Cemaatle Kılınan Namazlarda Saf Düzeni (2) ***

Gelelim günümüze… Günümüzde de insanlarımız birbirleriyle kardeş gibi değiller. Küçük yerler dışında aynı mahallede oturanların çoğu camide yan yana saf tutsa bile birbirlerini tanımıyor. Namazını kılan çıkıp gidiyor. Dışarıda, sağındaki ve solundaki birlikte saf tuttuğun insanları bir göster diye sorsak çoğumuz, kim olduklarını bilemeyiz. Caminin genişliğinin müsait olmadığı, camiye gelen cemaat fazla, havanın soğuk ve yağışlı olduğu zamanlarda safları sık tutmaya devam edelim. Hatta aramıza bir kişi daha alalım diye safları iyice sıklaştıralım. Ama cemaatin az olduğu zamanlarda da birbirimizi itip kakacak, namaza kendimizi vermeyi engelleyecek şekilde safları iyice sıklaştırmaya kalkmamak gerekir diye düşünüyorum.

Tüm bu bahsettiğim safla ilgili mesele, salgın öncesi saf düzenine ait. Koronavirüs ile birlikte ortaya çıkan yeni sosyal mesafe kuralı gereğince, kıldığımız cuma namazını da yeni saf düzenine göre kıldık. Sağ-sol, ön ve arka tarafımızdaki namaz kılanla aramızda en az 1,5 metrelik bir mesafe olmasına dikkat ettik. Yani safta bile aramıza mesafeler koyduk.

Burada değinmek istediğim husus, yaşadığımız bu olağanüstü ortam gidip normal yaşantımıza döndüğümüz zaman saf düzenimiz nasıl olacak? Yine eskisi gibi safları sıklaştıracak mıyız yoksa koronavirüsten bize, yeni bir saf düzeni mi kalacak? Ben bunun ortasının bulunmasını savunuyorum. Safların düzeni yine ip gibi olsun. Ama safların sıklığına gelince ne eskisi gibi sımsıkı olsun ne de koronavirüslü günlerdeki gibi aramızda uçurumlar olsun. Ortası derken saftaki iki kişi arasından bisiklet, motosiklet, taksi veya bir insan geçsin demek istemiyorum. Yan yana duran kimse, birbirini rahatsız etmesin, kişi rüku ve secdeye nasıl gideceğim diye namazda iken kara kara düşünmesin, namaza tam kendini versin istiyorum. Neden derseniz?

1.Bugün koronavirüs yarın bir başka salgın olmayacağına dair bir garantimiz yok. Sanırım bundan sonra bu ya da başka salgınlarla sık sık muhatap olacağız. Hiçbir salgın olmasa bile özellikle kış mevsimlerinde grip aramızda eksik olmaz. Biliyorsunuz gribin öldürücü yönü yok ama pandemi seviyesinde olmasa da bulaşıcı özelliği var. Kişi, grip olduğunu bilmeden yani etkisini daha hissetmeden yanındakine gribini bulaştırabiliyor.

2.Camiye gelenler içerisinde sayıları az olsa da soğan-sarımsak yiyip gelenler ve sigara içicileri olabiliyor. Bu durumdan rahatsız olan cami cemaati sayısı da az değil. Ben soğan-sarımsak yemedim diyenden bile yediği salatadaki soğanın kokusu geliyor.

3.Cemaate gelenler içerisinde, içinden okuduğunu sanan ama düpedüz cehri okuyan cami müdavimleri var. Bunların okuduğunu dinlemekten kendini namaza veremiyorsun.

4.Yine cami cemaatine devam edenler içerisinde namazdan önce karnını tıka basa doyurup namazda iken geğireceği tutan insanlar var. Yediği yemeğin kokusu ekşimiş bir şekilde sana öyle geliyor ki içinden “Ben nereden durdum bu adamın yanına” diyesin geliyor. Ayrıca namazı bırakıp bu adam ne yemiş olabilir diye düşünmeye başlıyorsun.

Hasılı saf düzeni ile ilgili kendi kanaatlerimi ifade etmeye çalıştım. Niyetim dinin bu konudaki nassına ve yerleşmiş saf düzenine aykırı bir görüş belirtmek değil. Bu yazdıklarım illa doğrudur iddiasında da değilim. Ne şekilde olması gerektiği hususunun işin uzmanları nezdinde seviyelerin korunarak konuşulmasını istiyorum. Doğrusunu Allah bilir.

***06/06/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Cemaatle Kılınan Namazlarda Saf Düzeni (1) ***

Cemaatle namaz kılınırken kametle beraber cemaat saf düzenine geçtiğinde imamın, "Safları sık ve düzgün tutun" uyarısını işitmeyeniniz yoktur. İmamlarımız bu uyarıyı, saflar çok düzgün olsa dahi yapıyorlar.

Safları sık ve düzgün tutmanın dini hükmü nedir bilmiyorum ama bu konuda değişik hadis kitaplarında, safları sık ve düzgün tutmamız ile ilgili değişik cümlelerle geçen çok sayıda hadisi şerif var. Bu hadislere göre safları sık ve düzgün tutmak -herhalde- sünnet olsa gerek.

Camilerdeki saf düzeninde sorun yok. Cemaat, bir uyarıya gerek duymadan ip gibi düzgün bir şekilde saf tutuyor. Çünkü camilerdeki yeni halılar desenli. Bir seccadeyi andırıyor. Herkes ayağını nereye koyacağını, başının secdede nereye geleceğini biliyor. Sorun, safların sık tutulmasında. Cemaatten bazıları hadislerde belirtildiği gibi omuzlar omuza, ayaklar ayağa değecek şekilde saf tutmaya, bunun için araya girmeye, yanına birini almaya çalışırken bazıları da safların bu kadar sıkı tutulmasından hal ve hareketleriyle rahatsızlıklarını belli etmektedirler. Hatta bazıları yanına kimseyi almamak için baya bir çaba sarf ediyor ya da burayı doldur diyenin davetine icabet etmemek için epey bir uğraşıyor.

Safların düzgünlüğünü anlarım. Çünkü peygamberimiz, oğlu İbrahim'in mezarını düzgün kazmayan mezar kazılarına mezarı niçin düzgün kazmadıklarını sorar. Aldığı cevap "Nasılsa az sonra kapanmayacak mı" olur. Bunun üzerine peygamberimiz "Allah güzeldir, güzel olanı sever" demek suretiyle işlerin düzgün yapılması gerektiğini belirtmiştir. Safların sık tutulmasına gelince, peygamberimiz zamanında bildiğim kadarıyla Mescidi Nebi'ye gelen Müslümanların sayısı, cami almayacak şekilde çok değildi. Peygamberimizin safların sık tutulmasıyla ilgili sözlerini bu durumda nasıl anlamak gerek? Bu konuyu anlamak için o günkü sosyal dokuya bir bakmak gerekecek. Peygamberimiz Medine'ye geldiğinde ilk yaptığı işlerden bir tanesi de şehirdeki sosyal barışı sağlayacak adımlar atmak olmuştu. Çünkü şehrin yerlisi Evs ve Hazreç kabileleri birbirlerine husumet halinde idi. Şehre Mekke'den gelen evi, barkı olmayan muhacirler vardı. Yaptığı çalışma ile peygamberimiz Evs ve Hazreç kabileleri arasındaki husumeti kaldırmış, muhacir ile ensarı kardeş ilan etmişti. Peygamberimiz, şehirdeki insanların kardeşçe yaşamaları için çaba sarf etse de zaman zaman aralarında anlaşmazlık ve tartışmalar çıkıyor olmalı ki eski alışkanlıklarına dönmesinler, birbirlerine kenetlensinler, Müslüman potasında erisinler, kardeş gibi olsunlar diye saf konusunda sık sık uyarma gereği duymuş olabilir. Çünkü şehir küçük bir kasaba o gün için. Herkes birbirini tanıyor, kimin kiminle husumeti ve kırgınlığı olduğu biliniyor. Safların sık tutulması ile ilgili tüm sözleri ben böyle anlıyorum. Zaten Müslim’de geçen şu hadis, safların sık ve düzgün olmasıyla ilgili diğer hadisleri, özellikle son cümle açıklar nitelikte: ‘Râcih(değerli) akıl sahibi dirayetlileriniz hemen arkamda, onlardan sonra gelenler daha arkada, daha sonra gelenler daha arkada durunuz! Sizleri çarşı pazar çekişmelerinden sakındırırım!’ buyurdu.” Safla ilgili bazı hadislerde geçen “Aranıza şeytan girmesin” şeklindeki uyarıları da sahabenin işin ciddiyetine varmasını sağlamak olarak değerlendiriyorum. (Bu konuya devam edeceğim.)

***04/06/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Cami İnşaatları Üzerine *

Salgın dolayısıyla camilerin kapanması, camilerde cemaatle namaz kılınamaması, 2,5 ayın ardından bahçesi müsait olan az sayıdaki yerlerde sosyal mesafeye riayet ederek cuma kılınması, cami müştemilatının dışında geniş mahallerde namaz kılınması bize gösterdi ki mevcut camiler ve yeni yapılacak camiler üzerine kafa yormamız gerekecek. 

Daha önce cuma kılınan irili-ufaklı mevcut camilerimize bir göz atarsak camilerin çoğu, ileriden görünmeyecek şekilde -sanki ülkenin yer sorunu varmış gibi- yüksek binaların arasına sıkışmış/sıkıştırılmış ya da dört bir köşesinden yol geçirmek suretiyle kuşa döndürülmüş durumda. En iyi caminin müştemilatı, namaz kılınan yer yani cami; minare, görevli lojmanı, tuvalet, gasil hane ve şadırvandan ibaret. Maalesef çoğu camimizin doğru dürüst geniş bir bahçesi yok. Halbuki cami dediğimiz yer mesire yeri, çarşı merkezi, insanların buluşma ve minare ve ağaçlarının gölgesinde oturduğu yer  ve aracıyla gelen insanların aracını rahat bir şekilde park edip ibadetini yapabileceği yerler olmalı. Cami ve müştemilatı sadece camiye gelenlere değil, tüm halka hizmet eder şekilde, bahçesinde oturanın hoşça vakit geçireceği şekilde düzenlenmeli. Caminin oturduğu alan ve bahçesi öyle planlanmalı ki cemaatle kılınan namazlar, cami içinde veya bahçesinde kılınacak şekilde mevsimine göre ayarlanmalı. Bunun için cami yapılacak yerin çok büyük bir alanı kapsaması gerekiyor. 

Mevcut camiler için halihazırda bir şey yapılamaz. Bu camiler binaların arasında işlevlerini yerine getirmeye devam edecekler. Sadece birbirine yakın ve cemaat sayısı fazla olmayan camilerin bir tanesinde cuma kılacak şekilde planlama yapılabilir. Diğer camilerde sadece vakit namazları kılınabilir.

Bundan sonra yapacağımız yeni camiler için çok geniş yerler tahsis etmek lazım. Öyle her arsasını bağışlayanın istediği yere cami yapımından vazgeçilmeli. Birbirine yakın camiler arasında belli mesafe olması şartı getirilmeli. Aynı mahallede birbirine yakın, birbirine sesi duyulan, aynı yürüyüş mesafesinde çok sayıda küçük cami yapımından vazgeçilmeli.

Belirlenen geniş bir yere öyle cami yapılmalı ki yapılan bu cami, mahallenin  -tek- camisi olmalı ve cami, her türlü müştemilata sahip olmalı. Cami, hava şartlarına ve salgın gibi olağanüstü durumlara göre planlanmalı. Yerine göre namaz içeride kılındığı gibi dışarısında da kılınmalı. Çünkü havaların sıcak olduğu sair zamanlarda cami içinde namaz kıldığımızda sıcaktan sırılsıklam oluyoruz ya da içeriyi serinletmek için durmadan klima çalıştırıyoruz. Halbuki bahçede kılınsa ne terleme olacak ne de klima çalışacak. Doğal yollarla serinleyemediğimiz klimalar, çoğu zaman hastalığa da sebebiyet vermektedir. Üstelik hem klima alırken hem de kullanırken giden elektrik masrafı da ayrı bir konu.

*05/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Bayram Yasağının Faydaları

Bu bayram garip bir bayram oldu. Zira bugüne kadar kutlamadığımız bir bayramdı. Daha doğrusu yapmadığınız bir bayram oldu. O yüzden bu bayram tatsız ve tuzsuz bir bayram olarak hafızamızda hep yer alacak. Tüm olumsuzluklarının yanında bayramın iyi yönleri yok muydu? Bence istemediğimiz kadar bu bayramın iyi ve hayırlı yönleri de vardı. Zira bir ilk olan bu bayram ilklere imza atmasıyla da hatırlanacak. Bu yazımda bunlara yer vermeye çalışacağım:

1.Şehirlerarası yolculuklar ve tatil beldesine gitme olmadığı için her bayram olan can pazarı bu bayram yaşanmadı. Bu bayram, bayram tatili boyunca trafik kazalarının olmadığı bir tatil olarak istatistiklerdeki yerini aldı. 

2.Bu bayram masrafsız bir bayram olarak hatırlanacak. Çünkü bayram hazırlığı çerçevesinde ne bayramlık aldık ne lokum, şeker aldık ne de baklava. Almışsak da eve yetecek kadar aldık. Sılayı rahme veya tatil beldesine gidilmediği için yakıt, yol veya otel masrafı olmadı. 

3.Yorgunluk ve koşuşturma olmadı. Çünkü ziyaretleşme yapılmadı. Haliyle eşi, dostu bayramlayacağım, hepsini yetiştireceğim telaşesi olmadı.

4.Biz bayram yapamasak da midemiz en iyi bayramını yaptı. Çünkü ikramlardan mahrum kalınca midemiz bozulmadı.  Önceki bayramlarda özellikle ramazan bayramlarında orucun arkasından yediğimiz tatlı türü yiyeceklerde fazla kaçırınca ve karıştırınca midemiz bozuluyordu. Haliyle biz de bayram yapmış olduk sayesinde. Değilse midenin verdiği sıkıntıyı biz çekecektik. 

5.Cadde, sokak ve meydanlar hiç olmadığı kadar sessizdi. Gürültü nedir, bilmedik.

6.Evde çok doğal yaşadık. Zil çalacak, biri gelecek heyecanı ve endişesi yaşamadığımız için bayramlıklarımızı bile giyme gereksinimi duymadık.

7. Bayram ziyaretine gidemediğimizden dolayı kimse ziyaretime gelmedi diye gönül koymadı. Biz de gidemedik pişmanlığı duymadık.

8. Yemekli misafir gelir düşüncesiyle evin hanımları fazlaca yemek yapma zahmetine girmediği için yorulmadı. Herhalde böyle bayrama sevinenlerden biri de onlardı.

9.Bayram ziyareti olmadığı için karşılıklı ziyaretleşme de olmadı. Başka yerleri bilmem ama Konya'da diğer zamanlarda gidilecek yerleri bitiremedim diyenlerin çoğu, karşılıklı tebrikleşme yaparak fazla sayıda ziyaret yapmayı daraltmaktadırlar. Yani ben sana, sen bana ziyareti. Halbuki olması gereken önce davranan ziyaretini yapar. Ziyaret yapılan da gelmeyene gidecek şekilde yapılan bayramlaşma daha makul olanı.

10.Bayramlaşmaya gitmediğimiz için ev sahibini bulamadığımız için boş dönmedik.

11.Kimse bizi bayram günü arayarak evde misiniz demedi. Zira herkes evindeydi.

12. Telefonla bayramlaştığımız kimse "Büyüdün gayri. Telefonla kutlar oldun" demedi.

13.Telefonla bayramlaşma dolayısıyla sair zamanlardakinden daha çok kişiyi arayarak gönüllerini aldık.

Daha neler neler... Say say bitmez bu bayram yasağının faydaları...

Küçük Hesaplar ***

Bir GSM operatörüne girmek veya eve İnternet bağlatmaya kalktığın zaman firmalar, karşına bir yıllık veya iki yıllık bir taahhütname çıkarıyorlar. İhtiyaca binaen bu sözleşmeyi ya bizzat imzalıyorsun ya telefonla onay veriyorsun ya da mesajla taahhüdü kabul ettiğini bildiriyorsun. Taahhütten amaç süresi içinde çıkmamanı sağlamaktır. Taahhüt olsun. Zira firmalar düzenledikleri kampanyalarla müşteri çekip müşteriyi 1/2 yıl kendilerinde tutmak istiyorlar. Buna bir sözüm yok.

Ya aldığın hizmetten memnun değilsen? Hattın her yerde özellikle ihtiyacın olduğu yerde çekmiyorsa veya aldığın hizmet sık sık kesintiye uğruyorsa ya da firma, 16 Mb hizmet vereceğim diye söz verdiği halde hızın 4 ila 8 Mb kadar bir hıza sahipse, bu durumda "Verdiğiniz hizmet ile taahhüt ettiğiniz arasında uçurum var. Ben verdiğiniz bu hizmet-sizliğ-inizden memnun değilim, çıkmak istiyorum" dediğin zaman karşına yüklü bir fatura çıkarılıyor. Çıkardığınız bu fatura yüksek değil mi dediğinde "Efendim, siz kampanya dahilinde bu hizmeti şu fiyattan alıyorsunuz. Normalde aldığınız bu hizmetin fiyatı şu kadar. Vazgeçtiğiniz zaman normal fiyat üzerinden hesap yapılır" cevabı alıyorsun. Güya sözleşmede taahhütten vazgeçme halinde müşteri lehine olacak bir ödeme yansıtılacaktı. Müşteri lehine durum bu ise müşteri aleyhine olacak taahhüdü varın, siz düşünün. Halbuki ticarette esas olan müşteri memnuniyeti değil miydi... Bu durumda doğru dürüst hizmet alamasan da ya taahhüt sürenin bitmesini bekleyip geri kalan zaman diliminde de sağılmaya devam edeceksin ya da her şeyi göze alarak çıkarılan yağlı faturayı ödeyip kurtulacaksın. Yani hangi yolu tercih edersen et, yolunan sen oluyorsun. Memnun olmadığın bu durumla ilgili hakkını aramak için tüketici hakem heyetine müracaat etsen, uzun iş. Zira kim uğraşacak…

Taahhüt işleri, iki tarafı da bağlayan bir sözleşme iken nedense Türkiye'de bu işler sadece tüketiciyi bağlamaktadır. Çünkü hiçbir firma, verdiği hizmete yoğurdum ekşi, "Söz verdiğim hizmeti yerine getiremiyorum, bunun karşılığında sözleşmeyi feshedelim" demiyor.

Türkiye'de müşteri aleyhine işleyen bu taahhüt işleri, bazı küçük esnafı aklıma getirdi. Bir zamanlar daha çok yaygın olsa da şimdilerde az da olsa devam ettiren esnaflar var. Bu tür esnafların işyerinin görünür yerinde "Satılan mal geri alınmaz" yazar. Bazısında da "değiştirilir" ilavesi olur. Bu yazıyı görür görmez moralin bozuluyor. Ya almadan çıkıyorsun ya da almak durumunda kaldı ise geri vermek veya değiştirmek mesele. Çünkü kırk dereden su getirir  sana esnaf. Malı satarken ki kibar halini ara ki bulasın. Üzerine de bozuk çalar. Halbuki sair zamanlarda esnaf "Müşteri veli nimetimizdir", "Müşteri memnuniyeti esastır", "Şikayetinizi bize, memnuniyetinizi dostlarınıza iletin" der. İş başa düşünce yani aleyhine bir durum ortaya çıkınca maalesef felsefesi değişiveriyor. Bu yüzden bu tür küçük esnaf, durmadan müşteri kaçırır ve büyüyemez. Çünkü vatandaş büyük mağazalara yönelmektedir. Vatandaşın büyük mağazaları tercih etmesinde ürün çeşitliliği, ürün kalitesi, fiyatının görünür olması, taksit imkanının olması gibi nedenler sayılabilir. Ama en önemli nedeni de aldığı ürünü şartsız geri verebilme seçeneğinin olmasıdır. Bu düşünceyle çalışan büyük mağazalar daha da büyürken küçük hesap yapan küçük esnaf da küçük olarak kalmaktadır.

Verdiği daha doğrusu veremediği hizmet dolayısıyla önüne "Daha şu kadar taahhüdünüz var" diye müşteriye aba altından sopa gösteren ne kadar firma varsa nazarımda, günü kurtarmaya çalışan ve küçük hesap yapan esnaf gibidir. Bu alanda hizmet(!) veren bazı firmaların büyük göründüğüne bakmayın. Rekabet ortamı olmadığı için büyüktür. Tekelcilik kırılıp karşısına daha iyi hizmet verecek bir başkası çıksa büyüklüğü falan kalmaz. Hasılı tüm imkanları kendi lehine olacak şekilde hesap yapanlar küçük hesap peşinde olanlardır. Er veya geç önce küçülür, sonra yok olur giderler.

***02/06/2020 tarihinde Pusula Haber gazetesinde Barbaros ULU adıyla yayımlanmıştır.

Gördüklerimden Utandım *

Malum süreç dolayısıyla eve kapanalı, bir taraftan hayatı eve sığdırmaya çalışırken diğer taraftan da yemeye kendimi vermiş olmalıyım ki hareket de olmayınca göbek çıktı. Sanırım sığdırmaya çalıştığım hayatın bir kısmı göbeğime yerleşti. İş başa düştü, göbeği eritmek için mahallemdeki sokakları arşınlamaya başladım bugünlerde. Günlük bir saat kadar yürüyorum. Benimle beraber göbeğim de yürüyor. Ara ara göbeğimde erime var mı diye bakıyorum. Benden önde yürüdüğüne göre aynı duruyor. Göbeğin bu halinden rahatsız olsam da bana göre tek iyi yanı, gelip geçerken görenler ayakkabıma değil, göbeğime bakıyorlar: Yürü! Anca gidersin, daha çok yürürsün ve bu göbeği zor eritirsin der gibi.

30 Mayıs günü hem ekmek alayım hem de rutin yürümemi yerine getireyim, sokağa çıkma yasağını bir çiğneyen de ben olayım diye mahallemin sokaklarında elimde ekmek yürümeye koyuldum. Her yer ıpıssız ve tenha. Herkes evine kapanmış durumda. Nadir de olsa tek tük araç geçiyor, birkaç çocuk bir araya gelmiş, birlikte bisiklet sürüyorlar, kargo arabaları gözüme çarpıyor. Ekmek almış, evine doğru yürüyen birkaç kişi gördüm. Bütün sokaklar benim anlayacağınız.

Bir saat kadar yürüdüm, yürüyüşümü nihayete erdirmek için yönümü evime doğru çevirdiğimde karşı kaldırımda bir kadın, yanında da elindeki bisikletle kadına eşlik eden bir erkek gördüm. Giyim kuşamlarından ve yaşlarından anladığım kadarıyla kaçamak yapan genç aşıklar olmadıklarına göre sanırım karı kocalar. Yanlarına yaklaşırken aralarında bir anlaşmazlık çıkmış olmalı ki erkek, yanındaki eşinin yüzüne tükürdü. Tükürük şiddetine maruz kalan kadın, böyle bir tepki beklemiyordu ki bulunduğu yerde kala kaldı. Can havliyle kadın bir şey söyledi ama işitemedim. Erkeği, hiç istifini bozmadan yürümesine devam etti. Ne yapacağını bilemez bir durumda bir müddet daha bekleyen kadın, önce yüzüne gelen tükürüğü bir eliyle sildi. Sonrasında, önden gitmekte olan eşine doğru yürümeye başladı çaresiz.

Yanlarından uzaklaştıktan sonra ne yaptılar, kavga büyüyecek mi diye geriye dönüp baktım. Kadın, kendisini beklemekte olan eşinin yanına vardıktan sonra, yaptığından dolayı kocası, özür dileyeceği yerde kadına kızdı. El kol işaretleri yaptı. Bir şeyler söyledi. Sesi bana kadar ulaştı. Ama ne söylediğini anlayamadım. Anladığım, ilkinde hepsini, eşinin yüzüne boşalttığından dolayı tükürüğü kalmamış olmalı ki bu sefer tükürmedi. Bunun yerine B planını uyguladı. Sonrasında ne yaptılar bilmiyorum. En son gördüğüm, kadının kocasının işaret ettiği tarafa doğru önden yürümeye devam ettiğiydi.

Gördüklerimden onlar adına ben utandım. Kızdım da. Kadın adına da üzüldüm. Kendisine yapılan bu muameleyi benim gördüğümü gören kadın da utandı. Öyle zannediyorum üzülmüştür de. Yüzüne tükürülmesine kim üzülmez ki… Tükürmek, en hafifiyle kişinin onurunun ayaklar altına alınmasıdır. Hem benim hem kadının utanması ve üzülmesi normaldir. Çünkü utanma ve haya duygusu insani bir durumdur. Burada esas utanması ve üzülmesi gereken erkekti ve erkeğin kendi kendine “Ben ne yaptım, hayatı paylaştığım eşimin yüzüne tükürdüm, üstelik bunu bir başkasının gördüğünü bile bile yaptım” dercesine pişmanlık duyması gerekirdi. Eşine kızmaya devam ettiğine göre maalesef ne utanma gördüm kendisinde ne de haya. Edep dediğin, parayla satılmıyor ki gidip alsın.

Yazımda ara ara erkek dedim. Aslında gücü sadece hanımına yeten bu tiplere erkekten ziyade soğan erkeği demek lazım. Böylelerine kadın hakları ne yapsın, insanlık ne yapsın, sonuçları itibariyle eleştirdiğimiz 6284 sayılı kanun ne yapsın.

*03/06/2020 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.

Anlamsız Yasaklar

1 Hazirandan itibaren normalleşme adımları çerçevesinde hemen hemen tüm kısıtlılıklar kaldırılacak. Bize bu durumda hayırlı olsun, inşallah adımla kalmayıp eski normal günlerimize döneriz. Bu yazımda, normalleşme adımlarından amacını anlayamadığım bazı hususlara işaret etmek istiyorum.

1.Dört günlük bayram kısıtlamasının ardından, üç gün dışarı çıktıktan sonra özgürlüğe 2 kala, 30/31 Mayıs günlerinde hafta sonu sokağa çıkma yasağı uygulamanın makul izahı ne olabilir? Bilen varsa izah ederse sevinirim. (Vekil olsaydım, İçişleri veya Sağlık Bakanlarının açıklaması için Mecliste yazılı soru önergesi verirdim.)

2. 1 Hazirandan itibaren aşağı yukarı herkese ve her şeye bir serbestlik gelirken 0-18 yaş arasına uygulanan sokağa çıkma yasağının 2 gün dışında devam edecek olmasının, ne izahı olabilir?

Bildiğim kadarıyla işi-gücü olan 65 yaş üzerindekiler işlerinin başına dönebilecek. Durum bu iken çocuklara yasağın devamını nasıl açıklarız? Bu yasağın amacı, çocukları virüsten korumak ise -bildiğim kadarıyla bu virüs- çocuklara pek uğramıyor. Bırakalım da bu çocuklar cadde, sokak ve parklara çıkabilsinler. Çünkü çocuk dediğin sokaklarda büyür.

Onlara az da olsa sorumluluk verelim. Ekmek almaya, ufak tefek alışveriş yapmaya gitsinler.

Böyle giderse bu çocuklar dışarı çıkmayı unutacaklar, dışarıya çıkmaya ihtiyaç hissetmeyecekler. İyice tembelleşecekler.

Çocuklar, evde durdukça vakit geçirmek için verecekler kendilerini dijital oyun oynamaya. Bu, çocukları iyice asosyalleştirecek. En azından dışarıda durduğu müddetçe dijital ortamdan biraz uzak durmuş olurlardı.

Bir diğer konu, şimdinin ana babaları, dışarıda başına bir şey gelir; ben çektim çocuğum çekmesin düşüncesiyle çocuklarına aşırı korumacı davranıyorlar. Çocukları eve kapatmaya devam etmek, daha da hazır yiyici bir neslin yetişmesine sebebiyet verecek. Bence bu yasak hiç pedagojik değil. Yeniden gözden geçirilmeli.

3.Kısıtlılığın başladığı andan itibaren 1 Hazirana gelinceye kadar vatandaşın piknik yerlerine de gitmesi yasak kapsamındaydı. Bunu da çok anlamış değilim. Halbuki piknik yerleri salgın riskinin en az olduğu, temiz havanın bol olduğu ve stresin atıldığı yerlerdir. Çünkü insanımız piknik yapmaya giderken ailesiyle birlikte gider, piknik yeri seçiminde de tenha olmasına dikkat eder. Siz hiç piknik yerlerinde ailelerin başkasıyla iç içe piknik yaptığını gördünüz mü? Yani piknik yerleri temasın olmadığı veya en az olduğu yerlerdir. Bana göre başından beri insanımızın şehir merkezinde kalabalık yerlerden ziyade piknik yerlerine gitmesi teşvik edilmeliydi. Devletin burada sadece yapacağı piknik kurallarını koymak olmalıydı: Aile ile piknik yapmaya izin verilirken arkadaş, eş, dost ile piknik yapılmasına yasak getirebilirdi.

Yetkililerimizin bir bildiği olmalı…Bizimki sadece anlamaya çalışmak…