Paylaşımlarda İtina

İlim müminin yitiğidir. Nerede bulursak alalım. Bunda bir beis var mı? Yok.

Faydalı gördüğümüzü başkası da yararlansın diye paylaşabilir miyiz? Bunda da bir sakınca yok. Hatta iyi bile olur. Bu vesileyle belki de hayra vesile olmuş oluruz.

Tüm bunları yaparken de bunu kendimize mal etmeden, “falandan aldım” dense veya yazanın ismine yer verilse, daha şık olmaz mı? Şıktan da öte olması gerekendir.

Bilelim ki isme yer vermek kişinin itibarını düşürmediği gibi yüceltir. Bilgiye, araştırmaya ve alıntı yaptığı kişiye saygının bir gereğidir.

İlgili kişinin ismine yer vermemek -kişinin böyle bir kastı olmasa da- bu benim mahsulüm anlamına gelebilir. Bu da başkasına ait emeği sahiplenme anlamına gelir. Bu da başkasının malını izinsiz almaktır. Buna da mal sahibinin rızasının olacağını sanmıyorum.

Yazanı veya orijinal fikrin sahibini bulamazsak, o zaman isme yer vermeye gerek yok. Böyle durumlarda bile yazının sahibinin ismine rastlayamadım veya alıntı demek ya da alıntıyı tırnak içine almak gerekir diye düşünüyorum. Böyle yapmakla bilginin kaynağına yer vermiş oluyoruz.

Tüm bunları yapmak çok zor olmasa gerek. Zor olmasa da yazının sahibine yer vermeyen hatta ismini silip kendisine mal ederek paylaşan o kadar çok kişi var ki yaptıkları tek kelimeyle intihaldir. Bu da hırsızlıktan başka bir şey değildir. Nedense maddi hırsızlığı ayıplarken bilgi hırsızlığını özümsedik iyice. Zamanında sınıf geçmek için çok kopya çektiğimizden olsa gerek.

Burada isme ne gerek var, önemli olan insanların faydalanması değil mi demeyin. Hiç çekemem. Zira ne şakanın sırasıdır ne de sulandırmanın. Bu ikisi de değilse, vahim bir durumla veya patolojik bir vakayla karşı karşıyayız demektir.

Konu intihalden açılmışken burada bir hakkı teslim edeyim. Sosyal medyada başkasının adına açılmış, tek görevi trollük olan, birilerini övmek, birilerini yermek amaçlı o kadar sahte hesap var ki bu tür hesapların müşterileri, noktası virgülüne dokunmadan bu tür paylaşımları durmadan paylaşıyorlar. Bilime, emeğe saygı ve amaca hizmet diye buna derim. Bu tipler intihale hiç yeltenmezler. Tek farkına varmadıkları ya da farkında iseler de görmezden geldikleri, bu paylaşımlarının sahte olduğudur.

Profil ve paylaşımın bir algı oluşturmaya yönelik sahte olduğu ayan ve beyan iken bu tür paylaşımlar niçin yapılır? İnanın, anlamak zor. Bu tipler sahte olduğunu bildiği halde yine de paylaşıyorlarsa, vay halimize! Bu tipler unutmasınlar ki bu yaptıkları tek kelimeyle yalandır ve iftiradır. Bu durumda bu tipler bilsinler ki bu yaptıklarıyla, ben başkasının yalancısıyım diyorlarsa, unutmasınlar ki her duyduğunu aktarana bu yaptığı günah olarak yeter de artar bile.