Eğitmeye Önce Velilerden Başlamak Lazım *

Okulun kantin bölgesinde nöbetçiyim. İtiş-kakış olmasın, alışverişlerini daha rahat yapsınlar, bir düzen olsun, birbirlerinin önüne geçmesinler diye öğrencileri sıraya geçirdim. 

Öğrencilerin çoğunluğu sıra düzenine geçmede uyum sağladı. Sıra, beraberinde bir düzen getirdi. Kantinin önünde yığılma, itekleme ve kakalama olmadı. Sıraya aldırmayıp açıkgözlülük yapmak isteyen az sayıdaki öğrenciyi takip ederek onların da sıranın arkasına geçmesini sağladım.

Öğrenciler rahat bir şekilde alışverişini yaparken bir veli, yanında da büyük kızı ve okuldaki çocuğu olduğu halde sıraya aldırmadan en öne geçti, ihtiyacını aldı ve kenara çekildi, aldığı dürümü çocuğuna verdi. Çocuk, arkadaşları sıra beklerken annesinin aldığını yemeye başladı.

İkinci teneffüs yine aynı şekilde öğrencileri sıraya geçirdim. Her şey düzgün bir şekilde devam ederken oluşturduğum sıra düzenini yine bir veli bozdu. O da tıpkı diğer veli gibi sıranın en önüne geçerek çocuğunun istediğini kantinden aldı.

Aynı gün iki ayrı teneffüste gördüğüm birbirinin aynısı olan bu iki manzara beni üzdü. Küçücük çocukların hakkını yiyerek yaptıkları kaynaktan iki veli de rahatsız olmadı, diğer öğrenciler gibi sıra beklemesi gereken öğrenciler de, annelerinin yanında kardeşlerini ziyarete gelen ablaları da.

Üzüldüm bu duruma gerçekten. Birkaç defa niyetlenip yanlarına varmayı düşündüm. Bu yaptığınız doğru değil demek istedim. Sonra vazgeçtim. İçimden eğitime çocuklardan değil, büyüklerden başlamak gerek dedim. Çünkü orta yerde ne kadar kötülük, haksızlık varsa biz büyüklerin kabahati. Hiç çocuklara kızmaya hakkımız yok. Sıraya girmeyen ve önlerine geçen büyükleri gören yarının büyükleri, bugünün küçükleri bu çocukların zihinlerine "Büyüyünce ben de sıraya geçmeyeceğim" çoktan yerleşti bile. Çünkü çocuk ne gördüyse onu yapacak. Aslında gördüğüm bu iki kötü örneğe müdahale etmediğimden dolayı ben de suçluyum. Yapanın yanına kar kalmamalıydı. En azından hanımefendi! Bu yaptığınız hoş olmadı demeliydim.

Aklıma anlatılan bir hikaye geldi. Çiftçiliğin kara saban ve pullukla yapıldığı eski dönemlerde, tarlayı sürmek için öküzler çifte sürülürdü. Zaman zaman çifte sürülen  öküzün yanına alışsın diye tosun koşulurmuş. Tosun çizgiden çıktıkça ve yaramazlık yaptıkça çiftçi, öküzü dürter ve kamçıyı şak diye öküze indirirmiş. Bu durumu gören biri "Öküzün suçu ne? Çizgiyi aşan ve yaramazlık yapan tosun. Siz tosunu dürteceğinize, öküzü dürtüyor ve dayak atıyorsunuz" demiş. Adam "Sen anlamazsın evlat! Öküz göz etmese tosun dellenemez." Yani delilik/yaramazlık yapamaz, sınırı aşamaz, demiş.

Bu hikayeyi anlattıktan sonra sanırım fazla söze hacet yok. Nasıl ki suç tosunda değil, öküzde ise bugünün çocuklarında da suç yok. Esas suç "Geç yavrum! Bak arkadaşların ne güzel sıraya geçmiş. Haydi sen de sıraya geç" demeyen anne ve babalarda. O yüzden bir çocuğu eğitmeye başlamadan önce ilk önce anne ve babaları eğitmek gerek.

*02/10/2019 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.