Muhakkik

Muhakkik Arapçadan dilimize geçmiş, tetkik eden, gerçeği araştıran, soruşturmacı, soruşturucu anlamına gelir. Bu görev müfettişlerin görevi olsa da konunun önemi, iddiaların durumuna göre başka devlet memurlarına da görev verilebiliyor. Muhakkikin kim ve ne olduğunu kısaca öğrendikten sonra muhakkik nasıl olmalıdır, kendilerinden ne beklenir sorusu üzerine yazımı devam ettirmek istiyorum.

Gerçeği araştırma yönüyle muhakkik mahkemede adalet dağıtmakla yükümlü hakim gibidir. Birinci önceliği budur. Hakim yargılar, bunlar da soruşturur. Her ikisinin amacı da gerçeğin ortaya çıkmasıdır.

Muhakkik emir ve talimat almaz. 

Ahbap çavuş ilişkisi içerisine girmez.

Birilerine şirin gözükme gibi bir lüksü yoktur.

Taraf tutmaz, taraf olmaz.

Kimseye had bildirmeye kalkmaz. Maçlardaki hakem gibidir. Nasıl ki hakem hangi takımın lehine veya aleyhine demeden gördüğüne düdük çalmakla yükümlü ise muhakkik de gördüğünü inceler. 

İncelerken kendi zihniyetini ve soruşturduğu kişinin düşüncesini dosyaya yansıtmaz.

Yüze gülüp arkadan iş çevirmez.

Güce teslim olmaz, gücün ricasını veya emrini yerine getirmek için dokuz takla atmaz.

İfade, beyan, objektif delil ve somut bilgi ve belgelerle sonuca gitmeye çalışır.

Gerçeği araştırırken niyet okuyuculuğu yapmaz.

Kelle alma, sarı öküz hediye etmeye veya suçluyu koruma gibi bir görev ve misyonları yoktur. Ne gördüyse odur.

Kanaat belirtirken sonucu sübut buldururken zanla, dedikoduyla, şüpheyle, yönlendirme vs. ile hareket etmez. Sonuca varırken vicdanının sesini dinler, ben Allah’tan korkarım düşüncesini hiç elden bırakmaz. İspat yapamadıysa ispat edilememiştir der. Olaya bütüncül pencereden bakar.

Birilerini koruyup kollama adına ne suçluyu koruma ne şikayetçiyi memnun etme yoluna gider. Güce ve güçlüye karşı soruşturduğu kişiyi yem etmez.

Sonuç olarak her konuda olduğu gibi bir muhakkikin de görevini layıkıyla yapması, dosyayı bitirip teslim ettikten sonra ortaya çıkar. İçi rahatsa görevini yapmıştır. Kafasında acaba varsa, şöyle mi yapsaydım diyerek içinde bir tereddüt varsa ve içi rahat değilse, görevini yapmamış demektir.