Mavi Vatan Doktrini *

Mavi Vatan, "Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz, Akdeniz ve Ege'de ilan ettiği deniz yetki alanlarını kapsayan doktrin".

Eski asker (tümamiral) ve öğretim görevlisi (Doç.) aynı zamanda yazar olan Cihat Yaycı bu doktrin üzerinde çok duruyor. Mavi Vatan'ın geliştiricisi olarak tanınıyor. Bu konuda Mavi Vatan "Bir Harita ve Bir Doktrin Kitabı" başlıklı bir eseri var. Mavi Vatan üzerine kendisi ile yapılan bir röportajını dinledim. Ağzım açık dinledim. Hem konusuna hakim hem de yararlandığımız takdirde ülkenin yararına bir durum söz konusu. Bu konunun uzmanı Cihat Yaycı’dan yararlanmak gerektiğini düşünüyorum. 

Doktrinin fikir babası kendisi de bir asker olan Ramazan Cem Gürdeniz, 14 Haziran 2006 yılında verdiği bir sempozyumda bu kavramı ilk kullanmış.

Görünen o ki Mavi Vatan doktrini yeni değil, kökü 2006 yılına kadar gidiyor.

Bu kavram birkaç yıl öncesine kadar televizyonlarda çok konuşuldu. Siyasetçiler pek dillerinden düşürmedi. Hatta 2021 yılında Libya ile yaptığımız deniz yetki alanları anlaşmasıyla hep dillerde idi. Bu anlaşmayı daha sonra Libya İstinaf Mahkemesi iptal etmiş olsa da bu anlaşma hala geçerliliğini koruyor.

Sondaj gemilerimiz yine 2020'li yıllarda Ege ve Kıbrıs açıklarında durmadan doğal gaz aradı. Sondaj yaptı. Şu kadar doğal gaz bulduk müjdeleri verildi. Başka sondaj yapmak isteyen gemilere de sondaj yaptırmadı.

Sonra ne oldu bilmiyoruz. Her şey bıçak gibi kesildi.

Mavi Vatan kavramını pek değil, hiç kullanmaz olduk.

Akşam sabah konuştuğumuz Libya ve Libya ile yapılan deniz anlaşmasını ağzımıza almaz olduk.

Ege ve KKTC önlerinde sondaj yapan sondaj gemilerimiz buradan çekildi.

Tek taraflı iptal edilen Libya deniz yetki alanlarından yararlanmak için münhasır bölge ilanı yapmadığımız için bu anlaşmadan da yararlanamıyoruz.

Hasılı bir zamanlar ağzımızdan düşürmediğimiz Mavi Vatan gündemden düştü. Yetkililer de ağzına almıyor. Ne oluyor, inanın anlamış değilim.

Ülkeye baskı mı var?

Ülkenin gücü mü yetmiyor?

Birileri kulağımızı mı çekti?

Ülke bu konuda çok mu beceriksiz?

Mavi Vatan bizim için çok mu masraflı da o yüzden mi vazgeçtik?

Mavi Vatan bizim için günübirlik kullanılıp çöpe atılacak bir hamaset mi ibaret idi?

Yoksa Türkiye Mavi Vatan doktrininden yararlanıyor da bunu sessiz mi götürüyor?

Sebep her ne ise kamuoyunun bunu bilmesinde fayda var. Şayet sessiz ve derinden bu işi götürüyorsa, bununla gurur duyarız. Laftan ziyade icraat yapıyoruz deriz. Yok, bu doktrinden vazgeçti isek, kim, ne hakla bu doktrinden vazgeçti?

Hepsi bir hayalden mi ibaretti yoksa?

*23.05.2025 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Suriye'nin Biz Neresindeyiz?

“Suriye hükümet kaynaklarınca yapılan açıklamada, Suriye’nin Kara ve Deniz Limanları Kurumu ile Fransız denizcilik şirketi CMA CGM arasında, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın huzurunda bir yatırım anlaşması imzaladığını bildirdi.

Suriye Limanlar İdaresi ile Fransız şirketi CMA CGM arasında imzalanan sözleşmenin en önemli maddeleri:

Sözleşme 30 yıl sürecek; anlaşma, 230 milyon avro maliyetle Lazkiye Limanı’nın geliştirilmesi ve işletilmesini kapsıyor.

İlk yıl şirket 30 milyon avro ödeyecek, takip eden dört yılda ise 200 milyon avro daha ödenecek.

Rıhtım 1,5 kilometre uzunluğunda ve 17 metre derinliğinde olacak.

Yeni ekipmanlar sayesinde limana büyük gemiler girebilecek ve yapılan gelişmelerle çok sayıda konteynerin kabulü mümkün olacak.

Sözleşmeden doğan avantajlar, altyapı hazırlıkları ve limanın yeniden yapılandırılmasının ardından beş yıl içinde yürürlüğe girecek.

Yeni Suriye hükümeti, tamamen farklı detaylara sahip olan eski sözleşmeyi iptal etti".

Yazıyı Halil Ülker'den aldım. Yazısının sonuna not olarak şunları ilave etmiş Halil Ülker.

"Not: Para basım işini Rusya kabul etmedi, Avrupa'da matbaa arıyorlar.

Petrolü ABD-PKK ittifakı çıkartıyor.

Hava limanları için Kuveyt-Katar-Mısır arasında gidip geliyorlar.

Deniz limanları ve doğal olarak deniz ticaretini Fransızlara devrediyorlar.

Biz de Emevi Camiinin halılarının bir kısmını yeniliyoruz.

Evet sanırım Suriye’de biz ne dersek o oluyor".

Halil Bey bu yazısına bir de Emevi Camiinde namaz kıldık eklese, daha iyi olurmuş.

Nereden bakarsak bakalım. İlginç, garip bir o kadar manidar ve her yönüyle üzücü bir anlaşma.

Güya Suriye'yi biz fethetmiştik. Adına fetih hutbesi bile okuttuk. Ta neredeki Fransa gelmiş, yanı başımızdaki Suriye ile liman anlaşması yapıyor. Diğer anlaşmalarda da başka ülkeler var, biz yine yokuz.

Öyle görünüyor ki bizim Suriye'deki varlığımız her konuda olduğu gibi hamasetten öteye geçmiyor. Şayet hamasetten öteye geçmiş olsaydı, bugün Suriye ile bu anlaşmayı Fransa değil, biz yapmış olurduk. Görünen o ki bize Emevi Camiinde namaz kılmanın ötesinde bir amorti bile yok. Hakkını yemeyelim. Bir de Trump’tan bol bol övgü alıyoruz.

Belki de hiç kazancımız olmadığından olsa gerek, haberlerde eskisi gibi Suriye pek gündemde yok. İlerleyen yıllarda en uzun sınırlı komşumuz Suriye adı altında, temenni etmem ama belki de İsrail olur, belki de Suriye askeri görünümlü YPG/PYD olur.

Başarıda Aidiyet Duygusunun Rolü *

Galatasaray'ın iki bin yılında aldığı UEFA kupasında, takımda oyuncu olarak görev yapan Romanyalı Hagi ve Popescu, Galatasaray'ın 5.yıldızı alacağı 25.şampiyonluk maçı için 25 yılın ardından İstanbul'a gelip eski takımlarına destek oldular.

GS yönetimi davet etmiş, onlar da kalkıp gelmişler. Bu, olsa olsa bir aidiyet duygusudur. Bir yerde aidiyet duygusu varsa orada bir kültür oluşmuş demektir.

GS, aidiyet duygusu ve kurum kültürünü oturtmuş bir kulüp olarak birçok kulüp ve kuruma örnektir. GS bu yönüyle bir okuldur.

Aidiyet duygusu ve kurum kültürüne verebileceğim tek örnek iki Romen futbolcu değil. Aynı zamanda GS yönetiminde de bir kurum kültürü var. Kulübe başkan olan eski ve yeni yöneticilerin sırt sırta vermesi, birbirleriyle kanlı bıçaklı olmaması, maçlarda yan yana oturmaları, GS'nin başarısı için kenetlenmeleri, kulüpte ikiliğin olmaması, eski ve yeni yöneticilerin dışarıda birbirini eleştirmemesi buna bir örnektir.

Yine takıma bir yıllığına kiralık gelen Osimen'in kırk yıllık bu takımın futbolcusu gibi aidiyet hissetmesi de verebileceğim örnektir.

Belki de Galatasaray'ı başarıya götüren bu aidiyet duygusu ve kurum kültürüdür. Her ne kadar yapı vs. gibi bahanelerle GS'nin başarısı gölgelenmek istense de GS'nin UEFA ve Süper kupayı alması, 25.şampiyonluğa ulaşması ve beşinci yıldızı takması tesadüf değil. Bu başarıda takım ve kulüpteki aidiyet duygusunun payı büyüktür.

GS'de olan bu aidiyet duygusu ve oturmuş kurum kültürü niçin başka kulüplerde ve başka kurumlarda yok?

Kurum kültürü ve aidiyet duygusunun olması gereken yerlerden bir tanesi de okullardır. Maalesef çoğu okulumuzda bu kültür olmadığı için mezun olan öğrenci ya da o okulda görev yapıp ayrılan öğretmen o okula dair bir şey hissetmiyor. Çünkü okula geldiği zaman birlikte çalıştığı yönetici gitmiş, arkadaşları ayrılmış olabiliyor. Okulunu ziyarete geldiği zaman kimse sahiplenmediği için kişi kendini yabancı hissedebiliyor. Bu, bir nevi okulun hafızasının kalmaması demektir.

Okullarda kurum kültürünü yerleştirmek için Milli Eğitim Bakanlığı çaba gösterse de bu konuda çok başarılı olduğu söylenemez.

Sadece okullar ve futbol kulüpleri değil, birden fazla insanın olduğu her yerde mutlaka aidiyet duygusunun ve kurum kültürünün oluşturulmasında yarar görüyorum. Bir yerde bu dediğim varsa orada ekip ruhu vardır, hasbilik vardır. İnsan böyle yerde kendini evinde gibi hisseder. Bunların olduğu yerde huzur, barış ve mutluluk olur. Başarı da bunların arkasından gelir.

*30.05.2025 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır. 

Düşmanla Ayakta Kalmak

Bir zamanlar bu ülke, laik-seküler ve mürteci diye kutuplaştırıldı. Siyasette ve basında sürekli irtica korkusu pompalandı. Başörtüsü siyasi simge kabul edildi. Başörtülülere okullar ve kamusal alan dar edildi. Seçimlere bu gerilimle gidildi. Birkaç dönem seçimler bu atmosferde yapıldı.

Bir ara kutuplaştırmanın adresi Ergenekon Terör Örgütü (ETÖ) idi. Televizyonlar günlerce Ergenekon'dan bahsetti. Çoğu kimse Ergenekoncu diye içeri atıldı.

Bu süreçte asker darbe yapacak korkusu pompalandı. Yapılan operasyonlarla birçok üst düzey subay Ergenekoncu diye tutuklandı.

Ergenekoncu diye içeri alınanların davaları uzun süre devam etti. Çoğu yargılanıp mahkumiyet aldı. Konuşan askerler susturuldu. Askeri vesayet geriletildi. Seçimler bu atmosferde yapıldı.

Bu süreçte başta Zaman gazetesi olmak üzere gazetelerde çarşaf çarşaf isimler ve ne yaptıkları yayımlandı. Silahların nerelere gömüldüğü işlendi. Darbe hazırlık safhalarına yer verildi. STV ise hem haberlerinde hem tartışma programlarında Ergenekon'u işledi.

Sonra bir sabah kalktık ki "Kandırıldık. Kahraman ordumuza kumpas kurulmuş" dendi. Ergenekonla mücadele bitti. Yıllarını Ergenekon yargılamasına veren mahkeme, "Ergenekon diye bir örgütün varlığı tespit edilememiştir" demek suretiyle yargılamaya son noktayı koydu. Bu davadan mahkumiyet alanlar yeniden yargılanmak suretiyle beraat ettiler. İçeride yatanlar belki de devletten tazminat aldılar. Suçsuz yere yatmışlarsa tazminat almak haklarıdır.

Ergenekon diye bir örgütün olmadığı anlaşılınca, bir zamanlar Ergenokon operasyonlarını devlet adına yapan "Hizmet Hareketi" 17-25 Aralık operasyonunu başlattı. Zaman ve Taraf gazetelerde ve STV'de "Yolsuzluk var" konusu işlendi. Tapeler havada uçuştu. Üç bakanın adı yolsuzlukla anıldı. Hele bir bakanın hediye dediği pahalı saat çok konuşuldu. Üç bakan Yüce Divana gitmekten oy çokluğuyla kurtuldu. Ülke, "Yolsuzluk var/yolsuzluk yok, hükümete yargı darbesi var" diye ikiye bölündü. O süreçte 17-25 Aralık, "17-25 haftası" olarak anıldı.

17-25 Aralık öncesi bu ülke 2013 yılında "Gezi olaylarına/Gezi kalkışmasına şahit oldu. Taksim merkezli sokak hareketleri büyükşehirlere sıçradı. Güç bela sokağa hakim olundu. Çok kişi tutuklanıp yargılandı. Uzun bir yargılamanın ardından çoğu berat etti. Bildiğim kadarıyla bir kişi var Gezi olaylarından mahkumiyet alan.

15 Temmuz 2016 yılında bir zamanlar "Hizmet Hareketi/Paralel Devlet Yapılanması diye bilinen örgüt darbeye kalkıştı. TBMM bombalandı. Asker askerle, polis polisle karşı karşıya geldi. 251 insanımızın vefatıyla sonuçlandı bu darbe teşebbüsü.

1970'lerden beri Türkiye'yi uğraştıran terör örgütü PKK'yi söylemeye gerek yok.

Yine 1938 ile 1950 yılları arasında ülkeyi yöneten zihniyeti de burada eklemek lazım.

Alevilik-Sünnilik, Türk-Kürt konusu da bir zamanlar epey gündemimizde kaldı.

Yakın bir zamanda ülkede yabancılar meselesi patlak verirse sürpriz olmaz.

Kısaca bu ülkede ezeli ve ebedi düşmanlar eksik değil. Gücü ele geçirmek veya bir güç olmak ya da gücü elde tutmak isteyenler düşmanla yaşarlar. Bir yerde düşman varsa orada kutuplaştırma eksik olmaz. Kutuplaşılan bir yerde oylar banko olur. Çünkü korku siyaseti hakim olur. Korkan da birilerinin şemsiyesi altına sığınır.

Bu korkulan düşmandan birileri daima ekmek yer. Korkutulan düşman Ergenekon, Gezi, FETÖ gibi konjonktürel olabilir ya da 1938-1950 dönemi zihniyeti ve PKK olabilir. Her ne kadar PKK şimdi tehdit olmaktan çıkmak üzere ise de terör örgütü üzerinden birileri çok ekmek yedi. Şu var ki 1938-1950 dönemi ekmek yemek isteyenler için bitek bir tarla. Bu dönemde yapılanları sürekli gündemde tutmak suretiyle birileri ekmek yemeye devam etmekte.

Bugün Ergenekon ve Gezi tehdidi kalmadı. Ama FETÖ tehdidi devam ediyor. Bu tehdit ne zamana kadar devam eder? Bir başka tehdit ortaya çıkıncaya kadar devam eder.

Kısaca bu ülkede düşman bulmak, birilerini düşman göstermek suretiyle birileri korku pompalar. Bu pompalanan korku onları ayakta tutar. Düşman yoksa yaşama şansları yoktur. Hiç düşman kalmasa mutlaka bir düşman bulunur.

Mourinho ve Melih Gökçek

Büyük umutlarla FB'nin teknik direktörlüğüne getirilen Mourinho, başta Fenerbahçeliler olmak üzere tüm ülke için tam bir hayal kırıklığı oldu.

Sorumlu olduğu takımını çalıştırıp işiyle uğraşacağı ve şampiyon olacağı yerde, tüm bir yılını saha dışı olaylara, özellikle rakip olarak gördüğü GS'ye harcadı. Yattı GS, kalktı GS, yattı Okan Buruk, kalktı Okan Buruk.

Ligin bitmesine üç kala oynadığı Eyüpspor maçı sonrası düzenlediği basın toplantısında, maça dair bir şeyler söylemek yerine, GS'nin, Kayserispor maçının son dakikalarında kazandığı penaltıyı Muslera'ya attırmasını "Nasıl biri olduklarını gösteriyor" diyor. Başaramadık diyeceği yerde "Türkiye liginin nasıl bir lig olduğunu tüm dünyaya göstererek başarılı olduğunu" söylüyor. Gören de FB'nin teknik direktöründen ziyade FB'nin basın işlerinden sorumlu görevlisi sanır.

Herzeleri bununla sınırlı değil. GS teknik direktörü Okan Buruk'un burnunu sıkması, onu maymuna benzetmesi, bu ligin sonucu baştan belliydi demesi yabana atılır herzeleri değil.

Sorulan sorulara ciddiyetsiz cevaplar vermesi, soruyu uzatana tepki olarak uyuma moduna geçmesi, futbolcu seçimini masa üstüne saçtığı paralarla belirlediğini, geceyi gece kulüplerinde geçirdiğini söylemesi ciddiyetten uzak olduğuna bir örnektir.

Aldığı o kadar yenilgi sonrası bir defa olsun, hata bendeydi demediği gibi benim kalitem belli demesi ilginç.

Sanıyor ki geçmişte aldığım 26 kupa kalitemi gösteriyor. Adım yeter. Ayrıca takıma taktik vermeme gerek yok. Ceketimi koysam kafi diye düşünüyor.

Fenerbahçe yönetimi 11 yıldır şampiyon olamama üzüntüsünü bir tarafa bırakıp kendi elleriyle kucağında buldukları bu problemden kurtulmanın yoluna bakmalı.

Takımın başına geçtiği ilk andan itibaren sığındığı mazeretlere bakılırsa, burada suçlu Mourinho'dan ziyade "Bu ülkede yapı var. Ben olduğum müddetçe şampiyon yapmazlar" diyen yönetim burada suçludur. Yönetimin bir diğer suçu da her konuşması itici ve problem olan, gerilimi artıran bu kişiye karşı yönetimin ne yapıyorsun, kendinde misin dememesi. Aksine her söz ve eylemini desteklemesidir.

Bu adamın teknik direktörlükle bir alakası yok. Bu kadar kupayı nasıl aldığı bir muamma. Öyle zannediyorum, rakiplerini tahrik ederek, onları gererek hata yapmasını sağlamış olmalı. Bu ülkede de aynı yol ve yöntemi izledi ama ters tepti.

Bir de her başarısız sonucun ardından "Buranın kültürü bu. Benim kültürüm böyle değil demesi" hiç yenilir yutulur bir şey değil. Güya bu adam başarısız olacak ama ona kimse bir şey demeyecek. Çatır çatır maaşını almaya devam edecek. Beğenilmiyorsa yüklü tazminatını alıp gününü gün edecek. Gören de o kadar kulüpten hiç kovulmadı sanır. Halbuki kaç kulüp bununla yollarını ayırmış. Hepsinden yüklü tazminat almış. Belli ki buraya da tazminat almak için gelmiş. Bir gerçek var ki başarısız her teknik direktör dünyanın her bir yerinden gönderilir. Bu konuda her ülke her kulüp ortak bir kültüre sahip. Durum bu iken bu adam neyin kafasını taşıyor böyle?

Fenerbahçeli değilim ama ülkenin bu köklü kulübü Fenerbahçe böyle bir teknik direktörün elinde oyuncak olacak bir kulüp değil. Kulübe daha fazla zarar vermeden FB bu teknik direktör müsveddesinden bir an evvel kurtulmalı.

Keşke teknik direktör müsveddesi olsa daha iyi. Bu adam güç zehirlenmesi yaşıyor. Tam bir kibir budalası. Gerilim ve tazminattan besleniyor. Dini, imanı başarısızlığa kılıf bulmak. Tam bir egoist ve bencilin teki. İticilikte üstüne yok. Burnundan kıl aldırmıyor. Herkesi küçümsüyor. Başarısızlığın altında ezilirken kendine toz kondurmuyor. İçi fesat ve haset dolu bu kişinin önce insan olmaya ihtiyacı var. Belki de tedavi olması gerek. Çünkü hasta bir insan profilini andırıyor.

Konuşması hal ve hareketleri muhatabı çıldırtırken bu gerilimden beslenen kendisi rahat bu kişi, işin garibi, daha gepegenç duruyor. Hiç yaşını göstermiyor. Belli ki minyon tip. Bu itici, minyon tipiyle bizde bir zamanlar Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığı yapan Melih Gökçek Bey'e ne kadar benziyor.

Ne alaka demeyin.Kulvarları farklı olsa da ikisinin kişilikleri birbirine çok benzer. Katılır veya katılmazsınız. 

TOKİ'den Evin mi Var?

TOKİ'den evin çıksa bir türlü, çıkmasa bir türlü. Çıksa bir dert, çıkmasa bir dert.

TOKi'ye başvurup da çıkmayan, "Şansıma küseyim. Zaten bende şans ne gezer" deyip üzülür. Bu üzüntü de uzun süreli olmaz. Zaten ya çıkarsa diye girmişti. Hepsi bu kadar.

TOKi'den evi çıkanın sevincine diyecek olmaz. Peşinatı bir çırpıda bulur, buluşturup, yatırır. Geri kalan ödemesi de kolay nasılsa. Taksitle çünkü. Taksitler ise 20 yıla yayılmış. Belirlenen taksit de fazla değil. Taksitler de eve oturduktan sonra başlıyor. Kira öder gibi ev sahibi olacaksın diyeceğim ama ödenen meblağ kira fiyatlarından çok çok düşük.

Banka aracılığı ile ödenen taksitler de çok şeffaf. Toplam borcun, hangi ay kaç lira ödeyeceğin ve ödediğin miktar kuruşu kuruşuna yazılı. Hepsini bankadan izleyebiliyorsun.

Banka senin DASK'ını, konut sigortanı, poliçe vs.'yi de takip ediyor. Yeter ki hesabında para bulunsun.

Hesabından ödeme almadan önce şu tarihte hesabınızda para bulundurun. Şu şu ödemeler alınacaktır mesajı gönderiyor. Ama ne kadar olduğunu belirtmiyor.

Ara ara para istiyor. Hesaba para aktarıyorsun. Ama ne ara ne kadar kesinti yaptığını bilmek bir muamma. Hesabında para bulamazsa, “Hesabınızda para olmadığı için poliçe kesilmemiştir” türünden mesaj gönderiyor banka. Mesela Nisan 15'te biri 379 TL, diğeri 846,39 TL olmak üzere iki ayrı ödeme almış. Numaraları farklı poliçe ikisi de.

Bir daha epey bir para istemez diyorsun. Ama bir ay sonra Mayıs 16'da 507 TL daha ödeme alıyor. Ne diyeyim, hikmetinden sual olmaz.

Ben geleyim aylık taksitlere. Her ay ödüyorsun. Toplam defaten ödeyeceğin miktar azalacağı yerde artıyor. Hem de astronomik. Bir buçuk yıl böyle ödedim. Benim toplam borç azalmadığı gibi katlandı. Ödediğim de cabası. Artık nasıl bir faiz ya da güncelleme yapılıyorsa ne akıl erer buna ne de sır.

Her altı ayda da taksitlere zam yapılıyor.

Olmayacak böyle. Defaten yatırıp kurtulayım şu taksitten ve her gün her ay artan borçtan diyorsun.

Bulup buluşturup borcu kapatıyorsun. Tapuyu alıyorsun. Şükür, kurtuldum diyorsun.

Ama şükretmekle kalıyorsun. Tapuyu üzerine aldıktan sonra da ilgili banka peşini bırakmıyor. Durmadan "Hesabınızda para bulundurun" mesajı gönderiyor. Ne zaman para bulursa konut sigortası mı, poliçe mi, DASK mı artık ne ise kesmeye devam ediyor.

Hasılı kaybetmezsem buldum TOKİ’yi bir de anlaşmalı bankayı. Herhalde bu poliçeler benden alınmaya devam edecek.

Değinmek istediğim bir husus da TOKİ yönetimi. Bu yönetim de site görevini yerine getiriyor. Aylık site aidatını verdikleri hesaba gönderiyorsun.

Site aidatını da altı ayda bir mi güncelliyorlar, yılda mı çok anlamış değilim. Belirlenen aidat da küsuratlı. Yanlış hatırlamıyorsam, ilk aidat 407 lira idi. Sonra 669 TL’ye çıktı. Şimdi de 997 lira. İyi de niçin 410 değil, 670 değil, 1000 değil. Gören de masraflar kuruşu kuruşuna hesap ediliyor diye düşünür. Ümit ediyorum ki öyledir.

Yalnız garibime giden, site yönetimi önce güncel aidat miktarını gönderiyor. Aidatlar bu kadar olmuştur diyor. Ardından akşamında daire sahiplerinin katılımıyla toplantı düzenliyor. Toplantıya katılım oluyor mu, oluyorsa da hangi gündem konuşuluyor bilmem. Herhalde güncellenen aidat miktarı oylatılıyor olsa gerek. İyi de benim bildiğim, yönetim önce toplantı düzenler. Toplantıda aidat miktarını artırmamız gerek der. Anladığım kadarıyla yapılan toplantı formaliteyi yerine getirmek için olsa gerek. Öyle zannediyorum, aylık aidat miktarını site yönetimi de belirlemiyor. Toplu Konut İdaresi merkezden belirleyip illerdeki TOKİ yönetimlerine gönderiyor.

Aidatlar her ne şekilde belirleniyorsa, anladıysam harap olayım.

Bir de TOKİ’de oturanlar ağırlıklı olarak dar gelirli insanların oturduğu yerler. Site yönetiminin ya da TOKİ idaresinin belirleyip güncellendiği bu aidatlar birçok siteye göre yüksek. Zannedersem, masrafı artıran da sitenin temizlik görevlilerinin maaşı olsa gerek. Çünkü bu devirde apartman ve sitelerde görevli çalıştırmak ancak cep yakar. Site yönetiminin ya da Toplu Konut İdaresinin, aidatları aşağıya çekecek tedbirler almasında ve asgari görevli çalıştırmasında yarar görüyorum.

Şu hakkı da teslim edeyim. TOKİ'nin muhasebesi kuruşu kuruşuna tahsil ettiğini tutuyor. Eksik ya da fazla yatıranını miktarını da her ayın son gününde mesaj olarak gönderiyor. Mesaj yoluyla bilgilendirmeyi iyi yapıyor. Milli bayramlar ve dini bayramların kutlamasını da hiç ihmal etmiyor. 

Zorunlu Trafik Sigortası *

Bugüne kadar iki arabam oldu. İlk arabamı 1999 yılında alıp 2005 yılında satmıştım.

İkinci arabamı altı yılın ardından 2011 yılında aldım. Hala bu aracı kullanıyorum.

İlk arabamın arka sağ çamurluğuna biri vurmuştu. Çamurluğu kendi imkanlarımla yaptırdım.

İkinci ve halen kullanmakta olduğum arabama ise 14 yıldır kaç defa birileri vurdu. Park halinde iken vurup kaçanlar oldu. Hepsini resmiyete gitmeden gidip kaportacıya yaptırdım. Arka arkaya gelen bir aracın vurmasıyla sadece bir tutanak tutuldu. Tutanağı işleme koymadan kendi imkanlarımla yaptırdım. Park halinde iken sol ön çamurluğa vurup kaçanın vurduğu yeri yaptırmadım. Nazarlık olarak bekletiyorum. Bir defasında ambulansa yol açmak niyetiyle öndeki araca arkadan hafifçe vurdum. Tutanağa ihtiyaç duymadan bir kaportacıya giderek sürücünün arka çamurluğunu yaptırarak masrafı cebimden ödedim.

Anlatmak istediğim, bugüne kadar vurup çarpma ve trafik kazasından kaynaklı masraflar için zorunlu trafik sigortasından bir kuruş yararlanmadım.

Zorunlu trafik sigortası yaptırmıyor muyum? Yaptırmaz olur muyum. Hem de sektirmeden gününde yaptırıyorum. Üstelik yaptırdığım sadece zorunlu trafik sigortası değil. İMM poliçesi ve yol yardım poliçesini de tavsiye ediyor sigortacı. Ben de tavsiyeye dayanamayıp yaptırıyorum.

Son birkaç yıldır trafik sigortasına ödediğim paralar da yenilir yutulur ve hazmedilir türden değil. Yüklü ve anormal poliçeye rağmen pek taksit de yapılmıyor.

Trafik sigortası ve İMM'den yararlanmadığım gibi yol yardımından da yararlanmadım.

Kısaca yararlanmadığım sigortaya her yıl yüklü ödeme yapıyorum.

Resmiyete girmiş kaza olmadığı için kaza yapan emsallerime göre belki daha düşük ödüyorum.

Kaza yapıp resmiyete sokanlar ise daha fazla trafik poliçesini para ödüyor.

Tamam, kaza yapıp poliçesinden ve kaskosundan faydalanan yeni sigorta ve kaskoda fazla ödeme yapsın ama benim gibi sigortadan hiç yararlanmayanlar için bir şeylerin düşünülmesi gerekir. Sadece zorunlu trafik sigortası yaptırırken biraz düşüğe yapmak yeterli olmasa gerek.

Ne yapılabilir? Pekala her yıl ödenen sigorta toplamından, üç beş yılda bir belli bir yüzdesini güncel sigorta bedeli üzerinden araç sahibine geri ödeme yapılabilir. Geri ödeme düşünülmese bile yeni sigorta vakti geldiğinde, "Sigorta bedeli bu kadar. Şu kadarını hesabınızda biriken paradan karşılıyoruz. Sizin ödeyeceğiniz miktar sadece bu kadar" denebilir. Bu yol ve yöntem trafik kazalarını önlemede bir teşvik olabilir. Sürücüler trafikte daha özenli ve titiz davranabilir.

Kısaca kaza yapan ile yapmayan arasında fark olmalı. Trafik sigortasında toptancı anlayış doğru değil. Niçin kaza yapmayanın sigortası kaza yapanın kaza masrafına kullanılsın. Bu konuda adil bir düzenleme yapılmalı.

Yine her yıl kallavi bir şekilde artan zorunlu trafik sigortası da makul bir seviyede tutulmalı. Her yıl katlanan bu anormal artış makul bir seviyede tutulmalı. Her yıl bu şekilde arttığına göre belli ki ödenen trafik sigortası yeterli değil. Yeterli değil diye bu kadar bindirmenin bir alemi yok. Sigorta artışlarında da makul bir orta yol bulunmalı.

*28.05.2025 tarihinde Anadolu'da Bugün gazetesinde yayımlanmıştır.