan vazgeçer mi? Geçmez. Zira atın ölümü arpadan olsun.

Bir eleştiri yazısına tahammül edemeyenler bilsinler ki isabet eden gerçekler, tahammülsüzleri en çok incitendir. Yaptıkları herzelerle yüzleşemeyenler, hıncını Nef’i gibi kalem üstadından alırlar. Belli ki Nef’i, yazdığı hicviyede tam isabet etmiş ve Vezir Bayram Paşa bunu kaldıramamış.

Unutmayalım ki hakkında hiciv yazılan Vezir Bayram Paşa’yı bugün kimse hatırlamıyor. Ölümü iyi olmasa da hicviyesi yüzünden boğulsa da bugün herkes Nef’i’yi hatırlıyor ve hayırla yad ediyor.

Rahmetle anıyorum seni Nef’i ve peşinden giden sayının çoğalmasını temenni ediyorum.

Şamar Oğlanı TÜVTÜRK *

Sosyal medya bir alem doğrusu. Ümit ederim ki reel hayat bu alem gibi değildir. Öyleyse yandık demektir. Çünkü doğru, yanlış demeden her türlü bilgi paylaşılıyor bu alemde. Çoğu da algıya yönelik. Bu alemde özel sektöre ait birçok firma algıya maruz kalıyor. 

Önemli olan algı olunca, bir konunun doğru olup olmaması bazı insanlar için bir anlam ifade etmiyor. Yeter ki bazı insanların amaçlarına hizmet etsin. Yeter ki gerçeklerin üstünü örtme görevi görsün. 

Aslında algı bir nevi iftiradır. Hatta iftiradan da kötüdür. Çünkü kişiler ve firmalar itibar suikastına maruz bırakılıyor.

Belli ki bu tür paylaşımları yapanlarda Allah korkusu yok. Kuldan utanma zaten yok. 

Bazısı iftira atmaktan ve algı oluşturmaktan korksa da bunların önemli bir kısmı da algı ile gerçeği ayırt etme yeteneğinden yoksun. Birileri tarafından oluşturulup sahte hesaplarla servis edilenleri ayırt etmeksizin paylaşıp duruyor. Bu tür paylaşımları yapanlar neyin ne olduğunu bilmeyen kimseler olsa, cahildir, bildiği bu kadardır, cehaletine verin diyeceğim. Ama görüyorum ki paylaşım yapanlar içerisinde kelli felli fakülteyi bitirmiş insanlar da var. Acı olan da burası. Cahilimiz vardı. Bir de okumuş cahillerimiz türedi.

Bir örnekle ne demek istediğimi izah edeyim. Malumunuz ticari araçların muayenesi yıllık, özel otolarınki ise iki yıllık. Bu muayeneler TÜVTÜRK aracılığı ile yapılıyor. Yapılan bu araç muayenesi kısa sürmesine ve üzerinde herhangi bir işlem yapılmamasına rağmen araç muayene ücretleri çok yüksek. Doğaldır ki bu ücret yüksekliğine vatandaş tepkili. Tepki gösteriliyor ama bu ücreti kim belirliyor demeden herkes TÜVTÜRK'e kızıyor. Belli ki birileri TÜVTÜRK'ü şamar oğlanı seçmiş.

İşte onlardan biri: "Onarım yok, tadilat yok. 10 dakikada 1130 lira. Bu kadar kolay mı para kazanmak? Tepkisiz kalırsanız yarın daha fazla zam gelir. Susma. Hırsızlara dur de" .

Bu paylaşımı yeni aldım sosyal medyadan. Bu paylaşımı yapan belli ki yeni araç muayenesi ücretinden haberdar değil. Halbuki otolar için yeni araç muayene ücreti, 1.821,60 TL'dir. Paylaşımı yapan kişi belli ki önüne düşeni, işime yarar düşüncesiyle doğru-yanlış demeden paylaşıyor. Sanırım bir de paylaşmış olmak için paylaşıyor. Bir de firmaya olan kafasındaki ön yargıyı gösteriyor.

Bu paylaşımla, ilgili firmayı fahiş fiyat aldığından dolayı hırsız ilan ediyor. Tek kelimeyle insaf demek lazım.

Peki TÜVTÜRK bu fahiş fiyatın neresinde? TÜVTÜRK bu yüksek fiyatı kendisi mi belirliyor? Bu fiyatı eğer TÜVTÜRK belirliyorsa hep beraber bu firmaya kızalım ve tepkimizi ortaya koyalım.

Sözü daha fazla uzatmadan fiyatı kimin belirlediğini, alınan araç muayene ücretinin ne kadarının TÜVTÜRK’e kaldığına bir bakalım.

“Araç muayene ücretleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 35'inci maddesine göre 2004'te belirlenmiş olup, o tarihten itibaren her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan Yeniden Değerleme Oranı'nda artırılmak suretiyle düzenleniyor.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve TÜVTÜRK arasında 2007'de imzalanan imtiyaz sözleşmesi uyarınca, TÜVTÜRK tarafından verilen araç muayene hizmetlerine ilişkin ücret, nakit olarak tahsil edilirken, elde edilen gelirlerin yüzde 50'si doğrudan hazineye, ödenen diğer vergi ve harçlarla birlikte toplam cironun yüzde 69'u ilgili kamu idarelerine aktarılıyor”.

Bu açıklama TÜVTÜRK tarafından yapılmıştır. Buna göre araç muayene ücretini, “2918 sayılı kanuna göre Hazine ve Maliye Bakanlığı her yıl güncelliyor”. Bu durumda bu yüksek fiyatta firmanın bir suçu yok. Suçlanacaksa ve tepki gösterilecekse Maliye Bakanlığına yapılmalıdır.

Yine açıklamaya göre alınan araç muayene ücretinin tamamı ilgili firmaya kalmıyor. Gelirin yüzde ellisi doğrudan Hazine Bakanlığına, yüzde 19’u da kamu idarelerine aktarılıyor. Bu demektir ki kazancın yüzde 69’u Hazine ve kamu idarelerine gidiyor. Firmaya ise yüzde 31’i kalıyor.

Kabaca bir hesap yaparsak, devlet TÜVTÜRK’ün yüzde 69’luk hissesinin ortağı. Yeni güncel fiyattan bir hesap yapalım. 1821*69/100=1256 TL yapar. Yani bir otodan alınan ücretin 1256 lirası devlete, geriye kalan 564 lira ise TÜVTÜRK’e kalıyor.

Gördüğünüz gibi fiyatı belirleyen devlet, güncelleyen devlet. Cironun yüzde 69’unu devlet alıyor.

Sorarım size. Burada kızılacak ve tepki gösterilecek TÜVTÜRK mü yoksa kanundan aldığı yetki ile bu fiyatı belirleyen Hazine ve Maliye Bakanlığı mı?

Lütfen kızarken, birilerini hırsız ilan ederken, tepki gösterirken ve paylaşırken nokta atış yapalım. Tüm hıncımızı günah keçisi ilan ettiğimizin üzerine boca etmeyelim. İnsafı elden bırakmayalım.

*21.06.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Depremler Allah'ın Bir Cezası mı? *

Bir iş görüşmesinde, konunun dönüp dolaşıp bazı şehirlerimizi vuran depremlerin, işlenen zinalar ve Kur'an'a yapılan saygısızlık yüzünden olduğunu anlatan "İş Görüşmesinde Deprem Etkisi" başlıklı bir yazı kaleme almıştım.

Depremlerin bunlar yüzünden olmadığını anlatsam da ziyaretçi olarak bulunduğum bu iş görüşmesinde bu konunun enine boyuna konuşulması mümkün değildi. Bu konuyu ele alacağımı söylemiştim o yazımda. 

İşte bu yazım, depremler hakkındaki halkımızın büyük bir çoğunluğunun kafasında yer alan zina ve işlediğimiz kötülükler yüzünden Allah'ın bize verdiği bir ceza olup olmadığına dair olacaktır.

Gerçekten halkımızın büyük çoğunluğu bir doğa olan depremler hakkında "İki 'z' artarsa üçüncü 'z' kaçınılmaz olur. Bunlardan biri zina, diğeri zulüm artarsa zelzele olur" kanaatine sahip.  

Allah yaptıklarından dolayı bir baştan bir başa koca koca şehirleri böyle cezalandırır mıydı?

Diyelim ki cezalandırdı. O şehirdeki herkes zina, Kur’an’ın üzerine oturma eylemini yapmış mıdır? Buna evet dememiz mümkün değil. Çünkü her şehirde masumlar da var, suçlular da. Suçlular yüzünden bir şehir yerle bir ediliyorsa, o suçu işleyenlerin evlerinin başlarına yıkılması, diğer masumların sapasağlam kalması gerekmez mi? Çünkü adalet bunu gerektirir.

Yapılanlar yüzünden Allah’ın bir şehri cezalandırdığı düşüncesi, askeriyede bir askerin işlediği suç yüzünden tüm eratın hafta sonu çarşı iznine yasak konması gibidir. Allah’ın adaletinde ise askeriyenin bu mantığına yer olmasa gerek. Çünkü bu mantık adalet anlayışına terstir.

Suç kişiye özeldir. Cezasını da kişi çeker. Suçu birileri işlerken cezayı genele yaymak tek kelimeyle zulümdür.

İki “z” den biri olan zina insanlık tarihi kadar eskidir. Kırsal dediğimiz yerlerde de olur, metropol şehirlerde de. Yeter ki bir yerde arz talep olsun. Birbirlerine kur yapsınlar. İlgilileri bir şekil bu suçu işler. Yeter ki ortamını bulsunlar. Ki insanoğlu uçkuruna düşkün bir varlıktır. Bu uçkur meselesini meşru yoldan çözenler kadar gayrimeşru ilişki yoluyla çözenler de çoğunlukta. Hatta öyleleri vardır ki evli olduğu halde eşini aldatmak suretiyle bu işe uçkur çözüyor. Bu durumda gün be gün her yerde deprem olması gerek.

İkinci “z” olan zulüm artarsa konusuna gelirsek, medeniyetinde kan, gözyaşı ve soykırım olan Batı’nın depremden başını kaldıramaması gerekirdi. Çok eskiye gitmeye gerek yok. Bugün İsrail’in Filistinlilere uyguladığı zulmü bilmeyen yok. 7 Ekimden beri öldürmedik insan ve yıkılmadık bina bırakmadı. Adeta Gazze hayalet şehre dönüştü. Orada yaşayan halk per perişan. Hasılı İsrail’in zulmünü bilmeyen yok. Sağır sultan bile duyduğu gibi bu zulüm arşı âlâya ulaştı. İsrail hala dur durak bilmiyor ve gücünden bir şey kaybetmeden öldürmeye devam ediyor.

Gazzeliye uyguladığı bu orantısız güç ve zulmünden dolayı İsrail bir deprem yoluyla şu ana kadar kaç defa yerle bir edilmeliydi. İsrail hala dimdik ayakta olduğuna göre demek ki depremlerin zulümle de bir alakası yok.

Daha ötesini söyleyeyim. Kur’an’da, işlediklerinden dolayı cezaya çarptırıldıklarından ve toplu helak edildiklerinden bahsedilen Nuh, Hud, Salih, Lut, Medyen, Eyke halkı, Fil Ashabı vb. Toplulukların başına gelenler de başta deprem olmak üzere bir doğa olayı. Kur’an bu olup biteni azmasınlar, kendilerine çekidüzen versinler ve inansınlar diye kullanmıştır. Adeta Kur’an deprem gibi bu tür afetleri fırsata çevirmek istemiştir. Daha doğrusu Kur’an’ın anlatım üslubu böyledir. Yaşadığımız 6 Şubat depremi de daha önce olsaydı, 11-12 ili yerle bir eden bu deprem Kur’an tarafından yine kullanılacaktı. Biz nasıl o şehirleri yok ettik diyecekti.

Hasılı bir taraftan Hristiyanlardaki asli günahı eleştirip olur mu öyle şey, babanın suçunu niye evladı çeksin diyelim, ardında da bazılarının işlediği suçtan dolayı içlerinde milyonlarca masumun olduğu şehirler yıkılırken ne alaka demeyelim. Ne yaman bir çelişki içindeyiz böyle.

Hiç kusura bakmayalım ama bizim bu yaptığımız, bir doğa olayı olan depremi birilerinin üzerine yıkmak adeta günah keçisi bulmaktan ibarettir. Daha doğrusu başımıza gelenlerin faturasını faili meçhul zinakarlar üzerine yıkmaktır.

Bu depremlerin ardından zina-zulüm=zelzele kolaycılığını bırakıp sadede gelmemiz lazım. Avrupa çoktan sadede gelip bu meseleyi çözmüş. Çözmekle de kalmamış. Depremlerle yüzleşmiş. Yüzleşmekle de kalmamış. Depremlerle nasıl yaşanır üzerine kafa yorarak gereğini yapmış.

Bir sonraki yazımda da Lizbon depreminden bahsedip Avrupa’nın depremlerle nasıl başa çıktığını ve geldiği noktayı işaret edeceğim.

*15.11.2024 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.