20 Ağustos 2023 Pazar

Sudan Tasarruf Etmişim Dediğimle Kaldım

Temmuz ayında su faturam 461.50 TL gelmişti. Şaşırmıştım bu fiyata. Sair zamanlara göre bu ay ne yaptım diye düşündüm. İlaveten bir şey yapmamıştık. Bu meblağı belediyeden bir tanıdığıma sordum. Bu fiyatlar mı anormal yoksa biz mi dedim. Bu miktar su bedeli normal. Çünkü zam geldi dedi. Normal olduğumuzu duyunca su bedelini unutup sevindim. Zira normale kim sevinmez. Demek ki bundan sonra su faturaları bu şekil katmerli gelecek deyip kapattım konuyu. 
Ağustos ayının su fatura bedeli 277 lira geldi. Bir sevindim bir sevindim. Bir an için boşta bulunup uyguladığım tasarruf tedbirleri işe yaradı. Takip eden ayda 184.50 lira tasarruf sağladım. Demek ki isteyince oluyormuş dedim. Dedim ama bu dediğime kendim bile ikna olmadım. Çünkü bir ay öncesi nasıl su kullanmışsak, bir ay sonrası da aynı şekil ve derece su kullanmıştık. Var bu işte bir şey. Ayrıca ne kadar fazla kullanırsam bir itibardı benim için. İtibardan ise asla taviz vermez, tasarruf etmezdim. O yüzden tasarruf bana yabancı idi. En iyisi mesajla toplamı gelen bu düşük su bedelinin ihbarnamesine bakayım dedim. 
Gittim posta kutusundan ihbarnameyi aldım. Sağa sola bakarak bir ay önceki katmerli faturayı aradım. Yoktu. Daha önce yazı konusu edindiğim bu fatura aklıma geldi. Bloğumu açıp temmuz faturasını indirdim. 
İkisini birden karşılaştırınca Temmuzda niye fazla, ağustosta niye düşük olduğunu öğrenmiş oldum. 
Temmuz ayında 25 metreküp ağustosta ise 16 metreküp su kullanmışım. 
Her iki ayda da 15 ton olan birinci kademe su kullanımını temmuzda 6, ağustosta 1 tonla aşıp ikinci kademeye geçmişim. 
1.kademe suyun tonu, atık su ve Çevre Temizlik Vergisi toplamı 16.32 TL'ye gelirken 2.kademe suyun tonu 32.20 TL'ye tekabül ediyor. Bu demektir ki ikinci kademe su, birinci kademenin iki katı. 
Bu demektir ki 2.kademe su kullandığın zaman kullandığın her ton su seni serinletmediği gibi iki defa yakıyor. 
Aynı sıcakların olduğu birbirini izleyen ayın birinde 25 diğerinde 16 kullanmaya odaklandım. Biri niye fazla, diğeri niçin düşüktü? Okunma tarihlerine baktım. Yüksek faturalı su sarfiyatı 5 haftalık. Yani 37 günlük idi. Son düşük gelen fatura ise 26 günlük idi. Arada 11 günlük fark var. Tüm meselenin yani faturanın yüksek ve düşük gelmesinin sebebinin su okuma tarih aralığından kaynaklandığı ortaya çıktı. Belediye geç okuyor ikinci kademeye daha fazla  giriyorsun. Ay dolmadan okununca ikinci kademeye daha az giriyorsun. Kısaca su faturanızın yüksek veya düşük gelmesi belediye görevlisinin keyfi okumasına bağlı. Bir görevli için ev ev dolaşıp su saatini okumak kolay değildir. Belki bir iki gün sarkabilir ama arada 11 gün okuma farkı normal değil. Görevlinin normal olmayan bu okuma bedelinin ceremesini de maalesef abone sahipleri ödüyor. 
Buradan belediye başkanlarına seslenelim.
Su saatlerinin okunması bir ayı geçmesin. Saatleri okuyanlar buna gereken özeni göstersin. Eğer bir gecikme olursa gecikmeden kaynaklı 2.kademe su kullanımları abone lehine değerlendirilsin. Bunun hesabını yapmak zor olmasa gerek demiştim ki her iki faturaya tekrar baktım. İlkinde 19 metreküp su kullanımı birinci kademeden hesaplanmış. İkinci de ise 15 metreküp birinci kademe olarak hesaplanmış. Bereket son anda dikkatimi çekti. Değilse baltayı taşa vuracaktım. Belediyeyi bu hassasiyetinden dolayı tebrik etmek lazım. Çünkü her şeyi inceden inceye hesaplamış. Demek ki kullanmışım. Kullandığım kadar fatura geliyor. Madem bu kadar yazdım. Bari bir öneride bulunayım. Abonelerden kimse su israfı yapmıyor. Zaten müsrif olma zamanı değil. Üstelik her şeyden tasarruf yapılsa bile sudan tasarruf mümkün değil. Çünkü zorunlu kullanımdır. Ben evde üç kişilik bir aile olarak bu yazın sıcaklarında birinci kademeyi aşıp ikinci kademeye geçiyorsam, kalabalık aileler başta olmak üzere çoğu kimse 2.kademe suya geçer. Her ay olmasa bile en azından yaz aylarında, birinci kademe su miktarı 15 tondan 20 tona çıkarılabilir. Böylece bu hayat pahalılığının belimizi büktüğü günümüzde, insanımız ikinci kademeye geçerek katmerli ödeme yapmamış olur. 

19 Ağustos 2023 Cumartesi

Fikir Zikir Meselesi

Bugün size sosyal medyada dolaşımda olan bazı paylaşımlara yer vereceğim. 

Bu paylaşımı yapanlar, Yahudilerin cumartesi, Hıristiyanların pazar tatilini emsal göstererek bu kadar Müslüman için cuma niye tatil olmasın derdinde. İstek makul ve mantıklı görünüyor. Yalnız dikkate almadıkları bir şey var. Cuma süresinde cuma ayetinin devamındaki ayette "Namaz kılındı mı artık yeryüzüne dağılın. Allah'ın lütfundan nasip arayın" deniyor. Bu demektir ki namazı ve işi birlikte yürütün. Birini yaparken diğerini ihmal etmeyin denmek isteniyor. İşin özü, cuma tatili bu ayete ters düşüyor. 

Bu paylaşımı yapanlar ise peygambere iftara attıklarının farkında değiller. Çünkü Enam 50.ayette peygamberin ye diliyle Allah "Ben size Allah'ın hazineleri yanımdadır demiyorum. Ben gaybı da bilmem. Size ben meleğim de demiyorum. Ben sadece bana vahyolunana uyarım" buyuruyor. Bu tür paylaşımları yapanlar bu ayette geçen "Ben gaybı da bilmem" kısmını es geçiyorlar. Biliyorsunuz gayp gelecek bilgisi demektir. Bir peygamber ben geleceği bilmem diyor ama biz ne yapıyoruz? Tümü gelecek bildiren haberleri peygambere söyletiveriyoruz. Tek kelimeyle günahtır, vebaldir. Peygambere bunu yapmamak lazım. 

Bu yandaki paylaşımı yapanlar da başka milletler yüzyıllar öncesi yazılanları okuyabiliyorlar. Biz ise yüz yıl önceki Osmanlıcayı okuyamıyoruz. Bu ihaneti ve kötülüğü bize kim, neden yaptı diyerek Osmanlıcayı okuyamayışımızın suçlusunu arıyorlar. Aslında suçluyu da biliyorlar ama ismini telaffuz edemiyorlar. Tamam, yazı değişmemeliydi. Ama değiştirilmiş. Bugün Osmanlıca okumak ve öğrenmek isteyenlerin önünde hiçbir engel yok. Çoğu okullarda seçmeli ders olarak bile okutuluyor. Bu tür paylaşımları yapanlar umarım Osmanlıcayı öğrenmişlerdir. Öğrenmedilerse, hala suçlu aramak yerine vakit geçirmeden gidip Osmanlıca öğrenmelerinde fayda var. 

Hasılı bugün derdimiz cuma gününün tatil olması değil. Cuma namazı için kolaylık sağlanmıyorsa tepkilerini yüksek perdeden dile getirsinler. Peygamberin diliyle gelecekten haber vererek vay be peygamberimiz ileride olacak şeyleri hep haber vermiş demenin dışında hiçbir faydası olmayan bu tür gaybi haberler de derdimiz değil. Üstelik peygamber gelecekten haber vermez. Yine Osmanlıca bilmemek, okuyamamak ve yazamamak dert değildir. Ülke insanının bugün birinci önceliği hayat pahalılığıdır. İlla bir paylaşım yapacaklarsa ekonomik gidişat üzerine paylaşım yapsınlar. Çünkü Müslümanın derdiyle dertlenmek böyle olur. Ötesi gündem saptırmaktır. Bu tür paylaşımları yapanlar bilerek veya bilmeyerek buna hizmet ediyorlar.

Sonuçları İtibariyle Ben Buyum

Seni herkes biliyor da bir de senden dinleyelim.

Ortadoğu ve Balkanlar benden sorulur. Daha ötesi de var: Dünya lideriyim ben. Bugüne kadar kimse sırtımı yerine getiremedi. Böyle giderse getiremeyecek de. 

Bu senin maharetin mi rakiplerinin beceriksizliği mi? 

Ben maharetliyim. Bende Allah vergisi yetenek var. Yine de rakiplerimin bu konudaki katkısı yadsınamaz. Hepsi beni alt etmek için çalışıyor ama bilerek veya bilmeyerek hepsi bana çalışıyor. 

Bunca yılın ardından yaptıklarını kısaca anlatır mısın? 

İsrail'den çok ekmek yedim. 

Ama İsrail'e en büyük tepkiyi hep siz verdiniz. 

Doğrudur. Ama ben ne kadar tepki göstermişsem, İsrail daha da rahatladı. Sayemde tehlike gördüğü tüm devletleri ekarte etti. 

Mesela? 

Mısır'dan çekinirdi. Bugün Mısır diye bir devlet ha var ha yok. Irak öyle, Suriye öyle. Lübnan ve Ürdün hakeza. Hamas vardı İsrail'e kök söktüren. Bugün o da diğerleri gibi can derdinde. Etrafında devlet kalmayınca İsrail yeniden doğmuş gibi oldu. Kısaca bu konudaki misyonumu yerine getirdim. 

Başka? 

Enflasyonu azdırdım. Hayat pahalılığı aldı başını gidiyor. Paramızı pul ettim. Ne kadar karşı çıktığım, siyasi hayatıma mal olsa da yapmam dediğim ne varsa hepsini yaptım. Faizle uğraştım. Nass var nass dedim. Bir konuda nass varsa bize ne oluyor dedim. Herkes Mersin'e giderken ben tersine yani maceraya yelken açtım. Bankaları paraya boğdum. Kur garantiyi çıkardım. Parası olanlara para kazandırdım. Hala da kazandırmaya devam ediyorum.

Başka?

Hep ilkleri yaşattım. Kiralar ilk defa emekli maaşlarını ve asgari ücreti geçti. 

Millet tepki göstermiştir? 

Ne tepkisi? Tepki göstermedikleri gibi hala da savunmaya devam ediyorlar. Seni kimseye yedirmeyiz diyorlar. 

Kendini değiştirmeyi düşünmüyor musun?

Niye değişeyim ki. Nasılsa ne yaparsam, bir sözüme bakan milyonlar var. Ben kendimi savunmayı bıraksam, onlar beni savunmaya devam ediyorlar. Hasılı iyilik yapsam da kötülük yapsam da durum değişmiyor. Bu durumda kendimi değiştirmemin bir anlamı var mı? Nasılsa hep ben kazanıyorum.

Halılar mı Bizden Çekiyor yoksa Biz mi Halılardan?

Mobilya ve ev rengine uyumlu olanını alırız halının hem de en iyisinden. Alırken de paraya acımayız.

Üzerine bazıları ayakkabı ile bassa da çoğunluk çorabıyla veya çıplak ayakla basar, gezinir. Üzerinde oturur, uzanır yatarız. 

Her misafir gelmeden önce elektrikli süpürgeyi çalıştırır, bastıra bastıra bir güzel temizleriz. Aynı işlemi misafir gittikten sonra da tekrarlarız. 

Her süpürüşte dünya kadar kir çıkar evin hanımına göre. Aslında kir denen tüyüdür. O tüyler rahatsız eder evin içişleri bakanını.

Misafirin gelip gitmesiyle kurtulamaz halı. Haftalık rutin elektrikli süpürge açılır. Bir baştan diğer başa tüm odalar yeniden temizlenir. Üzerindeki tüyler kişinin sakalını çeker gibi makineye çektirilir. 

Haftalık temizliğin yanında bir de yazlık ve kışlık temizlik vardır. 

Temizlemenin dışında, kazara üzerine çay dökülürse, eline geçen ne kadar bez varsa, çayın sarısı geçmesin diye envaiçeşit sabunla yıkanır ve silinir. Sana göre çay sarısı falan kalmasa da evin hanımına göre çayın sarısı çıkmaz. Üstelik diğer taraflara da yayılmıştır çayın sarısı.

Çaresiz yıkamacıya verilecektir. Nasılsa metrekaresini bilmem kaç paraya yıkıyorlar, evinden alıp evine getiriyorlar. 

Çayın döküldüğü halı yıkamacıya verilecekse, diğerleri de kirlenmiştir. Bunlar da yıkamacıya verilmelidir. Metre karesi bilmem kaç liradan halı yıkamacıya bayılırsın.

Daha yeni yıkandı denmez. Yine misafir gelmeden önce misafir gittikten sonra haftalık ve yıllık halılar iyi tüy çekici makineyle aldırılır. Makinen iyi tüy çekici değilse, boynunun borcudur iyi tüy çeken elektrikli süpürgeyi almak.

Gel zaman git zaman süpüre süpüre halının üzerinde tüy kalmaz. Dün tüyden şikayetçi olan evin içişleri bakanı bu sefer halının tüysüzlüğünden şikayetçi olmaya başlar. Öyle ya halı dediğinin tüyü olur, her süpürüşte de dünya kadar tüy çıkıp makinenin torbasını tüyle doldurmalıdır. Tüyü olmayınca halı ne işe yarar. Üstelik rengi de ağarmaya başlamıştır. Çözüm ne dersin o değilden.

Çözüm halıyı değiştirmektir. Olmaz, ne var halıda. Şimdi alışveriş zamanı değil diyerek gürlesen de yağmuru eşin yağdırır. Zira son sözü o söyler. Elin mahkum, çıkarsın şu halıcı senin, bu halıcı benim diyerek halıcıları tek tek gezmeye.

Halıyı değiştirmekle, dünya kadar parayı yer sergisine vermekle iş bitiyor mu? Hayır. Sil baştan halıyı haftalık, misafir öncesi ve misafir sonrası süpürmeye kaldığın yerden devam ediyorsun. Hedef, tek tüy kalmayıncaya kadar bu halılar süpürülecek.

Sonrasını biliyorsunuz. Halının tüyleri bitmişse halıyı yenileyeceksiniz. Bu durum ömür bitinceye kadar devam eder. Sen ölürsün, bu vazifeyi bir başkası üstlenir. Çünkü geride kocaman bir familya bırakıyorsun. Bu da ordu demektir. Bu ordunun görevi halıcıya çalışmaktır, elektrikli ev aleti satanlara çalışmaktır, elektrik idaresine çalışmaktır. Evin hanımının tüm bu firmalarla ortak olduğunu anlarsın ama iş işten geçmiştir.

Geçinsin de Göreyim *

Asgari ücretle çalışan, üç çocuk babası bir akrabam var. Yıllardır üç vardiya olarak bir fabrikada çalıştı. Çoluk çocuğunu kimseye muhtaç etmeden kirasını ödedi ve evini geçindirdi. Ta ki günümüz enflasyonlu hayata gelinceye kadar.

Geçen yıl 900 liraya oturduğu evin kirasını ev sahibi % 25 lira resmi artışı dinlemeden 3000 liraya çıkarır. Bir yıl sonra çıkmasını ister.

Seçim öncesi bir çok uçuk kaçık vaat gibi erken emekli olur. Emekli olduğu fabrikada çalışmaya devam eder. Bu şekil emekli olanlara bir iki ay kadar çift maaşlı dendi.

Altımdaki arabayı satarsam, alacağım avans, biraz da borç bulursam, eski olsun, varsın benim olsun diyerek bir ev satın alma arayışına girer. Nasılsa hem emekli maaşı alacağım hem de çalışmaya devam edeceğim. Evimi de alırım evimi de geçindiririm der. Yalnız evdeki hesabı tutmaz. Çünkü şirket avansını dokuz takside bölünce ev alma hayali de suya düşer.

Bari ev sahibiyle papaz olmayayım, bir kiralık eve çıkayım. "Çocuğunu da evlendirsin" der. Fırsat buldukça kiralık ev arar. Olmadı, izin alıp mahalle mahalle dolaşır, emlakçıları mesken edinir.

Kiralık ev yoktu. Olan da ateş pahası idi. Uygun bulduğu evde kiracı vardı. Kiracı da çıkmam diyordu. 

Sonunda ev sahibi ile telefonda atışır. Ev sahibi hakkını helal etmeyeceğini söyler. İşten gelir gelmez hiç eve uğramadan emlakçıya uğrar. Emlakçıda kirası 14 bin lira olan bir eve el sıkışır.

Akşamında, 14 bin liraya ev tuttuğunu öğrenince şaşırdım. Kardeşim, emekli paran 7.500 lira, asgari ücretin 11.400 lira. Emekli paranı tümden versen, kiranı karşılamaz. Üzerine çalıştığından da vermek zorundasın. Emeklilik, artı işinden toplam 18.900 alıyorsun. 14.000 lirayı kiraya verince sana 4.900 lira kalacak. Bu parayla elektrik mi ödeyeceksin, su mu, doğal gaz mı ödeyeceksin, ne yiyip ne içeceksin dedim. Öyle de mecbur kaldım dedi. 

Evde eve taşımacı ile görüşmüş. Zemin kattan ikinci kata 9 bine taşırız demişler. Taşınacak evlerin mesafesi de bir km anca gelir. Şimdi yana yakıla bir kamyon bulursam, yakıt parasını koyarım, kendim taşırım diye düşünüyor.

Gördüğünüz gibi emekli maaşının tamamını verse bir evini taşıtamıyor. Üzerine 1.500 lira koyması gerekiyor. Buna hamallara ikram edeceği yemek ve vereceği bahşiş dahil değil. Haydi bir defa taşınacak. Olsun bu kadar diyelim. Ev kirasını aylık verecek. Her emekli maaşının üzerine emeklilik sonrası çalışarak aldığı maaştan 6.500 lira ayırıp vermesi gerekecek. İlk ay bir kira kadar da emlakçıya verecek. Gel de bu hesabın içinden çık sen.

Bu demektir ki bu arkadaş çalışıp kazandığını ev kirasına verecek. Geriye kalanla ne yiyip ne içecek, nasıl aylık elektrik, su, doğal gaz ve telefon giderlerini karşılayacak.

Bu arkadaş çift maaş almasına rağmen “Eskiden bir asgari ücretle kiramı veriyor, evimi de geçindiriyordum. Vara çift maaş almasaydım, tek maaşa talim etseydim, keşke maaşıma zam gelmeseydi daha iyiydi diyor.

Anlattığım bu anekdot kurgu falan değil. Birebir yaşanmakta olan hayatın bir gerçeği. Tüm bu olup biten ve yaşanmakta olan da kişiye özgü bir durum değil. Çoğu ev sahibinin kiracıyla, çoğu kiracının da ev sahipleriyle sorunu var. Maalesef kiraların yanına varılmıyor. Tuzu kuru olanlar ve meseleyi soğan ve patatese indirgeyenler bu trajikomik olayı anlamazlar. Onlardan bazıları bu problemi kabul etseler bile suçu ev sahiplerine atmaya devam ediyorlar. Vicdansız ev sahipleri diyorlar. Bunu derken kurdun puslu havayı sevdiğini unutuyorlar veya görmezden geliyorlar. Bu puslu piyasanın oluşmasına zemin hazırlayanlara da bir çift söz söyleseler hiç gam yemeyeceğim.

70, 80, 90’ların enflasyonlu hayatını yaşayan biri olarak söylüyorum. Kiralar sabit gelirlinin çeyrek ya da yarı maaşını gördü de tümü verildiği halde kirayı karşılamayan bugünkü durumu ne duydum ne gördüm. Hasılı normal günlerden geçmiyoruz. Bu anormal durumun da bugünden yarına geçeceğine dair kimsenin bir umudu yok. Kara kara düşünmekten başka kimsenin yapacağı bir şey yok. Yetkililer şunu bilsin ki bu kiralar çok can yakar. 

*23/08/2023 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Aşır Karye ismiyle yayımlanmıştır.

Şahlanış Dönemi *

Bir siyasimiz kendi dönemlerini ifade ederken "Çıraklık, kalfalık, ustalığın ardından şahlanış dönemine geçtik.” demişti. Nasıl şahlandığımızı görmek için önce şahlanmak fiilinin anlamına bir bakalım. Üç anlamı varmış.

1. At ön ayaklarını yerden keserek arka ayakları üstünde durmak, şaha kalkmak.

2. Taşkınlık göstermek, coşmak, kükremek (mecazen).

3. Parlamak, ışıldamak (mecazen). 

Öyle zannediyorum, şahlanmak dönemi derken siyasimizin kastının “parlamak, ışıldamak” anlamında kullandığını düşünüyorum. Ortaya konan hedef bu olmakla beraber fiiliyatın “Dört ayak üzerinde durması gereken atın iki ayak üstünde durması” gibi girdiğimiz yolun bir macera ve serüven olduğunu gösteriyor. “Taşkınlık göstermek, kükremek” anlamlarını da bu serüvenin içine dahil etmek gerekir. Sonuçları itibariyle sanki şahlanış dönemiyle kastedilen bu olsa gerek.

Yaşadığımız ve geldiğimiz noktaya örnek vermek gerekirse şahlanış dönemiyle kastedilen şunlar olsa gerek:

Kronik sorunumuz enflasyonun tüm zamanların rekorunu kırmaya doğru ilerlediği,

Hayat pahalılığının her geçen gün orta, dar ve sabit gelirliye hayatı zindan etmeye başladığı,

Bir milletin ve devletin bayrak kadar değerli olması gereken Türk lirasının döviz karşısında pul olduğu,

Ürün etiketlerinin sürekli yukarıya doğru değiştiği,

Kiraların yanına varılamadığı, tarihte ilk defa kiraların asgari ücreti geçtiği,

Yıllık bütçenin yetmediği, ikinci ek bütçenin yapıldığı,

Yılda bir belirlenen asgari ücretin yılda iki kez yapılmaya başlandığı,

Tarihte hiç olmadığı kadar seçimlerde seçim ekonomisinin uygulandığı,

Merkez Bankasının yıl sonu enflasyon ve döviz kuru tahmininin hiç tutmadığı,

Para babalarına her türlü garantinin verildiği, (Kur garantili TL, kamu ortak işbirliği adıyla her türlü garantinin verilmesi...)

Ortodoks politikalar yerine heteradoks politikaların izlendiği,

 Akaryakıt fiyatlarının günaşırı değiştiği,

Verginin vergisi diyebileceğimiz ek vergilerin hayatımıza girdiği,

U dönüşünün hiç olmadığı kadar siyasette rutin hale geldiği,

İçler acısı ekonomik tabloya rağmen harcamalar kısılacağı yerde devletin Lale Devri’ni yaşamaya devam ettiği...

*06/09/2023 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Aşır Karye ismiyle yayımlanmıştır.

17 Ağustos 2023 Perşembe

Camiler ve Cami Kürsüleri *

Camiler;
Müslümanların ibadetgahıdır. 
Allah'ın evidir.
Herkese açık olan yerlerdir. (İster dini hassasiyeti güçlü olsun ister zayıf olsun ister beş vakit namazı buralarda cemaatle kılsın ister arada bir uğrasın ister haftada ister yılda iki defa gelsin ister dine, camiye mesafeli olsun ister günahkar ister inancı zayıf olsun.)
Amme hizmeti gören yerlerdir. 
Kimsenin özel mülkü değildir.
Kimsenin arka bahçesi değildir. 
Kimsenin çiftliği değildir. 
Kimsenin istediği şekilde borusunu öttüreceği yer değildir. 
İsteyenin istediği şekilde konuşacağı yerler değildir. 
Bin düşünüp bir konuşulacak yerlerdir. 
Ayrılığa, ayrımcılığa ve nizaya yer yoktur. 
Edeple girilir, edeple durulur, edeple konuşulur, edeple çıkılır. 
Kürsü ve minberinde kimseye parmak sallanmaz. 
Doğru din anlatılır. 
Hurafeye yer verilmez. 
Gizeme yer yoktur. 
Ayakları yere basan din güzel bir üslupla anlatılır. 
Müslümanların ve insanlığın ortak değerlerine değinilir. 
Bir konuda Müslüman nasıl tavır alacağına dair yol gösterilir. 
İnsanlığın ve Müslümanların derdiyle dertlenilir. 
Oraya siyaset girmez, orada partizanlık yapılmaz. 
Güzel, nazik ve tatlı dil kullanılır.
Kürsülerinde şov yapılmaz, hamaset ve slogana yer yoktur. 
Yerinde ve doğru kıyas yapılır. 
Buralar dilencilik merkezi haline getirilemez. Resmi dilencilik yapılmaz. 
Camiye gelen cemaat müşteri gibi görülmez.
Camide meclisten içeri konuşulur. 
Hutbe ve vaaz konuları belirli gün ve haftalardan ibaret değildir.
*21/08/2023 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Aşır Karye ismiyle yayımlanmıştır.