Namaz Üzerinden Firmalara İtibar Suikastı mı Yapılıyor?

Uzun yol seferleri hem şoför hem yolcular için zorluktur, meşakkattir. Aynı zamanda gidilecek yere kazasız, belasız ve başa herhangi bir sıkıntı gelmeden zamanında ulaşmak ve zamanla yarışmaktır. Varılacak yere ne önce ne de sonra varmak değil, zamanında ulaşmaktır. 

Yolcular her zaman aynı uzun yolu tepmez ama şoförler aynı yolların sürekli müdavimidir.

Yol uzun olduğu için sürekli oturulduğundan, ayaklar karıncalanmaya başlar. Yolcu yeri geldiği zaman ayağa kalkar, sağa-sola döner, ayaklarını oynatır, oturak müsait ise ayağını uzatır, gerekirse bacak bacak üstüne atar. Uykusu gelince yatak kadar rahat olmasa da vurur kafayı, derin bir uyku çeker. Yolu uykuya tutturduğundan yolun ne zaman bittiğini bile bilemez.

Aynı uzun yolu şoför de çeker. Üstelik arkasındaki 45 yolcunun da sorumluluğu var. Ayağı karıncalansa da beli ağrısa da şoför oturuşunu değiştiremez. Uzun ince yolu gittikçe uykusu gelse de gözlerini yumamaz. İstediği yerde istediği kadar durup soluklanamaz. Çünkü firması tarafından ne zaman, nerede, ne kadar mola vereceği ve hangi otogara ne zaman gireceği de bellidir. O yüzden yolcunun emniyeti kadar dakik olma gibi sorumluluğu var şoförün. Belki de zamanında giremediği otogardan yediği cezayı da kendisi ödeyecektir.

Şoför ve muavin zaman zaman yolcuların istek, dert ve sıkıntılarına da muhatap olurlar. Yavaş gitmesine, hızlı sürmesine karışan yolcu çıkar. Hiç olmadık yerde mola isteyen yolcular da çıkar.

Burada uzun yolu ve sıkıntılarını anlatacak değilim. Zaman zaman şoför ve bazı yolcular arasında ortaya çıkan bir meseleye değineceğim. Bu da namaz molası. Karşılıklı anlayış içerisinde çözülmesi gereken bu konu, zaman zaman sosyal medyaya düşüyor. Bir şoförün yaptığı fevri bir hareket tüm firmaya mal edilerek bazı paylaşımcılar tarafından firmalar hedef gösteriliyor. Bir ara da işçilerine cuma molası vermeyen bir halı firması hedef gösterilmişti. İşin iç yüzünü bilmiyoruz. Çünkü iki tarafı da dinleme imkanımız yok. Bir paylaşımcının yönlendirmesiyle firmayı asıp kesiyoruz. Adeta firmayı batırmaya ant içiyor ve itibar suikastı yapıyoruz.

Meseleyi fazla uzatmadan uzun yol seyahatlerinde zaman zaman ortaya çıkan namaz gerilimine geleyim. En son güncel namaz olayı İzmir-Eskişehir arası seyahat eden bir firmaya ait. Sosyal medyada paylaşılan kısa videoya göre molada namaza gittikleri için şoför tarafından otobüsten indirilen bir yolcunun videosu paylaşılıyor. Firmanın ve şoförün herhangi bir beyanı var mı diye sanal alemde arama yaptım. Firmanın Web sitesine baktım. Herhangi bir açıklamaya rastlamadım. Öncesinde ne oldu bilmiyorum ama molada namaz kıldığı veya namaza gittiği için hiçbir şoförün yolcuyu otobüsten indireceğine asla ihtimal vermiyorum. Belli ki videodan önce namaza giden yolcunun, diğer yolcuları beklettiği için bir gerilim yaşanmış. Sonrasında kızgınlıkla söylenen sözler videoya alınmış. Garibime giden, bu hengamede çözüme katkı olmayacağı biline biline bu tartışmanın videoya alınması. Belli ki birileri firmaya itibar suikastı yapmaya karar vermiş olmalı ki o tartışma esnasında videoya alma aklına gelmiş. 

Geçmişte değişik firmalarla o kadar yolculuk yaptım. Her yolculukta namazlarımı kıldım. Yolculuk esnasında hiç namaz gerilimi yaşamadım. Mola yerine kadar namaz özellikle sabah namazı vakti geçecekse şoförden talepte bulunduğumuzda mola yeri olmayan bir petrol istasyonunda veya bir cami önünde duran şoförlere şahit oldum. 20 veya 30 dakika yeme, içme ve ihtiyaç molası verildiği zaman öğle ile ikindiyi, akşam ile yatsıyı birlikte eda ettim. Yani cem yaptım. Her vakit için ayrı ayrı talepte bulunmadım. Bazen ikindiyi öğle vaktinde bazen öğleyi ikindi vaktinde bazen akşamı yatsı bazen de yatsıyı akşam vaktinde birleştirdim.

Kaç dakika mola verilmişse ihtiyaçlarımı ona göre ayarladım. Bugüne kadar da kimseyi hiç bekletmedim. Eğer bir molada yeme ve içmeye vakit ayırınca namaza vakit kalmazsa önceliğim namaz olmuştur. Gerekirse yiyip içmedim.

İzmir-Eskişehir seferi esnasında mola yerindeki namaz gerilimine gelirsek, paylaşımlarda gerilimi tırmandıran detaya yer verilmemiş. Detaya yer verilmediği için ancak yorum yapabiliriz. Belli ki namaza giden yolcular mola süresine riayet etmemiş. Yemişler, içmişler, vakit dolduktan sonra namaza gitmişler. Yolcular beklesin demişler. Bunları bekleyen şoför de menziline yetişmek için dokuz doğurmuş.

Bizim bazı yolcuların hesaba katmadığı bir şey var. Yolculuklarda namaz molası diye bir mola çeşidi yok. Adı moladır. Bu molanın içine yiyip, içme, tuvalet, alışveriş ve namaz girer. Yolculara düşen bu ihtiyaçlarını mola süresine göre ayarlamaktır. Hepsini yerine getirmeye vakit yetmezse ya anadan ya yardan vazgeçecekler. Yeme içmeden vakit kalmazsa abdestini alıp gerekirse oturağında namazını eda edecektir. Gerekirse sabah namazı dışındaki namazları usulüne uygun cem yapacaktır. Ben namazımı sünnetleriyle birlikte ağır ağır ve muntazam kılacağım diyen olursa o zaman bu kişiler özel otosuyla yolculuk yapacak, istediği yerde namaz molası verip gerekirse kaza namazı ve nafile namaz da kılabilir. Bu durumda bunlara kim, ne diyebilir? Unutmayalım ki yolcuyu bekletmek, molayı uzatmak vebaldir, kul hakkıdır. Canımızı emanet ettiğimiz şoförü germemek gibi bir görevimiz var. Çünkü şoförün gerilmesi demek kazaya davetiye çıkarmak demektir. Buna da hakkımız yoktur.

Ne olur kılacağımız namazı memleket meselesi haline getirmeyelim. Kişiye ve şoföre özel problemleri namaz üzerinden firmalara itibar suikastı yapmayalım.