Beyin Göçü *

Son yıllarda Türkiye'den başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dış ülkelere giden insanımızın sayısında büyük bir artışın olduğu belirtilmektedir. Gidenlerin okumuş ve yetişmiş eleman olduğu söylenmektedir.

Gidenler işsiz ve yetişmemiş olsa olabilir, çünkü bu ülkede iş bulamamış, rızkını dışarıda arıyor diyeceğim. Ama gidenler, zamanında devletin yetişsinler diye masraf ettiği kişiler. Tam kendilerine yapılan masrafın karşılığında bu ülkeye hizmet etme vakitleri geldi. Devlet ve millet artık bunlardan fayda görsün dediğimiz zaman adamlar bir bakmışsın, ülkeyi terki diyar eylemişler. Giden üç-beş kişi değil, tamı tamına 253 bin kişi.

Niye gider yetişmiş eleman başka ülkeye? Mutlaka her birinin kendince haklı bir sebebi vardır. Kimi yeterince ilgi görmemiş, kimi alanında çalışabileceği iş alanı bulamamış, kimi kendisine verilen maaşı yeterli görmemiş olabilir. Kimi yeterince çalışma ortamı bulamamış, kimi fikrini özgürce ifade edememiş; kimi işini kaybetmiş, görevinden ihraç edilmiş; kimi dışlanmış, fişlenmiş, suça bulanmış olabilir. Kiminin peşine devlet ve kolluk kuvvetleri düşmüş; adliye ve mahkeme arasında mekik dokumaktan bıkmış ve ceza almaktan kurtulmak için kaçmayı tercih etmiş olabilir. Gidenlerin bir kısmı, resmi yollardan giderken bir kısmı da hakkında yurtdışı çıkış yasağı olduğu için kaçak yollardan ülkeyi terk etmiş olabilir. 

Kim ne şekilde çıkarsa çıksın, ister suçlu veya suçsuz olsun, ülkeyi beğensin veya beğenmesin, ülkeden bu kadar kişinin çıkması hayra alamet değil. Çünkü bunun adı bir beyin göçüdür. Beynimiz dışarı akıyor. Bu ülkenin geçmişinde, zamanında değer vermediğimiz, elinden tutmadığımız ve uygun çalışma ortamı sağlayamadığımız yetişmiş insanları yurtdışına kaçırtma gibi bir sicili vardır. Bugün birçoğu yurt dışında yaptığı bilimsel çalışmalarla, ortaya koyduğu icatlarla göğsümüzü kabartmaktadır. Bir taraftan göğsümüz kabarırken diğer taraftan hayıflanıyoruz. Çünkü bir başka ülke adına katma değer üretmektedirler. Bunlar maalesef bizim yitiğimizdir.

Giden yetişmiş elemanları geri çekmek ve bundan sonra başka yetişmişlerin alıp başını gitmemesi için bu ülkeyi yönetenlerin tedbirler almasında fayda vardır. Kimin niçin gittiği üzerine kafa yormalıdırlar. Bu konuda bilimsel bir araştırma yaptırmak ve bu sorunun nereden kaynaklandığının tespitini yapmak suretiyle bu işe başlayabilirler. Eğer tedbir alınmazsa bu ülke durmadan yetişmiş insan gücünü meccanen ihraç etmekle karşı karşıya kalabilir. Bu da memleketin hayrına olmaz. Çünkü yetişmiş insan gücü bir memleketin geleceğidir. Bu ülke ileriye taşınacak, yükselecek ve gelişecekse yetişmiş kalifiye insanlar sayesinde olacaktır. Bu işler; kalan sağlar bizimdir, zorla güzellik olmaz, gidene güle güle demekle olmaz, seyretmekle hiç olmaz. Mutlaka bir şeyler yapılmayı gerekir ve bu beyin göçü durdurulmalıdır.

Hükümet, devlet, TÜBİTAK kim el atacaksa bu ülkeden başka ülkelere akan beyin göçünü durduracak bir politika geliştirmeli. Hatta başka ülkeden işe yarayacak beyinleri bu ülkeye çekecek politikalar üretmelidir.

*18/02/2019 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.