Hareketlerin Dünü Bugünü *

Yaşadığım tecrübe bana şunu gösterdi ki düşüncesi, fikri, zikri, siyasi, din ve dünya görüşü iktidar olan ve iktidar olamayan tek tip insan vardır ve bu tip ikiyüzlüdür. Bu tipin ortak özelliği; makam, mevki, statü, güç ve iktidar elde edemediği zamanki tavrı ile her türlü gücü ele geçirdiği zamanki tavrının farklılık göstermesidir.

Fikir ve düşüncesi iktidar olamayanlar yani söz sahibi olamayanlar;

Düşüncelerinde ve savunduğu değerlerde çok samimidirler. Çünkü daha işin başındalar ve çok küçükler. 

Ülkenin kurtuluşunun kendi fikirlerinin iktidar olmasında olduğuna kendilerini inandırmışlardır. Başkasını da buna inandırmak için ikna yöntemiyle var gücüyle arı gibi çalışırlar. Uğruna mallarını, mülklerini ve bedenlerini ortaya koyarlar. Gezmedik kapı, dolaşmadık il, ilçe, belde ve köy bırakmazlar.

Çok dürüsttürler. 

Eleştiriye açıktırlar.

Demokratiktirler.

İdealisttirler. 

Farklı fikir ve görüşlere hoşgörülüdürler. Alabildiğine nazik, kibar ve sabırlıdırlar. Biz iktidar olduğumuzda herkes inancında, fikrinde hür olacak. Düşüncesinden dolayı kimseye baskı yapılmayacak. Herkes istediği gibi giyinecek. Kimsenin hayat tarzına müdahale edilmeyecek. Kim bu konuda mağdur olursa, biz o mağdurun yanında olacağız. Bizde adalet, liyakat ve ehliyet olması gereken gibi olacak. Torpil işlemeyecek. Her türlü karar alırken istişareye önem verilecek vs denir.

Duruşlarında, savunduklarında, hareketlerinde ve görüntülerinde kibirden eser olmaz. 

Böyle diyenlerin düşünceleri ne zamanki iktidar olur ve iktidar nimetinden faydalanmaya başlarsa, durum tersine döner ve denenmemiş dürüst insanın gerçek yüzü ortaya çıkar:

Samimiyetleri yavaş yavaş yok olmaya başlar.

Eleştiriye açık olmazlar.

Demokratikliği ara ki bulasın.

İdealleri zaafa uğrar ve yozlaşma başlar. 

Hoşgörüden eser kalmaz. Yaslandıkları güç, kuvvet ve otorite sayesinde; yapmayacağız dedikleri, kınadıkları, eleştirdikleri her ne varsa hepsini bir bir yaparlar. Karşı çıkanları susturmayı marifet bilirler. Asla eleştiriye gelmezler. Her eleştiriyi hakaret kabul ederler. Kibirleri tavan yapar. Çünkü güç zehirlenmesi yaşarlar.  Ne oldum budalası olurlar. Güç bende derler. Bu durumda kim tutar onları. Rakipleri laftan, sözden anlamazsa gerekirse orantısız güç bile kullanırlar. Mevcut imkân ve yetki ile de yetinmezler. Ulaşamadıkları kaleler varsa oralara da diz çöktürmeye çalışırlar.

Bu anlattıklarımı bir zihniyet yapar, diğerleri yapmaz iddiasında değilim. İstisnası var mı bilmiyorum ama hangi zihniyet ve düşünce olursa olsun hemen hemen hepsi aynı yol ve yöntemlerden geçer. Hâsılı, tecrübe edilmeyen her düşünce ve hareket; küçükken farklı, büyüyünce farklı oluyor. Katılır veya katılmazsınız, benim tecrübelerim böyle diyor. Bu durumu, fazla uzatmadan şu fıkra ile nihayete erdireyim: 

Babası küçük Nasrettin'e şehirden incir getirir. Küçük Nasrettin çok sever bu meyveyi. Gel zaman git zaman hoca büyür, yolu şehre düşer. Hemen bir manavın önünde durur. Meyvelere göz gezdirir. Tadı damağında kalan meyveyi göremez. Ne aradığını sorar manav. Hoca, “İsmini unuttuğunu” söyler. Manav, "Tarif et, nasıl bir yiyecekti" der. Hoca, "İçi çekirdekli, dışı yeşildi" deyince manav, "Ha sen patlıcan istiyorsun" diyerek patlıcanı poşete doldurur. Hoca, yılların özlemini gidermek için sabırsızlanır. Daha yoldayken poşetten bir patlıcan çıkarır ve ısırır. Bakar ki tadı acı mı, acı... Eski tadı bulamayan Hoca,"Ulan büyüyünce ne kadar da acı oluyorsun" der.

* 14/07/2021 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.

Kazanmanın ve Kaybetmenin Yolu *

Kur’an-ı Kerim’de iki profil örnek olarak verilir. Bunlardan biri topraktan yaratılan Hz Adem, diğeri de ateşten yaratılan İblis. Bu ikisinin ortak özelliği, kötülük/yanlış/hata yapmaya meyilli olmaları.  Her ikisi de sınava tabi tutuluyor: İblis’ten Hz Adem’e saygı göstermesi, Hz Adem’den de eşiyle birlikte yasak ağacın meyvesinden yememeleri isteniyor. İblis Hz Adem’e saygı göstermeyerek Hz Adem de yasaklanan ağacın meyvesinden yiyerek kaybediyor. Her iki varlığın da hata ve yanlış yapmaları doğaldır. Çünkü nefis taşıyorlar.

Hata ve yanlışa rağmen yani imtihanı geçememelerine rağmen kazanan Hz Adem olurken İblis kaybediyor. Nedir bu kazanmanın ve kaybetmenin nedeni ve yolu? Hz Adem ile Havva;

Yaptıkları hatanın farkına varıyorlar,

Hatalarında ısrarcı olmuyorlar,

Yaptıkları hatadan dolayı “Şundan dolayı böyle yaptık” veya falan bizi kandırdı” gibi bir mazeretin, gerekçenin arkasına sığınmıyorlar,

Yaptıkları hatadan dolayı Allah’a özür beyan ediyorlar.  

İşte kazanmanın yolu budur. Zira insan olup da hata ve yanlış yapmayanımız yoktur. Hatasına rağmen hatasından ısrarcı olmaması ve bir gerekçe üretmemesinden dolayı Hz Adem affedilmekle kalmıyor, aynı zamanda çoğu kimseye nasip olmayacak şekilde peygamberlikle ödüllendiriliyor.

İblis’e kaybettiren ise;

Hz Adem’e saygı göstermemekle kalmayıp yanlışında ısrarcı olması,

Büyüklük taslaması,

“Ben ondan daha üstünüm, o topraktan, bense ateşten yaratıldım” diyerek bir gerekçe üretmesi, bir bahanenin arkasına sığınması ve yaptığını savunmaya kalkmasıdır.

İşte İblis’e kaybettiren de budur.

Kur’an-ı Kerim’de kısaca değinilen bu iki profilden çıkaracağımız sonuç; yaptığı hatadan dolayı kendisiyle yüzleşen, özeleştiri yapan, hatayı kendisinden bilen veya pay çıkaran ve bu hatadan dolayı özür dileyen/tövbe eden kazanıyor aksine suçu kendinde bulmayan, kendisine pay çıkarmayan, kendisiyle yüzleşmeyen, özeleştiri yapmayan, hata ve yanlışında burnunun dikine gidip ısrarcı olan, bu hata ve yanlıştan dolayı hep bir mazeretin, bahanenin ve gerekçenin arkasına sığınan, hep başkasını suçlayan ve sürekli savunma refleksi içerisine giren ise kaybediyor.

Gerekçe ve mazeret üreterek savunma yolunu seçenlere, bu yolun faydaları yok değil. Bu yolla;

Kendini avutmuş,

Egosunu tatmin etmiş,

İnsanları kandırdığını sanmış,

İnanmasa da kendi vicdanını rahatlatmaya çalışmış oluyor.

Kazanan mı yoksa kaybeden mi olmak istersiniz? Seçin beğenin. Hatta seçip beğenmekle de kalmayın. Aynı yolla çevrenizdeki insanları, siyasileri de gözlemleyin.

* 09/07/2021 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.

Kitabın Ortasından Bir Hutbe *

Son yıllarda düğünler, yılın her ayında yapılmaya başlansa da yaz ayları, ülkemizde düğün sezonu olarak bilinir ve düğünler de çoğunlukla yaz aylarında yapılır. Salgın nedeniyle gelen yasak ve kısıtlamalar dolayısıyla yapılamayan ve ötelenen düğünler de yasak ve kısıtlamaların kalktığı 1 Temmuzdan itibaren yapılmaya başlandı.

Diyanet İşleri Başkanlığının 2 Temmuz tarihli “Düğünlerimizde Nebevi Ölçüye Riayet Edelim” başlıklı Cuma hutbesi de düğünler üzerineydi. Cumaya gidenlerimiz ilgili hutbeyi dinlemiş olsalar da hutbede verilmek istenen mesajlardan kısaca bahsetmek isterim:

Çeyiz, mihr ve düğünde verilecek yemeğin sade olması gerektiği,

Evliliğin dinin yarısını tamamlamak olduğu,

Günümüzde yapılan düğünlerde ölçünün kaçırıldığı, tarafların haddinden fazla masraf yaparak borca girdikleri, tarafların ödemede zorluk çektikleri, bunun da huzursuzluğa sebebiyet verdiği, bundan dolayı evliliklerden uzak durulduğu,

Düğünlerimizi Allah’ın rızasına ve peygamberimizin sünnetine uygun yapmayı,

Evlilikleri kolaylaştırmayı, düğünlerimizde israf ve gösterişten uzak durmayı,

Meşru ölçüler içerisinde eğlenilmesi, helal ve harama riayet edilmesi gerektiği üzerinde duruldu.

Hutbede ele aldığı bu konudan dolayı Diyanet’i tebrik etmek lazım. Çünkü hem seçtiği konu hem içerik hem de zamanlama yönünden kitabın ortasından bir hutbe idi okunan.

Hutbenin vermek istediği bu mesajlara öyle zannediyorum, itiraz edenimiz olmaz. Olması gereken de bu deriz ama yine de bildiğimizi okuruz. Çünkü evlilik ve düğünler konusunda âdet ve geleneklerimiz daha baskın çıkıyor ve sadelikten çok uzak. Öyle zannediyorum, peygamberimizin zamanındaki gibi sade düğünler çok eskilerde kaldı. Belki de X nesliyle beraber son buldu bu sadelik. Çünkü eskilerin çoğu -Konya için söylüyorum- 12 duvar yastığı, bir karyola, bir çift de Demirci halısı ile evlendi. Evinin ihtiyaçlarını bütçesine uygun bir şekilde zamana yayarak evlendikten nice yıllar sonra tamamlama yoluna gitti bu nesil.

Günümüz düğün maliyetleri ise ailelerin ve evleneceklerin belini büküyor. Maliyetlerden dolayı çoğu aile düğünlerini erteliyor. Ben çok sade bir düğün yaptım/yapacağım diyen bile büyük bir borcun içerisinde buluyor kendini. Çünkü aileler, “elâlem ne der, ele karşı ayıp olur, başkası yapıyor, biz niye yapmayalım, bizim çocuğumuzun neyi eksik, insan bir defa evlenir” deyip çocuklarının mutluluğu için içine sinmese de mihrinden ayrı ev tutulmasına, evin içinin tepeden tırnağa döşenmesinden nişan, kına ve düğün için salon tutulmasına ve düğün yemeğine varıncaya kadar bir düğün için dudak uçuklatan masraflar yapılıyor. İnanın bir düğün için harcanan para ile bir evi geçindirecek işyeri açılabilir. Yani koskoca bir sermaye harcanıyor düğün ve evliliklerde. Bunu zenginimiz de yapıyor, fakirimiz de. Maalesef kimse yekdiğerinden geri kalmak istemiyor. Bunca masraf bari huzur ve mutluluk getirse helali hoş olsun deyip hiç gam yemeyeceğim.

Merak ettiğim, evlenen eşlerin evlenirken her şeyi tastamam olacak da bunlar evlendikten sonra ne yapacaklar? Kazandıkları parayı nereye kullanacaklar? Bence borcun altına girerek her şeyimiz eksiksiz olup düğün sonrası borç ödemek için kara kara düşüneceğimize, zaruri ve temel ihtiyaçlarla düğünü yapıp evlendikten sonra imkanlar ölçüsünde ihtiyacımızı peyderpey karşılasak çok daha iyi olur. Bu tür evlilik insanı daha mutlu eder.

Hasılı evlilik ve düğünler konusunda din ve Diyanet ne derse desin, sosyal hayatımızda örf daha hakimdir ve gidişatımız da pek iç açıcı değildir. Maalesef imam bildiğini okur misali, biz bildiğimizi okumaya/yapmaya devam edeceğiz. Çünkü bu hutbe içeriği ve vermek istediği mesaj bir kulağımızdan girecek, diğerinden çıkacaktır.

* 07/07/2021 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.