Oruç ve Eza

Ateist olduğunu söylemekten çekinmeyen bir hanımefendi oruç hakkında "Beden düşmanlığı, en hayati ihtiyacını insana çok görme, fakirin ve fukaranın ve açın halini anlama hikayesi. İnsanlar niye aç diye soran yok. Zor bela hayatta kalsınlar ki zenginler sefasını sürsün. Bütün gün aç kalmak insani değildir. Kimsenin aç kalmaması gerekir. Böyle nasıl ritüel üretmişler? Af edersiniz ama şeytan zekası" şeklinde bir açıklamaya yer vermiş. 

Oruç başta olmak üzere ibadetlerde mantık ve makullük aranmaz. Sayısız faydaları sayılabilir. Ama faydasından ziyade ibadetler birer sınanmadır. Her bir ibadet nefse ağır gelir. Bu açıdan ibadetler nefsi terbiye etme, nefsin isteklerine bir süre set çekme ve iradeye hakim olma ameliyesidir. Hz Adem'e her türlü ağacın meyvesinden yemesi istenirken şu ağaca yaklaşmayın yasağı, o ağacın meyvesinin çok zararlı olduğu anlamına gelmez. Yasağa karşı insanın zaaf göstermeden bir irade beyanını ortaya koyması istenmektedir ve Hz Adem ile Havva ölümsüz olma ümidiyle yasaklanan ağacın meyvesinden yemişler ve imtihanı kaybetmişlerdir. Karşılığında ölümsüzlük varsa hangi bir insan bu yasağı dinler. Bu yasaktan da tıpkı diğer imtihanlarda olduğu gibi mantık aranmamalıdır. İmtihanlar birbirine benzese de her insan zaafın göre imtihan edilmektedir. Çünkü bu dünya inananlar için bir imtihan dünyasıdır. 

Fakirin ve aç kimsenin halini anlama gibi yazılıp çizilenler orucun faydasına dair ilgililerce yazılmış hikmetlerdir. Bu hikmetler sadece o kişilerin görüşüdür. Onları bağlar.

Oruçta beden düşmanlığı yapıldığını düşünmüyorum. Normal şartlarda günlük öğün sabah ve akşam olmak üzere iki öğündür. Sonradan üçe çıkarılmıştır. Oruçta da sahur ve imsak olmak üzere iki öğün yemek vardır. Yani oruç ayında da oruçlu olunmayan diğer aylarda da iki öğün söz konusudur. Oruç ayının sair günlerden farkı, oruca başlama ve bitiş saatlerinin belirlenmiş olmasıdır. Burada bir irade beyanı ve güçlü irade söz konusudur. Nefsin isteklerine belli bir süre ket vurmaktır. Oruç belirli saatler arasında olan bir ibadet olduğu için susuzluk ve sıvı alma eksikliği söz konusu olabilir. Bunun da vücuda zarar vereceğini düşünmüyorum.

Üstelik oruç tutanlar bilirler ki belki de ortaya koydukları güçlü irade beyanı dan olsa gerek, sair zamanlarda çektikleri susuzluğu ve duydukları açlığı oruç tutarken hissetmiyorlar. Ki diğer zamanlarda bir öğünü biraz geciktirmiş ya da atlamış olsalar, açlıktan yıkıldım diyenler sabahtan akşama hiçbir şey yemedikleri halde açlık çekmiyor. Aynı şekilde diğer vakitlerde nikotin almadan duramayanlar iftar vaktine kadar sigara içmeden durabiliyor. Belki de bu ortaya konan irade beyanı ın verdiği bir kolaylıktır.

Hasılı oruç sağlam bir irade beyanıdır. Bedeni gündüz saatlerde istirahate ve dinlendirmeye almadır. Vücudun rektifiye edilmesidir. Nefsin arzularına boyun eğmemedir. Aksine nefse galebe çalmadır. İmsak ve iftar ile başlangıcı ve bitişi birlikte yapmaktır. Toplu hareket etmektir. Aile efradını aynı saatte sofrada toplamak demektir. Gündüz saatlerinde bir efor düşüklüğü olsa da insana bir düzen ve disiplin vermektir. İftar açtıktan sonra kişinin kendisine güveninin gelmesi ve görevimi layıkıyla yaptım demek suretiyle iç huzuru duymaktır. Hangi bir insan görevini bihakkın yerine getirdiği zaman huzur duymaz ki. Bu arada bugüne kadar oruç tuttuğundan dolayı ölen bir insan ne duydum ne de gördüm. Aksine orucunu tam tutanın iftarla beraber duyduğu sevicin, mutluluğun ve huzurun hazzı bir başkadır. Çünkü vücuda zor geken bir sınavı alnının akıyla tamamlamıştır.