Bedava hizmetin âkıbeti*

Gidip geldiğim yerlere genellikle toplu taşıma araçlarını kullanırım. Toplu taşıma araçlarında 65 yaşını doldurmuş vatandaşlarımızın nüfus cüzdanını göstererek ya da belediyenin hazırladığı el kartı okutmak suretiyle araçlardan  ücretsiz olarak faydalandıklarını görüyorum.

Bildiğiniz gibi gün, ay ve yıl olarak 65 yaşını dolduranlar 6495 sayılı kanuna göre toplu taşıma araçlarından ücretsiz faydalanmaktadırlar. Bazımıza göre bu tasarruf yerinde, bazılarımıza göre değil. Gerekli mi, gereksiz mi? Bilmem.  Ülkeyi yönetenlerin bir tasarrufudur.

Ücretsiz yolculuktan faydalanan büyüklerimize karşı sürücülerin bir çoğunda ve yolcuların bir kısmında bir memnuniyetsizlik seziyorum: “Bedavacılar biniyor” şeklinde. Bu durum 65 yaşını dolduran büyüklerimizi rencide edebilmektedir. Ayrıca bir kısım  vatandaşımız da ücretsiz diye bir durak bile olsa ihtiyacından daha fazla bu araçları kullanmaktadır. Devletin verdiği bu imkanı kullananlara söyleyecek bir sözüm yok. Yaşımı doldurduğum zaman bu mevzuat devam ettiği takdirde belki  ben de kullanacağım.

Ulaşımdan ücretsiz yararlandırdığımız büyüklerimiz gerçekten ihtiyaç sahibi mi? Başka ihtiyaç sahipleri yok mu? Eğer varsa onlar niçin düşünülmüyor? Ununu elemiş eleğini duvara asmış büyüklerimiz herhangi bir yere gitmek zorundalar mı? Bildiğim kadarıyla ekseriyeti emekli olmuş; çoluğunu, çocuğunu evlendirmiş; evini, barkını almış kimselerdir bunlar. Aldıkları emekli maaşının kendilerine yeteceğini düşünüyorum. Ulaşımda ücretsiz faydalandırmamız gereken kimselerin başında, okumak zorunda olan çoğu otobüs ve servisle okuluna gidip gelen  öğrenciler olmalıdır. Bu ülkede dar ve orta gelirli insanımızın sayısı az değildir. Bu ailelerin okuyan çocukları -indirimli de olsa- her ay yüklü ulaşım bedelleriyle karşı karşıya kalabilmektedir. Eğer faydalandırılacaksa kıt-kanaat geçimini sağlayan dar ve orta gelirli kişilerin çocukları bu imkanlardan yararlandırılmalıdır.

Her yapılan ve verilen hizmetin kamuya bir maliyeti vardır. Bu hizmetlerin yürümesi için mutlaka bir gelire ihtiyaç vardır. Belli bir kesime ücretsiz kullanma imkanı verildiğinde bu araçların yakıt, yıpranma ve şoför maliyetleri nereden karşılanacaktır? Ücretsiz verilen bu hizmetin maliyeti, mutlaka başka kaynaklardan aktarılmaktadır. Bu maliyet de diğer vatandaşların sırtına binecektir. Daha iyi hizmet alabilmemiz ve hizmetin devam edebilmesi için bu araçları kullanan her kesimden az veya çok bir ücret alınmalıdır. Sonra bedava aldığımız hizmetin kıymetini bilmeyiz biz. Sosyal  devlet olmanın bir gereği olarak haydi ücretsiz yaptık. 65 yaşını dolduran herkesi faydalandırmak doğru mudur? İçlerinde hala ticaretle uğraşan, paraya para demeyen öyle zenginler var ki aynı imkandan faydalanabiliyor. Bu konuda eşitlik olmaktan ziyade adalet olmalıdır. Şu kadar gelirin altında kalanlar faydalanabilir demek daha uygun olur diye düşünüyorum.

Belediye personeli dahil hiç kimse ulaşımdan ücretsiz faydalanmamalıdır. Eğer faydalandırılacaksa 65 yaşını dolduran büyüklerimizin maaşlarına, belirlenen miktar, ulaşım bedeli adı altında ilave edilmelidir. Maaşı olmayan kimseler, bankadan açtıracakları bir hesaptan ulaşım bedellerini alabilmelidir. Toplu taşıma aracını kullanacak 65 yaşını doldurmuş büyüklerimiz ise ulaşım araçlarına bu şekilde bedeliyle binebilmelidir. Bu yöntemin onları taltif edeceğini düşünüyorum. Bu şekilde bir uygulama olduğu takdirde otobüslerden faydalanan yaşlılarımıza kimse “Bedavacılar” gözüyle bakmayacaktır. Bindiği araca ücretini ödemek zorunda olacak yaşlılarımız içerisinde  ihtiyacı olmadığı halde gereksiz yere kullananlarda da bir azalma  meydana gelebilecektir.

Bedava kullanımın maliyeti daha sonra bize çok ağır olur. Yol yakın iken tedbir alalım... 19/05/2016

* 01/06/2016 tarihinde Anadolu'da Bugün Gazetesinde yayımlanmıştır.