'Söz senettir' devri geçmiş artık

Dün yeni evlenecek bir genç aradı. "Abi! Mart, nisan gibi düğüne kalkacağım. Kiralık bir ev bulmuştum, adam başkasına vermiş. Şimdi yeni bir ev buldum. Burası da memur kefil istiyor, bana kefil olur musun, dedi. Olurum dedim.

Az sonra bir daha aradı. Emlakçinin kontratı hazırlaması için TC numaramı istedi. Telefondan verdim numaramı.

Az sonra bir daha aradı. Emlakçı, imza için ne zaman gelebileceğimi sormuş. Yarın saat 14.30'da gelebileceğimi söyledim.

Az sonra bir daha aradı. Gelirken devlet memuru olduğumu ispatlayan bir belge istemiş emlakçı. Tamam onu da getireyim dedim.

Dersten sonra gideyim, verdiğim saatte orada olayım, kimseyi bekletmeyeyim diye hazırlık yaparken ertesi gün tekrar aradı, abi! Gelebilecek misin? Ev sahibi, 14.00-14.15 gibi gelecekmiş diye. Tamam geleceğim dedim. Okuldan bir görev yeri belgesi alarak ayrıldım. Şimdi kefil olmaya gidiyorum.

Anlaşılan çiçeği burnundaki damat adayı bu evi çok istiyor. Bir daha bulamam belki diyerek aylar öncesinden ev kiralama yoluna gidiyor. Oğlan haklı. Başka da çaresi yok zaten.

Burada garip olan emlakçının tavrı. Sağlamcı mı sağlamcı. Haydi tanımıyor, kefil istedi diyelim. Adam her kefili kabul etmiyor. Beni de tanımıyor. Zira yeni tanışacağım. Zaten adam beni değil, devlet memuru arıyor, kefil illaki devlet memuru olacakmış. Zira kiralayan kirayı vermezse benden alacak. Ben de vermek istemezsem maaşıma haciz koyduracak.

Evi kiralamak isteyenden önce emlakçıya vardım. Ev sahibi, babasıyla birlikte oradaydı. Kiracıyı bekleyeceğiz dedi. Zira birlikte atılacakmış imzalar. Devlet memuru olduğumu belirten belgeyi verdim. Nüfus cüzdanımı da istedi. Verdim, aldı önüne koydu. Ne yapacaksın kimliği? Zira devlet memuru olduğumu belirten belgeyi verdim, tc numaramı aldınız. Yapacağımız bir kontrat. Bu kadar belge de neyin nesi? Sanki devlet dairesi gibi istiyor da istiyorsunuz. Üstelik şimdi devlet daireleri sizin istediğiniz belge kadar istemiyor, şunun şurasında bir emlak işi yapıyorsunuz, bu kadar güvensizlik fazla değil mi? Ayrıca sizin bu kimlik fotokopimi kötü amaçlı kullanmayacağınızı nereden bilebilirim, dedim. Yer tespiti içinmiş hepsi. Emlakçı verdiğim memurluk belgesini epey bir inceledi. Sahtemi, değil mi iyice baktı.

Hazırlanan kontratı istedim. Okudum hepsini. Adam 25 madde yazmış. Akla gelebilecek her şey vardı maddeler arasında. Bir yıllık kira bedeli olan senetin iki yerine, kontratın altına, iletişim bilgilerinin olduğu bir başka kağıda imzamı attım, hayırlı olsun dedim. Çay içer misiniz ikramına da hayır dedim. Ev sahibinin babası, kim ve neci olduğumu öğrenmek için epey bir didindi. Kısa ve net cevaplar verdim. Dilimin ucuna "Bırak mübarek! Fazlasıyla belge verdim. Yetmedi. Şimdi de şeceremimi öğreneceksiniz" demek geldi, söylemedim. Dedim bu kadar belgeyle kendinizi garanti altına almaya çalışıyorsunuz. Kefil olarak devlet memuru istiyorsunuz. Yarın bu genç, ev kirasını veremezse gelir öderim. Ben ödemek istemezsem hiçbir şey yapamazsınız. Siz benim maaşıma haciz koydurmadan gider maaşımı haczettirir, siz de para alamazsınız, bu çocuğu çıkarmak isteseniz mahkeme yoluyla uğraşır, birkaç yıl uğraşırsınız dedim. Adamlar iyice işkillendi. "İnsanlara güven kalmamış, bak siz bile böyle diyorsunuz" dediler, vedalaşıp ayrıldım. 

Vakit geçirmek için tanıdık bir esnafın yanına vardım. Esnaf, "Hayırdır, hafta içi buralarda pek görünmezdin" dedi. "Param yok ama kefil oldum birine" dedim. Olanı anlattım. Çayımızı yudumlarken esnaf, "Dün biri aradı; kimdir, necidir, nasıldır diye sordu. Demek ki bundan dolayı sordular" dedi. Şaşırdım iyice. Adamlar bir evlerini vermek için kılı kırk yarmışlar dedim. 

Az sonra yanımıza gelen bir avukat, "Bu dünyada memur olmak varmış" dedi. Siz devlet memurunu beğenmez, ne uzar, ne kısalır dersiniz. Bakın avukat olmuş, terzi olmuşsunuz. Ama sizin kefilliğinizi kabul etmiyor kimse. Arkamda tapu gibi devlet var, dedim. Gülüştük.

Hasılı, toplumda var olan ve iyice derinleşen bu güvensizliğin sonu hayır değil. Ev sahibi kendini, emlakçı işini baştan garantiye alıyor. Zaten kiralar aldı başını gidiyor. Allah kiracı olana yardım etsin. Ev sahiplerine de iyi kiracılar versin. Daha kefil olmadan adamlar yordu beni. Kefil olmadan önce işin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol sözü aklıma geldi.  Ama aldırış etmedim. Niyetim neslin korunması amacıyla toplumun temeli olan yeni bir ailenin kurulması için evlenecek olana ve ev sahibi olana Allah yardım eder misali bir katkım olsun istedim. İnşallah değer. Bana da iş düşmez. 09.01.2018 Ramazan YÜCE, Konya