28 Temmuz 2022 Perşembe

Ağzım Pek Dualıymış! *

—Sen bugünlerde çok değiştin baba.

—Ne alaka evlat. Her Türk erkeğinin marifet sadedinde dediği gibi yedisinde ne isem, yetmişinde de oyum ben.

—Yani, hiç değişmedim mi diyorsun?

—Hele şu ağzındaki baklayı bir çıkar. De bir tane değişikliğimi.

—Mesela, alışveriş diyelim.

—Ne varmış alışverişimde?

—Ne bileyim, alışverişe giderken yüzün asılıyor, gözlerinde bir tedirginlik hakim. Eve lazım olan bir şeyi almamak için neredeyse kırk takla atıyorsun.

—Mesela?

—Haftaya kadar idare etmez mi? Bunu almasak ne olur? Ha bunu da yemeyiverelim. İlla bu marka mı olacak gibi.

—Eee, ne var bunda? Sormayalım mı?

—Sor sormaya da eskiden böyle sormadığın gibi listeye yazılmayanı da fazla fazla alır gelirdin.

—Devir hesap kitap devri. Bu da değiştiğim anlamına gelmez.

—Neyse, alışveriş öncesi böyle bir görüntün var. Bir de alışveriş sonrası gözümden kaçmayan başka bir değişiklik var.

—Taksit taksit söyleme. Ne ise söyleyiver.

—Zaman zaman değişiyor ama genelde ya bir düşüncedir, içine kapanıyor, dut yemiş bülbüle dönüyorsun ya tedirgin, gergin ve anlamsız bakışlar hakim oluyor ya da çenen hiç durmuyor, habire konuşuyorsun.

—İnsanlık hali. Ne var bunda?

—Ne bileyim, değişikliğine dikkat çekmek istedim. Ama bugünlerde değişmeyen bir yönün var. Eskiden görmediğim bu yönün bana ilginç geldi.

—Neymiş o?

—Hangi hal üzere olursan ol, bugünlerde değişmeyen yönün, her alışveriş sonrası ağzın pek dualı.

—Her alışveriş sonrası beni bu duruma sokanlara dua etmemin ne sakıncası var? Herkes payına düşeni alıyor bu vesileyle.

*14/09/2022 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Trollerin Partilerine Katkısı*

Son yıllarda, sosyal medya hayatın bir parçası oldu. Akıllı telefonu olup da girmeyen yok gibi. Az sayıda bilinçli kullanmayan var. Bunlar ya bir müddet kullanıp burası bana göre değil deyip hesabını kapatmış ya hiç merak duymamış ya zamanımın çoğunu alıyor diyerek bırakmış ya da mimleniyorum düşüncesiyle renk vermemek için kullanmıyor. Bir de hesabı olup da bu alemi günlük tarayanlar var. Bunlar, paylaşılan her şeyden haberdar ama iz bırakmayan türden. Ne paylaşım yaparlar ne bir paylaşımı beğenirler ne de olumlu-olumsuz yorum yazarlar. Bir de suya sabuna dokunmayan paylaşımlar dışında iz bırakmayanlar vardır ki bunlar ne olur ne olmaz deyip yine renk vermeyenlerden. 

Yoğurdu üfleyerek yiyenler bu hassasiyetlerinde haklılar mı? Yerden göğe kadar haklılar. Çünkü birkaç paylaşımına bakan kimse o kişi hakkında bir yargıya varıyor. Bu yargı, ben öyle değilim desen dahi kolay kolay değişmiyor.  

Mimlenme riskine rağmen hakaret etmeden, algı oluşturmadan, dezenformasyon bilgilere yer vermeden, insanların duygu ve düşüncelerini saygı ve anlayış çerçevesinde sosyal medyada açıklamasını yararlı görüyorum. Zira bu tür paylaşımlar önemli bir işlevi yerine getiriyor. Bahsetmeye çalıştığım; bu hassasiyete özen gösteren, seviyesini koruyan, yazıp paylaştıklarıyla bu aleme insanların faydalanabileceği şekilde katkı sunan sosyal medya kullanıcısının sayısı maalesef bir elin parmaklarını geçmiyor. Büyük bir çoğunluk bu alemi hoyratça kullanıyor ve bir partinin, bir parti liderinin lehine ya da bir başka partinin veya liderinin aleyhine olacak şekilde paylaşım yaparak geçiriyorlar. Bunlar sadece bir partinin lehine veya aleyhine çalışan tipler değil, aşağı yukarı her partinin bu şekil fanatikleri mevcut.

Bir insan partisini veya liderini sevemez mi? Sever elbet. Onlar lehine paylaşım yapamaz mı? Yapar elbet.  Bu tipler kendi yazıp çizdiklerini paylaşsalar veya paylaşım başkasına ait olmak üzere doğruluğundan emin oldukları paylaşımlara da sayfalarında yer versinler. Paylaşımların altına yorum da yazabilirler. Buna hiç diyeceğim olmaz. Fakat öyle paylaşımlar görüyorum ki bu tür paylaşımlar, kimin hazırladığı belli olmayan, bir el tarafından resim formatında hazırlanıp servis edilen sahte hesaplar. Bunun için kah Hakan Fidan kah Hulusi Akar kah Canan Karatay kah Bordo Bereliler kah Aziz Sancar kah meşhur birinin adları kullanılıyor. Paylaşım ne ilgili kişiye ait ne de paylaşımın içeriği doğru. Bunu anlamak için çok bilmek, çok okumak ve çok zeki olmak gerekmiyor. Normal zekaya sahip bir insan hatta aklı kıt biri bile bu tür hesapların sahte ve içeriğinin de algıya dayalı dezenformasyon bilgi içerdiğini anlar. Aslında bu tür sahte hesaplardan paylaşım yapanlar da bu hesapların ve içeriğinin sıkıntılı olduğunu bilir bilmeye ama bunlar için önemli olan; bu paylaşımın, sevdiği parti ve liderini övmesi ve rakiplerini de kötülemesidir. İftira, yalan-yanlış bilgi olması hiç de önemli değil. Vebalmiş, günahmış, yakışık almazmış, insan onurunu ayaklar altına almakmış...vız gelir. Yani onlar için her şey ve her yol mubahtır. Bu tip paylaşımlara sayfalarında yer verenlerin bu yaptıkları, trollükten başka bir şey değil. Bazıları trol olduklarını kabul etmeseler de çoğu, kendilerine trol denmesinden zevk alıyor. Aklı sıra önemli bir iş yaptıklarına kendilerini inandırmış durumdalar.

Burada şu soruyu sormak lazım. Aslı astarı olmayan paylaşımları yaparak sosyal medyada, kelle koltukta sizin için mücadele ediyorum görüntüsü verenlerin partilerine katkısı var mı? Bence zerre katkıları olmadığı gibi zararları vardır. Şayet katkı denirse, bunların savundukları partiye ve çok sevdikleri parti liderlerine katkısı, efendisini çok seven ayının efendisine verdiği katkı kadardır. Hikayeyi bilirsiniz ama yine de kısaca yazayım: Ayının biri, efendisini çok severmiş. Efendisinin yanından hiç ayrılmazmış. Onu uçan kuştan korurmuş. Bir gün efendisi bir ağacın altında uykuya dalmışken bir karasinek gelip gelip efendisinin alnına konmuş ve efendisini uykudan uyandırmış. Efendisi uykusunu alsın diye ne kadar çabaladı ise de sinek bu. Ne laftan anlar ne de sözden. Sonunda ayı kararını verir. Sinek efendisine konduğu zaman taşla sineği öldürecek. Böylece efendisi de bir güzel uyku çekecek. Sinek yine efendisinin alnına konar. Ayı yerden aldığı kocaman taşı efendisinin alnına nişanlar. Sonuç sinek de ölür, efendisi de. (Sineği ölmüş diyorum ama sineğin öldüğünü sanmıyorum. Kaçıp gitmiştir.)

Kıssadan hisse: Trollerin parti ve liderlerine en büyük katkısı ayının efendisini verdiği kadardır. Gördüğünüz gibi zarardan başka katkısı da yoktur. Önemli olan sevmek, uğruna ölmek diyorsanız, buyurun trollüğe devam edin ve bu sevgi sevdiklerinizi öldürsün.

*30/07/2022 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros Ulu adıyla yayımlanmıştır.

21 Temmuz 2022 Perşembe

Yardımlara Nereden Başlanmalı? *

1993 yılında iki ay askerlik yapmak üzere Burdur 58. Tugay Komutanlığına teslim oldum. Yemin töreninde tugay komutanının dediğine göre Sivas’taki askerin aldığı temel eğitimi almış bulunmaktayız. Bir ayı doldurmuştuk ki sıraya aldılar bizi. Dediler, asker harçlığınız dağıtılacak. Yanlış hatırlamıyorsam, verilecek para 39 lira idi. Başımızdaki görevli, “Sırası gelen aldım diye imzasını atsın. İsteyen Mehmetçik Vakfına bağışlasın” dedi. İmzasını atan, gönüllü-gönülsüz bağışlıyorum diyerek geçip gitti. Sıra bana gelince, ben alacağım dedim. Herkes beni bekliyormuş ki ardımdan gelenlerin çoğu da harçlıklarını aldı.

Harçlık dağıtım işi bittikten sonra aynı koğuşu paylaştığım bazı bedellilerin, aldıkları harçlıkları uzun dönem askerlik* yapanlardan ihtiyaç sahiplerine verdiklerini gördüm. Yardım yapanlar da dini hassasiyeti olanlar değildi. Hem yardım yapmaları hem de bu yardımı gözlerinin önündeki ihtiyaç sahiplerine vermeleri hoşuma gitti. Öyle ya yapacağın yardıma en yakınından başlamak gerek.

İkinci ay harçlıklarımızı alma zamanı yaklaştı. Koğuş ve içtima alanlarında ikili konuşmalar hız kazandı. Konu da alınacak harçlığın ne yapılacağı? Dini hassasiyeti olmayanlar yine Burdur’da askerlik yapan uzun dönem askerlik yapanlara verelim hesabı yaparken, dini hassasiyeti olanlar ise kendi cemaatlerine bağlı vakıf ve derneklere yardım yapalım şeklinde bir kulis faaliyeti yürütmeye başladı. Böyle biri de benim yanıma geldi. İstanbul’da bir vakıfları varmış. Bu vakıf öğrencilere yardım yapıyormuş. Sonrasını kim, nereye verdi bilmiyorum. Ama durum bu şekil idi.

Yardım yardımdır, veren el olmak güzeldir. Buna eyvallah denir. İsteyen de nereyi ve kimi ihtiyaç görürse, yardımını oraya yapar. Zira bu bir tercihtir. Verdiğim bu iki örnekte de iki ayrı zihniyet yardım yapmış ama dini hassasiyeti olmayanlar yardımı yakınındakine, dini hassasiyeti olanlar ise uzak bölgeye yardım yapmayı tercih etti. Sizce hangisinin yaptığı daha doğru? Bu konuda ne düşünürsünüz bilmem ama bence yakına yapılan yardım daha uygun olanı idi. İslam’a göre de bu durum böyle değil miydi zaten.

Harçlığın değerlendirmesi gibi bir de promosyonların değerlendirilmesi olayına örnek vermek istiyorum. Devlet memurları iki-üç yıllığına maaş aldıkları bankalardan promosyon alırlar. Kimi bu parayı alır, ihtiyaçlarına harcar kimi de başka ihtiyaç sahiplerine verir. Daha bu promosyonlar hesaplara geçmeden yine vakıf ve dernek bağlantılı kişiler ya telefon açar ya da mesaj gönderir: “Şayet kullanmayacaksanız, bizim bir vakıf veya derneğimiz var. En azından bir kısmını oraya bağışlayabilirsiniz. Şu da ibanımız” şeklinde hummalı bir çalışma içine girer.

Burada promosyon caizdir veya değildir üzerinde durmayacağım. Yardım şuraya yapılır veya buraya yapılır demeyeceğim. İsteyen istediği şekilde tasarruf eder. Aynı şekilde birileri, bağlı bulunduğu cemaat, vakıf ve dernek için de yardım talep edebilir. Bu konuda kimseyi ne ayıplarım ne de yargılarım. Değinmek istediğim husus, yukarıda harçlık konusunda olduğu gibi insanların, yapacağı yardıma en yakınından başlamaları ve bunların içerisindeki en ihtiyaç sahiplerini tespit etmeleri. Eğer çevresinde ihtiyaç sahibi yok ise ondan sonra uzağa vermeleri. Doğrusu da budur diye düşünüyorum. Birileri, yakınımdakiler ihtiyaç sahibi ama uzaktaki bunlardan daha ihtiyaç sahibi olabilir diye düşünebilir ya da bu yakınımdakiler hak etmiyor diyebilir. Kimin ihtiyaç sahibi olduğunu bilemem ama uzaktan davulun sesi gür gelir bunu bilirim ve her türlü yardımda en yakın gözetilmeli derim.

*O zamanlarda uzun dönem askerlik süresi yanlış hatırlamıyorsam, 15 ay idi. Genel Kurmay’ın ihtiyacım var demesi üzerine bu uzun dönem askerlik yapanlar, üzerine bir 4 ay daha askerlik yaptılar.

*09/09/2022 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.