Tek Aday ve Tek Listenin Oylandığı Seçimler *

Pazar akşamına doğru hem avukat hem de öğretim görevlisi olarak görev yapan komşumu gördüm. Ayaküstü biraz lafladık. Hal-hatırdan sonra BARO seçimleri vardı. Onun için geldim dedi. İyi hoş geldiniz, sonuç ne oldu dedim. Sonuç belli değil, halen sayım devam ediyor dedi. Ta il dışından gelip oy verdiğinize göre birden fazla aday olmalı. Haliyle çekişme de vardır dedim. Olmaz mı? Her görüşün adayı var dedi. Hayırlı olsun sonuçlar dedim ayrıldım.

Ayrılırken avukatın yüzüne baktım. Yüzünde bir merak, bir heyecan ve bir beklenti vardı. Neden olmasın ki? Sonuçta destek verdiği aday kazanır veya kazanamaz. Seçim bu ne de olsa. Öyle zannediyorum katılım da yüksektir bol adaylı bu seçimde. Zaten olması gereken de bu. Birden fazla aday yarışmayınca bu işin heyecanı olmaz.

Aynı haftanın cumartesisinde bir STK'nın ilçe seçimleri oldu. Sonucu kimse merak etmedi. Çünkü tek liste yarıştı çoğu ilçelerde. Birden fazla listenin yarıştığı ilçelerde katılım biraz olurken çoğu ilçelerde katılım yüzde 25-30 civarlarında olmuş sosyal medyadaki yorumlardan anladığım kadarıyla. Sonucu belli listeye oy vermek için kim gelsin? Nasılsa tek liste var orta yerde. Haliyle tek liste yarışınca sonucu belli seçimin sonucunu kimse merak etmedi, heyecan da duymadı. Niye duysun ki?

Tek listenin oylandığı seçimleri ben Ortadoğu ülkelerinin bazılarında olan sözde seçimlere benzetirim. Buralarda baştaki kral yasa gereği zorunlu seçimlere gider. Halk oy verir. Kralın sonuçlardan hiç endişesi olmaz. Zira kazanacağı kesindir. Çünkü karşısında rakibi yok. Bu seçimlere katılım fazla olmasa da katılanların verdiği oyla kral yüzde 95’lik bir oranla güven tazeler. Sonuçtan halk ve oy verenler memnun olmasa da kralın dediği olur ve kral demokrasiyi bitmez tükenmez emellerine alet eder. İşte bu tür yerlerde yapılan seçimlerde de  katılım fazla olmaz, heyecan olmaz. Bu yüzden sonucu da kimse merak etmez.

İçinizden başka aday yoksa mecburen tek liste oylanacak. İsteyen herkes aday olabilir ve liste hazırlayabilir. Buna bir engel yoktur diyebilirsiniz. Tespitiniz doğru. Çünkü seçimlerde mevcut yönetime karşı alternatif bir liste çıkarmada mevzuatta bir engel yok. Burada önemli olan karşılarına rakip ya da rakiplerin çıktığın yönetimin tavrı. Pekala seni dışlayabilir, belden aşağı vurabilir. Seni bölücü olarak lanse edebilir. Haydi tüm bunları göze alarak aday oldun diyelim. Kazanma şansın pek olmaz. Çünkü mevcut yönetimle eşit şartlarda yarışma imkanın yoktur. Eski yönetim kaybetmeyecek şekilde sistemini kurar. Haydi buna da eyvallah diyelim. Seçimi kaybettikten sonra dışlanma, baskı, görmezden gelinme vb. her türlü durumla karşılaşman mukadderdir. Görüldüğü gibi bazı yerlerde aday olmak bir dert, adaylık süresini yönetmek bir dert, kaybetmek ayrı bir derttir. Kaybettikten sonra işin gücün yoksa camian tarafından sürekli yok kabul edilme ve vebalı görülme durumun da olabilir. Bu demektir ki ağrımaz başını ağrıtacaksın.

Yönetimin yüzü eskimesine, sürekli kendisini tekrar etmeye başlamasına, başarısız olduğu ayan-beyan belli olmasına rağmen bir STK'da değişim rüzgarları esmiyor, alternatif liste çıkmıyorsa kimse kusura bakmasın böylesi yerlerde demokrasi bir numara büyüktür. Böylesi yerlerde insanlar yıldırılmış olmalı ki aday çıkmıyor. Yasa gereği oylanan tek listeyi oylamaya da çoğunluk gelmiyor. Nasılsa sadece listedeki adayların kendileri kendi kendilerine oy verse seçilecekler. Zaten durum da bundan farklı değil. 

Hasılı körler ve sağırlar birbirini ağırlayarak birbirlerini beslemeye devam eder. Bu da onlara yeter zaten. Katılım olmuş veya olmamış önemli değil. Nasılsa koltuk baki! Ne diyelim? Hayırlı olsun böylesi seçimler! Allah istikrar abidesi bu kişileri başımızdan eksik etmesin. Onlar olmasa üyeler ne yapar sonra? 

Not: Sözüm meclisten dışarı. Yazımdan tek adayın yarıştığı her yer aynıdır anlamı çıkmasın. Çıkan alternatif listeye centilmence yaklaşan nice yönetimler vardır. Allah sayılarını artırsın.

* 17/10/2018 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.