20 Mart 2020 Cuma

Uzak Dur Benden! **

Bu dönemde sizinle çarşı-pazarda karşılaşır ve konuşmak durumunda kalırsam, bana elini uzatma. Kafanı salla geç git. Beni merak etme, görüyorsun yaşıyorum hala. Yanımda durarak ağzını ayırma. Hele kucaklaşmaya kalkma. Tüm bunları şayet ben yapmaya kalkarsam elimi geri çevir, varsın havada kalsın elim. Bugünlerde aramızdaki mesafeyi koruyalım, en az bir metre. Sonra bu samimiyet nereden böyle... Ölmez de sağ kalırsak senin bu tokalaşma ve sarılma özlemini bir ara yani bu çağımızın vebası giderse döner döner tokalaşır, hatta sarılır, fazlasıyla telafisini yaparız seninle.

Tamam, sana göre sende koronavirüs yok. Sapasağlamsın maşallah! Allah sana uzun ömür versin. Ama nereden biliyorsun sağlam olduğunu, doktor musun sen? Yoksa test yaptırdın da durumun negatif mi çıktı? Biliyorum ne doktorsun ne de test yaptırdın. Hoş, doktor bile test yaptırmadan kendisinde virüs olduğunu bilemeyebilir. Diyelim ki test yaptırdın, durumun negatif çıktı. O negatifin pozitife dönmeyeceğine dair vücudunla veya virüsle bir anlaşman mı var?

Diyelim ki kendinden eminsin, virüs taşımıyorsun. Her yönüyle sütten çıkmış ak kaşıksın. Ya benimle temas ettiğin gibi bir başkasıyla temas etmediğin ve ondan virüs kapmadığın ne belli ya da ben virüs taşıyorsam, olur olmaz yerlere girip çıkıp birileriyle temas etmişsem veya temas ettiğim kişilerden birinde bu virüs varsa... Gördüğün gibi bende tıpkı senin gibi potansiyel bir virüs taşıyıcısı olabilirim. O yüzden ne kendine çok güven ne de bana. Bugünlerde yoğurdu üfleyerek ye. Olağanüstü bir durumdan geçtiğimiz bugünlerde gülerek "Aslında tokalaşmamak lazım" deyip elini sakın uzatma. İfrit oluyorum bu duruma. Aymazlıktır bu. Cahil cesaretidir aynı zamanda.

Benden ayrıldıktan sonra durum ciddi galiba deyip git evine kapan. Zorunlu olmadıkça dışarıya çıkma. Sakın ola ki soluğu marketlerde alıp ne bulursan almaya kalkma. Evine stok yapma. Alışverişini sair zamanlarda yaptığın gibi yap. Normalinden fazla alışveriş yaparak arz talep dengesini bozma. Evet, olağanüstü bir durumdan geçiyoruz. Ama ne kıtlık var ne de savaş ortamındayız. Çünkü yapacağın normalinden fazla satış ister istemez fiyatları uçuruyor. Sonra da fırsatçılık bu yaptıkları deyip esnafa kızma. Esnafı bu hale getiren maalesef sensin. Merak etme, acından ölmezsin. Yiyecek hiçbir şeyin kalmazsa bu millet seni aç bırakmaz. Elindekini seninle paylaşır. Sonra evine her şeyi depolayıp ben aradığımı bulamayınca sen huzur bulacak mısın? Unutma ki “Komşusu açken tok yatan bizden değildir.”

Bugünlerde alışverişi azaltıp evdeki olanla yetinmeyi dene. Tereklerdeki makarna paketlerine saldırma. Bu ara ne çabuk makarna sever oldun sonra. Makarnanın ne faydası var ayrıca. Makarna demek ekmek demektir, hamur demektir. Makarna yiyeceğine ekmek ye. Bil ki midene oturup hazım sorunu yaşatmaktan başka bir işe yaramaz o makarna. Ayrıca hastalığı tedavi edecek kadar şifası yoktur. Makarnanın sair yiyeceklere göre bir şifası olsaydı adları makarnacıya çıkan İtalyanlara şifa olurdu. İtalya kırılıyor koronavirüsten. Ölü sayıları virüsün çıktığı Çin’i geçti.

Hasılı eldeki olanla yetin biraz. Açgözlülük yapma. Nefsini terbiye etmeyi dene. Virüsle ilgili tedbirini al, ötesini merak etme şimdilik.

**24/03/2020 tarihinde Kahta Söz gazetesinde yayımlanmıştır.

19 Mart 2020 Perşembe

Evde Cuma Namazı Olur mu?

Hazır evlere kapanmış, camilerde de cuma kılınması yasaklanmışken evde cuma namazı kılayım/kıldırayım diyorum. Tabii fetva verirseniz. Hanefi Mezhebine göre cuma kılacak kadar nasılsa cemaat var evde. Edi ile büdü bir de tekne kazıntısı olmak üzere toplam üç kişiyiz.  Diğerleri, virüs kaparsınız diyerek fırsat bu fırsat deyip gelip gitmeyi kesti.

Nasıl yapacağımı anlatayım ki olup olmayacağına siz karar verin. Cuma vakti cuma namazı kılmak için evime gelen olursa kapım açık. Tek bir şartla. Tokalaşma, musafahalaşma, sarılma gibi temas yok. Kimse gelmezse -ki gelmez- evdekilerle bir başımıza namazımızı kılarız.

Mikrofon ve minare olmasa da balkona çıkar, ezanı okurum. Sünneti kılarken ve farza kalkıldığında cemaatime "Safları ve düzgün tutun" demeyeceğim. Cemaatle benim, cemaatle diğer cemaat arasında bir metreden aşağı olmamak şartıyla bir mesafe olmasına özen göstereceğim. Gerçi üç kişiyiz. Ben önde, oğlan arkada, en arkada da eşim olur. Yani yanlamasına bir saf düzeni değil, arka arkaya bir saf olacak. Hatta her biri bir odada olacak şekilde arkamda saf tutabilirler. Şükür ki Hanefiyiz. İmam Ebu Yusuf'a göre imam dahil üç kişiyle cuma kılınabiliyor. Ya bir de Şafii olsaydım, işin yoksa 40 kişiyi toplayıp namaz kılacağım diye uğraş dur.

İlk sünnetin ardından iç ezanı beklerim. Okuyan olmazsa -ki oğlan kalkıp ezan okumaz- kalkar uzatmadan akşam ezanına veya kamete benzer bir ezan okurum. Ardından minbere pardon minber görevi yapacak kanapenin üzerine çıkarım. 

Çıktım ama hutbede ne okuyacağım? Hutbede teklemeden okumam için Diyanet'in sayfasına girip haftanın hutbesini önceden bir okumam lazım. Cemaatin karşısında teklersem, işin ucunda mahcup olmak da var. Haftanın konusu kuvvetle muhtemel "İsra ve Miraç" olur. Çünkü cumartesiyi pazara bağlayan gece Miraç Kandilidir. 

Haftanın hutbesi için hemen Diyanet'in sayfasına giriyorum. O da ne? Haftanın hutbesi yok. Hazırlanmış en son hutbe, 13 Mart 2020 günü okunan hutbe. Hayret bir şey! Tamam camilerde cuma ve cemaatle namaz kılınması yasak. Haftanın hutbesi hazırlanıp konsaydı olmaz mıydı? Anlaşılan haftanın hutbesi de tatile girmiş. Neyse Miraçla ilgili dağarcığımda ne varsa irticalen konuşurum. Ayet olarak da İsra süresi 1.ayeti okurum. Ardından koltuktan iner, mihrap diye belirlediğim yere geçerim. 

Cuma namazının farzı, ardından son sünnet olmak üzere cumanın diğer erkanını yerine getiririm diyorum. Ne dersiniz? Bu şekil, evde cuma olur mu yoksa öğle namazını mı kılayım? Söz ulemanın...

Uzaktan Eğitim* Başlıyor *

Yaşadığımız olağanüstü duruma karşı devlet tüm kurum ve kuruluşlarıyla teyakkuzda. Hepsi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirme telâşında. Hazırlıklar yapılıyor. Hepsinde çalışma tam gaz devam ediyor. MEB de eğitim ve öğretim aksamasın diye EBA vasıtasıyla uzaktan öğretim hazırlığını yapmış ve yaptığı planlamayı kamuoyuyla paylaşmış. Hangi dersin kaçta başlayacağı, öğrencinin ne zaman teneffüs(etkinlik kuşağı) yapacağı dahi planlanmış. Dersi saatinde izleyemeyen öğrenciler için tekrar saatleri bile planlanmış.

Gördüğüm kadarıyla niyet güzel, inşallah akıbet de hayır olur. Ama…Bu işin bir de aması var. Mademki ama, fakat, lakin, amma velakin, ancak gibi bağlaçları kullanıyoruz. Ben de bu planlamanın eksik ve aksayan yönlerine -biraz da mizah katarak- işaret etmeye çalışacağım. Niyetim pişmiş aşa su katmak değil.

Hazırlanan ders programında;
1.      Hafta sonu okullarda “Destekleme ve Yetiştirme Kursları” adı altında açılan kurs programlarına yer verilmemiş. Ne fark eder demeyin, bizde takviye olmazsa olmazdır. Aynı dersi bir hafta içi dinleyeceğiz, bir de hafta sonu.

2.      Hangi dersin ne zaman yayımlanacağı açıklanmış ama hangi saatte hangi konunun işleneceğine yer verilmemiş. Öğrenci açınca görür demeyin. Öğretmenlerimiz bize “İşlenecek konuya öğrenci hazırlanıp gelecek, derste öğretmeni dinleyecek, sonra dinlediği dersi tekrar edecek” demiyor mu? Burada derse hazırlık yok.

3.      İşlenecek derslere yarım saatlik bir zaman verilmiş, yarım saat de “Etkinlik kuşağı” adı verilen teneffüs planlanmış. Mademki bir konu 30 dakikalık bir zaman diliminde verilebiliyorsa yüz yüze eğitimde halen dersler niçin 40 dakika olarak işleniyor? Okullarda da derslerin 30 dakika işlenmesi öğrenciyi rahatlatacağı gibi özellikle ikili öğretim yapan okullar, zaman çizelgesini hazırlamakta zorlanmayacaklar. Öğrenciler sabahın köründe okula gitmek zorunda kalmayacakları gibi akşamın karanlığında da evlerinin yolunu tutmayacaklar. Her ders arası yarım saatlik teneffüsü gören öğrenci, yüzlerce kişinin arasında WC, lavabo ve kantin ihtiyacımı 10 dakikada gideriyorken evde bir başına iken bu kadar teneffüs fazla değil mi, demeyecek mi?

4.      Dersin başlama ve teneffüs saatinin sona erdiğini öğrenciye kim duyuracak? Zira okullar zilsiz olmaz. Öğrenci derse girmek için ya zil sesi duyacak ya dersin başladığı anons edilecek. Ardından nöbetçi öğretmen öğrencileri sınıfına koymaya çalışacak. Bütün bu işleri kim yapacak? Anne-babası yapabilir diyebilirsiniz. Evde çocuğuna “Haydi çocuğum, zil çaldı, ders başladı” diyen bir anne veya baba, yaptığı nöbet görevinden dolayı ek ders ücreti talep etmeyecek mi? MEB, haftada üç saat olan bu ücreti verebilecek mi? Haydi diyelim ki MEB, bu ücrete tamam dedi. Ebeveyn bu ücrete razı olacak mı? Anne ve babalar, çocuğunun güvenli bir ortamda eğitim ve öğretim görmesi için okulların sorumlu olduğu “İş Güvenliği Yasası”na tabi olacaklar mı? Bu yasayla ilgili yerine getirmeleri gereken sorumluluklarını yerine getirecekler mi? Mesela lavabonun olduğu yere sarı renkli “Kaygan zemin” yazısı asacaklar mı?

5.      Çocuk dersi dinlemek için ekranın karşısına geçtiği zaman okul formasını giyecek mi yoksa serbest bir kıyafetle mi dersi dinleyecek? Eğer öğrenci serbest kıyafetle dersi dinleyebilecekse bu eğitim ve öğretim eksik kalmaz mı? Biliyorsunuz, forma okullarımız için vazgeçilmez bir eğitim ve öğretim materyalidir, olmazsa olmazımızdır. Çocuğu okul formasını giymeden dersin başına oturduğu zaman ailesi, “Çocuğum nerede senin forman” diyecek mi? Çocuk formayı giymediği zaman ailenin çocuğuna karşı bir yaptırımı olacak mı?

6.      Çocuğu, saati geldiği halde dersin başına oturmuyorsa veya oturduğu halde dersi dinlemeyip başka işle uğraşıyorsa veli bu durumda ne yapacak? Ailenin yanında bunu yapan okulda arkadaşlarının arasında neler yapar… Dikkat, şiddet yasak sayın velim!

7.      Kesin olmamakla beraber EBA’dan işlenen bu derslerden sınavlarda soru sorulmayacağı söylenmektedir. Eğer işlenen bir konudan sınavlarda soru çıkmayacaksa bu dersin bir anlamı var mı? Çünkü bir konu sınavda çıkmıyorsa bizim için o konunun bir anlamı yoktur.

8.      EBA’dan konuyu anlatan öğretmenle ilgili veliler, “Bu öğretmen iyi anlatamıyor, değiştirilsin, çocuklarımıza yazık oluyor” deyip Milli Eğitime veya CİMER’e şikayet edebilecekler mi? Şayet şikayet söz konusu olmazsa veli görevini tam yapmamış olur. Milli Eğitim’de görev yapan denetmenler şikayet söz konusu olmayınca bu durumda ne yapacaklar?

9.      Veli, çocuğunun durumunu öğrenmek için ders öğretmeni ile görüşebilecek mi? Veli, ekrandaki öğretmenle görüşemeyeceğine göre bu durumda kimin kapısını çalacak?

10.   Tüm öğrenciler aynı anda planlanan dersleri dinlemek için EBA’yı açtıklarında EBA’nın alt yapısı bunu kaldırabilecek mi? Haydi kaldırdı diyelim. GSM operatörlerinin verdiği sınırlı İnternet tüm dersleri dinlemek için yeterli olacak mı? Kaç öğrencinin evinde sınırsız İnternet var? Gördüğüm kadarıyla cep telefonu olduğu halde kontörü olmadığı için öğretmenlerinin telefonlarıyla ailesini arayan öğrenci sayısı az değil.

11.  EBA’dan anlatılan dersi ekrandan biri anlatacak, öğrenci de dinleyecek. Böyle bir ders öğretmen merkezli bir öğretim olmayacak mı? Nerede kaldı öğrenci merkezli eğitim…

Gördüğünüz gibi uzaktan eğitimle ilgili kafamda bin bir türlü soru belirdi. Soruları daha da uzatabiliriz. 

Bu kadarla yetiniyorum.  Bu eğitimin nasıl olacağını, aksayan yönlerin neler olacağını 23 Martta başlayacak olan uzaktan eğitimi görünce hep beraber görmüş olacağız.

*Meraklısı için şunu da ilave edeyim. MEB EBA’dan yayımlayacağı bu derse “Uzaktan Eğitim” dedi. Ben de aynı şekilde aldım. Şimdi bu yazıyı okuyunca bazıları eğitim ayrı, öğretim ayrı. Uzaktan eğitim olmaz, diyecek. Hakkı var. Biz eğitim ve öğretimi birlikte kullandığımız gibi çoğu zaman birbirinin yerine de kullanırız. Ama şimdi bunun sırası değil. 

**21/03/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Tedbirini Almış Bir Bakkal ***

Öğle vakti mahalle bakkalına gittim. Bakkal açıktı. Her zamanki satış devam ediyordu. Zaten kapalı olması da mümkün değildi. Bakkal her zamanki gibi ekmek teknesini bekliyor, vatandaşın da ihtiyacını gideriyor. Fakat bir değişikliğe gitmiş. 

Bakkal, büyükçe bir dikdörtgen masayı kapının önüne uzunlamasına atmış. Masanın üzerine de post makinesini koymuş, dükkanın içerisine kimse giremiyor. 

Hava buz gibi olduğu için bakkal, başına şapkasını geçirmiş, üzerine kışlık paltosunu giymiş, eline eldivenini geçirmiş, müşteri bekliyor. 

Müşteri ile kendisinin arasındaki mesafe nereden bakarsan yaklaşık iki metre. Müşteri, almak istediğini bakkala söylüyor, bakkal istenileni terekten alıp masanın üzerine koyuyor. Nakit verenin nakdini alıyor, kredi kartını uzatanın ücretini, post makinesinden çekip müşteriye kartı geri uzatıyor. 

Benden önce bir müşteriyi, ödemesini yapmak için post makinesine şifresini girerken gördüm. Bu durumu görünce takip mesafemi korudum, geride sıramı bekledim. Alacağımı aldıktan sonra ayrılmadan önce buranın bir fotoğrafını çekebilir miyim demek geçti içimden. Sonra vazgeçtim.

Görüntü muhteşemdi bana göre. Bakkal büfecilerin yaptığı satış sistemine geçmiş, kendini koruma altına almış. Zorunlu konuşmanın dışında bir temas yok. Büfelerden tek eksiği, açılır bir penceresinin olmaması. Onu da kapıyla halletmiş. Olağanüstü bir ortamdan geçtiğimiz için kimse bu durumu garipsemiyor.  Ki olması gereken de bu idi. Çünkü bakkal, market gibi satış yapılan yerlerde yakın temas kaçınılmaz olduğu için karşılıklı virüs kapma durumu da söz konusu.

Bakkal eline geçirdiği eldiveni sabahtan beri değiştirmeden kullanıyor mu, her müşterinin isteğini yerine getirmek için elindeki eldiveni değiştiriyor mu bilmiyorum. Belki her kalem için eldiven değiştirmesine gerek yok ama ekmek gibi gıdalar için aynı eldiveni kullanması sanırım uygun olmaz. 

Bakkal kendince virüse karşı kendini korumaya almış. Bunu yapmak için de dezenfektan malzemesine ihtiyaç duymamış, ucuz yoldan tedbirini almış. Çünkü dezenfektanlar cep yakıyor. Tedbir kendisinden, takdir ise Allah'tan.

Bakkalın virüse karşı aldığı bu tedbiri takdir ettim. İnşallah virüs kapmaz. Bu tedbire en fazla bazı müşteriler üzülecek. Çünkü bu tip müşteriler ekmek alacakları zaman dokunmadıkları ekmek bırakmazlar. Ellerine aldıkları ekmeği sıkıp koyarlar, sonra bir başka ekmeği alıp aynı şekilde sıkıştırırlar. İşte onlar için zor bir durum. Şimdilik bakkal ne verirse onunla yetinecekler artık.

***21/03/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

18 Mart 2020 Çarşamba

Bardağın Dolu Tarafına Bakıyorum

Rahat olun, koronavirüsten bahsetmeyeceğim. Zira içimiz dışımız bu virüs oldu. Hepimiz demoralize olduk. Bunca olumsuzluk ve endişeli bekleyiş içerisinde iken size bu yazımda bardağın dolu tarafından bakmaya çalışacağım. Niyetim sizin yüzünüzün bir nebze de olsa gülmesini sağlamak. İşe yaramıyorsa yazıyı bir daha okuyun. Olmadı mı? Tekrar okuyun. Ta ki rahatlayıncaya kadar. Yine mi rahatlamadınız? Aşk olsun! O zaman TV’yi açın, koronavirüs programlarını izleyin.

1.   Evden kimse bana evde şu yok, listeyi hazırladım; git, şunları al gel demiyor. Evdeki olanla yetiniyor, bulduğumuzu yiyoruz. Kimse yediğini beğenmezlik yapmıyor. Böylece markete giderek yakıt yakmıyorum. Harcama yapmadığım için param cebimde kalıyor. Burada stok yaptığım anlaşılmasın. Dedim ya, olanla yetiniyoruz.

2.         Okullar tatil olduğu için çocuğum, baba! Harçlık demiyor. Baba! Bana elbise lazım, ayakkabı lazım, demiyor. Haliyle yine param cebimde kalıyor.

3.      İşe gitmediğim için mesaiye tabi değilim. Mesaiye geç kaldım endişesi taşımıyorum. Zil sesi, özellikle giriş zili duymuyorum.

4.      Evden bana “Evde ne oturup durun, gir biraz dolaş gel, kadın gibi eve tıkılıp kaldın” diyen yok. Evde rahatça oturuyorum.

5.      “Ezanlar okunuyor, ama bana gel diyen yok. Çünkü camilerde cemaatle namaz kılmak yasak.
6.      Herkes evde oturunca hane halkı hiç olmadığı kadar birbirimize iyi davranıyoruz. Kızıp moralimiz bozulmuyor.

7.      Çarşıya çıkmıyorum. Zorunlu olarak çıkıyorsam da toplu taşıma araçlarının içi bomboş. Yer bulma, birinin bana yer verme derdi yok. Bütün koltuklar benim. Birine otur, beğenmedin mi? Kalk öbürüne otur.

8.      Çarşıda beni gören gençliğinin baharındaki gençlere moral oluyorum. “Bu amca, bu yaşta hala nefes alıyor, hayata tutunmaya çalışıyor. Biz hayli hayli yaşarız” şeklinde düşünüyor olmalılar.

9.      Görüştüğüm insanlarla uzak temasta bulunuyorum. Tokalaşma yok, sarılma yok. Selam=selam. Gerçi bazılarının “Tokalaşmamak lazımdı değil mi” deyip yine de elini uzatmalarına ifrit oluyorum ama olsun. Bu kadar da moral bozan olsun. Değilse hep mutluluk insanı sıkar.

10.  Çıktığım yerde oyalanmayıp hızlı bir şekilde eve geri dönüyorum.

11.  Televizyon açmam gerekirse TRT1’e bakıyorum. Hep dizi var ve alt yazı olarak haber falan vermiyor.

12.  Canım sıkılırsa balkondan yola bir bakıyorum. Tek tük gelip geçenleri görünce hayatın devam ettiğini anlıyorum.

13.  Canım yine de sıkılırsa stoklarımda sınırlı kabak çekirdeğini önüme koyup çitlemeye çalışıyorum.
14.  Olmadı mı? Çay demleyip içiyorum.

Din Dili veya Mütedeyyin İnsanların Dili *

İslam dini kulun Allah ile irtibatını sağladığı kadar insanın toplumla ilişkilerini de düzenler. Bireyi hedef alan din aynı zamanda toplumsal bir dindir. Kişinin Allah'a karşı görevlerini düzenlerken toplumsal bir varlık olan insana, toplumla ilgili görevler de verir. Bunlardan bir tanesi de "emri bil maruf ve nehyi anil münker" denilen iyiliği emretme kötülükten sakındırma görevidir. Bu görev için dinimiz "İçinizde iyiliği emreden, kötülükten sakındıran bir topluluk bulunsun" diyerek bu görevi herkese değil, bir gruba vermiştir. Hadiste "Kim bir kötülük gördüğünde gücü yetiyorsa eliyle düzeltsin, buna gücü yetmiyorsa diliyle düzeltsin, buna da gücü yetmiyorsa kalbiyle buğzetsin. Yani hoşnut olmadığını hissettirsin. Bu da imanın en zayıf noktasıdır" denmek suretiyle bir gruptan bahsedilmemiş, bu görev herkese verilmiştir. Ayet ile hadisi birlikte düşünürsek kimin neye, ne kadar gücü yetiyorsa elinden geleni yapması, aynı zamanda bu görevin profesyonel bir ekip eliyle yapılması gerektiğini çıkarabiliriz.

Gücü yetenin gücü çerçevesinde, profesyonel ekibin de imkanlar dahilinde iyiliği emretme, kötülükten sakındırma görevini yaptığını görüyorum. Bu, sevindirici yönümüz. Fakat bu görevi yaparken çoğu zaman sınıfta kaldığımızı görüyorum. Çünkü uyarma görevini yaparken veya dinin bir görüşünü söylerken sadra şifa bir dil kullanmıyoruz. Kime, nerede, hangi ortamda, ne söylediğimize dikkat etmiyoruz. Bir şey yapmaya çalışırken kırıp döküyoruz.  Eğer böyle yapılacaksa bazılarımız din adına konuşmamalı, kendisine toplumu düzeltme görevi vermemeli. Bunu Allah rızası için yapmamalı. Örnek mi istersiniz? Buyurun birkaç örnek vermek istiyorum: (mealen)
"Koronavirüsten korkulduğu kadar Allah'tan korkulsaydı yeryüzünde kötülük diye bir şey kalmazdı."
"Çinliler, her şeyi yiyor, temizliklerine dikkat etmiyor, Doğu Türkistanlılara zulmediyorlar. Gördüler günlerini. Halbuki biz günde beş vakit abdest alıyoruz."
"Kimse ‘Hastalığa yakalananlar niçin İtalya'ya gitti’ diye sormazken -hadise bu noktada değilken- UMREYE giden müminleri "Niçin Umre yaptılar" diye sorgulamak, İSLAM'LA sorunu olan bir zihniyetin ürünü olabilir." (İhsan Şenocak)
"Bu virüs İslam'ın on beş asır önce haram kıldığı "hebâis"i yiyen Çin'de ortaya çıktı. Taharetsiz dolaşan Avrupa'da yayıldıktan sonra bize geldi. Bu halde bile birileri mikrobun kaynağı ÇİN'i değil de umreye giden MÜMİNLERİ suçluyorsa, en tehlikeli virüs DİNSİZLİK değil midir?" (İhsan Şenocak)

Bu tür örnekleri çoğaltabiliriz. Bence fazlasına gerek yok. Sizi bilmem ama korkutan ve insanı kaçıran bir dil bu. İslam bu değil. İslam’ı anlatan Müslüman böyle olmamalı. Bir defa bu vazifeyi üstlenenler özellikle din diline çok dikkat etmeliler. Neyi, nerede, hangi ortamda söyledikleri önemli. Kaş yapayım derken göz çıkarmamalılar. Söylenilen ortamın psikolojisi gözetilmeli, her doğru her yerde söylenmemeli. Söylerken güzel ve tatlı bir üslup kullanmalılar; saldırgan, savunmacı, itham edici, tekfircilikle suçlayan, dışlayan, tiksindiren, herkesi cehenneme gönderen, Allah’la korkutan bir dil kullanmaktan kaçınmalılar. Din adına söyledikleri bilimsellikten uzak olmamalı. İkna edici bir dil kullanmalılar. Toplumu kutuplaştırıcı ve yanlarından kaçıracak bir dilden sakınmalılar. Söylediklerinden dolayı kendilerine yöneltilebilecek her türlü eleştirilere de açık olmalılar.

*20/03/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

17 Mart 2020 Salı

Çağımızın Vebasını Ciddiye Alsak İyi Olacak ***

Dünyayı kırıp geçiren çağımızın vebası koronavirüs ülkemize de geldi. Sağlık Bakanı Sayın Koca'nın açıkladığına göre virüse yakalanan toplam kişi sayısı 98 olmuş. Son yeni tanı konulanlar ve öncekilerde olduğu gibi "doğrudan ve dolaylı olarak ABD, Ortadoğu ve Avrupa temaslı imiş. Üçü de umreden gelenler arasından çıkmış. Bir de vefat eden var. Vefat eden yaşlı hasta da Çin temaslı imiş. Yurt dışı teması risk olmaya devam edecek"miş. 

Bakanın bu ve önceki açıklamalarından, virüsün dış kaynaklı olduğu görülmektedir. 2019 Aralığında Çin'de ortaya çıkan ve kaynağı hala tespit edilemeyen bu hastalık İran, İtalya ve Avrupa derken hemen hemen dünyanın her bir yerine yayıldı. Ülkemizin sınırları Afganistan, Pakistan, Suriye ve diğer ülkelerden gelen sığınmacılar için yolgeçen hanı olmasına rağmen virüsün en geç girdiği ülkelerden birisidir Türkiye. 

Salgını önlemenin, başkasına ve diğer ülkelere sıçramamasının tek yolu karantinadır. Salgının olduğu yer karantinaya alınır. Oradan ne çıkış olur ne de oraya girilir. Çin bu hastalıkla boğuşurken dünya muhabbetini yaptı, dikkatli olunmasını uyardı. Devletlerin yaptığı Çin uçuşlarını durdurmak oldu. Ne zamanki koronavirüs Çin duvarını aşarak Avrupa’ya dayandı, işin ciddiyeti anlaşıldı. Şimdi her devlet aldığı tedbirlerle birlikte sokağa çıkmayı yasaklamayı bile düşünüyor. Bazıları uygulamaya koydu bile.

Yukarıda bahsettim. Yanı başımızda İran'da ve İtalya'da ölümlere sebebiyet veren virüsün en son durak yerlerinden bir tanesi bizim ülkemizdi. Virüs her ülkeyi çalarken bizim insanımız tehlikenin farkına varamadı. Devlet yetkililerinin zorunlu olmadıkça yurt dışına çıkmayın uyarı ve tavsiyeleri göz ardı edildi. Dini veya turistik seyahatimizden ödün vermedik. Çarşıya çıkar gibi yurt dışına gidip geldik. Dışarı gidenler "Dışarıdan virüs kapar gelir, insanımıza bulaştırırız, herkesi uğraştırırız" demedi. “Kul hakkıdır” diyenlere kulak asmadı. Çünkü bize göre tek hak vardı: Kendi hakkımız. Başkasının hakkı bize vız gelirdi. Dini bir vecibeyi yerine getirmeye ve yurt dışı gezimize kim ne diyebilirdi... Bu zihniyete kendine Müslüman da diyebiliriz.  

98 kişide tespit edilen virüs daha başka kaç kişide ortaya çıkacak, kaç kişinin ölümüne sebebiyet verecek, bunu ilerleyen günler gösterecek. Virüsün başkasına bulaşmaması ve yayılmaması için devlet tedbir üstüne tedbir alıyor: Toplu yerlere girmeyin, temizliğinize dikkat edin, zorunlu olmadıkça evden çıkmayın diyor. Maçları seyircisiz oynatıyor, belki de maçların oynanmasını erteleyecek. Okulları tatil etti, eğlence yerlerini kapattı, cuma ve cemaat namazlarına yasak getirdi. Yurt dışından gelenlere 14 gün evinizde durarak toplum içerisine girmeyin dedi. Bizim insanımızın bir kısmı olayın ciddiyetinin farkına varamadı.

Sonunda devlet uçaktan ineni yurtlara yerleştirmeye başladı. Bireysel de olsa bizim insanımız, yerleştirildiği yurdu beğenmediği gibi ahıra benzetti, kimi gözetim altına girmemek için kaçmaya kalktı, kimi de kaldığı yurttan kaçarak evinin yolunu tuttu. (Erzurum Valisi Okay Memiş, umreden geldikten sonra karantinadan kaçarak Erzurum'a gelmeye çalışan 28 vatandaşı Çorum’da yakalattıklarını söyledi. TRT) Kimi camiye giderek cemaatle namaz kıldı ve kılmaya devam edeceklerini videoya çekerek paylaşım yaptı. Kimi de Diyanet'in cemaatle namaz kılmaya ara vermesini, hangi yetki ile yaptığını sorgulayan paylaşımlar yaparak kamuoyu oluşturmaya çalışıyor.

Hasılı devlet tedbir üstüne tedbir aladursun, biz bildiğimizi ve inandığımızı okumaya devam ediyoruz. Başkasından virüs kapar veya başkasına virüs bulaştırırmışız, bize vız gelir. Çünkü bize bir şey olmaz, zaten bizde bir şey yok. Bizde bu aymazlık oldukça ülke tümden karantinaya alınırsa hiç şaşırmam. 

Son söz olarak virüsü yurt dışından kapıp gelerek ülkeye koronavirüsün gelmesini hızlandıran insanlara “Böyle bir durumda ne işiniz vardı umrede ve yurt dışında” demeyeceğim. Çünkü olan oldu. Zaten söylemeye kalksan işitmediğin laf kalmaz. Ne Müslümanlığın kalır ne de insanlığın. Bu aşamadan sonra bunlardan istediğimiz, devletin tedbir amaçlı uyguladığı kurallara uymalarıdır.

***19/03/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.