Bana Kaldıysanız, Yandınız Demektir

ATM kartınız var. Bu kart ile ATM'den nasıl para çekeceğinizi bilmiyorsunuz. Ah yanımda biri olsun diyorsunuz. Doğru yerdesiniz. Tam adamına geldiniz. Ben bugünler için varım. Zira ATM'den para çekmek benim için çocuk oyuncağı. Dün çektim. İsterseniz görün nasıl çektiğimi. 

Telefonla konuşurken aynı zamanda kartı bankamatiğe koydum. 500 kayme yazdım. Daha sonra kartı alıp gittim. 

Az gittim, uz gittim. Giderken bir hafiflik hissettim. Nedendir acaba bendeki bu hafiflik derken efendim, elimi cebime bir attım. Bir o cebime, bir diğer cebime baktım. Aradım taradım. Baktığım yere bir daha baktım. Çektiğim 500 kayme cebimde yoktu. Nihayet üzerimdeki hafifliğin nedenini anladım.  Üzerime çöken ağırlığı anlatamam. Allah deyip geri döndüm, hızlı adımlarla para çektiğim ATM'ye tekrar geri geldim. Baktım birisi para çekiyor. Adamı bekledim. Çekildikten sonra dedim ki az önce bankamatikte para gördün mü? Hayır görmedim, dedi gitti. Niye görsün ki! Sonra dur bakalım, benden sonra bu ATM'ye gelen kaçıncı kişi? 

Ne yapayım, ne edeyim derken bankanın şubesine yöneldim. Yolda giderken müşteri hizmetlerini aradım. Durumu anlattım. Müşteri hizmetleri görevlisi, adıma bir kayıt oluşturdu. "Durumun, sayımda ortaya çıkacağını, bana en kısa zamanda dönüş yapacaklarını" söyledi. Teşekkür ederek telefonu kapattım.

Ne yapayım? Bari eve gideyim. Bu durumun üzerine bir bardak soğuk su içeyim dedim. Evde otururken bir işlem yapmak üzere bankanın mobil şubesine girdim. Gördüm ki soğuk su içmeme gerek kalmamış. Çünkü hesabımdan uçup giden benim 500 kayme, hesabıma geri dönmüş.  Üzüntüm sevince dönüştü. Anlatılmaz. 

Gördüğünüz gibi tereyağından kıl çeker gibi ATM'den tertemiz para çekmiş bulunmaktayım.  ATM'den para çekme konusunda emrinize amadeyim. 

Para çekme işini, ağzına yüzüne bulaştırmışsın diyebilirsiniz. Teessüf ederim. Ben size para çekme garantisi veririm ama parayı alıp almama garantisi veremem. Paranız ATM'de kalırsa/unutulursa geri gelir veya gelmez. Nasibinize artık. Yok, ben böyle bir maceraya giremem derseniz, size de iyilik yaramaz. O zaman ATM'den para çekme işini bana bırakmayacaksınız ve paranın nasıl çekileceğini oturup bir güzel öğreneceksiniz.

Bu arada, beni dinleyen ve nazikçe cevaplar veren müşteri hizmetleri görevlisine çok kırıldım. Bir geçmis olsun demediği gibi çok soğukkanlı idi aynı zamanda. Durumuma şaşırmadı. Sanırım bu olayda yalnız değilim.

Had Bilmek Edeptendir *

 

Türkiye birkaç gündür taaddüdü zevcat konusunda sosyal medya ve televizyonlarda videosu yayımlanan bir başhekim yardımcısının videosunu ve aynı zatın, ölümle pençeleşen eski bir başbakan hakkında attığı tweeti konuşuyor. Gelen tepkiler üzerine ilgili kişi görevinden alındı.

Yazımda adı geçen kişinin ne ismine yer vereceğim ne de dediklerine. Gerek yok. Zaten adını ve dediklerini biraz Türkiye gündemini takip eden herkes bilmektedir. Baştan söyleyeyim, ilgili kişinin ne görüşüne katılıyorum ne de takındığı tavır ve üslubuna. Bu konuda genel bir değerlendirmede bulunmak istiyorum.

Bir kişi doktor olabilir, mesleğinde çok başarılı olabilir. Bu kişi hak ederek veya hak etmeden birilerinin referansıyla bir idari göreve gelmiş ya da getirilmiş olabilir. İlgili kişiye düşen, kendi alanıyla ilgili yazıp çizmesi ve videolar çekip yayımlamasıdır. Çapına, kapasitesine, kumaşına, bilgisine, görgüsüne ve ufkuna bakmadan, alanı ve vazifesi olmayan işlerde söz söylemesi en hafifiyle hadsizliktir. Hadsizlik ise edepsizliktir. Daha doğrusu had bilmek, haddini bilmek edeptendir. Çünkü insan olmanın belki de ilk şartı had bilmektir. Din kimsenin tekelinde değil, ben de bir şeyler söylerim der, dedikleriyle kırar dökerse edep dışı hareket etmiş olur. Haddini bilmeyen bir insanın ne mesleğiyle ilgili insanlığa verebileceği vardır ne de bu kişinin deruhte ettiği idari görevde kurumuna verebileceği bir şey vardır. Burada bir başka sorun, haddini bilmeyen bir kimsenin neresine aşık olundu da böyle birinin önemli bir göreve getirildiğidir. Bir görevi hak etmeyen birini, bir görevle taltif edersen o kişi bu görevin altında ezilir ve içine eder. Bu vesileyle atama ve yükselmelerde ahbap çavuş ilişkisinin yeniden gözden geçirilmesinde fayda var. Gördüğünüz gibi hak etmeden bir yere getirilen, yüz ağartmadığı gibi onu oraya getirenleri de mahcup etmektedir. Toplum, doktora kızdığı kadar bu makamı altın kase içerisinde bu tiplere sunanlara öyle zannediyorum daha fazla kızmaktadır. Bunda da hakları vardır.

Bir diğer husus; bir kişiyi düşüncesinden, söylediklerinden, yaptıklarından ve yönetiminden, dolayı tasvip etmeyebilirsiniz. Görüşünün hakim olmaması için mücadele yolunu da seçebilirsiniz. Kimsenin sesini çıkaramadığı bir ortamda “kral çıplak” diyebilirsiniz. İnandığın değerlere sataştığından dolayı mücadele yolunu seçerek gerekirse hapsi ve hatta ölümü de göze alabilirsiniz. Ben buna eyvallah derim ve tebrik ederim.  Ama böyle yapmayıp bir başbakan güçten kuvvetten düşmüş, ölümle pençeleşiyor, kendini ve yaptıklarını savunacak gücü ve takati yok.  Böyle bir ortamda İmam Hatipleri de ad ederek elinde pamuk, ölüsüyle mücadele etmeyi tercih ederse ben buna ucuz mücahitlik derim ve yuh derim. Bırakalım, ölüme doğru giden kişi, bu aşamadan sonra hesabını Allah’a versin. Hem bilsin ki böyle bir mücadelenin ve üslubun İslam’da yeri yoktur. İslam, dirisiyle mücadele etmeyip ölüsüyle mücadele etme yolunu seçenlere sıcak bakmaz.

Hasılı, haddini bilmeyenlerin, toplumu okuyamayanların ve mücadelesinde güzel bir üslubu seçmeyenlerin bu ülkeye yapabilecekleri en büyük hizmet, vazifesi olmayan işlerde susmalarıdır. Tüm bildiklerini kendilerine saklamalarıdır. Yanlış meslek seçtiklerine inanıyorlarsa, halihazırdaki mesleklerini bırakıp ilgi duydukları alanın talebesi olmalarıdır. Biliyorsunuz, öğrenmenin ve okumanın başı ve yaşı yoktur. Bence yeni meslek öğrenmeden önce had nasıl bilinir, edep nedir, üslup nasıl bir şeydir? Önce bunlara kafa yormalarında fayda vardır.  

*09/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Birinci Elden Satılık Cep Telefonu

Uzun yıllar benimle beraber bir cep telefonum var. Adı cep olsa da hiç elimden düşürmediğim bir el telefonudur. Nereye gitmişsem beni gölgem gibi takip etti. Yatarken bile başucumdan ayırmadım. Tüm ayrılığımız komodin ile yatak mesafesi kadardır. Kendisiyle kah sanal takıldım kah bloğuma girerek yazı yazdım. Ödemelerimi buradan yaptım. İnternet haberlerini okudum. Girecek bir yer bulamamışsam satranç oynadım. Yapacak hiçbir şey kalmamışsa arayıp soran, mesaj gönderen var mı diye ara ara bakıp durdum. Pek arayan olmasa da cuma mesajlarıyla doldu taştı telefonumun belleği. Ben sildim, dostlarım ve cumaseverler göndermeye devam etti. Elim yorulup bir yere koymam gerektiğinde başım üstünde yeri var dedim. Başıma koyamazdım. Gözümün önünde dursun diye masamın üstüne koydum. Çok kullanmaktan pek şarj dayandırmaz oldu. Şarjı bitip kapanıverse dünyadan kopuk bir dünyalı olup çıkıveriyorum. Bu benim hayatımın sonu demektir. Böyle bir talihsizliğe tahammülüm olamaz. Çünkü ha ölmüşüm ha telefonsuz kalmışım. Benim için aynı idi. Bunu aşmak ve telefonumu 7/24 açık tutmak için yedek şarj cihazımı yanımdan hiç eksik etmedim. Bitkisel hayattaki fişe takılı bir hasta misali evden çıkar çıkmaz aynı zamanda şarj olsun diye powerbankı hep takılı tuttum. Hasılı, elim ayağım, gözüm ve kulağım gibidir.

Her faninin ölümü haksa benim telefonumun ölümü de haktır. Şu sıralar can çekişse de henüz ölmedi. Ayakta tutunmaya ve beni memnun etmeye çalışıyor. 

Benim için birinci el, sizin için ikinci el olacak bu telefonumu değiştirmeye karar verdim. Yenisini almam için birinci el kullandığım bu telefonu satmam gerek. Meraklı müşteriler için telefonumun emsallerine göre emsalsiz özelliklerini bir bir sıralamak istiyorum. Sonradan nasıl bir telefon almışım diye şok geçirmeyesiniz.

1.Telefonum 3G’ye uyumludur. 4.5G’ye uyumlu değildir. Ama bu bir eksiklik değil. İnternet paketiniz birden bitmez, daha uzun süre gider. Sayfaları ağır açarmış, internet hızı yavaşmış. Ne önemi var. Tabakhaneye mi yetişeceksiniz. İşiniz yavaş olur ama temiz olur. Bilin ki acele işe şeytan karışır.

2. Birilerinin dolarla bir işi olmadığı gibi benim telefonumun da sürümlerle işi olmaz. EBA programını indiremez, ZOOM’a giremezsiniz. “Hayat Eve Sığar”dan HES kodu alamaz. Yani yeni sürümlere karşıdır.

3.Kırığı ve çiziği yok. Ekran koruyucusu ve kılıfı olmadan yoluna devam ediyor. Yere düşürmüşsem kendini korumaya almak için kapanır. Bugüne kadar burnu bile kanamadı.

4.Korkusuz ve gözü pektir. Arabanın bagaj kapağının üstünde yolculuk yapmışlığı vardır. Ne ışıklarda durmuş, ne kasisleri geçmiş olmasına rağmen düşmeden menziline varmıştır.

5. Şarjı yüzde 15, 10 ve 5 kaldığı zaman “Şarja takınız” uyarısı verir. Bazen yüzde 60-70 dolu iken aniden kapanır, şarjı biter. Bazen de şarjı sıfır oluncaya kadar kendisini kullandırmaya devam eder. Yani keyfine göre takılır.

6. Kullanmazsan şarjı epey gider. Benim gibi elinden düşürmez, sürekli karıştırırsan şarjı çabuk biter. Önceleri powerbankı takınca hem kullanır hem de şarj etmeye devam ederken şimdilerde kullanırken şarj doldurmadığı gibi ya mevcut şarjı korumakta ya da mevcut şarjı bitirmektedir. Halihazırda en iyi şarjı telefon kapalı iken yapmaktadır. Hem kullanırım hem de şarj olsun derseniz, bu yaptığınız, yakıt alırken arabanızı sürmenize benzer. Yapabilir misiniz böyle bir şey? Yapamıyorsanız yedek şarj aleti takılı iken bu telefonunu kullanmayın. Bu da kötü bir durum değil. Böylece telefonu elinden bırakıp biraz sağına soluna bakıyorsun.

7. Bana yol göstersin diye navigasyonu açınca seni istediğin yere götürmemek için elinden geleni ardına koymaz. Sen arabanın içinde adres bulmak için dokuz doğurursun. O, “Yanıt vermiyor. Kapatmak ister misin” uyarısı verir. Bu ve diğer yaptıklarıyla size sabrın en güzel örneklerini gösterir.

8.Telefon konuşmasını pek sevmez. Konuşurken senin sesini sana vererek yankı yapar. Uzun süre “Devlet beni dinliyor. Demek ki devlet nezdinde sakıncalı bir piyadeyim” diyorsun. Sonra anlıyorsun ki devlet seni ne edip de dinlesin. Telefonun özelliği imiş efendim.

9.Bir video dinlerken çevreyi rahatsız etmez. Sadece sen dinleyecek şekilde ses verir.

10. Müthiş bir mavi hayranıdır. Çektiğin fotoğraflarda hep mavi ton hakimdir.

11.İphone(Lütfen, yazıldığı gibi okuyunuz.) hariç, tüm telefonların şarj cihazına uyumludur.

Hasılı, say say bitmez telefonumun özellikleri. Bu özellikleri görünce ağzınızın suyunun aktığını, acaba kaça vereceğimi merak ettiğinizi iyi biliyorum. Sizi fazla merak da bekletmeden fiyatı söyleyeyim. Maliyetine vereceğim. Zamanında bu telefonu 680 liraya almıştım. Bitmedi. Yanında da powerbankı hediye ediyorum. İlk talip olan alır. Sonra kimse gönül koymasın. Küçük bir pazarlık payı vardır. Yok mu, kendisine kıyacak?

Ulusal Çıkar için Çiğ Tavuk Yenir

Testi pozitif çıktığı halde semptom göstermeyenlerin hasta sayısına dahil edilmediğini söyleyen Sayın Koca, hakkında yapılan eleştirilere "Halkın sağlığı kadar ulusal çıkarları da düşünmek zorundayız" cevabını vermiş. Bakan haklı burada. Çünkü söz konusu ulusal çıkar olunca gerisi teferruattır. 

Bu durumda Bakana bir kırgınlığımı ifade etmek istiyorum: Madem ulusal çıkarları gözeteceğiz. Öyleyse günlük 2000'e yakın bir hasta sayısını kamuoyuna niçin duyuruyoruz? Günlük hasta sayısını sıfır gösterelim. Olsun bitsin. Ulusal çıkar ancak böyle gözetilir. 

Günlük verilen hasta rakam sayıları, ulusal çıkarları az gözettiğimiz anlamına gelir. Bu da vatanseverlikle bağdaşmaz. Hatta bu durumda günlük test yapmaya da gerek yok. Hastayım, bana test yapın diye gelenlere "Ne testi? Maşallah turp gibisin" deyip geri gönderelim. Bakın bakalım, ortada korona mı kalır. Böylece

Ulusal çıkara dört dörtlük hizmet edilmiş olur. 

Aynı vatanseverliği ve ulusa hizmet etmeyi TÜİK'den de bekliyorum. Her ayın üçünde açıkladığı enflasyon rakamlarını sıfır gösterecek. Bak bakalım, ülkede enflasyon mu kalır.

Devlet ciddiyetini yansıtan bu açıklama sonrası, Bakan sayesinde branşımla ilgili yeni bir şey daha öğrenmiş oldum. Boşuna söylememişler, öğrenmenin yaşı yok diye. Bundan sonra öğrencilerimin "Yalan nerede caiz" sorusuna,

1. Savaşta düşmanı yanıltmak için,

2.Hastaya moral vermek için,

3.Karı koca arasını bulmak için,

4. Dargınları barıştırmak için,

Cevabıma, bir beşinciyi daha ilave edeceğim.

5. Ulusal çıkarları gözetmek için.

Kafama takılan bir soru var: Semptom göstermeyenlerin karantinaya alınmasının bir anlamı var mı bu durumda? Bunlar hasta değilse rahatça dolaşabilmeli, işine gidebilmeli. Madem ulusal çıkarları gözeteceğiz. Bu gözetmeyi tam yapmak lazım.

Ekranların Gediklileri *

Ne zaman Türkiye gündeminde ne var ne yok, bir bakayım deyip haber kanallarını bir gezinsem, belli başlı kanalların tartışma programlarına bir göz atarım. Gündem, konu ne olursa olsun her kanalın konukları gün be gün genelde aynı kişiler. Sanırsın ki kanalın demirbaşları ya da o konunun emsali olmayan uzmanları. İster akademisyen ister siyasi, ister gazeteci, ister hukukçu, ister hekim vs olsun genelde hepsi aynı kişilerden oluşuyor. Bu aynı kişiler o kanaldan bu kanala arzı endam edip duruyorlar. Gören de ülkede adam kıtlığı var, bunları o konunun vazgeçilmez tek uzmanları sanır. Hangisinin yüzünü görsen konuşmaya başlamadan ne konuşacağını, neyi ve kimi savunacağını, fikrinin ve zikrinin ne olduğunu bilirsin. Pek azı hariç hepsi tarafgirdir. Kimin; hangi partinin, hangi zihniyetin adına geldiği bellidir. Bu ekran müdavimleri kendi görüşlerini arz etmekten ziyade içlerine sinsin veya sinmesin kimin adına konuşacaklarını; neyi, nasıl konuşacaklarını çok iyi bilirler. Çünkü görevleri budur. Ekrana çıkmadan önce ev ödevlerine çok iyi hazırlanmalarına gerek yok. Zaten hazırlık yapmak isteseler de her akşam bir kanala çıkmaktan, geç vakte kadar ekranlarda durmaktan yeterince hazırlanamazlar. Eksikliklerini tarafgir davranmalarıyla kapattıklarını sanırlar. Halbuki birbirinin tekrarı bayat cümlelerini yeni bir şey söylüyormuş gibi satıp dururlar. Eksikliklerini kapatmak için sık sık ya araya girerler ya da sesini yükselterek rakibine üstün gelmeye çalışır. Kendisi önemli değil. Yeter ki savunduğu kesime bir halel getirmesin. Yoksa karizması çizilir, bir daha ekran yüzü göremez ve mukarrabun sınıfından çıkarılır.

İzleyici aynı kişileri görmekten bıkıp usansa da yeni yüzler ve farklı fikirleri savunan kişileri görmek istese de kolay kolay göremez. Görüntü, işinin uzmanı çoğu kişiye ya ekranlar kapalı ya da başka kişiler ekranlara çıkmak istemiyor. Televizyonlar da isteklilerle yetiniyorlar. Ekran müdavimlerinin verdiği imaj ise ekranlara çıkması akredite edilmiş kişiler olduğu şeklindedir. Sebep her ne ise izleyicinin aynı kişileri görmekten pek haz almadığını düşünüyorum.

Mahkeme nasıl ki kadıya mülk değilse bugünün ekran gediklilerine de ekranlar mülk değildir. Çünkü bugünkü gördüğümüz yüzler dün yoktu. Dün başkaları bu görevi yerine getirdi. Bugün bunlar yerine getiriyor. Yarın bu görevi başka yüzler yerine getirecek. Bu ülkede tarafgirlik ve ölümüne bağlılık sona ermediği müddetçe bu tip her devrin adamları olmuştur ve olmaya devam edecektir. Kendinden kaynaklanan bir kalitesi yoksa belli bir zaman kullanılıp sonra bir kenara konacaktır. Böyle olacağını bu tipler de biliyor aslında. Çünkü bu ülkenin geçmişi unutulmuş nice gedikliler ile doludur. Buna rağmen bir gün de olsa beylik beyliktir düşüncesinde olmalılar ve su akarken testilerini doldurma derdindeler.

Ekranlarda her devrin adamlarını görmeye alışkın olsak da gönül ister ki bu koca koca adamlar, birilerinin savunuculuğunu yapmasınlar, birileri adına bir başkasını kötülemesinler. Dediklerinin doğruluğuna önce kendileri inansınlar. Tek istediğim, kendileri olsunlar. Tarafgirliğin zirve yaptığı bu ülkede pek karşılığı olmasa da doğruya doğru, yanlışa yanlış desinler. Çünkü ekranların ve ekranlarda boy gösterenlerin kamuoyunu doğru bilgilendirme gibi bir amme görevleri vardır. Algı yönetiminde rol aldıkça ülkeye zarardan başka bir şey veremezler.

*07/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Camilerimiz ve Mescid-i Nebi -2 *

Mescid-i Nebi'nin işleviyle ilgili bu iki değerlendirmenin ardından günümüz camilerinin işlevine gelmek istiyorum. Günümüz camilerini peygamber mescidi ile kıyasladığımızda işlev yönünden derin uçurumların olduğu görülecektir. Mescid-i Nebi tabir yerinde ise hemen hemen her iş ve eylem için çok amaçlı salon gibi kullanılmış. Devletin ve halkın nabzı burada atmış. Günümüz camilerinin ise yaz döneminde iki ay çocukların cüz/Kur'an öğretimini saymazsak sadece namaz kılmaya hasredilmiş olduğu görülecektir. Mescid-i Nebi neredeyse günün 24 saati mesai yaparken günümüz camileri her bir vakti yarım saat mesai sayarsak günlük 2,5 saat bir mesai yapmaktadır. 

Mescid-i Nebi ile günümüz camilerini kıyaslamamı garip görebilir, M. Nebi'nin gördüğü işlevi bugün başka kurumlar yerine getiriyor diyebilirsiniz. Haklısınız. Çünkü günümüzde birçok şey profesyonelleşmiş ve diğer kurumlar eliyle yürütülmektedir. Mescid-i Nebi'nin geçmiş işlevinin çoğunu bugün camilerimizde deruhte etmemiz mümkün değil. Ben de günümüz camileri aynı işlevi yerine getirsin demiyorum. Ama camileri sadece namaz kılınan yer olarak tahsis etmeye ve cemaatle kılınan namaza hapsetmeye de gönlüm razı değil. Bu mekanları yeniden toplumun nabzının attığı yerler haline getirebilir, insanları buralara çekebiliriz. Namaz dışında pekala zamanın ruhuna uygun etkinliklere yer verilebilir. 

Okullarda her türlü etkinliğin yapıldığı çok amaçlı salonları vardır. Burası okulların eli, ayağı, gözü ve kulağıdır. Çok amaçlı salonu olan okul, diğer okullara göre çok şanslı sayılır. Günümüz camilerinin de tıpkı okullardaki çok amaçlı salon gibi çok yönlü bir işleve sahip olması çok yerinde olur kanaatindeyim.

Camileri çok amaçlı kullanmak için cami görevlileri ve cemaat buna hazır mı? Maalesef bazı din görevlisinin ve bir kısım cemaatin buna hazır olmadığını söyleyebilirim. Bu konuda iki örnek vermek istiyorum:

6.sınıf öğrencilerine derste her bir namazın kılınışını teorik olarak anlattım. Dersimiz müsait olursa hem camide bir ders işleriz hem de pratik olarak namazın kılınışını hatta bir vakit namazını da cemaatle kılarız dedim. Çocuklarda camiye gideceğiz coşkusu görülmeye değerdi. Her teneffüste beni gören öğrenci yanıma yaklaştı: Öğretmenim, camiye ne zaman gideceğiz, sorusunu sordu. Derse girince hakeza aynı istekle muhatap oldum. Bir hafta öncesinden camiye gideceğimiz saati belirledim. Abdestli gelirseniz zaman kazanırız. Kız öğrenciler, yanlarında başörtüsü getirirlerse iyi olur dedim. Girdiğim tüm sınıfları camiye götürdüm. Abdesti olmayan öğrenciler caminin şadırvanında abdestlerini aldılar. Önce şadırvan, minare, minber, mihrap, kürsü, müezzinlik hangisi, ne işe yarar, onları tanıttım. Çocuklar, hocam! Minbere çıkabilir miyiz dedim. Sırayla çıktılar. Caminin üst katını da merak etmişler. Oraya da birlikte çıktık. Camideki yazılardan bahsettim. Ardından dersimizi işledik. Kılacağımız namazın nasıl kılınacağını özetle bir kez daha anlattım. Sonra namaz kılmak istemeyenler kenara geçip bizi izleyebilirler dedim. Birkaç öğrenci kenara geçtiler. Erkekler ön safta, kızlar arkada saf tuttular. Sünnetleri kıldıktan sonra ben imam oldum, öğrencilerden biri de müezzinlik yaptı. Dersin bitiminde camiden çıkarken öğrencilerden bazıları, caminin içindeki su sebilinden su içip içemeyeceklerini sordular. İçebilirsiniz, dedim. Ardından okula geçtik. Ertesi günü cami görevlisi yine bir öğrenci grubu ile camide ders işledikten ve camiden ayrılırken yanıma yaklaştı: “Hocam, öğrencileri camiye getirmeniz güzel. Getirebilirsin. Yalnız dün çocuklar içeriden su içmişler. Pet bardakları gelişigüzel koymuşlar. Bundan sonra öğrenciler içeriden su içmesinler, olmaz mı” dedi. Tamam hocam. Bir daha içirmem dedim. Bir daha da öğrencileri camiye götürmedim. İmamın suyu kıskanmasına kırıldım gerçekten. Üç beş öğrencinin pet bardağı düzgün koymaması da mesele edinilmemeliydi bence. Bana pekala, “Hocam, çocukların eğitilmesi için kullandıkları pet bardaklarını kirli yere koymalarını bir hatırlatırsan memnun olurum” deseydi daha yerinde olurdu. Gelip geçen içsin diye camiye konan bir sebile bile yasak koyan bu din görevlisi, camide diğer etkinliklere yer verir mi? Sizin insafınıza bırakıyorum.

Bir diğer örnek: Tarihi bir beldemizde ikindi namazını kılmak için camiye girdim. Dışarıda gezip dolaşanlar çok olmasına rağmen imamın dışında dört cemaat vardık. Namazı kılıp çıktım. Çıkışta kapıya yapıştırılmış bir uyarı dikkatimi çekti: “Cami İçerisinde Gelinlikle Fotoğraf Çekimi Yapmayınız!” uyarısı. Bu uyarı da benim garibime gitti. Gelin ve damadın en mutlu günlerinde bu anlarını ölümsüzleştirmek için camiye gelip fotoğraf çektirmelerinde ne sakınca olabilir? Bence hiçbir sakınca olmaz. Sadece cemaatle namaz kılınırken bir sınırlama getirilebilir. Bunun yolu da cami girişine bu yasak uyarısını yazmak olmamalı diye düşünüyorum. Camide gelinin gelinlikle foto çekimine izin vermeyen bir görevli, diğer etkinliklere sıcak bakar mı? Bu kafayla maalesef makul göreceğini sanmıyorum.

Hasılı camilerimizi çok fonksiyonlu kullanmak için önce bazı din görevlilerini ve cemaate gelenleri eğitmekle işe başlamak gerektiğini düşünüyorum. 

Camiler haftası münasebetiyle camilerimizin yeniden çok yönlü bir işleve dönüşmesi en büyük temennimdir. Özellikle cami ve ilim temasından hareketle camileri ilim yuvasına dönüştürmek birinci önceliğimiz olmalıdır.

*03/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Camilerimiz ve Mescid-i Nebi -1 *

1-7 Ekim tarihleri ülkemizde her yıl "Camiler ve Din Görevlileri Haftası" olarak idrak edilmektedir. Haftaya dair Diyanet “Cami ve İlim” temasını seçmiştir. Ben de bu yazımı camilere ayırmak istiyorum. Cami denince aklımıza ilk Mescidi Nebi gelir. Günümüz camilerine dair söz söylemeden önce Kubâ  Mescidinden sonra yapımında peygamberimizin de bizzat bedenen çalıştığı Mescidi Nebi'nin işlevi üzerine kendimden bir şey katmadan iki değerlendirmeye yer vermek istiyorum: 

"İslamiyet’in ilk dönemlerinde cami, sosyal hayatın merkezi konumundaydı ve çeşitli sosyokültürel faaliyetler gerçekleştiriliyordu. Cami içerisinde şiir ve edebiyat yarışmaları, nikah merasimi gibi bir çok kültürel etkinlik düzenlenirdi. Kütüphaneler, kitapçı, dükkanları ve okuma evleri genellikle camilerin etrafında inşa ediliyor ve cami çevresi bir nevi bir kültür yuvasına dönüştürülüyordu. Caminin girişinde eğitim-öğretim için ayrılmış olan üzeri hurma dalları ve yaprakları ile örtülü suffe olarak adlandırılan bir bölüm yer almaktaydı. Gündüzleri derslik ya da konferans salonu, geceleri ise pansiyon olarak kullanılıyordu. Örgün eğitimin ve Batı ülkelerindeki ‘Toplum Okulu’ modelinin ilk örneği olarak da kabul edilen Suffa’da öğrenim gören öğrenciler ilerleyen yıllarda çeşitli beldelere gidip yerleşerek eğitim faaliyetlerine orada devam etmişlerdir. Özellikle Hz. Ömer döneminde camiler birer halk okulu gibi hizmet vermiş, Mekke ve Medine camileri başta olmak üzere, İslam’ın yayılmış olduğu diğer bölgelerdeki camilerde eğitim öğretim faaliyetleri yoğun olarak gerçekleştirilmiştir". (Yılmaz, 2013, 28-37). (dergipark.ogr.tr)

"Mescid-i Nebi, esas itibarıyla inananların toplanıp ibadet yapması amacıyla inşa edilmişti. Nitekim Müslümanlar, günde beş vakit bu kutsal mekânda bir araya geliyorlar, Allah Resulü’nün arkasında saf tutup namaz kılıyorlardı. Peygamberimizin mescidi, ibadethane olmasının yanında başka birçok işleve de sahipti. Müminler, çok önemli bir mazeretleri olmadıkça namazlarını mutlaka Mescid-i Nebi’de kılmaya önem veriyorlardı. Mescid-i Nebi, yeni oluşmaya başlayan İslam toplumunun tanışıp kaynaşmasında da önemli bir işleve sahipti. Müminler, camiye gelmeyen biri olduğunda hemen bunun sebebini araştırıyorlar, namaza gelmeyen kişi hastaysa ya da başka bir sıkıntısı varsa onun sıkıntısını paylaşıyorlardı. Yardıma muhtaç olanları burada belirliyor, ona el birliğiyle yardım ediyorlardı. Hz. Muhammed, peygamber olmasının yanı sıra aynı zamanda bir devlet başkanı ve Müslümanların lideriydi. Buna bağlı olarak Mescid-i Nebi, aynı zamanda devletin de merkezi durumundaydı. Devleti ve Müslüman toplumu ilgilendiren önemli kararlar burada istişare edilir ve sonuca bağlanırdı.

Anlaşmazlıklar burada çözülür, adli davalar burada sonuçlandırılırdı. Mescid-i Nebi, Ashab-ı Suffe başta olmak üzere bazı müminler için barınma yeri, Allah Resulü’nü ziyarete gelenlerin kaldığı bir misafirhane, sosyal yardımların dağıtıldığı bir müessese işlevlerini de üstleniyordu. Sevgili Peygamberimiz, çeşitli Arap kabilelerine mensup elçi heyetlerini burada üstüvânetü’l-vüfûd (Elçiler Sütunu) denilen sütunun önünde kabul etmiş, bazı heyetleri mescidin içerisinde kurulan çadırlarda ağırlamıştır. Hz. Peygamber zamanında Mescid-i Nebi’de Eslem kabilesinden Rufeyde el-Ensâriyye adındaki kadın için bir çadır kurulmuş, Rufeyde burada yaralı ve hastaları tedavi etmişti. Mescid-i Nebi’de bulunan bir oda da beytülmâl yani devlet hazinesi olarak kullanılmaktaydı." (TDV Ansiklopedisi)

* 02/10/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.