19 Kasım 2019 Salı

İletişim Özürlü

Ayrı kalan insanlar bir zamanlar mektupla haberleşir, bayramlarda bayram kartı göndererek birbirlerinin bayramlarını tebrik ederlerdi. Kim bir mektup veya tebrik kartı gönderse mektubuma/kartıma cevap gelecek diye dört gözle postacıyı beklerdi. El yazısıyla özene bezene yazılan bu mektup ve kartlar insanı duygulandırdı.

Bir zamanların vazgeçilmesi olan mektuplar şimdi tarih oldu. Yerini önce ev telefonları, şimdi de cep telefonları aldı. Cep telefonlarını meramımızı anlatmanın ötesinde kullandık. Sohbet ve muhabbetimizi telefon vasıtasıyla yaptık. Son yıllarda telefonla görüşme faslı eskiye oranla biraz azaldığını düşünüyorum. Whatsapp ile haberleşme, dosya gönderme, tebrikleşme daha yaygın. Yazdığın bir metni veya fotoğrafı aynı anda yüzlerce kişiye gönderebiliyor, ortak grup kurabiliyorsun. Bu hızla, iletişim ve haberleşme için yarın ne tür bir iletişim aracı çıkar bilmiyorum ama halen whatsappın pabucu dama atılmadı. Whatsappı diğer iletişim araçlarından ayıran en önemli özelliği, iletinin karşı tarafa iletildiğini, okunduğunu biliyorsun. 

Mektup, e posta, mesaj, whatsapp hangi yol kullanılırsa kullanılsın, insan muhatabından bir geri dönüş bekler. Telefonla aradığında o anda cevap verilmiyorsa bile daha sonra dönülsün ister. Haydi diyelim ki mektup eline geçmedi, e postayı açmadı, mesajı görmemiş; cevapsız çağrıyı çocuğu telefonla oynamak suretiyle yok etmiş olabilir. Whatsapp, gönderilen mesajın okundu uyarısını bile yapıyor. Bu durumda muhataba düşen, telefonla arayarak veya mesaj yaparak cevap vermesidir. Whatsapp mesajı derken rutin fotoğraflı bayram, cuma, belli gün ve hafta mesajlarını kastetmiyorum. Bunlara cevap verilmeyebilir. Bilgi veren, bilgi isteyen mesajlara cevap vermek, geri dönüş yapmak gerekmez mi? Mesajını bir güzel okuyor. Fakat tık yok. Kimsin, necisin, ölü müsün demek yok. Ha duvara mesaj yazmışsın ha böylesine. Bu ne demektir? Ben seni ve mesajını muhatap almıyorum, seni önemsemiyorum demektir. Bu aymaz tipleri ben, beyin ölümü gerçekleşmiş fişe takılı olarak bitkisel hayat yaşayan ölülere benzetiyorum.

Böyleleri eksik değil. Ne telefonuna bakar ne dönüş yapar. Aslında suç bu tiplerde değil, bunları muhatap alanda.

18 Kasım 2019 Pazartesi

Cevabı Bende Olmayan Sorular

1.Mondros Ateşkes Anlaşmasından sonra Anadolu'yu işgal eden İngilizler, Fransızlar ve İtalyanlar tek kurşun atmadan niçin Anadolu'yu terk ettiler? (Bir hakkı teslim edelim. Kahraman Maraş, Gaziantep ve Şanlıurfa'da Fransızlara karşı bir direniş olmuştur. Bu yüzden bu illerimiz kahraman, gazi ve şanlı ünvanlarını almış oldular.)
2.Giderlerken bizi niçin sadece Yunanistan ile karşı karşıya bıraktılar? Anadolu'yu Yunanistan'a vermek için İtilaf Devletleri niçin Yunanistan'a destek olmadılar?
3.Biz Kurtuluş Savaşını 14.asırdan 19.asıra kadar bir Osmanlı toprağı olan bir eyaletimize karşı mı verdik?
4.Misaki Milli sınırlarını biz mi çizdik yoksa kuracağınız devletin sınırları buralar mı dendi?
5.Mondros Mütarekesi ile Osmanlı'nın ordusu terhis edilir iken Kazım Karabekir komutasındaki Doğu cephesi niçin terhis edilmedi?
6.Milli mücadeleyi biz mi başlattık yoksa bizi işgal eden devletler haydin bir mücadele başlatın mı dedi? 
7.Mustafa Kemal Atatürk'ün milli mücadeleyi başlatacağını İngilizler bilmiyor muydu? Atatürk'ün Samsun'a gidişinden İngilizlerin haberi yok mu idi?
8.Atatürk'ün Samsun'a çıkışıyla başlayan Milli Mücadele, İngilizlerin bilgisi dahilinde başlamış olabilir mi? Yani Atatürk ile İngilizler karşılıklı anlaşmış olabilir mi?
9.Osmanlı'ya ait birçok toprak hakkından vazgeçmek karşılığında Misaki Milli ile belirlenen alanda bir  cumhuriyet kurabilirsiniz denmiş olabilir mi? Bu cumhuriyeti kurmak için yalnız Yunanistan ile sizi biraz oyalayacağız denmiş olabilir mi?
10.Atatürk, tüm Osmanlı toprağı olmasa da en azından Türklerin yoğun olduğu bölgelerde bir devlet kurmayı kabul ederek küçük olsa da bir devletimiz olsun diye düşünmüş olabilir mi? İngiliz, Fransız ve İtalyanlar bize ölümü gösterip bizi sıtmaya razı etmiş olabilirler mi?
11.İngilizler İstanbul'u terk ederken sınırları ve yönetim şekli belli bir devleti belirleyip gitmiş olabilir mi?
12.İşgal ettikleri Anadolu'yu kısa zamanda terk eden İngiliz, İtalyan ve Fransızlar, Osmanlı'dan kopardıkları Irak, Suriye, Suudi Arabistan, Libya gibi devletleri niçin uzun süre işgalde tutmuşlardır?
13.Birinci Dünya Savaşı ile Osmanlı toprakları, ırklar hatta aşiretler arasında pay edilip her birine adeta cetvelle çizilmiş bir toprak parçası verilirken; Irak, Suriye, İran ve Türkiye'de azımsanamayacak bir nüfusa sahip olan Kürtlere bir devlet kurmaları için bir toprak parçası verilmedi? Kürtler mi devlet kurmak istemedi? İtilaf devletleri Kürtler için bir devleti ihtiyaç duymadılar mı? İtilaf devletleri bize komşu olabilecek bir Kürt devleti için TC'den mi çekindi yoksa biz bu Kürtleri ileride Türklere karşı kullanırız mı diye düşündüler? Osmanlı'dan irili, ufaklı o kadar devlet çıkaran sömürgeci devletler, devlet kuracak kadar bir toprak parçasını da Kürtlere verip bir Kürdistan devleti kurdursalardı; kim, ne diyebilir ve karşı çıkabilirdi?
14.Birinci Dünya Savaşı sonrası Ortadoğu haritasını bir baştan öbür başa değiştiren ve kurdurduğu küçük devletlere kraliyet yönetimini uygun gören İtilaf Devletleri Türkiye için niçin cumhuriyet yönetimini layık gördüler? Biz onlara rağmen mi cumhuriyeti kurduk yoksa onlar mı bize cumhuriyeti dayattı?

Sorular sorular sorular... Benim cevabını bulamadığım sorular bunlar. Bu soruları sorarken kimseyi töhmet altında bırakma, birilerini suçlama gibi bir niyetim yok. Kimse öküzün altında buzağı aramasın. Varsa sorularıma ikna edecek bir cevabınız, sizi önyargısız bir şekilde dinlemeye hazır olduğumu bilmenizi isterim.

17 Kasım 2019 Pazar

Sahici Kadın Vefat Etti ***


Sinema ve tiyatro dünyasına yabancı birisiyim. Tüm sinema kültürüm öğrenciliğimde gittiğim sinemalardan ibaret. Birkaç defa tiyatroya gitmişliğim vardır. TV’de zaman zaman film izler, dizileri takip ederim. Birlikte sinema, tiyatro veya dizi izlediklerim, konuya yoğunlaşırken ben konusuyla birlikte oyunda rol alan sanatçıların rolünü de önemserim. Rolünü sahici yapan aktör veya aktrisi görünce izlediğimin, rol gereği oynanan bir oyun olduğunu unutur,  izlediğimi daha sahici izler, oyuna kendimi kaptırırım.

Gözlemlerime göre Türk sinema, tiyatro ve TV dizilerinde rolünü sahici oynayan oyuncu sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Rolünü iyi yapan, oyuna kendini kaptıran sanatçılar üstlendiği görevini iyi yapanlardır. Sektörde de hep aranan kişilerdir. Sinema ve tiyatro tarihimize isimlerini altın harflerle yazdırırlar. Toplumda ayrı bir yerleri ve saygınlıkları olur. Aldıkları roller gereği çok para kazanmalarına ve şöhret olmalarına rağmen kişilik ve kimliklerini kaybetmezler. Bunlar gerçek sanatçılarımızdır ve gözümüzde birer yıldızdırlar. İşte bu yıldızlardan biri de adı gibi yıldız olan tiyatro ustası Yıldız Kenter’dir.

Pazar akşamı TV’yi açınca alt yazıda  “Tiyatro oyuncusu Yıldız Kenter 91 yaşında vefat etti” yazısını okuyunca sahici kadın vefat etti sözü çıktı ağzımdan. İster tiyatro oyununda ister sinemada rol alsın, aldığı tüm rolleri sahiden oynayan, işini düzgün yapan, işine kendini kaptıran bir kadındı. 100’ün üzerinde tiyatro oyunda, 19 sinema filminde ve 3 dizide rol alan Yıldız Kenter, aldığı her kuruşun hakkını hakkıyla vermiş usta bir sanatçımızdır. Ne zaman bir rolünü görsem onu izlemeye kaptırırım kendimi. Çocukluğumda Yıldız KENTER, Hulusi KENTMEN, İzzet GÜNAY ve Selma SAR'ın başrollerini paylaştığı 1964 yapımı “Ağaçlar Ayakta Ölür” filminde Yıldız Kenter’i izlemiştim. Filmde torununu kaybeden, onu arayan, bir gün gelecek diye bekleyen acılı bir babaanne rolünü üstlenmişti. Bu filmdeki sahici rolü beni çok etkilemişti Yıldız Kenter’in. “Kızım Ayşe” filmindeki rolü de etkileyici idi. Belki bu sahici rolünden olsa gerek. Yıldız Kenter’in almadığı ödül yok gibi.
 “1964 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü, Ağaçlar Ayakta Ölür
1966 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü, İsyancılar
1974 Antalya Film Şenliği, Kızım Ayşe filmi ile En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
1984 Roma’daki İtalyan Kültür Birliğince "Adalaide Ristori" ödülü.
1989 Korsika - Bastia Film Festivalinde "Hanım" filmindeki rolüyle "En İyi Kadın Oyuncu" ödülü.
1991 Uluslararası Lions Kulübü The Melvin Jones Ödülü, iki kez Ulvi Uraz "En İyi Kadın Oyuncu" Ödülü, üç kez Avni Dilligil "En İyi Kadın Oyuncu" Ödülü.
1994'te "Konken Partisi" oyunundaki Fonsla rolü ile "Olağanüstü Yorum" ödülünü aldı.
Finlandiya Dünya Kadın Kuruluşu tarafından yüz yılın en başarılı yüz kadınından biri olarak onurlandırıldı.
1995'te Kültür Bakanlığı, Tiyatro Sanatına katkılarından ötürü Onur ödülüne layık gördü.
1995 "Mevlana Kardeşlik ve Barış" ödülü verildi.
1996’da Magazin Gazetecileri Derneği tarafından Ramiz ile Jülide’deki Jülide rolü için "En İyi Kadın Oyuncu" ödülü, 1997'de Uluslararası İstanbul Festivali tarafından ömür boyu Tiyatro Sanatına katkısından dolayı ödülü, 1998’de Ankara Sanat Kurumu "Yılın Kadın Sanatçısı" ödülü, 1998 - 2. Afife Tiyatro Ödülleri - Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü, 1998 Cumhurbaşkanlığı Büyük Kültür ve Sanat Ödülü, 1999 "Martı" adlı oyunda Madam Arcadina rolüyle Afife Tiyatro Ödülleri - En İyi Kadın Oyuncu ödülü, 2012 Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2. Medya Ödülleri'nde Onur ödülünü aldı.”(Habertürk)

Vefatı ülkemiz için bir kayıptır. Umarım giderken kendisi gibi işini düzgün yapan sanatçılar bırakmıştır geride. Günümüzde işi ne olursa olsun, işini düzgün yapan kişilere ne çok ihtiyacımız var. Sevenlerinin başı sağ olsun. 

***19/11/2019 tarihinde Barbaros Ulu adıyla Pusula haber gazetesinde yayımlanmıştır.