Sınav Sistemi Değişmeli *

Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, her dönemde yapılması zorunlu yazılı sınavlardan bir tanesinin test usulü yapılmasına imkan veriyordu. Yeni değişiklikle, çoktan seçmeli test usulü sınav kaldırıldı. Sınavların tamamı klasik yapılacak. Hayırlı olsun demek düşer bize. Yalnız;

TYT, AYT, KPSS başta olmak üzere tüm merkezi sınavlar test usulü iken liselerdeki bu klasik sınav değişikliği anlaşılır gibi değil. Çünkü lise boyunca test yüzü görmeyen bir öğrenci, lise sonda ilk defa test usulü merkezi sınavla karşı karşıya kalacak.

Mademki liselerde sınavlar klasik usulle yapılacaksa, merkezi sınavlar da klasik olmalıdır. Gördüğüm kadarıyla ÖSYM'den böyle bir açıklama yok.

Sınavların klasik yapılmasına dair değişikliğin zamanlaması da manidar. Çünkü okul, ilçe ve il zümreleri yapıldı. Her branş zümresinde sınavların ne şekil yapılacağı karara bağlandı. Akabinde gelen bu değişiklikle, zümre kararlarının bir anlamı kalmadı. Keşke bu değişiklik yeni öğretim yılı başlamadan önce yapılsaydı.

Hem liselere girişte yapılan LGS hem de üniversiteye girmek için yapılan TYT, AYT, YDT ve üniversite sonrası girilen KPSS’lerde merkezi sınav puanı geçerli olduğuna göre ortaokul ve liselerde her dersten öğretmenlerin sınav yapmasının ne anlamı var? Öğretmenin yaptığı her sınav kağıt kürek israfından başka bir şey değil.

Üniversite sınavlarında lise diploma puanının biraz etkisi olsa da ortaokul ve liselerde öğretmenlerin yaptığı sınavların sınıf geçme ve liseden mezun olma dışında bir katkısı yok. Ortaokul kademesinde okul bazında yapılan sınavlar bildiğim kadarıyla adrese dayalı lise yerleştirmelerinde işe yarıyor. Okullar bazında her öğretmenin yaptığı sınavlar ne derece objektif olabilir? Bir okulun X ders öğretmeni sınavda kolay soru sorarken diğer okulun öğretmeni zor sorabiliyor. Bir öğretmenin notu bol iken diğerinin notu kıt olabiliyor. Kısaca kırsal ve şehir merkezinde bulunan farklı okulların başarı ve puan kriterleri ölçülebilir, genel geçer kriterler olmadığından başarı, başarısızlık ve puanlarda bir görecelilik söz konusudur.

İki farklı sınav türü ile ayrı ayrı sınav yapmaktansa, her sınıf seviyesinde sınavları merkezi yapmanın usul ve esaslarını belirleyip pratiğe geçirmemizde fayda var. Üzerinde düşünülür hayata geçirilirse, bu sınav sisteminin daha yararlı olacağını düşünüyorum.

Ortaokul ve liselerde her sınıf seviyesinde merkezi sınav yapmak için ne yapılabilir?

Öğretmenin görevi girdiği derslerin kazanımlarını anlatmak olmalıdır. Ayrıca sınav yapmamalıdır. Öğrencilerin kazanımları öğrenip öğrenmediğini ölçmek için kazanım değerlendirme sınavı yapabilir.

Öğrencilere öğretmenlerin yaptığı tek sınav, 5.ve 9.sınıf seviyesinde bir üst sınıfa geçme başarısını ölçmek için yapılmalıdır.

6.7.ve 8.sınıfın her döneminde birer tane olmak üzere tüm sınavlar işlenen kazanımlardan merkezi yapılmalıdır. 6.7. ve 8.sınıfın her döneminde ikişer olmak üzere toplamda 6 sınav yapılmalıdır. Bu altı sınavın aritmetik ortalaması ile öğrenci sınıfını geçebilmeli ve lise tercihi yapabilmelidir.

Aynı şekilde 10.11.ve 12.sınıfın her döneminde birer tane olmak üzere yapılan toplam 6 merkezi sınav puanının ortalaması ile öğrenci sınıf geçebilmeli, mezun olabilmeli, diploma puanı alabilmeli. Ayrıca bu üç yılın ortalaması ile üniversite ve bölüm tercihi yapabilmelidir.

Bu sınav türü ile

Klasik ve test sınav türünde birlik sağlanacak.

Öğrenci tek sınavla lise ve üniversite tercihinde bulunmayacak. Üç yılın ortalaması ile okul ve bölüm tercih etmiş olacak.

Üç yıllık ortalama, öğrencinin durum ve başarısını ölçmek için daha objektif bir kriter olur.

Bu tür merkezi sınavla her sınıf seviyesinde yapılan sınav ortalaması ile üniversiteye girileceği için ayrıca mezuniyet sonrası sınavlara hazırlanma durumu ortadan kalkacak, yığılmanın önüne geçilecektir.

Lise ve üniversite tercihi 6 sınavın ortalaması ile yapılacağı için öğrenci ve velide “heyecanlandı, kaydırdı” gibi mazeretler olmayacak.

*11/09/2023 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Aşır Karye ismiyle yayımlanmıştır.

Sahtekarın Böylesi

Destek Hizmetleri Daire Başkanı aradı dün. Konuştu benimle. Halimi hatırımı sordu. Taşıma ve yemekte sorun var mı dedi. Yok efendim dedim. Yemek işini falan almış, yaklaşık maliyet bu kadarmış, firma şu kadar teklif ederek ihale onda kalmış. Ciddi bir firma görünüyor. Her şey çok güzel dedi. Sözleşmeyi şu gün imzalamışsınız. Ardından yemek firmanıza ulaşamıyorum. Bunlar telefonlara bakmıyor mu, beni bir arasın dedi ve kendi özel numarasını verdi.

Az sonra bir daha aradı. Firma sahibine numaramı verdin mi dedi. Verdim, dedim. Şunun numarasını ver dedi. Verdim.

Telefonun ardından içimde bir sevinç bir sevinç. Nasıl sevinmem. Koskoca daire başkanım, taşradaki beni aramış. Olmayan sorunumu çözmeye daha doğrusu yemek firmasına ulaşmaya çalışıyor.

Sevincim bir yana. Heyecan ve hayretim de arttı. Gıpta etmenin ötesinde kendisini kıskandım da. Çünkü yaklaşık maliyetten, teklif edilen miktara, ihaleyi alan firmanın adına varıncaya kadar her şeyi biliyor. Ne ara haberi oldu, ta Ankara'daki daire başkanımın dedim. Devletimin bu hassasiyetini ve sorumluluğunu takdir ettim. Ayrıca tevazuuna da hayran kaldım. Çünkü altındaki bir memuruna aratabilirken kendisi arıyor. Devlet baba dedikleri bu olsa gerek. Ama tüm  ihale bilgi ve sürecine sahip daire başkanımın, ihaleyi alan firmanın numarasını bilmemesi bana bir eksiklik gibi geldi ama daire başkanı da olsa o da bir insan. Olurdu böyle eksiklik. Belki de kendisine nazar değdirmemek için iletişim bilgisini bilmediğini ifade etti, kim bilir.

Neyse, görüşmenin ardından ismi Mehmet olan daire başkanım kimmiş, şuna bir bakayım. Çünkü telefonla da olsa aramızda bir hukukumuz oluştu. Böylece kendisini simaen tanımış olurum ve nasıl davranacağımı bilirim diyerek Bakanlığın web sayfasına girmek istedim.

Başta destek hizmetleri olmak üzere Bakanlığın tüm birimlerine baktım. Bizim Mehmet'in ismine rastlamadım.

Hasılı, beni sabit telefondan arayan, bana bağlanmak için kendisini daire başkanı diye tanıtan; benim de kah efendim kah başkanım kah müdürüm dediğim kimsenin bir sahtekar olduğunu bittecrübe öğrenmiş oldum.

Ardından yemek firmasının sahibi aradı. Bu kimse gerçekten daire başkanı mı diye. Gerçek değil maalesef sahtekarmış dedim.

Ne benim ne firmanın bir şey kaptırmadığı sahte daire başkanının, sahteliğine üzüldüm mü? Hayır. Sahte de olsa sabah sabah bir daire başkanı ile görüşmüş oldum. Hasılı, sevincim hala devam ediyor. Siz kendinize yanın.

Not: Firma sahibi biliyormuş böyle sahtekarları. Bu tipler kendisini bakanlıktan tanıtarak “Şöyle bir ihtiyaç sahibi var” deyip yardım talebinde bulunuyormuş. 08.09.2021

Günümüzde Vaaza İhtiyaç Var mı?

Cami ve mescitlerde vaizlerin yaptığı, genellikle öğüt niteliği taşıyan dini konuşmaya vaaz denir. İslam’ı ve dinimizi öğretme yollarından biridir. Bir nevi nasihattir.

Okur yazarın fazla olmadığı, insanımızın dini bilgi yönünden zayıf olduğu, din görevlilerinin bilginin tek kaynağı sayıldığı, İnternet çağının gelişmediği dönemlerde, vaazların önemli bir işlev gördüğünü, halkı dini yönden aydınlattığını, bir ihtiyacı giderdiğini söyleyebiliriz.

Günümüzde ise dini bilgilenmenin yolları çoktur: İnsanımız cep telefonu marifetiyle istediği her türlü dini bilgiye oturduğu yerden ulaşabiliyor. Bu yönüyle günümüzün en büyük ve en bilgilendirici hocası Google diyebiliriz.

Her konu üzerine yazılmış kitaplar, televizyonlarda yapılan konuşmalar, dini içerikli videolar var.

Her bir yerde İHL veya ilahiyat eğitimi almış ya da kendisini dini alanda yetiştirmiş okumuş insana rastlamak, merak edilen soru çay muhabbeti sırasında sorularak cevap alınabiliyor.

Müftülüklerde fetva hattı var. Dileyen kişi telefonla bilgi alabiliyor.

Sürekli dini yayın yapan Diyanet TV isimli kanal bile var.

Anlatmak istediğim, gibi bilgiye ulaşma imkanı ve yolları günümüzde çok. Yani cami görevlileri, vaiz ve müftüler, bugün dini alanda bilginin tek kaynağı değil. Sadece kaynaklardan biridir.

Her türlü bilgiye en hızlı ulaşma imkanının olduğu günümüzde, vaaz yoluyla irşada ihtiyaç kalmadığını düşünenlerdenim. Cuma öncesi camiye girdiğimizde, ezan okunmasına yakın olmasına rağmen birkaç cemaat dışında caminin hemen hemen boş olduğunu görebiliyoruz. Camiye erken gelen bile içeride vaaz verildiğini bildiği halde cami önünde oturduğu, vaazı dinlemek için içeri girmediği, ezanın okunmasını beklediği bir gerçek. Kısaca medyatik, ün yapmış, ateşli ve heyecanlı konuşan birkaç vaiz dışında çoğu vaizlerimiz birkaç kişiye vaaz vermek zorunda kalıyor. Bu bile yapılan vaazların eskisi gibi cemaati camiye çekmediğini gösteriyor. Bu da vaazların eskisi gibi bir ihtiyacı gideremediği anlamına gelir.

Vaazlar irticalen yapıldığı için bazen maksadı aşan ifadeler kullanılabiliyor, yanlış bilgi verilebiliyor.

Görevi vaizlik olanların bir yıl boyunca değinecekleri vaaz konuları Diyanet tarafından mı belirleniyor ya da vaizlerin konuyu kendisi mi seçiyor bilmiyorum ama çoğu vaazlar tekrardan öteye geçmiyor. Halkın gündemi ve derdi ile vaizin gündemi çoğu zaman örtüşmüyor. Vaizlerin yaptığı, geçmiş müktesebatı günümüze aktarmaktan ibaret kalıyor. Yani etkileme gücü yok.

Vaazların eskisi gibi ihtiyacı karşılaşmadığı gibi aynı zamanda vaazlar monolog şeklinde verildiği için sıkıcı olabiliyor, cemaati uyutabiliyor.

Vaazların camiye cemaati çekmediği, içi boş camilere vaazların yapıldığı bilindiği halde vaaz usulü dini öğüte devam edilmesini çok yararlı görenlerden değilim. Vaaz usulü dini öğüt tarihteki yerini almalı ya da sıkıcı ve tekdüze olan vaazlar ilgi çekecek şekilde düzenlenebilir. Mesela soru cevap şeklinde bir yol izlenebilir. Sosyal medyada bilgilendirme yapılabilir. Her konu kısa videolarla sanal aleme yüklenebilir vs. 

Fakirliğimizin Sebebi Fakirliği Öven Hadisler Olabilir mi?

“Fakirlikle İlgili Hadisler” başlığıyla bir yazı kaleme almış, fakirliği yeren ve fakirliği öven hadislere yer vermiştim. Veren el, alan elden üstündür hadisi varken fakirliği öven farklı kaynaklardaki hadislerin çokluğu dikkatimi çekmişti. O yazımda da bahsettiğim gibi fakirlik övülecek ve yerilecek bir şey olmamasına, yerilmesi gereken bir şey varsa o da çalışma imkanı olduğu halde başkasına el avuç açan kimselerin eleştirilebileceği üzerinde durmaya çalışmıştım. Yine her fakirin mücadelesi, başkasına muhtaç olmadan, kendi kendine yeten imkanlara kavuşmayı hatta zengin olmayı arzu etmesi kadar tabii bir şey olamaz. Kısaca fakirlik istenmez, bundan kurtulmanın mücadelesi verilir.

Bu girişin ardından fakirliği yeren ve fakirliği öven hadislere geleyim tekrar. İnsanların fakir kalmaması ve çalışması için peygamberin teşvik etmesini anlayabilirim. Fakat istenen bir durum olmamasına rağmen fakirliği öven hadisleri anlayabilmiş değilim. Rivayetler uydurmadır veya zayıftır üzerinde durmayacağım. Yalnız fakirlik durumu ya iyidir ya kötüdür. Hem iyi hem kötü olmaz. Bu durumda fakirliği hem yeren hem de öven hadisler çelişki içermektedir. Peygamber ya övmüştür ya da yermiştir. Hem yermesi hem de yermesi olacak şey değildir. Peygamber çelişkiye düşmeyeceğine göre o zaman birileri peygamber üzerinden içindekini üretmiş. Başka da bir şey aklıma gelmiyor. Maalesef hadis alanı bir konuda birbirine zıt hükümlerle doludur. Bir konuda bir görüşe sahip olan bir kişi kendisini haklı çıkaracak hadisler bulabiliyor.

Niyetim hadisler üzerine konuşmak değil. Bu konuyu ele almamın sebebi, Cübbeli’nin bir konuşmasında “Fakirlerin zenginlerden beş yüz yıl önce cennete gireceğine” dair sözü üzerine. Dayanağı da şu hadisler olmalı: "Muhâcirin fakirleri, onların zenginlerinden cennete beş yüz sene önce girerler.” (Tirmizî, Zühd, B. 37. Ayrıca bk., Ebû Dâvûd, İlim, B.13; İbn Mâce, Zühd, B. 6; Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 296,343.). Başka bir rivayette de 40 yıl önce gireceklerdir deniyor. (Müslim, Zühd, H.No: 37; Tirmizî, Zühd, B. 37; Dârimî, Rikâk, B. 118.)

Bu sözü üzerine Cübbeli epey tepki çekti. “O zaman malını, mülkünü fakir, fukaraya dağıt da cennete beş yüz yıl geç gitme” diyenler oldu.

Bu hadisin sahihliği, zayıflığı üzerinde durmayacağım. Mevzu olabilir mi demeyeceğim. Hadis şunu kastediyor şeklinde yorum da yapmayacağım. Fakirliği öven hadislerle, zenginlerin fakirlerden beş yüz yıl sonra cennete gireceği rivayetlerini birleştirince, aklıma gelen şu düşünceyi sizinle paylaşmak istiyorum. İslam ülkelerinin ve İslam dünyasının fakir kalmasında bu tür rivayetlerin payı olabilir mi? İslam dünyasının üretmemesinin, dünyaya katma değer sunmamasının temelinde bu tür rivayetlerin bilinçaltına yerleştirilmesinin veya yerleşmesinin etkisi olabilir mi? Acaba birileri Müslümanlara “Siz parayı, pulu, malı, mülkü, üretmeyi, dünyalığı ne yapacaksınız? Bu dünyada şöyle ya da böyle karnınızı doyurun. Ahirette ise bu dünyada göremediğiniz her türlü nimete konun. Bu dünyada rezil olun, ahirette ise vezir. Çünkü asıl olan öbür dünyadır” mı demek istiyor? Bu konuda soruları çoğaltabiliriz.

Elhasılı, birileri bize böyle bir şey dayatmasa bile görüntümüz, fiili durumumuz, acınası halimiz bana böyle absürt sorular sorduruyor.

Zenginlikle İlgili Hadisler

Zenginliği öven hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir:

Allah’ü Teâlâ birine çok mal verir, bu da malını Allah’ü Teâlâ’nın razı olduğu, beğendiği yerde harcarsa, bu kimseye gıpta etmek, imrenmek yerinde olur. [Buhari]

Allah’ü Teâlâ bir kuluna mal ve ilim verir. Bu kul da haramlardan kaçınır, akrabasını sevindirir, malından, hakkı olanları bilip verir ise, Cennetin yüksek derecesine kavuşur. [Tirmizi]

Ya Rabbi, buna [Enes bin Malik’e] çok mal ve çok çocuk ver ve bunlarla kendisini bereketlendirsin! [T. Muhammediyye]

Mal, salih kimse için ne güzeldir. [Taberani]

Mal ile şeref kazanılır. [İ.Ahmed]

Şerefinizi mal ile dininizi de dil ile koruyun! [İ. Asakir]

Kişinin, şerefini korumak için verdiği şey, kendisi için sadaka olur. [Ebu Ya’lâ]

Müminin izzeti, halktan müstağni olmasıdır. [Taberani]

Mal sevgisini kötüleyen hadis-i şeriflerden birkaçı şöyledir:

Her ümmetin bir fitnesi vardır. Ümmetimin fitnesi maldır. [Nesai]

Her şeyin bir afeti vardır. Ümmetimin en büyük afeti, dünyaya, paraya gönül vermektir. İyi yolda harcayan hariç, mal toplayanın çoğunda hayır yoktur. [Deylemi]

Kişi yaşlandıkça iki şeyi gençleşir: Uzun yaşama arzusu ve mal sevgisi. [Buhari]

Paranın kuluna lanet olsun, paraya tapan helak olur. [Tirmizi]

Herkesin bir sanatı vardır. Benim sanatım da fakirlik ve cihattır. Bu ikisini seven beni sevmiş, bu ikisine buğzeden bana buğzetmiş olur.  [İ. Gazali]

Şeytan dedi ki: "Mal sahibine sabah akşam bunlar için vesvese vermeye çalışırım: Malı helal olmayan yerden edinmesine uğraşırım. Hak olmayan yere harcatmaya çalışırım. Mala karşı içinde sevgi ve muhabbet veririm ki onu yerine harcayamasın. [Taberani]

Zenginlik ve mal sevgisiyle ilgili hadisleri “dinimizislam.com” sitesinden aldım. Değişik kaynaklardan yer verilen bu hadisler üzerinde durmayacağım. Bu konuda şunları söylemek isterim. Bu evrende her şey zıddı ile yaratıldığına göre zenginlik ve fakirlik de birbirine zıt olarak yaratılmıştır. Ki böyle olmalıdır. Çünkü herkes zengin veya fakir olsaydı hayatın bir anlamı olmaz ve işler yürümezdi. Zengin fakire, fakir de zengine muhtaç bir şekilde olacak ki işler yürüsün. Herkes zengin olsa, rutin işler yürümez. Herkes fakir olsa yine yürümez.

Zenginlik aynı zamanda fakirlik gibi bir imtihan vesilesidir. Allah kimine vererek imtihan eder, kimine de vermeyerek imtihan eder. (Bir diğer yazımda fakirlikle ilgili hadisler üzerinden bir değerlendirmede bulunacağım.)

Hangi Vaaz Türünün Alıcısı Yok/Var?

Rahmetli Mustafa Uzunpostalcı'dan dinlemiştim. Hatırımda kaldığı kadarıyla yüksek İslam enstitüsünde öğrenci iken İstanbul'da bir camide vaaz yapıyor. Başka arkadaşları da diğer camilerde vaaz veriyor. Bir arkadaşları çok ateşli vaazlar yaptığı için camisi tıklım tıklım oluyormuş. Büyükpostalcı ise Kur'an'dan ayetler okuyarak ayetlerin anlamlarını vererek vaazlarını sürdürüyor. Ses tonunu fazla yükseltmiyor, konuşmasında hamaset ve slogana yer vermiyor. Hikaye ve menkıbe de anlatmıyor. Haliyle vaazını dinlemeye gelenlerin sayısı da fazla değil. Başka camilerin cemaati çok, benim niye yok demeden ve moralini bozmadan, vaaz stilini değiştirmeden güzel bir üslupla vaazlarına devam ediyor. Nice sonra cemaatinden biri bir vaaz sonrası yanına gelerek "Hocam, vaazlarınızı bıkıp usanmadan takip ediyorum. Ayetlerle dinimizi anlatıyorsunuz. Hamaset ve slogana başvurmadan, ateşli konuşmaya meydan vermeden bizleri aydınlatıyorsunuz. Çok müstefit oluyoruz" demiş. Ardından "İstesem ateşli konuşma yaparak fazla cemaat da çekebilirdim ama ben böyle bir vaaz yolunu benimsemedim" demişti. 

Uzunpostalcı vaazda izlediği yolun pek taliplisi olmasa da vaazını dinlemeye gelen az ama bilinçli bir cemaatinin olduğunu belirtmişti. 

Uzunpostalcı, doğru tespit etmiş. Çünkü vaaza gelen cemaatin çoğu, sadece ayet ve hadis okuyan, bunların açıklamasını yapan, güncel meselelere girmeyen, sesini yükseltmeyen vaizleri pek dinlemiyor. Bu tip vaizler neredeyse boş mekanlarda birkaç kişiye vaazını veriyor. Yani bu tip vaizleri alıcısı yok.

Bunun yanında şu tip vaizlerin alıcısı ve dinleyicisi çoktur: Ateşli ve heyecanlı konuşan, zaman zaman elini kürsüye vuran, siyasi ve tartışmalı konulara giren, kürsüde meydan okuyan, cemaati coşturacağım diye çoğu zaman hurafe bilgilere ve menkıbelere yer veren, başkasına parmak sallayan vaizlerin albenisi fazladır. Bu tip vaizler kısa zamanda şöhret oluyor ve cemaati "Ne Mücahit adam. Bize doğru İslam'ı anlatıyor. Ne korkusuz hoca. Bu hoca diğer hocalardan başka. Ezik ve pısırık değil. Diğerleri korkak..." diyor. Bunu duyan bu tip hocalar da mikrofonun cazibesine kapılıp coştukça coşuyor, coşturdukça coşturuyor. Her bir konuşması gündem oluyor. İleri gidiyor diyen olduğu gibi az bile söylüyor diyen büyük bir destekçi kitlesi de oluyor. Bu kitle, hocanın etrafını sarıyor ve bu hocaya saldırıyı İslam’a saldırı diyor.

Albenisi olan, sürekli gündem kalan, tartışmanın bir parçası olan bu tip vaizleri ben eski cerci hocalara benzetirim. Her ne kadar günümüzde cami cami dolaşıp vaaz veren ve vaazın bitiminde sergi açan cerci hocalar kalmasa da günümüz ateşli konuşan hoca ve vaizleri de bir nevi cerci hocaların işlevini yürütüyor.

Burada ateşli konuşmanın ne zararı var diyebilirsiniz. Ateşli konuşmada aklıselim hareket etme yoktur. Aklıselimin olmadığı yerde duygular ön plana çıkar. Cerci hocaların da yaptığı bu idi. Kim ne derse desin, bugünkü yanlış dini anlayışların temelinde, geçmiş bu tür cerci hocaların halkı etkilemek amacıyla meydanı boş bularak olur olmaz bilgileri, menkıbeleri ve hurafeleri anlatmaları yatıyor. Nasılsa denetim yok. Halk da dini bilgiye susamış olduğu için her türlü bilgiyi zerk ettiler.

Günümüzde cerci hocalar kalmadı dedim ama aslında var. Bunlara Halil Konakçı ve Cübbeli’yi örnek verebiliriz. Her ikisinin de dini bilgisi var ve çok zekiler. Kendilerini dinletmeyi biliyorlar. TV kanalları vasıtasıyla tüm Türkiye’ye ulaşıp halkı etkileme özelliklerine sahip. Sağda, solda şaz olarak kalmış konuları, menkıbeleri, keramet ve mucizeleri, zayıf rivayetleri, gizemli dünyayı anlatıp duruyorlar. Mesela, Hz Meryem’in cennette Peygamberimizle evleneceğini söylüyor Konakçı. Yine aynı Konakçı, bir vaazında şunu anlatır: “Malik b. Dinar Yahudilere ait bir  gemiyle hacca gitmek için Mısır’dan yola çıkar. Gemide iken yol parası toplanır. Malik b. Dinar parasını unuttuğu için sonra vereyim der. Gemi sahibi bunu kabul etmez ve Malik’i gemiden denize atar. Tüm balıklar ağızlarında çil çil altın dinarlarla su yüzüne çıkar. Malik borcu kadar parayı balıklardan alır. Yahudiye yol parasını verir. Gemiye de binmez, yürüyerek gider”. Cübbeli ise “Fakirlerin zenginlerden beş yüz yıl önce cennete gideceğinden bahsediyor. Bunu anlatırken de zayıf rivayetlere başvuruyor. Hem Konakçı’ya hem de Cübbeli’ye bu ne iş desen, “Siz hadisleri ve evliyanın kerametini inkar mı ediyorsunuz? Bunlar falan rivayet ve kaynakta geçiyor diyor. Örneklerden de anlaşılacağı üzere bu hocaların eski cerci hocalardan tek farkı, konuşma sonrası sergi açmamaları. Buna da gerek yok. Çünkü medyatik ve şöhret olmaları bunlara yetiyor da artıyor bile.

Siyasi Operasyon *

Etkili ve yetkili bir büyüğümüze göre enflasyon bizde kronikmiş. 

Ne demek kronik?

Uzun süre bir çözüm getirilmemiş olan demektir. Yani süreğen. Geçmişten günümüze her siyasi iktidarın kendisinden sonraki iktidarın kucağına bıraktığı bir miras diyelim buna. Kısaca kader gibi bir şey.

Çözümü zor mu? 

Çözümü zor olmaya zor ama imkansız değil. Yeter ki istensin. 

Enflasyonu düşürmeyi istemiyorlar mı?

Vadederken hepsi enflasyonu biz indiririz diyor. Ama hiçbiri indirmeden yoluna devam ediyor. Nasılsa kronikmiş bizdeki. O yüzden hiç üzerlerine almıyorlar.

Kronik diyorsun ama ekonomimizin bu başına gelen siyasi operasyon olarak değerlendiriliyor. Acaba birileri bize operasyon çekiyor olabilir mi?

Siyasi operasyon söylemi, gerçeklerin üzerini örtme, acı tablonun suçunu başkasının üzerine yıkma girişimidir.

Yani bir siyasi operasyon yok mu? 

Bir siyasi operasyon var ama bu operasyon başkasının bize çektiği bir operasyon değil, bizim kendi kendimize çektiğimiz bir operasyondur. Suç bastırma psikolojisi ve suçu başkasının üzerine yıkma taktiğidir. Yani bugünkü kötü tablo, kendi söylemlerimizin, yapmamız gerekirken yapmadıklarımızın, yapmamamız gerekirken yaptıklarımızın, kendimize aşırı güvenimizin, herkes Mersine giderken bizim tersine gitmemizin, inadımızın, yanlışta ısrar edişimizin, söz dinlemeyişimizin, güç zehirlenmesi yaşamamızın, bir şeylerin kitabını yazmamızın bir sonucudur. Bugün milletin üzerine boca edilen bu tablo kendi eserimizdir. Bir insanın kendine ve çevresine verdiği zararı tüm dünya bir araya gelse veremez. O yüzden sağa sola hiç suç atmayalım.

İnsanlar hata yapamaz mı?

Yapar elbet. Zira hatasız insan olmaz.

O zaman?

Hata ve yanlış yapılır. Önemli olan hatada ısrarcı olmamak, hata olduğunu fark eder etmez hatadan dönmektir. Ki hatadan böyle dönmek bir erdemdir. Ama yanlışlığı ortaya çıkmasına, kötü sonuçları piyasayı yakmasına rağmen bile bile yanlışta ısrar aklıselim bir düşünce değildir. Bunda iyi niyet de aranmaz.

*08/09/2023 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Aşır Karye ismiyle yayımlanmıştır.